Bartın’ın Amasra ilçesinde yürütülen Amastris Antik Kenti’ndeki kurtarma kazılarında antik Mısırlılara ilişkin amulet (tılsımlı damga mühür) bulundu.
Milli Eğitim Bakanlığı’na 2014’te bağışlanan ve okul inşaatı için temel kazılarına başlanan alanda 2017’de Roma devrine ilişkin birtakım kalıntılara ulaşıldı. Bunun üzerine inşaat çalışmaları durdurularak alan müdafaa altına alındı.
Tarihi kalıntıların gün yüzüne çıkarılması için beş ay evvel Amasra Müze Müdürlüğü başkanlığında ve Bartın Üniversitesi’nin bilimsel danışmanlığında başlatılan kurtarma hafriyatları sürerken, ünik (tek, eşi olmayan) bir buluntuyla karşılaşıldı.
Piramidal damga mühür formundaki amulet, 2 santimetrekare ve piramit formunda 0,9 santimetre yüksekliğe sahip. Amulette, aşağı uzanmış sağ elde tutulan kılıç ve iki kanat ile harf karakterleri üzere çeşitli işaretler bulunuyor.
Bartın Üniversitesi Arkeoloji Kısmı Lideri Doç. Dr. Fatma Bağdatlı Çam, amuletin milattan daha sonra 2. yüzyıla tarihlenen ve mermerden inşa edilen bir Roma yapısında ele geçirilen birinci ünik eser olduğunu söylemiş oldu.
Amuletin, taban kısmı kare, üst kısmı piramidal formda ve obsidyen taşından yapılmış bir eser olduğunu anlatan Çam, şu ayrıntıları paylaştı:
“Eserin taban kısmında, kazıma çizgilerle betimlenmiş Mısır dininden tanıdığımız İlah Bes’in betimlendiği bir figür yer aldığını görüyoruz. Yapıtın üst kısmındaysa demotik olarak isimlendirilen eski Mısır dinindeki harf karakterleriyle tılsımlı kelamların yer aldığını görüyoruz. Yapıtın üstündeki harf karakterleri de muhtemelen bu temsil ettiği korunma manasını işaret etmekte. Bir nevi tılsımlı obje olarak, periyodunda bir kişinin üzerinde taşıdığı, kötülüklerden, hastalıklardan korunmak yahut hangi manada korunmak istiyorsa o manada üzerinde taşıdığı bir obje olarak tanımlayabiliriz. Anadolu’da, hafriyatlar sırasında Roma katmanında bulunmuş tek örnek olduğunu söyleyebiliriz.”
Çam, yapıtın bulunmasının arkeologlar açısından kıymetli ve heyecanlandıran bir gelişme olduğunu belirterek, “Bu mührün hangi manası taşıdığını ve üzerinde taşıyan kişinin bir rahip mi din nazaranvlisi mi olduğunu yahut bir kişinin sıhhat ve güvenlik maksadıyla mı taşıdığını araştıracağız. Tahminen de lejyonda (Roma askeri birlik) vazifeli bir askerin doğudaki misyonu sırasında buraya getirip getirmediğini ortaya çıkaracağız” diye konuştu. (AA)
Milli Eğitim Bakanlığı’na 2014’te bağışlanan ve okul inşaatı için temel kazılarına başlanan alanda 2017’de Roma devrine ilişkin birtakım kalıntılara ulaşıldı. Bunun üzerine inşaat çalışmaları durdurularak alan müdafaa altına alındı.
Tarihi kalıntıların gün yüzüne çıkarılması için beş ay evvel Amasra Müze Müdürlüğü başkanlığında ve Bartın Üniversitesi’nin bilimsel danışmanlığında başlatılan kurtarma hafriyatları sürerken, ünik (tek, eşi olmayan) bir buluntuyla karşılaşıldı.
Piramidal damga mühür formundaki amulet, 2 santimetrekare ve piramit formunda 0,9 santimetre yüksekliğe sahip. Amulette, aşağı uzanmış sağ elde tutulan kılıç ve iki kanat ile harf karakterleri üzere çeşitli işaretler bulunuyor.
Bartın Üniversitesi Arkeoloji Kısmı Lideri Doç. Dr. Fatma Bağdatlı Çam, amuletin milattan daha sonra 2. yüzyıla tarihlenen ve mermerden inşa edilen bir Roma yapısında ele geçirilen birinci ünik eser olduğunu söylemiş oldu.
Amuletin, taban kısmı kare, üst kısmı piramidal formda ve obsidyen taşından yapılmış bir eser olduğunu anlatan Çam, şu ayrıntıları paylaştı:
“Eserin taban kısmında, kazıma çizgilerle betimlenmiş Mısır dininden tanıdığımız İlah Bes’in betimlendiği bir figür yer aldığını görüyoruz. Yapıtın üst kısmındaysa demotik olarak isimlendirilen eski Mısır dinindeki harf karakterleriyle tılsımlı kelamların yer aldığını görüyoruz. Yapıtın üstündeki harf karakterleri de muhtemelen bu temsil ettiği korunma manasını işaret etmekte. Bir nevi tılsımlı obje olarak, periyodunda bir kişinin üzerinde taşıdığı, kötülüklerden, hastalıklardan korunmak yahut hangi manada korunmak istiyorsa o manada üzerinde taşıdığı bir obje olarak tanımlayabiliriz. Anadolu’da, hafriyatlar sırasında Roma katmanında bulunmuş tek örnek olduğunu söyleyebiliriz.”
Çam, yapıtın bulunmasının arkeologlar açısından kıymetli ve heyecanlandıran bir gelişme olduğunu belirterek, “Bu mührün hangi manası taşıdığını ve üzerinde taşıyan kişinin bir rahip mi din nazaranvlisi mi olduğunu yahut bir kişinin sıhhat ve güvenlik maksadıyla mı taşıdığını araştıracağız. Tahminen de lejyonda (Roma askeri birlik) vazifeli bir askerin doğudaki misyonu sırasında buraya getirip getirmediğini ortaya çıkaracağız” diye konuştu. (AA)