Günümüz edebiyatının öne çıkan kalemlerinden biri olan Alper Canıgüz’ün yeni romanı ‘Kıyamet Park’, Alfa Kitap etiketiyle geçtiğimiz günlerde raflardaki yerini aldı.
‘Oğullar ve Rencide Ruhlar’ ile ‘Cehennem Çiçeği’nden daha sonra serinin üçüncü romanı olan ‘Kıyamet Park’, Canıgüz okurlarını fazlaca heyecanlandırdı. Biz de bu vesileyle Alper Canıgüz’le kitabı konuştuk.
Biz birinci tanıştığımız günden beri Alper Kamu’yu hayli seviyoruz. Birinci kitap ‘Oğullar ve Rencide Ruhlar’ 2004’te, ikinci roman ‘Cehennem Çiçeği’ 2013’te yayınlandı. ‘Kıyamet Park’ın yazımını da 2014’te duyurmuştunuz yanlış anımsamıyorsam. Lakin kitap geçtiğimiz günlerde raflara girdi. Bu denli sevilen bir karakterin devam romanları ortasına niye bu kadar uzun ortalar verdiniz?
‘Kıyamet Park’ın temel fikri, yani beş yıldızlı turizm tesisinde geçecek yeni bir Alper Kamu macerası 2013’te ‘Cehennem Çiçeği’ çıktıktan daha sonrasında aklıma düştü. Enteresan olan şu ki, ‘Cehennem Çiçeği’nin konusuna da ‘Oğullar ve Rencide Ruhlar’ı yazdıktan kısa bir süre daha sonra karar vermiştim. Daima söylüyorum, seri kahraman muharririne bağlamayı pek istemediğim için ve galiba bir de Kamu maceraları beni oldukça yorduğundan kesinlikle ortada öbür bir roman yazıyorum. ‘Kan ve Gül/Bir Kara Dejavu’ üzerinde çalışırken ‘Kıyamet Park’ bir kenarda yavaş yavaş demlendi. Romana giriştikten bir süre daha sonra ortaya, üretimi çabucak hemen gerçekleştirilememiş bir uzun metraj sinema ve internet dizisi çalışması girdi, süreç akamete uğradı. Sonuçta salgının ikinci yarısı üzere diyeyim, yeniden kitap üzerinde ağır olarak çalışmaya dönebildim.
Alper Kamu birinci kitapta olduğu üzere hâlâ 5 yaşında. Hiç büyümüyor. Alper büyüyünce -çürüyünce mi demeli- büyü bozulur mu? Daha genele vurursak; büyümek/büyüklük ‘Küçük Prens’te geçtiği üzere bir körlük, bir anlayışsızlık niçini midir?
“Çocuk dedektif” şüphesiz Alper Kamu öykülerinin temel fikri ve kahramanın büyümesi onu özel kılan ögesi yitirmek manasına gelecektir. Öte yandan, bu beş yaşına sabitlenmiş olma hali yalnızca bir “enteresanlıktan” ibaret değil. Sonuçta kahramanımız zihinsel açıdan pek de çocuk sayılmaz; ben onu daha çok karşıt işlevli bir Peter Pan üzere görüyorum. Yüreğini, hayal gücünü, sevgisini korumak için vakti durdurması onu Peter Pan’e emsal kılıyor lakin ondan farklı olarak bunu çocukça değil ülküsündeki erişkin üzere gerçekleştiriyor.
ALPER KAMU’YA YENİ BİR RAKİP
Serinin birinci iki kitabına kıyasla ‘Kıyamet Park’taki en büyük farklardan biri sanıyorum Alper Kamu’nun karşısına Altan isimli bir rakibin çıkmasıdır. Bu ikili, otelde işlenmiş bir cinayeti çözmek için iki koldan araştırmaya girişiyor, bir yandan katili ararken bir yandan da birbirleriyle yarışıyorlar. Alper Kamu’ya bir rakip yaratma fikri nasıl ortaya çıktı?
Altan karakterinin birden hayli fonksiyonu var. Bir defa, artık galiba Alper Kamu’nun dişine göre bir rakiple müsabakasının vakti gelmişti. Ortalarındaki rekabetin öyküye dinamizm kazandıracağını düşündüm. Bunun yanı sıra, Alper Kamu’dan daha zeki bir karakterin, kahramanımızı normalleştirmesi fikri de hoşuma gitti. bu biçimdelikle onun zekası haricindeki niteliklerine, duygusal, içedönük yanına ve galiba vicdanına ağırlaşma bahtımız ortaya çıktı.
Kıyamet Park – Bir Kamu Davası, Alper Canıgüz, 248 syf., Alfa Kitap, 2021.
Romanın öne çıkan özelliklerinden biri de, oteldeki cinayetin araştırmasına paralel biçimde ilerleyen bir tabiat katliamına tanıklık etmemiz. Maden ocağı açıp daha fazlaca kâr elde etmek için doğayı, insanı, hayvanı umursamayan, minareyi çalmadan kılıfını uyduran insanların türlü manipülasyonuyla karşılaşıyoruz. Bu mevzuyu işlemeye nasıl karar verdiniz?
Alper Kamu’nun bütün güç odaklarıyla sorunu vardır. Bu kitabın bağlamında da, günümüz Türkiye’sinde tabiat, otel, devlet dayanaklı sermaye söylemiş olduğinizde öykü kendi kendisini yazıyor desem yeridir. Picasso’nun şu ünlü Guernica fotoğrafıyla ilgili olarak Alman subayının, “Bunu siz mi yaptınız?” sorusuna “Hayır, siz yaptınız” diye karşılık verişi tipinden bir şeyler söyleyesim var lakin o denli bir durumda bizdekilerin hicap duymak yerine, “Madem biz yaptık, uçlan bakalım kitabın telifini” diye boğazıma çökmesinden çekinirim.
‘AFORİZMA BAŞI, PROBLEMLERİN SIĞLAŞMASINA, ÇARPITILMASINA DA HİZMET EDİYOR’
Genel olarak değerlendirirsek; üç romanın da en dikkat alımlı yanlarından biri birinci cümleleri. Kolaylıkla okuyup geçemediğimiz, bununla birlikte kitabın ruhunu özetler nitelikte cümleler tercih ediyorsunuz. Birinci cümle ve roman bağlantısına dair neler söylemek istersiniz?
Hem Kamu öykülerinde birebir vakitte başkalarında söylemiş olduğiniz çeşitten açılışlar yapmayı seviyorum, bu hakikat. Okuyacağınız kıssanın ruhunu taşıyan, insanı bir durup düşünmeye iten ve galiba bir tarafıyla de okuru cürüm iştirakine davet eden giriş cümleleri bunlar. Öte yandan, özellikle toplumsal medyada bunların bağlamsız halde, hatta kimi vakit değiştirilerek kullanılması beni hayli rahatsız ediyor. “Aforizma kafası” sıkıntıların çok sığlaşmasına, çarpıtılmasına da hizmet ediyor maalesef.
Sevdiğiniz yerli/yabancı polisiye romanlardan bahsedelim mi biraz da? Alper Canıgüz son vakit içinderda neler okuyor?
bir müddetdir okuma alışkanlığım kurgu dışı yapıtlara kaydıysa da hâlâ roman da okumaya çalışıyorum. Bilhassa polisiye düşkünü sayılmam fakat kelam konusu cinste sevdiğim eserler “kim yapmış” sorusunun ötesine geçen ve ekseriyetle dedektifin bir profesyonel ya da polis olmadığı öyküler. Eduardo Mendoza’nın meczup, Lawrence Block’un hırsız dedektiflerini severim. Arturo Pérez-Reverte’nin sahaf, onarımcı ve şövalye dedektifleri de güzeldir. Siyasi polisiye romanları yazan Wolfgang Schorlau’nun Dengler’ini de, eski bir polis bulunmasına karşın enteresan buluyorum. Lakin hepsinin ötesinde, Borges ve Casares’in H. Bustos Domecq ismiyle yazdığı ‘Don Isidro Parodi’ye Altı Bilmece’ kitabının çağdaş polisiye edebiyatı ve parodisinin mükemmellerinden biri olduğunu düşünürüm.
‘YENİ ALPER KAMU ÖYKÜLERİ MÜMKÜN’
Şu sıra öteki bir çalışmanız var mı pekala? İleride yeni Alper Kamu romanları okuyacak mıyız?
Yeni Alper Kamu öyküleri mümkün, evet. Şu ortalar başımda dönen yeni kitap fikirleri var fakat ne vakit bunlardan birini lisana getirecek olsam o iş bir türlü olmuyor, olamıyor. Galiba net bir şeyler söylemek için biraz daha vakte gereksinimim var.
‘Oğullar ve Rencide Ruhlar’ ile ‘Cehennem Çiçeği’nden daha sonra serinin üçüncü romanı olan ‘Kıyamet Park’, Canıgüz okurlarını fazlaca heyecanlandırdı. Biz de bu vesileyle Alper Canıgüz’le kitabı konuştuk.
Biz birinci tanıştığımız günden beri Alper Kamu’yu hayli seviyoruz. Birinci kitap ‘Oğullar ve Rencide Ruhlar’ 2004’te, ikinci roman ‘Cehennem Çiçeği’ 2013’te yayınlandı. ‘Kıyamet Park’ın yazımını da 2014’te duyurmuştunuz yanlış anımsamıyorsam. Lakin kitap geçtiğimiz günlerde raflara girdi. Bu denli sevilen bir karakterin devam romanları ortasına niye bu kadar uzun ortalar verdiniz?
‘Kıyamet Park’ın temel fikri, yani beş yıldızlı turizm tesisinde geçecek yeni bir Alper Kamu macerası 2013’te ‘Cehennem Çiçeği’ çıktıktan daha sonrasında aklıma düştü. Enteresan olan şu ki, ‘Cehennem Çiçeği’nin konusuna da ‘Oğullar ve Rencide Ruhlar’ı yazdıktan kısa bir süre daha sonra karar vermiştim. Daima söylüyorum, seri kahraman muharririne bağlamayı pek istemediğim için ve galiba bir de Kamu maceraları beni oldukça yorduğundan kesinlikle ortada öbür bir roman yazıyorum. ‘Kan ve Gül/Bir Kara Dejavu’ üzerinde çalışırken ‘Kıyamet Park’ bir kenarda yavaş yavaş demlendi. Romana giriştikten bir süre daha sonra ortaya, üretimi çabucak hemen gerçekleştirilememiş bir uzun metraj sinema ve internet dizisi çalışması girdi, süreç akamete uğradı. Sonuçta salgının ikinci yarısı üzere diyeyim, yeniden kitap üzerinde ağır olarak çalışmaya dönebildim.
Alper Kamu birinci kitapta olduğu üzere hâlâ 5 yaşında. Hiç büyümüyor. Alper büyüyünce -çürüyünce mi demeli- büyü bozulur mu? Daha genele vurursak; büyümek/büyüklük ‘Küçük Prens’te geçtiği üzere bir körlük, bir anlayışsızlık niçini midir?
“Çocuk dedektif” şüphesiz Alper Kamu öykülerinin temel fikri ve kahramanın büyümesi onu özel kılan ögesi yitirmek manasına gelecektir. Öte yandan, bu beş yaşına sabitlenmiş olma hali yalnızca bir “enteresanlıktan” ibaret değil. Sonuçta kahramanımız zihinsel açıdan pek de çocuk sayılmaz; ben onu daha çok karşıt işlevli bir Peter Pan üzere görüyorum. Yüreğini, hayal gücünü, sevgisini korumak için vakti durdurması onu Peter Pan’e emsal kılıyor lakin ondan farklı olarak bunu çocukça değil ülküsündeki erişkin üzere gerçekleştiriyor.
ALPER KAMU’YA YENİ BİR RAKİP
Serinin birinci iki kitabına kıyasla ‘Kıyamet Park’taki en büyük farklardan biri sanıyorum Alper Kamu’nun karşısına Altan isimli bir rakibin çıkmasıdır. Bu ikili, otelde işlenmiş bir cinayeti çözmek için iki koldan araştırmaya girişiyor, bir yandan katili ararken bir yandan da birbirleriyle yarışıyorlar. Alper Kamu’ya bir rakip yaratma fikri nasıl ortaya çıktı?
Altan karakterinin birden hayli fonksiyonu var. Bir defa, artık galiba Alper Kamu’nun dişine göre bir rakiple müsabakasının vakti gelmişti. Ortalarındaki rekabetin öyküye dinamizm kazandıracağını düşündüm. Bunun yanı sıra, Alper Kamu’dan daha zeki bir karakterin, kahramanımızı normalleştirmesi fikri de hoşuma gitti. bu biçimdelikle onun zekası haricindeki niteliklerine, duygusal, içedönük yanına ve galiba vicdanına ağırlaşma bahtımız ortaya çıktı.
Kıyamet Park – Bir Kamu Davası, Alper Canıgüz, 248 syf., Alfa Kitap, 2021.
Romanın öne çıkan özelliklerinden biri de, oteldeki cinayetin araştırmasına paralel biçimde ilerleyen bir tabiat katliamına tanıklık etmemiz. Maden ocağı açıp daha fazlaca kâr elde etmek için doğayı, insanı, hayvanı umursamayan, minareyi çalmadan kılıfını uyduran insanların türlü manipülasyonuyla karşılaşıyoruz. Bu mevzuyu işlemeye nasıl karar verdiniz?
Alper Kamu’nun bütün güç odaklarıyla sorunu vardır. Bu kitabın bağlamında da, günümüz Türkiye’sinde tabiat, otel, devlet dayanaklı sermaye söylemiş olduğinizde öykü kendi kendisini yazıyor desem yeridir. Picasso’nun şu ünlü Guernica fotoğrafıyla ilgili olarak Alman subayının, “Bunu siz mi yaptınız?” sorusuna “Hayır, siz yaptınız” diye karşılık verişi tipinden bir şeyler söyleyesim var lakin o denli bir durumda bizdekilerin hicap duymak yerine, “Madem biz yaptık, uçlan bakalım kitabın telifini” diye boğazıma çökmesinden çekinirim.
‘AFORİZMA BAŞI, PROBLEMLERİN SIĞLAŞMASINA, ÇARPITILMASINA DA HİZMET EDİYOR’
Genel olarak değerlendirirsek; üç romanın da en dikkat alımlı yanlarından biri birinci cümleleri. Kolaylıkla okuyup geçemediğimiz, bununla birlikte kitabın ruhunu özetler nitelikte cümleler tercih ediyorsunuz. Birinci cümle ve roman bağlantısına dair neler söylemek istersiniz?
Hem Kamu öykülerinde birebir vakitte başkalarında söylemiş olduğiniz çeşitten açılışlar yapmayı seviyorum, bu hakikat. Okuyacağınız kıssanın ruhunu taşıyan, insanı bir durup düşünmeye iten ve galiba bir tarafıyla de okuru cürüm iştirakine davet eden giriş cümleleri bunlar. Öte yandan, özellikle toplumsal medyada bunların bağlamsız halde, hatta kimi vakit değiştirilerek kullanılması beni hayli rahatsız ediyor. “Aforizma kafası” sıkıntıların çok sığlaşmasına, çarpıtılmasına da hizmet ediyor maalesef.
Sevdiğiniz yerli/yabancı polisiye romanlardan bahsedelim mi biraz da? Alper Canıgüz son vakit içinderda neler okuyor?
bir müddetdir okuma alışkanlığım kurgu dışı yapıtlara kaydıysa da hâlâ roman da okumaya çalışıyorum. Bilhassa polisiye düşkünü sayılmam fakat kelam konusu cinste sevdiğim eserler “kim yapmış” sorusunun ötesine geçen ve ekseriyetle dedektifin bir profesyonel ya da polis olmadığı öyküler. Eduardo Mendoza’nın meczup, Lawrence Block’un hırsız dedektiflerini severim. Arturo Pérez-Reverte’nin sahaf, onarımcı ve şövalye dedektifleri de güzeldir. Siyasi polisiye romanları yazan Wolfgang Schorlau’nun Dengler’ini de, eski bir polis bulunmasına karşın enteresan buluyorum. Lakin hepsinin ötesinde, Borges ve Casares’in H. Bustos Domecq ismiyle yazdığı ‘Don Isidro Parodi’ye Altı Bilmece’ kitabının çağdaş polisiye edebiyatı ve parodisinin mükemmellerinden biri olduğunu düşünürüm.
‘YENİ ALPER KAMU ÖYKÜLERİ MÜMKÜN’
Şu sıra öteki bir çalışmanız var mı pekala? İleride yeni Alper Kamu romanları okuyacak mıyız?
Yeni Alper Kamu öyküleri mümkün, evet. Şu ortalar başımda dönen yeni kitap fikirleri var fakat ne vakit bunlardan birini lisana getirecek olsam o iş bir türlü olmuyor, olamıyor. Galiba net bir şeyler söylemek için biraz daha vakte gereksinimim var.