Anadolu Medeniyetleri Müzesinin 100’üncü yılında yapılacak etkinlikler kapsamında ‘Konuşan tabletler sergisi’ düzenlenecek. Stantta, M.Ö. 2000 ile 1400 senelerında salgın hastalıkların husus edindiği Hitit ve Kültepe tabletleri yer alacak. Anadolu’daki en eski salgın hastalıklardan bahseden Asur Ticaret Kolonileri devrine ilişkin 3 adet Kültepe tableti, bir daha Hitit periyoduna ilişkin 2’nci Murşillinin Veba Duası tableti ve tıpkı hususa ilişkin 2 adet fragman, 14 adet de salgın hastalıktan kurtulmak için yapılan değişik ritüelleri anlatan tabletler, önümüzdeki hafta ziyarete açılacak.
Stant ile; geçmiş devirlerde de Anadolu’da salgın hastalıkların bulunduğu ve hastalıklara karşı önlemler kapsamında dualar edildiği, adaklar adandığı, ritüeller yapıldığına dair bilgilendirme yapılması ve farkındalık oluşturulması amaçlanıyor.
HASTALIK HÜKÜMDARIN VEFATINA niye OLMUŞ
Müze arşivinde yer alan tabletlerden edinilen bilgilere nazaran, yazılı kaynaklarda geçen Anadolu’daki en eski salgın hastalık Asur Ticaret Kolonileri zamanına (MÖ. 2000-1750) ilişkin. Bu hastalık, Hitit periyodunda yaşanan salgından yaklaşık 350- 400 yıl daha eski. Anadolu’da yaşanan başka salgın ise MÖ. 14’üncü yüzyılda Hititlerin imparatorluk devrinde 1’inci Şuppiluliumanın son saltanat senelerında baş gösterdi. Hastalık hem hükümdarın tıpkı vakitte tahta geçen 2’nci Arnuwandanın vefatına niye olmuş ve 2’nci Murşilli devrinde doruk noktasına ulaşmış. Tabletlerde 20 yıldır Hitit ülkesinin salgın niçiniyle can çekiştiği, kimi kentlerde denetim altına alınmasına karşın, birtakım kentlerin mezarlığa döndüğü bilgisi yer aldı.
Tabletlerdeki datalara nazaran salgının, Mısır, Mezopatamya’daki Babil ve Hurri krallıkları, Suriye’deki lokal krallıklar, Hititler ve onlara bağlı lokal krallıkları da etkilediği görüldü.
‘ŞEHİR DEVLETLERİNİN BİRÇOĞU MEZARLIK OLMUŞ’
Anadolu Medeniyetler Müzesi Müdürü Yusuf Kıraç, tabletlerin kimilerinde hastalıkların isimlerinin açıklandıği, kimilerinde ise salgın isminin yer almadığını kaydederek “Tabletlerde salgın niçiniyle hükümdarların öldüğü, idarelerin değiştiğini görüyoruz. Hitit Hükümdarı 2’nci Murşili devrinde hastalığın fazlaca tepe yaptığını, bunun sebebinin de Akdeniz’de Hititlerin ticaret seferlerine çıktığı, orada yeni esirler aldığı ve bu esirlerden orduya salgın hastalıkların sıçradığı, ordudakilerin kendi yurtlarına döndüklerinde ailelerine bulaştırdıkları ve bundan dolayı Anadolu’da önemli salgın hastalıkların olduğunu anlıyoruz. Hatta imparatorlar ölmüş. O periyotlarda kent devletlerinin birçoğu mezarlık haline gelmiş. Hakikaten de ağır vefatlar yaşanmış. Murşilli bir tablette İlaha hitap ediyor ve diyor ki, ‘Eğer ben de ölürsem sana kim adak adayacak?’ O derece herkes ölüyor etrafındaki. Buradan anlıyoruz ki fazlaca şiddetli veba salgınları o kadar yaşanmış. Anadolu’da, Suriye’de, Hattiler’de, Mezopotamya’da, Mısır’da bu hastalığın yaşandığını biz tabletlerden anlıyoruz” diye konuştu.
‘KRALLAR SALGININ OLMADIĞI YERLERE TAŞINMIŞ’
Yusuf Kıraç, hastalıktan bahsedilen birinci tabletler ile son tabletler içinde 600 yıllık üzere bir süre olduğunu kaydederek, “Özellikle salgının ağır olduğu yerlerde yüksek mevkideki şahıslar, kraliyet ailesinden şahıslar salgın olmayan yerlere taşınıyorlar. Salgın olmadığı yerlere nakledilip o denli önlemler almaya çalışıyorlar. İnsanların birbirleriyle olan ticaretlerinin bir anda kesildiğini görüyoruz. Ya da ülkeler ortası ticaretlerin kesildiğini görüyoruz. Kendi ailelerinden insanların hastalık olmayan bölgelere taşındığını görüyoruz. Bir de manevi önlemler alıyorlar. Manevi önlemlerde aslına bakarsan hastalık niçini olarak; Tanrıları ihmal ettikleri, adak vermeyi unuttuklarını düşünüyorlar. Ondan dolayı adaklarını adıyorlar. Artık bayramlarını daha şenlikli kutlamaya çalışıyorlar ki ilahlar kendilerinden mutlu kalsın ve hastalığı yok etsin diye. bir daha hastalık üzerinden yakarışlarını dualarını ediyorlar. Bunun haricinde rastgele bir ismi konulmuş tedbir yok” dedi.
‘AMACIMIZ FARKINDALIK OLUŞTURMAK’
Yusuf Kıraç, Anadolu Medeniyetlerinin 100’üncü yılı kapsamında farkındalık oluşturmak için çeşitli temalarla stantlar düzenlediklerini söyleyerek, “Amaçladığımız şey öncelikli olarak Anadolu Medeniyetlerinin 100’üncü yılında bir farkındalık oluşturmak. Yani salgın hastalıklarla ilgili Anadolu’nun geçmiş devirlerinde de birebir badirelerin yaşandığı ve bunlarla ilgili insanlığın her devirde bir daha bu hastalıklarla gayret edip, bir daha hayata tutunduğunu anlıyoruz. Ve bu farkındalığı da biz etkinliklerimiz içinde oluşturacağız” tabirlerini kullandı. (DHA)
Stant ile; geçmiş devirlerde de Anadolu’da salgın hastalıkların bulunduğu ve hastalıklara karşı önlemler kapsamında dualar edildiği, adaklar adandığı, ritüeller yapıldığına dair bilgilendirme yapılması ve farkındalık oluşturulması amaçlanıyor.
HASTALIK HÜKÜMDARIN VEFATINA niye OLMUŞ
Müze arşivinde yer alan tabletlerden edinilen bilgilere nazaran, yazılı kaynaklarda geçen Anadolu’daki en eski salgın hastalık Asur Ticaret Kolonileri zamanına (MÖ. 2000-1750) ilişkin. Bu hastalık, Hitit periyodunda yaşanan salgından yaklaşık 350- 400 yıl daha eski. Anadolu’da yaşanan başka salgın ise MÖ. 14’üncü yüzyılda Hititlerin imparatorluk devrinde 1’inci Şuppiluliumanın son saltanat senelerında baş gösterdi. Hastalık hem hükümdarın tıpkı vakitte tahta geçen 2’nci Arnuwandanın vefatına niye olmuş ve 2’nci Murşilli devrinde doruk noktasına ulaşmış. Tabletlerde 20 yıldır Hitit ülkesinin salgın niçiniyle can çekiştiği, kimi kentlerde denetim altına alınmasına karşın, birtakım kentlerin mezarlığa döndüğü bilgisi yer aldı.
Tabletlerdeki datalara nazaran salgının, Mısır, Mezopatamya’daki Babil ve Hurri krallıkları, Suriye’deki lokal krallıklar, Hititler ve onlara bağlı lokal krallıkları da etkilediği görüldü.
‘ŞEHİR DEVLETLERİNİN BİRÇOĞU MEZARLIK OLMUŞ’
Anadolu Medeniyetler Müzesi Müdürü Yusuf Kıraç, tabletlerin kimilerinde hastalıkların isimlerinin açıklandıği, kimilerinde ise salgın isminin yer almadığını kaydederek “Tabletlerde salgın niçiniyle hükümdarların öldüğü, idarelerin değiştiğini görüyoruz. Hitit Hükümdarı 2’nci Murşili devrinde hastalığın fazlaca tepe yaptığını, bunun sebebinin de Akdeniz’de Hititlerin ticaret seferlerine çıktığı, orada yeni esirler aldığı ve bu esirlerden orduya salgın hastalıkların sıçradığı, ordudakilerin kendi yurtlarına döndüklerinde ailelerine bulaştırdıkları ve bundan dolayı Anadolu’da önemli salgın hastalıkların olduğunu anlıyoruz. Hatta imparatorlar ölmüş. O periyotlarda kent devletlerinin birçoğu mezarlık haline gelmiş. Hakikaten de ağır vefatlar yaşanmış. Murşilli bir tablette İlaha hitap ediyor ve diyor ki, ‘Eğer ben de ölürsem sana kim adak adayacak?’ O derece herkes ölüyor etrafındaki. Buradan anlıyoruz ki fazlaca şiddetli veba salgınları o kadar yaşanmış. Anadolu’da, Suriye’de, Hattiler’de, Mezopotamya’da, Mısır’da bu hastalığın yaşandığını biz tabletlerden anlıyoruz” diye konuştu.
‘KRALLAR SALGININ OLMADIĞI YERLERE TAŞINMIŞ’
Yusuf Kıraç, hastalıktan bahsedilen birinci tabletler ile son tabletler içinde 600 yıllık üzere bir süre olduğunu kaydederek, “Özellikle salgının ağır olduğu yerlerde yüksek mevkideki şahıslar, kraliyet ailesinden şahıslar salgın olmayan yerlere taşınıyorlar. Salgın olmadığı yerlere nakledilip o denli önlemler almaya çalışıyorlar. İnsanların birbirleriyle olan ticaretlerinin bir anda kesildiğini görüyoruz. Ya da ülkeler ortası ticaretlerin kesildiğini görüyoruz. Kendi ailelerinden insanların hastalık olmayan bölgelere taşındığını görüyoruz. Bir de manevi önlemler alıyorlar. Manevi önlemlerde aslına bakarsan hastalık niçini olarak; Tanrıları ihmal ettikleri, adak vermeyi unuttuklarını düşünüyorlar. Ondan dolayı adaklarını adıyorlar. Artık bayramlarını daha şenlikli kutlamaya çalışıyorlar ki ilahlar kendilerinden mutlu kalsın ve hastalığı yok etsin diye. bir daha hastalık üzerinden yakarışlarını dualarını ediyorlar. Bunun haricinde rastgele bir ismi konulmuş tedbir yok” dedi.
‘AMACIMIZ FARKINDALIK OLUŞTURMAK’
Yusuf Kıraç, Anadolu Medeniyetlerinin 100’üncü yılı kapsamında farkındalık oluşturmak için çeşitli temalarla stantlar düzenlediklerini söyleyerek, “Amaçladığımız şey öncelikli olarak Anadolu Medeniyetlerinin 100’üncü yılında bir farkındalık oluşturmak. Yani salgın hastalıklarla ilgili Anadolu’nun geçmiş devirlerinde de birebir badirelerin yaşandığı ve bunlarla ilgili insanlığın her devirde bir daha bu hastalıklarla gayret edip, bir daha hayata tutunduğunu anlıyoruz. Ve bu farkındalığı da biz etkinliklerimiz içinde oluşturacağız” tabirlerini kullandı. (DHA)