1970’lerden günümüze uzanan bir çizgide biroldukça eser vermiş olan Selim İleri hayatını yazmaya adamıştır. Her devir farklı tenkitler alsa da kendi yazın macerasının peşini bırakmayarak özgünlüğünden ödün vermemiştir. Birincinin hikaye cinsiyle genç yaşta edebiyata atılan muharrir, 1973 yılından itibaren romanlarıyla ön plana çıksa da senaryodan denemeye, denemeden antolojiye kadar Türkçe yazının biroldukça alanında eser veren, eskilerin tabiriyle velût bir kalemdir.
Selim İleri, 30 Nisan 1949’da Kadıköy’de doğmuştur. Annesi Süheyla Hanım konut bayanı, babası Hasan Hilmi Beyefendi ise İTÜ’de öğretim üyesidir. Babasının mesleği ötürüsıyla üç yıllık Almanya hayatının akabinde 1954 yılında İstanbul’da döndükten daha sonra ilkokulu bitirir. Akabinde 1960 yılında Galatasaray Lisesi’nde yatılı okumaya başlar. Burada, özellikle Fransızca kompozisyon derslerinde zorluk çektiği için evvel Bakırköy Lisesi’ne, akabinde Vedat Günyol ile tanışacağı Atatürk Erkek Lisesi’ne geçer. Edebiyata olan ilgisi küçük yaşlarda başlayan İleri’deki cevheri goren Fransızca öğretmeni Vedat Günyol, onu hikaye yazmaya yönlendirir. Hakikaten, ileriki senelerda başında olduğu Yeni Ufuklar mecmuasının kapılarını genç müellif adayına açacak, İleri bu mecmuada Ferit Edgü’den Cemil Meriç’e kadar bir hayli yazın insanını tanıyacak, edebiyat dünyasına birinci adımını 1967 yılında “Savaş Çiçekleri” isimli hikayesiyle bu mecmuada atacak, bir daha bu mecmuada inceleme yazılarıyla yer alacaktır. Lakin bu noktaya kadar yazınsal izleğini şekillendiren birtakım konulara temas etmek gerekir. Birincisi, sistemli bir roman okuru olan annesinin, İleri’ye her vakit masal anlatması ve ona roman okumayı sevdirmesidir. Romanın evvela sonunu okuyan annesinin tesiriyle kendi mamüllerinin sonlarını muğlak kılmaya çalıştığını belirtir İleri. Öte yandan, küçük yaşta çeşitli gazetelerden, mecmualardan kestiği yazıları kolaj yaparak “ilk dergisini” çıkaran müellifin bu tek sayılık eserin tek ve daimî okuru da ablası olacaktır. tıpkı vakitte ailesini gözlemleyen muharrir her insanın kendine düşeni yaptığı mekanik bir sistem keşfedecektir. Bu minvalde evliliği olumsuz nazarann İleri konuttaki otorite figürü olan babasına da palavra söyleme oyunu oynayarak otoriteye karşı pasif direnişi tercih edecektir. Gerçekten, birfazlaca edebiyatçı yalan/uydurma oyunundan etkilenegelmiştir. George Orwell, “niçin Yazıyorum” isimli deneme kitabında, “Yalnız bir çocuğun kıssa uydurma ve hayali bireylerle sohbet etme alışkanlığına sahiptim ve en başından beri edebi isteklerimin yalnız kalma ve küçümsenme hisleriyle karıştığı kanaatindeyim” diye muharrir. Emsal bir ruh haleti ve toplumsal ötelenme İleri’nin çocukluğunda da görülür. Öte yandan dokuz yaşında okuduğu Kemalettin Tuğcu, lise senelerında okuduğu Reşat Nuri, Yakup Kadri, Halide Edip üzere müelliflerden etkilenir. Akabinde Halit Ziya, Abdülhak Şinasi Hisar üzere müellifleri, Kafka’yı ve varoluşçu filozofların yapıtlarını okur. Bu devir okumalarına duyduğu yakınlık yetişkinlik senelerında hazırlayacağı antolojilerin temelini atmış üzeredir. Gerçekten, 1981 yılında Halit Ziya’nın “Aşk-ı Memnu” romanını incelediği “Aşk-ı Memnu ya da Uzun Bir Kışın Siyah Günleri” kitabının yanı sıra 1992 yılında Abdülhak Şinasi Hisar, 1993 yılında ise Halide Edip antolojileri hazırlamıştır.
1968 yılında o sene kaybettiği babasına ithaf ettiği birinci hikaye kitabı “Cumartesi Yalnızlığı/Güz Notları” yayımlanır. Bu kitapta yatılı okulda yalnız geçirdiği cumartesi günlerinden esinlenmiştir. bir daha o sene hukuk fakültesine kaydolan müellif, ikinci sınıftayken okulu bırakacaktır. Şunun altını çizmeli: Selim İleri, ömrü boyunca yazmaktan öbür bir işle ilgilenmemiş, yazmaktan vazgeçmemiştir. Bu durumda, hayatını kazanmak için senaryo muharrir. 1971 yılında birinci senaryosu “Cennetin Kapısı”nı yazan İleri, Halit Refiğ, Atıf Yılmaz, Zeki Ökten üzere isimlerle çalışma fırsatı elde eder. Tıpkı fotoğraf üzere sinemaya da ilgi duyar. Yayımlanan tek senaryosu olma özelliğine sahip, Ömer Kavur’un yönettiği, başrollerini Kadir İnanır ve Hümeyra’nın paylaştığı, taşraya atanan bir öğretmenle oranın yerlisi olan bir adamın aşkını husus edinen “Kırık Bir Aşk Hikâyesi” ise 1981 yılında Sinema Muharrirleri Derneği tarafınca “en güzel senaryo” mükafatına layık görülecektir. Periyodun sözüyle “paralı askerlik” haricinde taşra havasını pek solumamış olan müellif hikaye ve romanlarında yer olarak İstanbul’dan kopmamışsa da senaryolarında taşraya eğilmeyi tercih etmiştir. Para kazanmak için yaptığı bir öteki iş ise içine sinmese de Siyaset Gazetesi’nde kaleme aldığı yazılar olmuştur. 1971 yılında, Bilgi Yayınevi tarafınca ikinci hikaye kitabı olan “Pastırma Yazı” yayımlanır. Fazla ilgi uyandırmayan bu kitapta kişisel, toplumsalın içerisinde ele alınmıştır.
Nihayet, 1973 yılında Hürriyet Yayınları tarafınca birinci romanı “Destan Gönüller” yayımlanır. Eser, etrafına ahenk sağlayamadığı için insanlardan kaçarak kitaplara sığınan Yusuf’u anlatır. Bu noktada, Selim İleri’nin romancıyı ikiye ayırdığını belirtelim: Birincisi ömürden, başkası ise yapıtlardan hareket eden romancıdır. Kendisini ikinci kümeye dahil eder muharrir. Hakikaten birfazlaca yapıtı Türkçe yazının klasiklerinden ilham alınarak yazılmıştır. Metinler-arasılığa kucak açan bir müellif olarak karşımıza çıkar İleri. 1975 yılına gelindiğinde ise ona sonraki sene Sait Faik Öykü Armağanı’nı kazandıracak “Dostlukların Son Günü”, Attîlâ İlhan editörlüğünde yayımlanır. Lakin, dönüm noktası birinci kere gittiği Bodrum’da kaleme aldığı, 1976 yılında yayımlanan “Her Gece Bodrum” olmuştur. Akabinde yayımlanacak “Ölüm Bağlantıları, Cehennem Kraliçesi, Bir Akşam Alacası” ile bir arada bir dörtleme teşkil edecek kitap 1977 yılında Türk Lisan Kurumu Roman Ödülü’nü kazanır. bu biçimdece, edebiyat araştırmacılarının ve akademisyenlerin “ilk dönem” olarak isimlendirdiği izleğin çerçevesi oluşmuştur. Birinci devrinin temel özellikleri kentli aydınların meselelerini, yalnızlık, yabancılaşma, buhran üzere kavramlar üzerinden odağına alması ve cinsellik temasını ön plana çıkarmasıdır. Başta Fethi Naci olmak üzere Ahmet Oktay, Murat Evrak, hatta Vedat Günyol üzere biroldukcaları tarafınca bireycilikle suçlanan muharririn cinsellik vurgusunun satış telaşından kaynaklandığı söylenir. İthamların esas niçini o periyotta toplumsal sıkıntıların direkt lisana getirildiği yapıtların yükte olması ve erotizmin metindeki fonksiyonunun görmezden gelinmesidir.
Selim İleri, bireyin dünyasını anlatırken art planda toplumsal ve politik meseleleri es geçen bir müellif değildir: Toplum eliyle bireyin gördüğü baskı insanın tekâmül etmesine imkân vermediği için esaslı bir değişimdilk evvel toplumun bu değişim için elverişli kaidelere sahip olması gerektiğini vurgulamaktadır. Öte yandan heteroseksüel basmakalıptan kurtardığı cinsellik teması ise başlı başına toplumsal bir sıkıntıdır. Tabuları yıkmayı amaçlayan bir muharrirdir İleri. birebir vakitte kişisel tarihi toplumsal tarihte eritmeyi estetik bir biçemde başarır. Ayrıyeten, bireyin en derinine inmeyi de maksatlar, bir daha bu noktada kendi hayatından kesitleri sunmaktan çekinmez. Muharririn, “Yaşarken ve Ölürken” (1981), “Ölünceye Kadar Seninim” (1983), “Saz Caz Düğün Varyete” (1985), “Hayal ve Istırap” (1986) ve “Kafes” (1987) üzere ikinci devir romanları ise bireyin psikolojisi göz arkası edilmeden toplumsallığın daha epey yer aldığı, buna paralel olarak politik tenkidin dozunun arttığı romanlardır. daha sonraki senelerda ise Osmanlı’nın yıkılış periyodunun ve Cumhuriyet periyodunun art planda yer aldığı metinleriyle mâzi ve tarih temalarını ön plana çıkarır. Bu sefer de geçmişe saplanıp kalmakla itham edilir. 1991 yılına gelindiğinde ise biçemsel değişikliğe gittiği “Mavi Kanatlarınla Yalnız Benim Olsaydın” romanıyla Türkiye Muharrirler Birliği Roman Ödülü’nü kazanmıştır. 2001 yılında yayımlanan “Bu Yaz Ayrılığın Birinci Yazı Olacak” romanıyla ise 2002 yılında Orhan Kemal Roman Ödülü’ne layık görülür. 2006 yılına vardığımızda “Fotoğrafı Sana Gönderiyorum” isimli kitabıyla yirmi yılı aşkın bir vakitten daha sonra hikaye tipinde kitap yayımlar. “Küçük Prens” çevirisi de bulunan müellifin hikaye ve roman alanındaki yapıtlarının haricinde “Cahide: Mevt ve Elmas”, “Mihrî Müşfik: Meyyit Bir Kelebek” isimli tiyatro oyunları, 1989 yılında yayımlanan “İstanbul Yalnızlığı”ndan itibaren “İstanbul Anılar Kolonyası” (2006), “İstanbul Lale ile Sümbül” (2007), “İstanbul’un Tramvayları Dan Dan!..” (2008) üzere İstanbul hakkında birfazlaca kitabı, 1983 yılında yayımlanan “Annem İçin” yapıtının akabinde “Hatırlıyorum” (1984), “Evimizin Tek Istakozu” (2000), “Rüyamdaki Sofralar” (2003) üzere yapıtlarla süregiden anı kitapları, “Seni Çok Özledim” (1986) ile başlayıp “O Yakamoz Söner” (1987) ile devam eden, 2003 yılında yayımlanan “Uzak, Daima Uzak” ile ona Sedat Simavi Edebiyat Ödülü’nü kazandıran yapıtının de dahil olduğu deneme kitapları ile yayımlamaktan daha sonraları hoşnutsuzluk duyduğu erken devir bir şiir kitabı (Ay Işığı, Özgür Yayın, 1986) ile isimlerini zikretmek bu yazının uzunluğunu aşan sayısız yapıtı bulunmaktadır.
Kelamın özü, Selim İleri 1970’lerden itibaren Türkçe yazında yer edinmiş bir müellif olup çeşitli ithamlara maruz kalsa da ömrü boyunca yalnızca yazmaya odaklanmış, kendinden ödün vermemiş bir muharrirdir. Yazınsal seyahatinde yabancılaşma, yalnızlık, bulantı, aşk ve cinsellik üzere temaların arkasında bireyin psikolojisini irdelerken toplumsal ve politik problemlere kayıtsız kalmayan, tümden gelmek yerine tüme varmayı benimseyerek kendi yazınsal izleğinin peşinden gitmeyi yeğleyen, edebiyatın bir hayli alanında eser vermiş bir kalem olarak karşımıza çıkar.
NOT: Selim İleri hakkında bu yazıda da faydalanılan kapsamlı bir çalışma için Nesrin Mengi’nin “Selim İleri’nin Romancılığı” isimli doktora tezine (Çukurova Üniversitesi, 2009) başvurulabilir.
Selim İleri, 30 Nisan 1949’da Kadıköy’de doğmuştur. Annesi Süheyla Hanım konut bayanı, babası Hasan Hilmi Beyefendi ise İTÜ’de öğretim üyesidir. Babasının mesleği ötürüsıyla üç yıllık Almanya hayatının akabinde 1954 yılında İstanbul’da döndükten daha sonra ilkokulu bitirir. Akabinde 1960 yılında Galatasaray Lisesi’nde yatılı okumaya başlar. Burada, özellikle Fransızca kompozisyon derslerinde zorluk çektiği için evvel Bakırköy Lisesi’ne, akabinde Vedat Günyol ile tanışacağı Atatürk Erkek Lisesi’ne geçer. Edebiyata olan ilgisi küçük yaşlarda başlayan İleri’deki cevheri goren Fransızca öğretmeni Vedat Günyol, onu hikaye yazmaya yönlendirir. Hakikaten, ileriki senelerda başında olduğu Yeni Ufuklar mecmuasının kapılarını genç müellif adayına açacak, İleri bu mecmuada Ferit Edgü’den Cemil Meriç’e kadar bir hayli yazın insanını tanıyacak, edebiyat dünyasına birinci adımını 1967 yılında “Savaş Çiçekleri” isimli hikayesiyle bu mecmuada atacak, bir daha bu mecmuada inceleme yazılarıyla yer alacaktır. Lakin bu noktaya kadar yazınsal izleğini şekillendiren birtakım konulara temas etmek gerekir. Birincisi, sistemli bir roman okuru olan annesinin, İleri’ye her vakit masal anlatması ve ona roman okumayı sevdirmesidir. Romanın evvela sonunu okuyan annesinin tesiriyle kendi mamüllerinin sonlarını muğlak kılmaya çalıştığını belirtir İleri. Öte yandan, küçük yaşta çeşitli gazetelerden, mecmualardan kestiği yazıları kolaj yaparak “ilk dergisini” çıkaran müellifin bu tek sayılık eserin tek ve daimî okuru da ablası olacaktır. tıpkı vakitte ailesini gözlemleyen muharrir her insanın kendine düşeni yaptığı mekanik bir sistem keşfedecektir. Bu minvalde evliliği olumsuz nazarann İleri konuttaki otorite figürü olan babasına da palavra söyleme oyunu oynayarak otoriteye karşı pasif direnişi tercih edecektir. Gerçekten, birfazlaca edebiyatçı yalan/uydurma oyunundan etkilenegelmiştir. George Orwell, “niçin Yazıyorum” isimli deneme kitabında, “Yalnız bir çocuğun kıssa uydurma ve hayali bireylerle sohbet etme alışkanlığına sahiptim ve en başından beri edebi isteklerimin yalnız kalma ve küçümsenme hisleriyle karıştığı kanaatindeyim” diye muharrir. Emsal bir ruh haleti ve toplumsal ötelenme İleri’nin çocukluğunda da görülür. Öte yandan dokuz yaşında okuduğu Kemalettin Tuğcu, lise senelerında okuduğu Reşat Nuri, Yakup Kadri, Halide Edip üzere müelliflerden etkilenir. Akabinde Halit Ziya, Abdülhak Şinasi Hisar üzere müellifleri, Kafka’yı ve varoluşçu filozofların yapıtlarını okur. Bu devir okumalarına duyduğu yakınlık yetişkinlik senelerında hazırlayacağı antolojilerin temelini atmış üzeredir. Gerçekten, 1981 yılında Halit Ziya’nın “Aşk-ı Memnu” romanını incelediği “Aşk-ı Memnu ya da Uzun Bir Kışın Siyah Günleri” kitabının yanı sıra 1992 yılında Abdülhak Şinasi Hisar, 1993 yılında ise Halide Edip antolojileri hazırlamıştır.
1968 yılında o sene kaybettiği babasına ithaf ettiği birinci hikaye kitabı “Cumartesi Yalnızlığı/Güz Notları” yayımlanır. Bu kitapta yatılı okulda yalnız geçirdiği cumartesi günlerinden esinlenmiştir. bir daha o sene hukuk fakültesine kaydolan müellif, ikinci sınıftayken okulu bırakacaktır. Şunun altını çizmeli: Selim İleri, ömrü boyunca yazmaktan öbür bir işle ilgilenmemiş, yazmaktan vazgeçmemiştir. Bu durumda, hayatını kazanmak için senaryo muharrir. 1971 yılında birinci senaryosu “Cennetin Kapısı”nı yazan İleri, Halit Refiğ, Atıf Yılmaz, Zeki Ökten üzere isimlerle çalışma fırsatı elde eder. Tıpkı fotoğraf üzere sinemaya da ilgi duyar. Yayımlanan tek senaryosu olma özelliğine sahip, Ömer Kavur’un yönettiği, başrollerini Kadir İnanır ve Hümeyra’nın paylaştığı, taşraya atanan bir öğretmenle oranın yerlisi olan bir adamın aşkını husus edinen “Kırık Bir Aşk Hikâyesi” ise 1981 yılında Sinema Muharrirleri Derneği tarafınca “en güzel senaryo” mükafatına layık görülecektir. Periyodun sözüyle “paralı askerlik” haricinde taşra havasını pek solumamış olan müellif hikaye ve romanlarında yer olarak İstanbul’dan kopmamışsa da senaryolarında taşraya eğilmeyi tercih etmiştir. Para kazanmak için yaptığı bir öteki iş ise içine sinmese de Siyaset Gazetesi’nde kaleme aldığı yazılar olmuştur. 1971 yılında, Bilgi Yayınevi tarafınca ikinci hikaye kitabı olan “Pastırma Yazı” yayımlanır. Fazla ilgi uyandırmayan bu kitapta kişisel, toplumsalın içerisinde ele alınmıştır.
Nihayet, 1973 yılında Hürriyet Yayınları tarafınca birinci romanı “Destan Gönüller” yayımlanır. Eser, etrafına ahenk sağlayamadığı için insanlardan kaçarak kitaplara sığınan Yusuf’u anlatır. Bu noktada, Selim İleri’nin romancıyı ikiye ayırdığını belirtelim: Birincisi ömürden, başkası ise yapıtlardan hareket eden romancıdır. Kendisini ikinci kümeye dahil eder muharrir. Hakikaten birfazlaca yapıtı Türkçe yazının klasiklerinden ilham alınarak yazılmıştır. Metinler-arasılığa kucak açan bir müellif olarak karşımıza çıkar İleri. 1975 yılına gelindiğinde ise ona sonraki sene Sait Faik Öykü Armağanı’nı kazandıracak “Dostlukların Son Günü”, Attîlâ İlhan editörlüğünde yayımlanır. Lakin, dönüm noktası birinci kere gittiği Bodrum’da kaleme aldığı, 1976 yılında yayımlanan “Her Gece Bodrum” olmuştur. Akabinde yayımlanacak “Ölüm Bağlantıları, Cehennem Kraliçesi, Bir Akşam Alacası” ile bir arada bir dörtleme teşkil edecek kitap 1977 yılında Türk Lisan Kurumu Roman Ödülü’nü kazanır. bu biçimdece, edebiyat araştırmacılarının ve akademisyenlerin “ilk dönem” olarak isimlendirdiği izleğin çerçevesi oluşmuştur. Birinci devrinin temel özellikleri kentli aydınların meselelerini, yalnızlık, yabancılaşma, buhran üzere kavramlar üzerinden odağına alması ve cinsellik temasını ön plana çıkarmasıdır. Başta Fethi Naci olmak üzere Ahmet Oktay, Murat Evrak, hatta Vedat Günyol üzere biroldukcaları tarafınca bireycilikle suçlanan muharririn cinsellik vurgusunun satış telaşından kaynaklandığı söylenir. İthamların esas niçini o periyotta toplumsal sıkıntıların direkt lisana getirildiği yapıtların yükte olması ve erotizmin metindeki fonksiyonunun görmezden gelinmesidir.
Selim İleri, bireyin dünyasını anlatırken art planda toplumsal ve politik meseleleri es geçen bir müellif değildir: Toplum eliyle bireyin gördüğü baskı insanın tekâmül etmesine imkân vermediği için esaslı bir değişimdilk evvel toplumun bu değişim için elverişli kaidelere sahip olması gerektiğini vurgulamaktadır. Öte yandan heteroseksüel basmakalıptan kurtardığı cinsellik teması ise başlı başına toplumsal bir sıkıntıdır. Tabuları yıkmayı amaçlayan bir muharrirdir İleri. birebir vakitte kişisel tarihi toplumsal tarihte eritmeyi estetik bir biçemde başarır. Ayrıyeten, bireyin en derinine inmeyi de maksatlar, bir daha bu noktada kendi hayatından kesitleri sunmaktan çekinmez. Muharririn, “Yaşarken ve Ölürken” (1981), “Ölünceye Kadar Seninim” (1983), “Saz Caz Düğün Varyete” (1985), “Hayal ve Istırap” (1986) ve “Kafes” (1987) üzere ikinci devir romanları ise bireyin psikolojisi göz arkası edilmeden toplumsallığın daha epey yer aldığı, buna paralel olarak politik tenkidin dozunun arttığı romanlardır. daha sonraki senelerda ise Osmanlı’nın yıkılış periyodunun ve Cumhuriyet periyodunun art planda yer aldığı metinleriyle mâzi ve tarih temalarını ön plana çıkarır. Bu sefer de geçmişe saplanıp kalmakla itham edilir. 1991 yılına gelindiğinde ise biçemsel değişikliğe gittiği “Mavi Kanatlarınla Yalnız Benim Olsaydın” romanıyla Türkiye Muharrirler Birliği Roman Ödülü’nü kazanmıştır. 2001 yılında yayımlanan “Bu Yaz Ayrılığın Birinci Yazı Olacak” romanıyla ise 2002 yılında Orhan Kemal Roman Ödülü’ne layık görülür. 2006 yılına vardığımızda “Fotoğrafı Sana Gönderiyorum” isimli kitabıyla yirmi yılı aşkın bir vakitten daha sonra hikaye tipinde kitap yayımlar. “Küçük Prens” çevirisi de bulunan müellifin hikaye ve roman alanındaki yapıtlarının haricinde “Cahide: Mevt ve Elmas”, “Mihrî Müşfik: Meyyit Bir Kelebek” isimli tiyatro oyunları, 1989 yılında yayımlanan “İstanbul Yalnızlığı”ndan itibaren “İstanbul Anılar Kolonyası” (2006), “İstanbul Lale ile Sümbül” (2007), “İstanbul’un Tramvayları Dan Dan!..” (2008) üzere İstanbul hakkında birfazlaca kitabı, 1983 yılında yayımlanan “Annem İçin” yapıtının akabinde “Hatırlıyorum” (1984), “Evimizin Tek Istakozu” (2000), “Rüyamdaki Sofralar” (2003) üzere yapıtlarla süregiden anı kitapları, “Seni Çok Özledim” (1986) ile başlayıp “O Yakamoz Söner” (1987) ile devam eden, 2003 yılında yayımlanan “Uzak, Daima Uzak” ile ona Sedat Simavi Edebiyat Ödülü’nü kazandıran yapıtının de dahil olduğu deneme kitapları ile yayımlamaktan daha sonraları hoşnutsuzluk duyduğu erken devir bir şiir kitabı (Ay Işığı, Özgür Yayın, 1986) ile isimlerini zikretmek bu yazının uzunluğunu aşan sayısız yapıtı bulunmaktadır.
Kelamın özü, Selim İleri 1970’lerden itibaren Türkçe yazında yer edinmiş bir müellif olup çeşitli ithamlara maruz kalsa da ömrü boyunca yalnızca yazmaya odaklanmış, kendinden ödün vermemiş bir muharrirdir. Yazınsal seyahatinde yabancılaşma, yalnızlık, bulantı, aşk ve cinsellik üzere temaların arkasında bireyin psikolojisini irdelerken toplumsal ve politik problemlere kayıtsız kalmayan, tümden gelmek yerine tüme varmayı benimseyerek kendi yazınsal izleğinin peşinden gitmeyi yeğleyen, edebiyatın bir hayli alanında eser vermiş bir kalem olarak karşımıza çıkar.
NOT: Selim İleri hakkında bu yazıda da faydalanılan kapsamlı bir çalışma için Nesrin Mengi’nin “Selim İleri’nin Romancılığı” isimli doktora tezine (Çukurova Üniversitesi, 2009) başvurulabilir.