Ayasofya Camii kim yaptı? Ayasofya ne vakit yapıldı?

Bakec

New member
Ayasofya Camii kim yaptı? Ayasofya ne vakit yapıldı?
Ayasofya Camii kim yaptı? sorusunun cevabı meak edilen hususlar içinde yer alıyor. Uzun bir ortadan daha sonra yenidendan mescide çevrilen Ayasofya, birinci vakit içinderda ne vakit kim tarafınca yapıldığı merak konusu oldu. Ayasofya birinci defa hangi devlet vaktinde inşa edilmiştir çeşit bilgilerina haberimizden bakabilirsiniz. Pekala, Ayasofya Camii kim yaptı? Ayasofya’yı kim cami haline getirdi ve kim müze yaptı?

AYASOFYA NE VAKİT YAPILDI?

Ayasofya Bizans İmparatoru 1. Justinianus tarafınca, 532-537 yılları içinde devrine göre 5 yıl üzere kısa bir müddetde İstanbul’un tarihi yarımadasındaki eski kent merkezine inşa ettirilmiş bazilika planlı bir patrik katedrali olup 1453 yılında İstanbul’un Osmanlılar tarafınca alınmasından daha sonra Fatih Sultan Mehmet tarafınca mescide dönüştürülmüştür.

AYSOFYA NE VAKİT CAMİ OLDU?

İstanbul’un 1453’te Osmanlı Türkleri tarafınca fethinden daha sonra, fethin sembolü olarak, derhal Ayasofya Kilisesi mescide dönüştürülmüştür. O sıralarda Ayasofya harap bir biçimdeydi. Bu durumu Kordoba soylusu Pero Tafur ve Florentine Cristoforo Buondelmonti üzere Batılı ziyaretçilerce betimlenmektedir. Ayasofya’ya özel bir kıymet veren Fatih Sultan Mehmet kilisenin derhal temizlenip mescide çevrilmesini emretti, ama ismini değiştirmedi. Birinci minaresi onun devrinde inşa edilmiştir. Osmanlılar bu cins yapılarda taş kullanmayı tercih etmekle bir arada minarenin süratle inşa edilebilmesi maksadıyla bu minare tuğladan yapılmıştır. Minarelerden biri de sultan II. Bayezid tarafınca eklenmiştir. 16. yüzyılda Yasal Sultan Süleyman fethettiği Macaristan’daki bir kiliseden Ayasofya’ya iki dev kandil getirtmiştir ki, günümüzde bu kandiller mihrabın iki yanında yer alırlar.

AYASOFYA

II. Selim periyodunda (1566–1574) yorgunluk ya da dayanıksızlık belirtileri gösterdiğinde, bina, dünyanın birinci zelzele mühendislerinden biri sayılan Osmanlı baş mimarı Mimar Sinan tarafınca eklenen dış istinat yapılarıyla (payanda) destek edilerek, son derece sağlamlaştırılmıştır. Günümüzde binanın dört tarafındaki toplam 24 payandanın bir kısmı Osmanlı devrine, bir kısmı Doğu Roma İmparatorluğu periyoduna aittir. Bu istinat yapılarıyla birlikte, Sinan ayrıyeten, kubbeyi taşıyan payeler ile yan duvarlar içindeki boşlukları kemerler ile besleyerek kubbeyi düzgünce sağlamlaştırmış[not 6] ve binaya iki geniş minare (batı kısmına), hünkar mahfili ve II. Selim’in türbesini (güneydoğu kısmına) eklemiştir (1577) III. Murat’ın ve III. Mehmed’in türbeleri ise 1600’lerde eklenmiştir. Gündem haberler için bizi takip edin. Haberler.com gündemin sıcak bahislerini sizler için derliyor.

Ayasofya binasının içine Osmanlı devrinde eklenen öteki yapılar içinde mermerden minber, hünkar mahfiline açılan galeri, müezzin mahfili (mevlit balkonu), vaaz kürsüsü sayılabilir. III. Murad Bergama’da bulunmuş, helenistik periyottan kalma (MÖ IV. yüzyıl), “bektaşi taşı”ndan (İng. alabaster) yapılma iki küpü Ayasofya’nın ana nefine (ana salon) yerleştirmiştir. I. Mahmud 1739’da binanın restore edilmesini emretti ve bir kütüphane ile binanın yanına (bahçesine) bir medrese, bir imarethane ve bir şadırvan ekletti. bu biçimdece Ayasofya binası, civarındaki yapılarla birlikte bir külliyeye dönüştü. bu vakitte ayrıyeten yeni bir sultan galerisi ve yeni bir mihrap yapıldı.

AYASOFYA

Ayasofya’nın Osmanlı devrindeki en ünlü onarımlarından biri sultan Abdülmecit’in buyruğuyla İsviçre İtalyanı olan Gaspare Fossati ve kardeşi Giuseppe Fossati’nin nezaretinde 1847 ile 1849 yılları içinde yapılmıştır. Fossati kardeşler, kubbe, tonoz ve sütunları sağlamlaştırdı ve binanın iç ve dış dekorasyonunu bir daha elden geçirdi. Üst kattaki galeri mozaiklerinin bir kısmı temizlendi, epeyce tahrip olanları ise sıvayla kaplandı ve altta kalan mozaik motifleri bu sıva üzerine resmedildi. Işıklandırma sistemini sağlayan yağ lambası avizeleri yenilendi. Kazasker Mustafa İzzed Efendi’nin (1801–1877) yapıtı olan, değerli isimlerin[not 9] çizgi sanatıyla yazılı olduğu yuvarlak dev tablolar yenilenip sütunlara asıldı. Ayasofya’nın dışına yeni bir medrese ve muvakkithane inşa edildi. Minareler tıpkı boya getirildi. Bu onarım çalışması bittiğinde Ayasofya Camii 13 Temmuz 1849’da gerçekleştirilen bir merasimle bir daha halka açıldı. Ayasofya külliyesinin Osmanlı periyodundaki öbür yapıları içinde sıbyan mektebi, şehzadeler türbesi, sebil, sultan Mustafa ve sultan İbrahim türbesi ve hazine dairesi sayılabilir.

AYASOFYA NE VAKİT MÜZE YAPILDI?

1930 ile 1935 yılları içinde onarım çalışmaları niçiniyle halka kapatılan Ayasofya’da Mustafa Kemal Atatürk’ün buyruğuyla bir dizi çalışmalar yapıldı. Bu çalışmalar içinde çeşitli onarımlar, kubbenin demir jenerasyon ile çevrilmesi ve mozaiklerin ortaya çıkarılıp temizlenmesi sayılabilir. Onarım sırasında Ayasofya’nın, yeni Türkiye Cumhuriyeti’nin laiklik prensibi doğrultusunda, yapılış hedefi olan kiliseye yeniden çevrilmesi konusunda fikirler ortaya atılmışsa da bölgede yaşayan Hristiyan sayısının epeyce az olmasından dolayı oluşan talep yetersizliği, bölgede bu kadar görkemli bir kiliseye karşı yapılabilecek olası provakasyonlar ve mimarinin tarihî ehemmiyeti göz önüne alınarak Bakanlar Konseyi’nin 24 Kasım 1934 tarih ve 7/1589 sayılı sonucuyla müzeye çevrilmiştir. 1 Şubat 1935’te ziyarete açılan müzeyi Atatürk 6 Şubat 1935 tarihinde ziyaret etmiştir. Yüzseneler daha sonra mermer yerdeki halıların kaldırılmasıyla taban döşemesi ve insan figürlü mozaikleri örten sıvanın kaldırılmasıyla da harika mozaikler yeniden gün ışığına çıkarılmıştır.

AYASOFYA

Ayasofya’nın sistemli olarak incelenmesi, onarımı ve temizlenmesi ABD’deki Bizans Enstitüsü (the Byzantine Institute of America) isimli kurumun 1931’deki ve Dumbarton Oaks Alan Komitesi’nin 1940’lı senelerdaki teşebbüsüyle sağlanmıştır. Bu kapsamda yapılan arkeolojik çalışmalar K. J. Conant, W. Emerson, R. L. Van Kaç, P.A. Underwood, T. Whittemore, E. Hawkins, R. J. Mainstone ve C. Mango tarafınca sürdürülmüş ve Ayasofya’nın tarihine, yapısını ve dekorasyonuna ait başarılı sonuçlar elde edilmiştir. Ayasofya’da çalışmalarda bulunmuş başka isimlerden kimileri A. M. Schneider, F. Dirimtekin ve Prof. A. Çakmak’tır. Bizans Enstitüsü takımı mozaik arama ve temizleme işleriyle uğraşırken, R. Van Kaç idaresindeki bir takım de binanın, taş taş ölçülerek rölövelerini çıkarma çalışmasına girişmiştir. Çalışmalar hala çeşitli uluslardan bilim insanlarınca sürdürülmektedir.

Temmuz 2016’da Ayasofya Müzesi’nde düzenlenen Kadir Gecesi programında, 85 yıl ortadan daha sonra sabah namazı ezanı okundu. TRT Diyanet TV’nin Ramazan ayı boyunca Ayasofya’dan “Bereket Vakti Ayasofya” isimli sahur programını ekranlara getirmesine Yunanistan’dan reaksiyon geldi. Ekim 2016’da Müze’nin ibadete açık olan kısmı Hünkar Kasrı’na, Diyanet İşleri Başkanlığı tarafınca uzun senelerdan daha sonra birinci sefer asaleten imam atandı. 2016 prestijiyle Hünkar Kasrı kısmında vakit namazlar kılınmaya ve minarelerinden Sultanahmet Camii ile 5 vakit ikili ezan okunmaya başlandı.
 
Üst