ABD’li milyarderin koleksiyonundaydı… Anadolu kökenli 14 eser için iade sonucu!

Bakec

New member
ABD’li koleksiyoner Michael Steinhardt yasa dışı yollardan elde ettiği 180 modül antik yapıtı ülkelerine iade edeceğini duyurdu. Kelam konusu eserler içinde Türkiye’den kaçırılanlar da var.

Kültür ve Turizm Bakanlığı Kaçakçılıkla Çaba Daire Başkanlığı, dünyanın en büyük antik sanat yapıtı koleksiyoncularından Michael Steinhardt’ın Anadolu’ya ilişkin eserler bulundurduğuna dair ABD’de Manhattan Bölge Savcılığı ve İç Güvenlik İstihbarat Ünitesi ile irtibata geçti. Steinhardt’ın mülküne yapılan baskın kararı ele geçirilen yapıtların fotoğrafları Kaçaklıkla Gayret Daire Başkanlığı’na gönderildi.

Türkiye, Bulgaristan, Yunanistan, İtalya, Lübnan, Ürdün, Mısır, İsrail, Suriye başta olmak üzere 11 ülkeye ilişkin 70 milyon dolar bedelinde 180 kültür varlığı tespit edildi. El konulan tarihi yapıtların fotoğrafları üzerinden yapılan ayrıntılı incelemede, 14’ünün Anadolu kökenli olduğu saptandı.

TÜRKİYE’YE GETİRİLECEK

1960 senelerdan günümüze tüm kaçak hafriyat kayıtları, kaçak kazıların raporlandığı araştırma raporları, bilimsel yayınlar, bakanlık temsilci raporları, gazete haberleri, emniyet kayıtları, görgü şahitleri ayrıntıları incelendi. Bu incelemeler sonunda 14 modül yapıtın Anadolu kökenli olduğu saptandı. 14 yapıtın, 2022 yılının birinci çeyreğinde Türkiye’ye iade edileceği açıklandı.

Kaçakçılıkla Çaba Daire Lideri Zeynep Boz, Michael Steinhardt’ın mülkünde yapılan aramada tarihi eser kaçakçılığından bilinen kimi isimlere ilişkin evrakların de ele geçirildiğini, yapıtların Anadolu’dan yasa dışı yollarla gdolayıldüğünü söylemiş oldu.

“MICHAEL ARTIK KÜLTÜR VARLIĞI SATIN ALAMAYACAK”

Boz, “Eserlerin nereye ilişkin olduğunu saptamak için küçük bölgelere ayırdık, binden çok klasörü inceledik. Yapıtların ilişkin oldukları bölgelerde kaçak hafriyat yahut kültür varlığı kaçakçılığına ait yargı kararlarını inceledik. Kaçak hafriyatla yağmalanan bölgelerdeki yapıtların olduğunu tespit ettik. Bilgi, doküman, görgü şahitleri bulduk. Bunları Manhattan Savcılık Ofisi ile paylaştık. Soruşturma sırasında onlar da kendi buldukları dokümanları bizimle paylaştı. Elde edilen değerli yapıtlardan geyik tipi riton, altından elbise aparatları, ana tanrıça idolü, dağ keçisi figürini, kuş idolleri, Kilia idolü olmak üzere 14 kesim yapıtımız ele geçirildi. Michael Steinhardt mahpus cezası almayacak; fakat sevindirici olan bir karar var. Steinhardt savcılıkla yaptığı muahedede, 180 yapıtın hakkından feragat ederek, hayatının geri kalanında kültür varlığı satın almayacağını beyan etti. Ayrıyeten Manhattan Bölge Savcılığı ve Amerikan İç Güvenlik İstihbarat Ünitesi, Michael Steinhardt’ın kanunlara ters bir biçimde eser topladığı ve 12 farklı cürüm ağıyla irtibatlı yapıtları koleksiyonunda bulundurduğunu ortaya konması kültür varlığı kaçakçılığı cürmünün ciddiyetini ortaya koyuyor” dedi.

“TÜRKİYE’YE İADE EDİLMEYEN YILDIZ AVCISI DA STEİNHARDT’A AİT”

Michael Steinhardt’ın 2017’de Christie’s Müzayede Evi’nde satışa sunduğu kamuoyunda ‘Yıldız Avcısı’ olarak bilinen Kilia tipi idol ile ilgili olarak dava açtıklarını, fakat sonucun Türkiye’nin aleyhine çıktığını anımsatan Boz, “Steinhardt, mülkiyet davasını Türkiye tarafınca ortaya konan kanıtlara karşın kazanmıştı. Mahkeme karar öne sürülen sebebinde Steinhardt’ın yapıtı metropolitan müzesinde sergilendiğini ve Türkiye’nin eser teşhirdeyken haberdar olması gerekirken aksiyon almadığını belirtti. Türkiye bu sonucu temyize götürdü ve 2022 yılının birinci yarısında temyiz mahkemesinin karar vermesi bekleniyor. Aslında yasa dışı olan bu yapıtların Metropolitan Müzesi üzere dünyaca ünlü bir kültür kurumunda sergilenmesi piyasada sirkülasyonlarını adeta yasallaştırmak için kullanılıyor. Yasa dışı yapıtların fiyatlarını arttırıyor, ayrıyeten kamuya açık bu sergilemeler yardımıyla, ondan sonrasındaki vakit içinderda yapıtın iadesi için köken ülkelerce açılan davalarda vakit aşımı üzere sebeplerle tüzel maniler ortaya çıkıyor” diye konuştu.


Yıldız Avcısı


Öte yandan, Manhattan Bölge Savcılığı internet sitesinde yaptığı açıklamada, Zeynep Boz’un da ortalarında bulunduğu yetkililere teşekkür etti. (DHA)
 
Üst