Türkiye’deki etkin yanardağların aktiviteleri tahlil edilecek
İzlanda ve İspanya‘daki volkanik patlamalar üzerine araştırma yapan Türk ve Pakistanlı bilim adamları, Türkiye‘nin etkin Nemrut, Süphan ve Tendürek yanardağlarının aktivitelerini de uydu bilgilerinden hareketle tahlil edecek.
Geçtiğimiz mart ayında İzlanda’nın Reykjavik kentinde patlayan Fagradalsfjall Yanardağı üzerinde çalışma başlatan bir Pakistan ve 4 Türk bilim adamı, uydu bilgilerinden bir ekip tahliller yaptı. Bilim adamları, volkanın patlamadan evvel ve patlama anında atmosfere karbondioksit, sülfürik asit ve su buharı saldığını keşfetti. Bilim insanları makale hazırlarken bu kere İspanya’nın güneybatısında Kanarya Adaları bölgesindeki La Palma Adası’nda bulunan Cumbre Vieja (Yaşlı Doruk) Yanardağı’nda patlama meydana geldi. Bilim insanları, İspanya’daki volkanik patlamada da İzlanda’daki volkanik patlamayla birebir biçimde atmosfere zehirli gazların salındığını tespit etti. İzlanda ve İspanya’daki araştırmalardan yola çıkan bilim insanları, Türkiye’de faal olan Nemrut, Süphan ve Tendürek volkanlarının aktivitelerini birebir bilgiler doğrultusunda uydu datalarından hareketle tahlil edecek.
“ARAŞTIRMAMIZ UYDU DATALARINDAN ALINAN TAHLİLLERE DAYANIYOR”
İHA muhabirine konuşan Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi (Van YYÜ) Jeofizik Mühendisliği Kısmı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Mustafa Toker, İzlanda’nın Reykjavik kentindeki volkanik patlamanın akabinde çalışmalara başladıklarını belirtti. Doç. Dr. Toker, “Türkiye ve Pakistan’daki birkaç üniversiteyle kendi ortamızda bir mutabakat yaptık. Pakistan İslamabad Üniversitesi Uzay Teknolojisi Enstitüsü Öğretim Üyesi Dr. M. Arqim Adil, Mersin Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Dr. Öğretim Üyesi Muzaffer Can İban, Kocaeli Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Erman Şentürk ve Araştırma nazaranvlisi Dr. Özer Akyürek ile bu volkanın araştırmasını yapmaya başladık. Araştırmamız büsbütün uydu datalarından aldığımız bir ekip tahlillere dayanmaktadır. İzlanda’daki Reykjavik volkanının patlamasının akabinde milyon metreküp lav akışını gözlemledik. beraberinde zehirli gazlardan olan sülfürik asit ve karbondioksit gazlarının devasa yükseklikte düzeyde atmosfere salındığını gördük. Bunlar büsbütün İzlanda Meteoroloji Ofisi’nden (IMO) aldığımız kimyasal bilgiler ve bununla birlikte uydudan aldığımız bilgilerle gerçekleşti” dedi.
“SÜLFÜRİK ASİT VE KARBONDİOKSİTİN İZLERİNE RASTLADIK”
İzlanda’daki volkanın kırıldığı noktada binlerce zelzele meydana geldiğini lisana getiren Toker, “Bu zelzeleler her seferinde atmosfere zehirli gaz salımı yaptı. Jeomatik ve jeofizik mühendisliği kısmı olarak bunlarla ortak tahlil gerçekleştirdik. Bu tahlilin kararında litosfer dediğimiz taş küre, atmosfer dediğimiz gaz küre ve atmosferin üst katmanlarından olan iyonosfer katmanları içinde volkanik patlama kararı oluşan sülfürik asit ve karbondioksitin izlerine rastladık. Reykjavik volkanının patlamadan öncesi ve anında atmosfere bir ekip kimyasal gaz saldığını keşfettik” diye konuştu.
“ÜLKEMİZDEKİ VOLKANİK AKTİVİTELERİ TAHLİL EDEBİLECEĞİZ”
Nemrut, Süphan ve Tendürek volkanlarını da elde ettikleri bilgiler doğrultusunda uydu dataları ışığında tahlil edebileceklerini söz eden Toker, “Şu an sarsıntılar ve lav akışı devam etmektedir. Biz bunu çalıştık ve makale haline getirdik. Makalenin tamamlanmasından yaklaşık bir hafta daha sonra İspanya’nın güneyindeki Kanarya Adaları’ndaki volkanın patladığını gördük. Kanarya Adaları’nda oluşan sistem, Reykjavik volkanıyla oluşan düzenekle birebir durumdadır. Kanarya Adaları’nda oluşan volkanik patlamamanın, patlamadan evvel atmosfere saldığı sülfürik asit ve karbondioksitin, bulabilirsek su buharı izlerini tespit etmek üzere yine uydu çalışmalarımıza başladık. Buradan yola çıkarak ülkemizdeki etkin olan Nemrut, Süphan, Tendürek volkanlarının aktivitelerini buradan çıkardığımız bilgiler doğrultusunda uydu datalarından hareketle tahlil edeceğiz” biçiminde konuştu.
(Yılmaz Sönmez – Atilla İdiz/İHA)
İzlanda ve İspanya‘daki volkanik patlamalar üzerine araştırma yapan Türk ve Pakistanlı bilim adamları, Türkiye‘nin etkin Nemrut, Süphan ve Tendürek yanardağlarının aktivitelerini de uydu bilgilerinden hareketle tahlil edecek.
Geçtiğimiz mart ayında İzlanda’nın Reykjavik kentinde patlayan Fagradalsfjall Yanardağı üzerinde çalışma başlatan bir Pakistan ve 4 Türk bilim adamı, uydu bilgilerinden bir ekip tahliller yaptı. Bilim adamları, volkanın patlamadan evvel ve patlama anında atmosfere karbondioksit, sülfürik asit ve su buharı saldığını keşfetti. Bilim insanları makale hazırlarken bu kere İspanya’nın güneybatısında Kanarya Adaları bölgesindeki La Palma Adası’nda bulunan Cumbre Vieja (Yaşlı Doruk) Yanardağı’nda patlama meydana geldi. Bilim insanları, İspanya’daki volkanik patlamada da İzlanda’daki volkanik patlamayla birebir biçimde atmosfere zehirli gazların salındığını tespit etti. İzlanda ve İspanya’daki araştırmalardan yola çıkan bilim insanları, Türkiye’de faal olan Nemrut, Süphan ve Tendürek volkanlarının aktivitelerini birebir bilgiler doğrultusunda uydu datalarından hareketle tahlil edecek.
“ARAŞTIRMAMIZ UYDU DATALARINDAN ALINAN TAHLİLLERE DAYANIYOR”
İHA muhabirine konuşan Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi (Van YYÜ) Jeofizik Mühendisliği Kısmı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Mustafa Toker, İzlanda’nın Reykjavik kentindeki volkanik patlamanın akabinde çalışmalara başladıklarını belirtti. Doç. Dr. Toker, “Türkiye ve Pakistan’daki birkaç üniversiteyle kendi ortamızda bir mutabakat yaptık. Pakistan İslamabad Üniversitesi Uzay Teknolojisi Enstitüsü Öğretim Üyesi Dr. M. Arqim Adil, Mersin Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Dr. Öğretim Üyesi Muzaffer Can İban, Kocaeli Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Erman Şentürk ve Araştırma nazaranvlisi Dr. Özer Akyürek ile bu volkanın araştırmasını yapmaya başladık. Araştırmamız büsbütün uydu datalarından aldığımız bir ekip tahlillere dayanmaktadır. İzlanda’daki Reykjavik volkanının patlamasının akabinde milyon metreküp lav akışını gözlemledik. beraberinde zehirli gazlardan olan sülfürik asit ve karbondioksit gazlarının devasa yükseklikte düzeyde atmosfere salındığını gördük. Bunlar büsbütün İzlanda Meteoroloji Ofisi’nden (IMO) aldığımız kimyasal bilgiler ve bununla birlikte uydudan aldığımız bilgilerle gerçekleşti” dedi.
“SÜLFÜRİK ASİT VE KARBONDİOKSİTİN İZLERİNE RASTLADIK”
İzlanda’daki volkanın kırıldığı noktada binlerce zelzele meydana geldiğini lisana getiren Toker, “Bu zelzeleler her seferinde atmosfere zehirli gaz salımı yaptı. Jeomatik ve jeofizik mühendisliği kısmı olarak bunlarla ortak tahlil gerçekleştirdik. Bu tahlilin kararında litosfer dediğimiz taş küre, atmosfer dediğimiz gaz küre ve atmosferin üst katmanlarından olan iyonosfer katmanları içinde volkanik patlama kararı oluşan sülfürik asit ve karbondioksitin izlerine rastladık. Reykjavik volkanının patlamadan öncesi ve anında atmosfere bir ekip kimyasal gaz saldığını keşfettik” diye konuştu.
“ÜLKEMİZDEKİ VOLKANİK AKTİVİTELERİ TAHLİL EDEBİLECEĞİZ”
Nemrut, Süphan ve Tendürek volkanlarını da elde ettikleri bilgiler doğrultusunda uydu dataları ışığında tahlil edebileceklerini söz eden Toker, “Şu an sarsıntılar ve lav akışı devam etmektedir. Biz bunu çalıştık ve makale haline getirdik. Makalenin tamamlanmasından yaklaşık bir hafta daha sonra İspanya’nın güneyindeki Kanarya Adaları’ndaki volkanın patladığını gördük. Kanarya Adaları’nda oluşan sistem, Reykjavik volkanıyla oluşan düzenekle birebir durumdadır. Kanarya Adaları’nda oluşan volkanik patlamamanın, patlamadan evvel atmosfere saldığı sülfürik asit ve karbondioksitin, bulabilirsek su buharı izlerini tespit etmek üzere yine uydu çalışmalarımıza başladık. Buradan yola çıkarak ülkemizdeki etkin olan Nemrut, Süphan, Tendürek volkanlarının aktivitelerini buradan çıkardığımız bilgiler doğrultusunda uydu datalarından hareketle tahlil edeceğiz” biçiminde konuştu.
(Yılmaz Sönmez – Atilla İdiz/İHA)