Her yıl yaklaşık 1,3 milyon çocuğun dünyaya geldiği lakin içlerinden sadece dörtte birinin meskeninde kitaplık ve onlara kitap okumanın gereğine inanan ebeveynin bulunduğu Türkiye’de, doğumdan itibaren çocuklara kitap okumanın onların bilişsel gelişimi açısından katkısını yıllardır epeyce çeşitli platformlarda anlatan eğitim bilimci Prof. Dr. Selçuk Tatlı, 2019 yılından beri 1 Milyon Kitap isimli bir toplumsal teşebbüs projesi yürütüyor.
Proje, Türkiye İstatistik Kurumu’nun datalarına göre kitap okumanın Türkiye’de insanların gereksinim listesinde 235. sırada yer aldığı bir ortamda okuma alışkanlığı kazandırmak için pek gerekli.
Tatlı, zihinsel gelişmenin yüzde 90’ının birinci üç yılda tamamlandığına dikkat çekerek bu süreçte bebeklerle kitapların tanıştırılmasının değerini vurguluyor ve bu gelişim evresine çocuklar içindeki maddi eşitsizliklerin gölge düşürmemesi için fırsat eşitliği sağlamayı hedefliyor.
ÇOCUĞA YAPILAN YATIRIMIN GERİ DÖNÜŞÜ YÜKSEK
Çünkü bu vakitte çocuklara yapılan yatırım, geri dönüşü en yüksek olan yatırım. Bu yatırımın ekran bağımlılığını tetikleyen bir elektronik aygıt yerine kitapla olması ise daha sonraki senelerda çocukların zeka gelişimlerini direkt etkiliyor. Zira okul öncesi devirde zeka ile söz hazinesi eş vakitli ilerliyor; çocuğun hayal dünyası gelişiyor, okuma ve yazma merakı artıyor. ötürüsıyla okula başlamadan evvel çocuğun entelektüel gelişimi için atılan her adım, onun daha sonraki senelerda okul muvaffakiyetini belirliyor.
Öte yandan, çocuğun güzel olma haline dair memleketler arası göstergeler içinde, eğitim yoksunluğu kriterlerinde meskende 10 kitaptan az kitabı olan çocukların varlığına dikkat çekiliyor. Uzman bir takım eliyle yürütülen proje ile, meskeninde kitap olmayan gereksinim sahibi çocuklara, bu projeye özel olarak hazırlanan altı kitaptan oluşan birinci kitap seti ikram ediliyor. bu biçimdece toplamda 1 milyon bebeğe birinci kitaplığını kurmada katkı sağlanıyor, ailelerine de kitap okumanın kıymeti anlatılıyor.
.
Kitaba dokunmanın, onu tanımanın, hatta ısırmanın yenidoğan için kıymetli olduğunu belirten uzmanlar, kitap okurken bebek ile ebeveyn içinde birlikte bir kıssa geliştirme, irtibat kurma pratiğinin de değerini vurguluyorlar. ötürüsıyla, çocuğa kitap okumadan fazla çocukla birlikte kitap okuma, yani paylaşımlı okuma öneriliyor.
Yalnızca www.1milyonkitap.com websitesi üzerinden satılan her bir kitap setinin karşılığında bir set de muhtaçlığı olan çocuklara gönderiliyor. Projeye bu vakte kadar en çok sosyo-ekonomik açıdan düşük bölgelerdeki muhtarlıklar, anaokulu öğretmenleri, ilçe sıhhat merkezleri başvurmuş.
PROJE HAKİKAT KİTLELERE ULAŞIYOR
Gazete Duvar’a konuşan New York Üniversitesi’nden Prof. Tatlı, “Projeyi duyup da değerini kavramayan olmadı. En olumlu dönüşleri ebeveynlerden alıyoruz doğal. Ya bir öğretmen ya bir muhtar ya da sıhhat çalışanı genelde talep ediyor fiyatsız setleri. Onlardan gelen fotoğraflar da projenin hakikat adreslere ulaştığını gösteriyor” diyor.
Siteye gelen her ziyaretçinin önünde dört farklı seçenek var. Kah bir kitaplık set satın alırken gereksinimi olan bir çocuğun kitap seti karşılanıyor, kah “Havuza At” seçeneğiyle ziyaretçiler istedikleri kadar kitabı gereksinim sahiplerine ulaştırabiliyor ve sevdikleri ismine özel olarak sertifika oluşturabiliyorlar. Şu ana kadar toplam 633 bin 671 kitap dağıtılmış, fiyatsız dağıtılan kitap sayısı ise 529 bin 092.
Renk kontrastlarının hakim olduğu, çocuklara ziyan vermesin diye daha sert ve ellerinde tutabilsinler diye karton gereçten yapılmış olan “İlk Kitabım Seti” 0-3 yaş aralığı içinken, “Büyüyorum Seti” ise tüm okulöncesi devir çocuklarını kapsıyor. “Büyüyorum Seti”nde Sezen Aksu, Gülben Ergen, Ahmet Güneştekin, Tabiat Rutkay, Zülfü Livaneli, Yankı Yazgan’ın çocuklara yönelik anlatıları, profesyonel çizerler ve tasarımcılarla birleşiyor. Kah Sezen Aksu’nun tiplemeleri olan Efe ve Bulut’la tanışıyorsunuz, kah ressam Ahmet Güneştekin yardımıyla renkleri tanıyorsunuz, Gülben Ergen’le Anadolu’da tren seyahatine çıkıyorsunuz.
Söz haznesi ve görsel algıları daha gelişmiş çocukların okula daha hazır, kendini tabir edebilen ve işittiğini anlayıp yorumlayabilen çocuklar formunda başladıkları kabul ediliyor.
WEBSİTESİNDEN MÜRACAAT
Muhtaçlık sahiplerine yönelik kitap talepleri bir daha tıpkı websitesi üzerinden ferdî ya da kurumsal olarak yapılabiliyor. Bu talepler incelendikten daha sonra havuzdaki kitap sayısına nazaran sıraya konuyor ve fiyatsız olarak gereksinim sahiplerinin adreslerine postalanıyor.
“Hoş Geldin Bebek” seçeneğinde ise ziyaretçiler yenidoğan bir bebeğe birinci kitap setini ikram ederken bir daha dilediği kadar muhtaçlık sahibi çocuğa da kitap armağan edebiliyor. Ayrıyeten bu setin ortasında bebek ismine özel olarak hazırlanmış bir sertifika da gönderiliyor. Kişisel olarak en çok 1 kitap seti talep edebilirken kurumsal taleplerde rastgele bir sayı sonlandırması yok. Tüm süreç ise bağımsız bir denetleme kurumu tarafınca denetlenip raporlanıyor.
Prof. Sevimli, bu projeyi hazırlarken Türkiye’nin değerli markalarıyla sponsorluk için aylarca görüşme yapmış lakin rastgele bir dayanak bulamamış. “Herkes projenin ehemmiyetine inanıyor fakat epeyce az insan elini taşın altına koyuyor. O niçinle projemize kitap satın alarak dayanak olan herkese büyük bir hürmetim var. Markaların yapamadığını onlar yaptı. O sayede ve doğal bizim takımın karınca sabrıyla yarım milyonu aşkın kitap fiyatsız olarak dağıtıldı” diyor Sevecen.
.
Projeyi toplumsal medyadan öğrenenler içinde, beş yıldır Iğdır’da bir köy okulunda vazife yapan Tuğba öğretmen de var. Gazete Duvar’a konuşan Tuğba öğretmen, “Proje grubuna website üzerinden form doldurarak ulaştım. bir süre daha sonra bana kitap setleri gönderdiler. Okul öncesi eğitim veren bir okulda bakılırsavliyim ve öğrencilerimin birçoklarının birinci dokundukları kitaplar bunlardı” diyor. Tuğba öğretmen, velilerle de bir ortaya gelerek çocuklara bilhassa 0-3 yaş kümesinde niye daha fazla kitap okunması gerektiğini, çocukların söz dağarcığının zekaya karşılık geldiğini anlattığında kendisine şaşkınlıkla reaksiyon vermişler.
Pekala proje 1 milyonu aşınca ne olacak? Şirin’e bakılırsa o durumda, kelam konusu maksat doğrultusunda gerçek manada yola çıkılmış olacak. “Her sene 1 milyon çocuğa 6 milyon kitap dağıtmak istiyoruz. Bu şimdilik ayakları yere basmayan bir hayal ancak niyetimiz bu” diyor Hoş.
Projenin bu amacına ulaşması için de 360 bin kadar kitap bağışı daha gerekiyor.
Proje, Türkiye İstatistik Kurumu’nun datalarına göre kitap okumanın Türkiye’de insanların gereksinim listesinde 235. sırada yer aldığı bir ortamda okuma alışkanlığı kazandırmak için pek gerekli.
Tatlı, zihinsel gelişmenin yüzde 90’ının birinci üç yılda tamamlandığına dikkat çekerek bu süreçte bebeklerle kitapların tanıştırılmasının değerini vurguluyor ve bu gelişim evresine çocuklar içindeki maddi eşitsizliklerin gölge düşürmemesi için fırsat eşitliği sağlamayı hedefliyor.
ÇOCUĞA YAPILAN YATIRIMIN GERİ DÖNÜŞÜ YÜKSEK
Çünkü bu vakitte çocuklara yapılan yatırım, geri dönüşü en yüksek olan yatırım. Bu yatırımın ekran bağımlılığını tetikleyen bir elektronik aygıt yerine kitapla olması ise daha sonraki senelerda çocukların zeka gelişimlerini direkt etkiliyor. Zira okul öncesi devirde zeka ile söz hazinesi eş vakitli ilerliyor; çocuğun hayal dünyası gelişiyor, okuma ve yazma merakı artıyor. ötürüsıyla okula başlamadan evvel çocuğun entelektüel gelişimi için atılan her adım, onun daha sonraki senelerda okul muvaffakiyetini belirliyor.
Öte yandan, çocuğun güzel olma haline dair memleketler arası göstergeler içinde, eğitim yoksunluğu kriterlerinde meskende 10 kitaptan az kitabı olan çocukların varlığına dikkat çekiliyor. Uzman bir takım eliyle yürütülen proje ile, meskeninde kitap olmayan gereksinim sahibi çocuklara, bu projeye özel olarak hazırlanan altı kitaptan oluşan birinci kitap seti ikram ediliyor. bu biçimdece toplamda 1 milyon bebeğe birinci kitaplığını kurmada katkı sağlanıyor, ailelerine de kitap okumanın kıymeti anlatılıyor.
.
Kitaba dokunmanın, onu tanımanın, hatta ısırmanın yenidoğan için kıymetli olduğunu belirten uzmanlar, kitap okurken bebek ile ebeveyn içinde birlikte bir kıssa geliştirme, irtibat kurma pratiğinin de değerini vurguluyorlar. ötürüsıyla, çocuğa kitap okumadan fazla çocukla birlikte kitap okuma, yani paylaşımlı okuma öneriliyor.
Yalnızca www.1milyonkitap.com websitesi üzerinden satılan her bir kitap setinin karşılığında bir set de muhtaçlığı olan çocuklara gönderiliyor. Projeye bu vakte kadar en çok sosyo-ekonomik açıdan düşük bölgelerdeki muhtarlıklar, anaokulu öğretmenleri, ilçe sıhhat merkezleri başvurmuş.
PROJE HAKİKAT KİTLELERE ULAŞIYOR
Gazete Duvar’a konuşan New York Üniversitesi’nden Prof. Tatlı, “Projeyi duyup da değerini kavramayan olmadı. En olumlu dönüşleri ebeveynlerden alıyoruz doğal. Ya bir öğretmen ya bir muhtar ya da sıhhat çalışanı genelde talep ediyor fiyatsız setleri. Onlardan gelen fotoğraflar da projenin hakikat adreslere ulaştığını gösteriyor” diyor.
Siteye gelen her ziyaretçinin önünde dört farklı seçenek var. Kah bir kitaplık set satın alırken gereksinimi olan bir çocuğun kitap seti karşılanıyor, kah “Havuza At” seçeneğiyle ziyaretçiler istedikleri kadar kitabı gereksinim sahiplerine ulaştırabiliyor ve sevdikleri ismine özel olarak sertifika oluşturabiliyorlar. Şu ana kadar toplam 633 bin 671 kitap dağıtılmış, fiyatsız dağıtılan kitap sayısı ise 529 bin 092.
Renk kontrastlarının hakim olduğu, çocuklara ziyan vermesin diye daha sert ve ellerinde tutabilsinler diye karton gereçten yapılmış olan “İlk Kitabım Seti” 0-3 yaş aralığı içinken, “Büyüyorum Seti” ise tüm okulöncesi devir çocuklarını kapsıyor. “Büyüyorum Seti”nde Sezen Aksu, Gülben Ergen, Ahmet Güneştekin, Tabiat Rutkay, Zülfü Livaneli, Yankı Yazgan’ın çocuklara yönelik anlatıları, profesyonel çizerler ve tasarımcılarla birleşiyor. Kah Sezen Aksu’nun tiplemeleri olan Efe ve Bulut’la tanışıyorsunuz, kah ressam Ahmet Güneştekin yardımıyla renkleri tanıyorsunuz, Gülben Ergen’le Anadolu’da tren seyahatine çıkıyorsunuz.
Söz haznesi ve görsel algıları daha gelişmiş çocukların okula daha hazır, kendini tabir edebilen ve işittiğini anlayıp yorumlayabilen çocuklar formunda başladıkları kabul ediliyor.
WEBSİTESİNDEN MÜRACAAT
Muhtaçlık sahiplerine yönelik kitap talepleri bir daha tıpkı websitesi üzerinden ferdî ya da kurumsal olarak yapılabiliyor. Bu talepler incelendikten daha sonra havuzdaki kitap sayısına nazaran sıraya konuyor ve fiyatsız olarak gereksinim sahiplerinin adreslerine postalanıyor.
“Hoş Geldin Bebek” seçeneğinde ise ziyaretçiler yenidoğan bir bebeğe birinci kitap setini ikram ederken bir daha dilediği kadar muhtaçlık sahibi çocuğa da kitap armağan edebiliyor. Ayrıyeten bu setin ortasında bebek ismine özel olarak hazırlanmış bir sertifika da gönderiliyor. Kişisel olarak en çok 1 kitap seti talep edebilirken kurumsal taleplerde rastgele bir sayı sonlandırması yok. Tüm süreç ise bağımsız bir denetleme kurumu tarafınca denetlenip raporlanıyor.
Prof. Sevimli, bu projeyi hazırlarken Türkiye’nin değerli markalarıyla sponsorluk için aylarca görüşme yapmış lakin rastgele bir dayanak bulamamış. “Herkes projenin ehemmiyetine inanıyor fakat epeyce az insan elini taşın altına koyuyor. O niçinle projemize kitap satın alarak dayanak olan herkese büyük bir hürmetim var. Markaların yapamadığını onlar yaptı. O sayede ve doğal bizim takımın karınca sabrıyla yarım milyonu aşkın kitap fiyatsız olarak dağıtıldı” diyor Sevecen.
.
Projeyi toplumsal medyadan öğrenenler içinde, beş yıldır Iğdır’da bir köy okulunda vazife yapan Tuğba öğretmen de var. Gazete Duvar’a konuşan Tuğba öğretmen, “Proje grubuna website üzerinden form doldurarak ulaştım. bir süre daha sonra bana kitap setleri gönderdiler. Okul öncesi eğitim veren bir okulda bakılırsavliyim ve öğrencilerimin birçoklarının birinci dokundukları kitaplar bunlardı” diyor. Tuğba öğretmen, velilerle de bir ortaya gelerek çocuklara bilhassa 0-3 yaş kümesinde niye daha fazla kitap okunması gerektiğini, çocukların söz dağarcığının zekaya karşılık geldiğini anlattığında kendisine şaşkınlıkla reaksiyon vermişler.
Pekala proje 1 milyonu aşınca ne olacak? Şirin’e bakılırsa o durumda, kelam konusu maksat doğrultusunda gerçek manada yola çıkılmış olacak. “Her sene 1 milyon çocuğa 6 milyon kitap dağıtmak istiyoruz. Bu şimdilik ayakları yere basmayan bir hayal ancak niyetimiz bu” diyor Hoş.
Projenin bu amacına ulaşması için de 360 bin kadar kitap bağışı daha gerekiyor.