Şiirde kelamın fazlalığını ya şair alır, ya vakit. Vakit bu hususta acımasızdır. Kaç şiirden geriye kırıntı dahi bırakmamıştır.
Şairin şiirdeki fazlalığı almasıysa daha fazlaca kendi üretimiyle, yapıtıyla, kelamıyla, lisanıyla ilgilidir. Ancak kimi vakit bir şairin bir öteki şairin şiirindeki fazlalığa dokunduğu da olur. kimi birtakım nazire, kimi bazı daha evvel yazılmış şiirin devamının yazılması üzere. Bir şairin, öbür bir şairin şiirini sorun etmesi, mesela “fazlalığını” almaya kalkışması, aslında kendisine rakip gördüğü, “öncülünü” aşma isteğiyle ilgilidir.
Örneğin Yahya Kemal Beyatlı’nın bütün İstanbul güzellemeleri, Tevfik Fikret’in “Sis”inde var iseydığı “fazlalığı” almak maksadıyladır. Bugün için Yahya Kemal’in Tevfik Fikret’in “Sis”inde fazlalık bulmasının da, bulduğu fazlalığın da bir değeri yoktur. Ama “son Osmanlı şairinin” halinin, aslında intikam hırsından kaynaklandığının da unutulmaması gerekir. Yahya Kemal, Tevfik Fikret’e ve onun “Sis” şiirine karşı yürütülen linç kampanyasının sözcülerindendir. O denli ki Osmanlı’nın yerini Cumhuriyete bırakmasından daha sonra da Yahya Kemal ve gibisi Osmanlıcılar, Fikret’in, Abdülhamit’e ve istibdadına karşı çıkışına, idare üslubuna yönelik tenkidine reaksiyon göstermeye devam etmişlerdir.
Ortadan geçen vakit göstermiştir ki Yahya Kemal’in Tevfik Fikret’in “Sis” şiirinde bulduğu fazlalık da, o fazlalığı alma uğraşı da sonuçsuz kalmıştır. Bugün artık çağdaş Türkçe şiirde yeri ve varlığı açısından Beyatlı’nın İstanbul güzellemeleri diğer bir yerde, Fikret’in “Sis”i öteki bir yerdedir. Öncül şairin şiirindeki fazlalığı, akabinde gelen bir öteki şairin alması açısından Yahya Kemal “tipik” bir olumsuz ya da başarısız örnek sayılır. Öte yandan, başarılı örnekler de az değildir. Şiirde ölçü, uyak ve gibisi kalıplarla bir arada şikâyetçisi oldukları şairaneliği de “fazlalık” sayan ve şiiri bu safradan kurtarmaya girişen Garip ve Orhan Veli üzere. Orhan Veli’nin, Garip şiirinin ve poetikasının simgesi de olmuş o meşhur dizesini hatırlayalım. Haşim’in “Göllerde bu dem bir kamış olsam!” dizesine karşı “Bir de rakı şişesinde balık olsam” dizesi, sırf bir şiirin değil, geçmiş vakit içinderın kalıplaşmış şiir anlayışının da fazlalığını, safrasını almıştır.
Bu örnek, fazlalığı alındığında bile “ergin” bir şiirden geriye hâlâ bir şeyler kaldığını da gösterir. Fazlalığı almak şiirle, kelamla, lisanla ilgili olduğunda estetik bir tutum ve tavırdır. Lakin estetik anlayış, aslında maddi şartlardan ve süreçlerden tamamıyla kopuk, yalıtılmış olarak oluşmaz ve düşünülmez.
Kapitalistleşme süreci ve Aydınlanma niyetinin tesirinde gelişen çağdaşlaşmanın insanı, tabiatın fazlalığını almaya yönelttiğini, fazlalığı sanat alanında, giderek estetik bir sorun haline getirdiğini söyleyebiliriz. Zira Aydınlanma ve çağdaşlaşma doğayı bir tıp “fazlalıklar ormanı” olarak tasavvur etmiştir denilebilir. İnsanın özgürlüğünü ve refahını, fazlalıklardan kurtulmaya bağlamıştır. Yabanıl tabiatın evcilleştirilmesi, uysallaştırılması, ussallaştırılması ve bu biçimdece insanın fazlalıklarından kurtulup egemenliğini sağlaması vaazı da bu gayeye yöneliktir.
Ancak… Çelişkili, çatışkılı geçen vakit içerisinde artık tüm çıplaklığıyla ortadadır. Tabiatın fazlalıklarının alınmasına yönelik teşebbüs tabiatın talanı, yağması, sömürüsü olarak gerçekleşmiştir. Artık, insan tabiata boyun eğdirerek değil, lakin onunla barış ortasında, bir ortada yaşayarak varlığını sürdürebileceği gerçeğiyle karşı karşıya kalmıştır. Özetlersek, kapitalizm için fazlalık, Marx’ın kelamıyla “gölgesini satamadığı ağacı kesmek” gerektiği manasına gelir.
Sanatta estetik açıdan fazlalığın alınmasına yönelik yaklaşımla yüzleşmeyi, tartışmayı, hesaplaşmayı bu açıdan bakarak da düşünebilir miyiz Fazlalık dediğimiz nedir? Kime, neye bakılırsa ve niye fazlalıktır? Kelamın azaltılması, lisanın fazlalığından vazgeçilmesi tıpkı manalarda mıdır? Kapitalizmin, modernizmin tabiatın tahakküm altına alınması, yağmalaması, talan edilmesi demek olan fazlalık anlayışı ve buna yönelik safradan vazgeçmeyi amaçlayan estetik tavrıyla mesela etrafa, tabiata saygılı, eşitlikçi, özgürlükçü “ekolojik diyete” dayalı anlayışın kastettiği fazlalık elbette farklıdır.
Taşın Fazlalığı Yoktur, Mehmet İşten, 59 syf., Natama Yayınları, 2021.
Soruları kışkırtan failin aslında bir şiir kitabı olduğunu söyleyelim ve o faili açıklayalım. Mehmet İşten’in (1966) “ilk ve tek şiir kitabı”nı Natama Yayınları, kısa bir süre evvel, ‘Taşın Fazlalığı Yoktur’ ismiyle okurla buluşturdu.
İşten, “genç bir şiir” yazsa da (buradaki genç vaktin gerisinde kalmamak, söyleyiş diriliğini, tazeliğini sürdürmek anlamında) yaş olarak genç bir şair değil. O niçinle kitabının “ilk ve tek” olması başka bir mana kazanıyor. Kitapta yer alan özgeçmişindeki üzere söylersek İşten’in otuz yılı bulan ve “kitapsız” geçen şiir seyahati doksanlı senelerda çıkardığı “Siyanür” isimli dergiyle başlıyor. İşten’in bu süreçte şiirleri Broy, Kitap-lık, Öteki-siz, Uç, Esmer, Hudutta, Natama, Kirpi üzere mecmualarda yer almış. Onun için özetlemek gerekirse, bugüne “kitapsız” gelmesine rağmen şiirin ortasında ve de şiir okurları için göz önünde bir isim olmuştur diyebiliriz.
İşten’in “Sevgili dostum Remzi Gürkan’a” diyerek ithaf ettiği kitabı on yedi şiirden oluşuyor. Kitapta ayrıyeten, ünlü heykeltıraş Michelangelo’dan alıntılanan “Taşın fazlalığını alıyorum, geriye heykel kalıyor” kelamı ve ona nazire olarak yazılan betiğin bulunduğu bir epigraf kelam konusu.
Mehmet İşten’in, epigrafta “taşın fazlalığı yoktur” dizesiyle lisana getirdiği itirazının maksadında olan, sırf ünlü heylektıraş ve kelamı değil. Kitapta ilerledikçe, şiirden şiire geçtikçe ve şiirlerin dünyasını, lisanını, kelamını idrak ettikçe bu daha bir anlaşılıyor.
Şiirle deneme içindeki aralığa ilişkin olduğunu düşündüğümüz, bu bakımdan da bir sunuş ya da giriş üzere duran “Som Türkçe” başlıklı tartışmalı, çekişmeli, çatışmalı metni değil de bir daha sonraki “Doğa Durumu”nu kitabın birinci şiiri saymanın daha gerçek olacağı kanısındayız. “Som Türkçe”, şiirle flört eden bir metin olmakla birlikte güya daha fazlaca hem kitabın tıpkı vakitte genel olarak İşten’in poetikasına işaret eden bir dibace üzere. “Doğa Durumu” şiirinden bir kısım aktaralım:
fazlaca ilahlı bir dünyam var benim
içlerinde en sevdiğim de patates rabbi
her gün şükrediyorum ona
zira onu aramam gerekmiyor
kendim büyüttüm ellerimle
topraktan çıkarıyorum ve okşuyorum
temizliyorum
yaradanım diyorum senden ne yemeği yapsam
İşten insanın tabiatla, insanın uygarlıkla münasebetini sorguluyor ve uygarlaşmakla aslında tabiattan olduğu kadar beşerden da uzaklaşıldığına dikkat çekiyor. Okuyacağımız betikler “Şehir Karşımızda” başlıklı şiirden:
bizim için av partileri düzenliyorlar
kim tıraş olursa o vuruluyor
kravat takan düşüyor
biliyoruz
sıraya giren ve lütfen diyen
ve gülümseyen
her şey yolundaymış üzere
partiler düzenliyorlar biliyoruz
havaifişek şovları
ve toplu nikah merasimleri
kent karşımızda
biz yaşamak istiyoruz ancak kent karşımızda
Mehmet İşten’in kastettiği kentin bir manası da uygarlık (medeniyet). Bir şey daha ekleyelim: Şairin karşımızda dediği kent aslında oldukcatandır içimizde. Hatta genlerimizde!
Kitabın art kapağında, “sıradan ve konuşur üzere görünen, fakat toplamda bir genişliğe ve derinliğe varan, imgeye yaslanmayan, açık sözlü” olarak tanımlanıyor İşten’in şiirleri. Ayrıyeten onun, şiirinin merkezine “medeniyet muhasebesini” aldığı belirtiliyor. Şiir kitaplarının art kapak yazılarının şairane saptamalarının, içiyle örtüştüğü enderdir. ‘Taşın Fazlalığı Yoktur’un art kapağında yazılanlarsa içerdeki şiirleri büyük ölçüde tanımlıyor diyebiliriz.
“Tahta Korkuluklar Esirgeyici Melekler” şiirinden birkaç dize:
hoca sen anlamazsın bu işlerden dedim
bu benim totemim kapiş
üçler yediler kırklar var mı dinde
adak adamanın nedir manası
çaput bağlasak zirvemize
kara çalsak yüzümüze
fazlaca rahatım imama garşı
yarı yunus yarı şaman
İşten’in modernizm (o medeniyet diyor) tenkidinin temelini primitivizme eklemlenmiş anarşizan bir bakış açısı oluşturuyor. Aktaracağımız şu dizeler de “Katırlar İçin Öbür Türlü Bir Dünya Mümkün mü?” isimli şiirden:
bir an devlet
katırla göz göze gelir
bir el hareketi ile
dokuz katır idam edilmiştir
katır bir ispat biçimidir
ne kadar insan olduğumuzun
alabildiğine insan olduğumuzun
Çağdaş Türkçe şiirde Ece Ayhan’ın mirasıdır aslında, insanın özgürlük gayretinin tabiatı devletin baskısından kurtarma çabasını de içermesi gerektiği fikri. Birinci baskısı 1973’te yapılan kitabının ismi boşuna ‘Devlet ve Tabiat’ değildir. Ece Ayhan’ı ve kitabını andık madem, şiirinden de bir tadımlık aktaralım:
güftesini, artık kullanılmayan bir makamda,
sahibinin sesi plaklara okur ve birebir marka
fonograftan, borunun ağzına kulağını vererek dinler.
‘Taşın Fazlalığı Yoktur’un damıtılmış, demlenmiş, bu hedefle bekletilmiş, dinlendirilmiş şiirlerden oluştuğunu kaydetmek isteriz. Şunu da ekleyelim: Güya şiirler yeniden yine yazılmış, tekrar gözden geçirilmiş, en nihayetinde okurla buluşabileceğine şair kendi kendisini ikna etmiş üzere. elbette şiir için bu biçimdesine bir titizlik gösterilmiş olması, günümüz için ayrıyeten kayda paha bir hal. niye günümüz için kayda bedel bulduğumuzu ise Gülten Akın’ın “İlkyaz” isimli şiirinin lisanlara persenk olmuş dizelerini anarak tabir etmeye çalışalım:
Ah, kimselerin vakti yok
Durup ince şeyleri anlamaya
Kalın fırçalarını kullanarak geçiyorlar
Meskenler çocuklar mezarlar çizerek dünyaya
Alışılmış ki şiir incelik ve personellik ister. Üstelik ikisini birden ister. Biri yoksa oburu olmamışlıkla malul olur zira. İncelik ve işçilikle yoğrulmuş yapıtlar daha bir genişletiyor şiiri ve vakti. Çok sıkıştık, özellikle son vakit içinderda. Bize genişlik lazım.
Sıcak yaz günlerinde çekileceğiniz gölgelikte -tabiatla baş başa kalacağınız bir kuytuda örneğin; değil mi ki insanın ortasında ne kuytuluklar vardır- Mehmet İşten’in birinci ve şimdilik “tek” kitabını okumanız da genişlik sağlayabilir.
Bir dilekle bitirelim: Umarız, İşten tek kitapla kalmaz.
Şairin şiirdeki fazlalığı almasıysa daha fazlaca kendi üretimiyle, yapıtıyla, kelamıyla, lisanıyla ilgilidir. Ancak kimi vakit bir şairin bir öteki şairin şiirindeki fazlalığa dokunduğu da olur. kimi birtakım nazire, kimi bazı daha evvel yazılmış şiirin devamının yazılması üzere. Bir şairin, öbür bir şairin şiirini sorun etmesi, mesela “fazlalığını” almaya kalkışması, aslında kendisine rakip gördüğü, “öncülünü” aşma isteğiyle ilgilidir.
Örneğin Yahya Kemal Beyatlı’nın bütün İstanbul güzellemeleri, Tevfik Fikret’in “Sis”inde var iseydığı “fazlalığı” almak maksadıyladır. Bugün için Yahya Kemal’in Tevfik Fikret’in “Sis”inde fazlalık bulmasının da, bulduğu fazlalığın da bir değeri yoktur. Ama “son Osmanlı şairinin” halinin, aslında intikam hırsından kaynaklandığının da unutulmaması gerekir. Yahya Kemal, Tevfik Fikret’e ve onun “Sis” şiirine karşı yürütülen linç kampanyasının sözcülerindendir. O denli ki Osmanlı’nın yerini Cumhuriyete bırakmasından daha sonra da Yahya Kemal ve gibisi Osmanlıcılar, Fikret’in, Abdülhamit’e ve istibdadına karşı çıkışına, idare üslubuna yönelik tenkidine reaksiyon göstermeye devam etmişlerdir.
Ortadan geçen vakit göstermiştir ki Yahya Kemal’in Tevfik Fikret’in “Sis” şiirinde bulduğu fazlalık da, o fazlalığı alma uğraşı da sonuçsuz kalmıştır. Bugün artık çağdaş Türkçe şiirde yeri ve varlığı açısından Beyatlı’nın İstanbul güzellemeleri diğer bir yerde, Fikret’in “Sis”i öteki bir yerdedir. Öncül şairin şiirindeki fazlalığı, akabinde gelen bir öteki şairin alması açısından Yahya Kemal “tipik” bir olumsuz ya da başarısız örnek sayılır. Öte yandan, başarılı örnekler de az değildir. Şiirde ölçü, uyak ve gibisi kalıplarla bir arada şikâyetçisi oldukları şairaneliği de “fazlalık” sayan ve şiiri bu safradan kurtarmaya girişen Garip ve Orhan Veli üzere. Orhan Veli’nin, Garip şiirinin ve poetikasının simgesi de olmuş o meşhur dizesini hatırlayalım. Haşim’in “Göllerde bu dem bir kamış olsam!” dizesine karşı “Bir de rakı şişesinde balık olsam” dizesi, sırf bir şiirin değil, geçmiş vakit içinderın kalıplaşmış şiir anlayışının da fazlalığını, safrasını almıştır.
Bu örnek, fazlalığı alındığında bile “ergin” bir şiirden geriye hâlâ bir şeyler kaldığını da gösterir. Fazlalığı almak şiirle, kelamla, lisanla ilgili olduğunda estetik bir tutum ve tavırdır. Lakin estetik anlayış, aslında maddi şartlardan ve süreçlerden tamamıyla kopuk, yalıtılmış olarak oluşmaz ve düşünülmez.
Kapitalistleşme süreci ve Aydınlanma niyetinin tesirinde gelişen çağdaşlaşmanın insanı, tabiatın fazlalığını almaya yönelttiğini, fazlalığı sanat alanında, giderek estetik bir sorun haline getirdiğini söyleyebiliriz. Zira Aydınlanma ve çağdaşlaşma doğayı bir tıp “fazlalıklar ormanı” olarak tasavvur etmiştir denilebilir. İnsanın özgürlüğünü ve refahını, fazlalıklardan kurtulmaya bağlamıştır. Yabanıl tabiatın evcilleştirilmesi, uysallaştırılması, ussallaştırılması ve bu biçimdece insanın fazlalıklarından kurtulup egemenliğini sağlaması vaazı da bu gayeye yöneliktir.
Ancak… Çelişkili, çatışkılı geçen vakit içerisinde artık tüm çıplaklığıyla ortadadır. Tabiatın fazlalıklarının alınmasına yönelik teşebbüs tabiatın talanı, yağması, sömürüsü olarak gerçekleşmiştir. Artık, insan tabiata boyun eğdirerek değil, lakin onunla barış ortasında, bir ortada yaşayarak varlığını sürdürebileceği gerçeğiyle karşı karşıya kalmıştır. Özetlersek, kapitalizm için fazlalık, Marx’ın kelamıyla “gölgesini satamadığı ağacı kesmek” gerektiği manasına gelir.
Sanatta estetik açıdan fazlalığın alınmasına yönelik yaklaşımla yüzleşmeyi, tartışmayı, hesaplaşmayı bu açıdan bakarak da düşünebilir miyiz Fazlalık dediğimiz nedir? Kime, neye bakılırsa ve niye fazlalıktır? Kelamın azaltılması, lisanın fazlalığından vazgeçilmesi tıpkı manalarda mıdır? Kapitalizmin, modernizmin tabiatın tahakküm altına alınması, yağmalaması, talan edilmesi demek olan fazlalık anlayışı ve buna yönelik safradan vazgeçmeyi amaçlayan estetik tavrıyla mesela etrafa, tabiata saygılı, eşitlikçi, özgürlükçü “ekolojik diyete” dayalı anlayışın kastettiği fazlalık elbette farklıdır.
Taşın Fazlalığı Yoktur, Mehmet İşten, 59 syf., Natama Yayınları, 2021.
Soruları kışkırtan failin aslında bir şiir kitabı olduğunu söyleyelim ve o faili açıklayalım. Mehmet İşten’in (1966) “ilk ve tek şiir kitabı”nı Natama Yayınları, kısa bir süre evvel, ‘Taşın Fazlalığı Yoktur’ ismiyle okurla buluşturdu.
İşten, “genç bir şiir” yazsa da (buradaki genç vaktin gerisinde kalmamak, söyleyiş diriliğini, tazeliğini sürdürmek anlamında) yaş olarak genç bir şair değil. O niçinle kitabının “ilk ve tek” olması başka bir mana kazanıyor. Kitapta yer alan özgeçmişindeki üzere söylersek İşten’in otuz yılı bulan ve “kitapsız” geçen şiir seyahati doksanlı senelerda çıkardığı “Siyanür” isimli dergiyle başlıyor. İşten’in bu süreçte şiirleri Broy, Kitap-lık, Öteki-siz, Uç, Esmer, Hudutta, Natama, Kirpi üzere mecmualarda yer almış. Onun için özetlemek gerekirse, bugüne “kitapsız” gelmesine rağmen şiirin ortasında ve de şiir okurları için göz önünde bir isim olmuştur diyebiliriz.
İşten’in “Sevgili dostum Remzi Gürkan’a” diyerek ithaf ettiği kitabı on yedi şiirden oluşuyor. Kitapta ayrıyeten, ünlü heykeltıraş Michelangelo’dan alıntılanan “Taşın fazlalığını alıyorum, geriye heykel kalıyor” kelamı ve ona nazire olarak yazılan betiğin bulunduğu bir epigraf kelam konusu.
Mehmet İşten’in, epigrafta “taşın fazlalığı yoktur” dizesiyle lisana getirdiği itirazının maksadında olan, sırf ünlü heylektıraş ve kelamı değil. Kitapta ilerledikçe, şiirden şiire geçtikçe ve şiirlerin dünyasını, lisanını, kelamını idrak ettikçe bu daha bir anlaşılıyor.
Şiirle deneme içindeki aralığa ilişkin olduğunu düşündüğümüz, bu bakımdan da bir sunuş ya da giriş üzere duran “Som Türkçe” başlıklı tartışmalı, çekişmeli, çatışmalı metni değil de bir daha sonraki “Doğa Durumu”nu kitabın birinci şiiri saymanın daha gerçek olacağı kanısındayız. “Som Türkçe”, şiirle flört eden bir metin olmakla birlikte güya daha fazlaca hem kitabın tıpkı vakitte genel olarak İşten’in poetikasına işaret eden bir dibace üzere. “Doğa Durumu” şiirinden bir kısım aktaralım:
fazlaca ilahlı bir dünyam var benim
içlerinde en sevdiğim de patates rabbi
her gün şükrediyorum ona
zira onu aramam gerekmiyor
kendim büyüttüm ellerimle
topraktan çıkarıyorum ve okşuyorum
temizliyorum
yaradanım diyorum senden ne yemeği yapsam
İşten insanın tabiatla, insanın uygarlıkla münasebetini sorguluyor ve uygarlaşmakla aslında tabiattan olduğu kadar beşerden da uzaklaşıldığına dikkat çekiyor. Okuyacağımız betikler “Şehir Karşımızda” başlıklı şiirden:
bizim için av partileri düzenliyorlar
kim tıraş olursa o vuruluyor
kravat takan düşüyor
biliyoruz
sıraya giren ve lütfen diyen
ve gülümseyen
her şey yolundaymış üzere
partiler düzenliyorlar biliyoruz
havaifişek şovları
ve toplu nikah merasimleri
kent karşımızda
biz yaşamak istiyoruz ancak kent karşımızda
Mehmet İşten’in kastettiği kentin bir manası da uygarlık (medeniyet). Bir şey daha ekleyelim: Şairin karşımızda dediği kent aslında oldukcatandır içimizde. Hatta genlerimizde!
Kitabın art kapağında, “sıradan ve konuşur üzere görünen, fakat toplamda bir genişliğe ve derinliğe varan, imgeye yaslanmayan, açık sözlü” olarak tanımlanıyor İşten’in şiirleri. Ayrıyeten onun, şiirinin merkezine “medeniyet muhasebesini” aldığı belirtiliyor. Şiir kitaplarının art kapak yazılarının şairane saptamalarının, içiyle örtüştüğü enderdir. ‘Taşın Fazlalığı Yoktur’un art kapağında yazılanlarsa içerdeki şiirleri büyük ölçüde tanımlıyor diyebiliriz.
“Tahta Korkuluklar Esirgeyici Melekler” şiirinden birkaç dize:
hoca sen anlamazsın bu işlerden dedim
bu benim totemim kapiş
üçler yediler kırklar var mı dinde
adak adamanın nedir manası
çaput bağlasak zirvemize
kara çalsak yüzümüze
fazlaca rahatım imama garşı
yarı yunus yarı şaman
İşten’in modernizm (o medeniyet diyor) tenkidinin temelini primitivizme eklemlenmiş anarşizan bir bakış açısı oluşturuyor. Aktaracağımız şu dizeler de “Katırlar İçin Öbür Türlü Bir Dünya Mümkün mü?” isimli şiirden:
bir an devlet
katırla göz göze gelir
bir el hareketi ile
dokuz katır idam edilmiştir
katır bir ispat biçimidir
ne kadar insan olduğumuzun
alabildiğine insan olduğumuzun
Çağdaş Türkçe şiirde Ece Ayhan’ın mirasıdır aslında, insanın özgürlük gayretinin tabiatı devletin baskısından kurtarma çabasını de içermesi gerektiği fikri. Birinci baskısı 1973’te yapılan kitabının ismi boşuna ‘Devlet ve Tabiat’ değildir. Ece Ayhan’ı ve kitabını andık madem, şiirinden de bir tadımlık aktaralım:
güftesini, artık kullanılmayan bir makamda,
sahibinin sesi plaklara okur ve birebir marka
fonograftan, borunun ağzına kulağını vererek dinler.
‘Taşın Fazlalığı Yoktur’un damıtılmış, demlenmiş, bu hedefle bekletilmiş, dinlendirilmiş şiirlerden oluştuğunu kaydetmek isteriz. Şunu da ekleyelim: Güya şiirler yeniden yine yazılmış, tekrar gözden geçirilmiş, en nihayetinde okurla buluşabileceğine şair kendi kendisini ikna etmiş üzere. elbette şiir için bu biçimdesine bir titizlik gösterilmiş olması, günümüz için ayrıyeten kayda paha bir hal. niye günümüz için kayda bedel bulduğumuzu ise Gülten Akın’ın “İlkyaz” isimli şiirinin lisanlara persenk olmuş dizelerini anarak tabir etmeye çalışalım:
Ah, kimselerin vakti yok
Durup ince şeyleri anlamaya
Kalın fırçalarını kullanarak geçiyorlar
Meskenler çocuklar mezarlar çizerek dünyaya
Alışılmış ki şiir incelik ve personellik ister. Üstelik ikisini birden ister. Biri yoksa oburu olmamışlıkla malul olur zira. İncelik ve işçilikle yoğrulmuş yapıtlar daha bir genişletiyor şiiri ve vakti. Çok sıkıştık, özellikle son vakit içinderda. Bize genişlik lazım.
Sıcak yaz günlerinde çekileceğiniz gölgelikte -tabiatla baş başa kalacağınız bir kuytuda örneğin; değil mi ki insanın ortasında ne kuytuluklar vardır- Mehmet İşten’in birinci ve şimdilik “tek” kitabını okumanız da genişlik sağlayabilir.
Bir dilekle bitirelim: Umarız, İşten tek kitapla kalmaz.