Hakan Günday, yeni romanı Zamir ile edebiyatseverlerin karşısına çıktı. Okuyucularının sekiz yıldır merakla beklediği roman, doğar doğmaz bir mülteci kampına bırakılan Zamir’in kıssasını anlatıyor. “Zamir, dünya üzerime yıkılıyormuş üzere yazmak zorunda olduğum bir metne dönüştü. Aslında bir sabah uyandım ve baktım ki dünya aslına bakarsan üzerime yıkılmış… Bunu yalnızca tasvir etmek gerekiyordu. Başıma neyin düştüğünü anlamak için yazılmış bir öykü…” diyen Günday’la, sinemadan edebiyata uzanan yazı mesaisini ve Zamir’in çıkış noktasını konuştuk.
Daha ile Zamir içinde sekiz yıllık bir orta var ancak siz bu süreçte sinema ve dizi dünyasına işler yaptınız. Sekiz yıllık ortanın niçini neydi? Sizi sinemaya yönlendiren motivasyonu anlatır mısınız?
Çok süratli bir biçimde arka arda romanlar yazdım ve bu durum bir süre daha sonra şunu fark etmemi sağladı: Yazıyla olan alakamda güya daha farklı yerler keşfetmem gerekiyordu. Senaryo yahut tiyatro metni üzerinde çalışırsam yazıya değişik açılardan bakabilirim diye düşündüm. Zira her disiplinin kendine has gizemi var. Benim asıl işim yazıyla düşünmek ve boğuşmak. Bu noktadan hareketle yazının tesirlerini bakılırsabilmek için bir tecrübe sürecine girdim. Bu süreçte üzerinde çalıştığım her metin benim için farklı tecrübelerdi.
daha sonrasında bir daha roman yazmaya nasıl karar verdiniz?
Bir mevzuyu birinci düşündüğüm anda tiyatro mu roman mı olacağını söylüyor. Zamir’in bir roman olacağını biliyordum. Zamir’de elimden geldiğince edindiğim deneyimleri kullanmaya çalıştım. Sekiz yıllık orta bir öğrenme süreciydi.
‘NE YAZARSAN YAZ SAHİDEN DAHA ŞİDDETLİ DEĞİL…’
Dünya edebiyatına baktığımızda mülteci krizi oldukçaça işleniyor. Türkiye’de ise son vakit içinderda ele alınan bir bahis… Sizi, Daha’yla başlayan ve Zamir’de de devam eden mülteci anlatısına iten sıkıntı nelerdir?
Bu mevzuyu asıl işlemeye çalıştığım, tüm soruları sorduğum roman Daha’ydı. Daha, bana fazlaca enteresan bir şey öğretti. Daha’da çaresizlikten konutunu terk etmek durumunda kalan birini hayal etmeye çabaladım. Kitap çıktıktan aylar daha sonra bir haber gördüm. Haberde, Ege’de bir atölyede kaçak can yeleğinin imal edildiği yazıyordu. Bu düzmece can yelekleri sizi korumuyordu. Bir beşere geçersiz can yeleği satmayı düşünmek aklıma gelmemişti! Bunu görür görmez ne yazarsam yazayım hiç bir vakit nitekim daha şiddetli bir şey yazabilmemin mümkün olmadığını anladım.
Zamir’in konusu her insanın herkese saldırdığı bir dünya resmi… Zamir’i yazarken de daima bu aklımdaydı. Zira gerçekliğin şiddetine asla yetişemiyoruz. Tam yakaladığını hissettiğin an bir bakıyorsun ki yepisyeni bir zulüm tekniği icat edilmiş.
Zamir’de dikkat çeken sıkıntılardan biri de dünyanın ikiyüzlülüğü… Ne kadar barıştan bahsetsek de savaşı da görünür kılıyoruz. Sizin bakış açınız nedir?
Zamir’in öyküsünde birtakım etaplar var. Doğumundan itibaren başlayan bir müddetç ve daha sonrasında girdiği barış vakıfları ve STK’lar… Bu etaplarda kendisi de bir savaşın kurbanı olan bebek olarak yaşama başladığı için bütün bunlara bir tutkuyla son verme isteği daima ortasında duruyor. Zamir’de bir idealizm anlayışı var.
Bir barış vakfında çalışan Zamir ister istemez karşı olduklarının öznesi oluyor. Zira kullandığı araçlar barışın saf ve temiz anlayışına uymuyor. Kitapta kendime sorduğum soru da buydu. Maksat için tüm metodlar doğrudur, cümlesinden yola çıkarsak bir sabah uyanınca kendini durdurmaya çalıştığın gaddar insanlara dönüşmüş bulur musun?
Zamir, Hakan Günday, Doğan Kitap, 368 syf., 2021.
Bayanların dünya üzerinde yaşadığı yırtıcı baskı Zamir’de çok gerçekçi işleniyor. Zerre karakteri, bayanların yaşadığı baskı ve zulmün ete kemiğe bürünmüş hali…
Bu durumu Az romanımda Derda karakteri üzerinden anlatmaya çalışmıştım. Benim için romanlar daha epeyce soru sorma yolu… Roman, anlayamadığım bir bahis hakkında olabildiğince soru sormak ve detaylarıyla inceleyebilmek için bir alan…
Dünyada birinci baskıyı hissedenlerin bayanlar olduğunu görmemek mümkün değil. Zerre, kıssada uğradığı bütün baskıları misliyle geri veren bir çocuk ve bu bir refleks… Zamir’in kıssası de annesi Zerre’deki büyük reaksiyonla başlıyor.
Romanlarınızda felsefi tartışma ve sosyolojik alt metin kendine her daim yer buluyor. Günler geçtikçe kararan bir dünyaya uyanıyoruz. Müellif olarak bu derece ‘karanlık’ bir sorun anlatmak sizi nasıl değiştirdi?
Uzun vakittir aklımda olan bir öykü ve soruydu Zamir… Bütün macera oturup yazmaya başladığınızda ortaya çıkıyor. Ne cins yokuşlardan inip uçurum kenarlarına geleceğinizi bu noktada görüyorsunuz.
Zamir, dünya üzerime yıkılıyormuş üzere yazmak zorunda olduğum bir metne dönüştü. Aslında bir sabah uyandım ve baktım ki dünya esasen üzerime yıkılmış… Bunu yalnızca tasvir etmek gerekiyordu. Başıma neyin düştüğünü anlamak için yazılmış bir öykü…
Daha ile Zamir içinde sekiz yıllık bir orta var ancak siz bu süreçte sinema ve dizi dünyasına işler yaptınız. Sekiz yıllık ortanın niçini neydi? Sizi sinemaya yönlendiren motivasyonu anlatır mısınız?
Çok süratli bir biçimde arka arda romanlar yazdım ve bu durum bir süre daha sonra şunu fark etmemi sağladı: Yazıyla olan alakamda güya daha farklı yerler keşfetmem gerekiyordu. Senaryo yahut tiyatro metni üzerinde çalışırsam yazıya değişik açılardan bakabilirim diye düşündüm. Zira her disiplinin kendine has gizemi var. Benim asıl işim yazıyla düşünmek ve boğuşmak. Bu noktadan hareketle yazının tesirlerini bakılırsabilmek için bir tecrübe sürecine girdim. Bu süreçte üzerinde çalıştığım her metin benim için farklı tecrübelerdi.
daha sonrasında bir daha roman yazmaya nasıl karar verdiniz?
Bir mevzuyu birinci düşündüğüm anda tiyatro mu roman mı olacağını söylüyor. Zamir’in bir roman olacağını biliyordum. Zamir’de elimden geldiğince edindiğim deneyimleri kullanmaya çalıştım. Sekiz yıllık orta bir öğrenme süreciydi.
‘NE YAZARSAN YAZ SAHİDEN DAHA ŞİDDETLİ DEĞİL…’
Dünya edebiyatına baktığımızda mülteci krizi oldukçaça işleniyor. Türkiye’de ise son vakit içinderda ele alınan bir bahis… Sizi, Daha’yla başlayan ve Zamir’de de devam eden mülteci anlatısına iten sıkıntı nelerdir?
Bu mevzuyu asıl işlemeye çalıştığım, tüm soruları sorduğum roman Daha’ydı. Daha, bana fazlaca enteresan bir şey öğretti. Daha’da çaresizlikten konutunu terk etmek durumunda kalan birini hayal etmeye çabaladım. Kitap çıktıktan aylar daha sonra bir haber gördüm. Haberde, Ege’de bir atölyede kaçak can yeleğinin imal edildiği yazıyordu. Bu düzmece can yelekleri sizi korumuyordu. Bir beşere geçersiz can yeleği satmayı düşünmek aklıma gelmemişti! Bunu görür görmez ne yazarsam yazayım hiç bir vakit nitekim daha şiddetli bir şey yazabilmemin mümkün olmadığını anladım.
Zamir’in konusu her insanın herkese saldırdığı bir dünya resmi… Zamir’i yazarken de daima bu aklımdaydı. Zira gerçekliğin şiddetine asla yetişemiyoruz. Tam yakaladığını hissettiğin an bir bakıyorsun ki yepisyeni bir zulüm tekniği icat edilmiş.
Zamir’de dikkat çeken sıkıntılardan biri de dünyanın ikiyüzlülüğü… Ne kadar barıştan bahsetsek de savaşı da görünür kılıyoruz. Sizin bakış açınız nedir?
Zamir’in öyküsünde birtakım etaplar var. Doğumundan itibaren başlayan bir müddetç ve daha sonrasında girdiği barış vakıfları ve STK’lar… Bu etaplarda kendisi de bir savaşın kurbanı olan bebek olarak yaşama başladığı için bütün bunlara bir tutkuyla son verme isteği daima ortasında duruyor. Zamir’de bir idealizm anlayışı var.
Bir barış vakfında çalışan Zamir ister istemez karşı olduklarının öznesi oluyor. Zira kullandığı araçlar barışın saf ve temiz anlayışına uymuyor. Kitapta kendime sorduğum soru da buydu. Maksat için tüm metodlar doğrudur, cümlesinden yola çıkarsak bir sabah uyanınca kendini durdurmaya çalıştığın gaddar insanlara dönüşmüş bulur musun?
Zamir, Hakan Günday, Doğan Kitap, 368 syf., 2021.
Bayanların dünya üzerinde yaşadığı yırtıcı baskı Zamir’de çok gerçekçi işleniyor. Zerre karakteri, bayanların yaşadığı baskı ve zulmün ete kemiğe bürünmüş hali…
Bu durumu Az romanımda Derda karakteri üzerinden anlatmaya çalışmıştım. Benim için romanlar daha epeyce soru sorma yolu… Roman, anlayamadığım bir bahis hakkında olabildiğince soru sormak ve detaylarıyla inceleyebilmek için bir alan…
Dünyada birinci baskıyı hissedenlerin bayanlar olduğunu görmemek mümkün değil. Zerre, kıssada uğradığı bütün baskıları misliyle geri veren bir çocuk ve bu bir refleks… Zamir’in kıssası de annesi Zerre’deki büyük reaksiyonla başlıyor.
Romanlarınızda felsefi tartışma ve sosyolojik alt metin kendine her daim yer buluyor. Günler geçtikçe kararan bir dünyaya uyanıyoruz. Müellif olarak bu derece ‘karanlık’ bir sorun anlatmak sizi nasıl değiştirdi?
Uzun vakittir aklımda olan bir öykü ve soruydu Zamir… Bütün macera oturup yazmaya başladığınızda ortaya çıkıyor. Ne cins yokuşlardan inip uçurum kenarlarına geleceğinizi bu noktada görüyorsunuz.
Zamir, dünya üzerime yıkılıyormuş üzere yazmak zorunda olduğum bir metne dönüştü. Aslında bir sabah uyandım ve baktım ki dünya esasen üzerime yıkılmış… Bunu yalnızca tasvir etmek gerekiyordu. Başıma neyin düştüğünü anlamak için yazılmış bir öykü…