semaver
New member
Koronavirüs salgını niçiniyle konut meblağları ve kiraların rekor artış kaydettiği Avrupa’da mesken sahibi olmak zorlaşırken, yükselen fiyatlara rağmen devam eden protestolar siyasalları tahlil arayışına yöneltiyor.
Artan konut fiyatları ve yükselen kiralar biroldukça Avrupa ülkesinde büyük emlak şirketlerine reaksiyon gösterilmesine de niye oluyor.
Koronovirüs niçiniyle neredeyse bütün Avrupa ülkelerinde konut meblağları ve kiralar süratle artarken, salgın, toplumsal eşitlik ve finansal istikrara ait kaygıları de birlikteinde getiriyor.
AVRUPA’DA BEŞERLER YÜKSEK KİRALAR ORTASINDA SIKIŞIP KALDI
Avrupa’da daha fazla insanın yüksek kirada sıkışıp kalmasının siyasi kutuplaşmalar ve daha büyük eşitsizliklere yol açması kaygısı bulunuyor.
KONUT FİYATLARI YÜZDE 30,9 ARTTI
Avrupa İstatistik Ofisi (Eurostat) bilgilerine göre, AB ülkelerinde Konut Fiyat Endeksi ile ölçülen konut meblağları 2010’dan 2021’e kadar olan devirde yüzde 30,9 arttı.
Salgın ve birlikteindeki fiyat artışı niçiniyle ekonomik olarak güç günler geçiren AB ülkelerinde konut meblağlarında yılın birinci çeyreğinde de önemli artış yaşandı.
Artış; Lüksemburg’da yüzde 17, Danimarka’da yüzde 15,3, Çekya’da yüzde 11,9, Hollanda’da yüzde 11,3, Almanya’da yüzde 9,4, Fransa’da yüzde 5,5 ve Belçika’da yüzde 6,7 oldu.
Birinci çeyrekteki artış, 2007 ortasından bu yana en yüksek artış olarak kayıtlara geçerken, Avrupa Merkez Bankası (ECB) Almanya, Fransa ve Hollanda’nın, geçen yıl bölgedeki toplam konut fiyatı artışının neredeyse dörtte üçünü oluşturduğunu belirtti.
“GÖÇMEN AKINI VE KONUT ARZI FİYATLARI KÖRÜKLÜYOR”
Analistler, konut arzının düşük kalması, göçmen akını, tarihin en düşük faiz oranları, salgın devrindeki kısıtlamalar niçiniyle biriken tasarruflar ve meskenden çalışmayla daha fazla alanda bulunma isteğinin artmasının konut fiyatlarındaki üst taraflı trendi ivmelediğini söylemiş oldu.
Rusya, Asya ve Körfez bölgesindeki güçlü kurumsal ve özel yatırımcılar da “yüksek fiyat” teklifleri ile konut meblağlarında artışa niye oluyor. Kıtada İrlanda üzere kimi ülkeler de bu yatırımcıların hayli sayıda mülk satın almasını engellemek için damga vergisi üzere vergileri artırma yoluna gitti.
Yüksek fiyatlara ait değerlendirmelerde bulunan Berlin Belediye Lideri Michael Mueller, “Toplumun kimi kısımlarının artık daire alacak parası olmadığı için kentimizin kimi kısımlarından dışlandığına şahit oluyoruz. Londra’da, Paris’te, Roma’da ve artık ne yazık ki Berlin’de de durum bu biçimde…” tabirlerini kullandı.
ÇİNLİ EVERGRANDE HABERLERİ TESİRLİ OLDU
Bu ortada, Çin’deki Evergrande Group haberleri, “piyasayı evcilleştirmeye” çalışmanın ne kadar güç olabileceğini hatırlatıyor. Artan konut maliyetlerinin huzursuzluğu tetikleyebileceği ve finansal sisteme risk ekleyebileceği telaşı taşıyan Çinli önderler, fiyat artışlarını kısmak ve borçlanmayı dizginlemek için harekete geçmişti.
Almanya merkezli Empirica Araştırma Enstitüsü Üst Yetkilisi (CEO) Reiner Braun da “normal olarak bir gayrimenkul balonumuz var.” ihtarında bulundu.
AVUSTURYA ULUSAL BANKASI’NDAN İHTAR
10 yıl evvel 127 puan olan Avusturya Ulusal Bankası’nın (OeNB) Konut Fiyat Endeksi, neredeyse 2 kat artarak 245 puana yükseldi.
AVRUPA EMLAK PİYASASINDA ÇOK ISINMA BELİRTİLERİ
OeNV, “emlak piyasasında artan çok ısınma” konusunda ihtarlarda bulunurken, başşehir Viyana’da dairelerin ortalama metrekare fiyatı 5 bin 248 avronun üzerinde bulunuyor.
ALMANYA’DA SATILIK KONUT FİYATI YAKLAŞIK 500 BİN AVROYU BULUYOR
Almanya, 174,6 puan Konut Fiyat Endeksi ile Euro Bölgesi’nde en üst kümede yer alıyor.
Ülkenin finans merkezi Frankfurt’ta konut fiyatları son 10 yılda ikiye katlandı. Başşehir Berlin’de konut meblağları yüzde 148 ve Münih’te yüzde 110 arttı.
Almanya’da yan maliyetler dahil mülk başına ortalama fiyat yaklaşık 500 bin euroyu buluyor.
İSVEÇ’TE SON 12 AYDA KONUT FİYATLARI ORTALAMA YÜZDE 14 ARTTI
Rekor düşük faiz oranları ve koronavirüs salgınıyla tetiklenen kendi konutuna sahip olma dileği, İsveç’teki müstakil mesken ve apartman dairesi fiyatlarında da büyük artışa niye oldu. Son 12 ayda konut meblağları ortalama yüzde 14 arttı. Ülkenin Konut Fiyat Endeksi 174,26 puana yükseldi.
Stockholm’de müstakil bir konutun ortalama fiyatı 8 milyon 500 bin kron (830 bin euro) olurken, bir daire için ortalama 4 milyon 700 bin kron (470 bin euro) ödenmesi gerekiyor.
İSVİÇRE’DE DE KONUT FİYATLARININ SÜRATLİ YÜKSELİYOR
İnşaatların azalması ve süratle artan talep, İsviçre’de de konut fiyatlarının süratli yükselmesine niye oldu. 2021’in birinci çeyreğinde konutların ortalama fiyatı bundan evvelki yıla göre yüzde 8 arttı. Konut Fiyat Endeksi’nin 144,69 puana yükseldiği ülkede, birtakım seçkin bölgelerde metrekare meblağları 36 bin İsviçre frangının (33 bin 350 euro) üzerinde seyrediyor.
LONDRA’DA FİYATLAR, SON 10 YILDA YÜZDE 80’E VARAN ARTIŞ KAYDETTİ
İngiltere’de ortalama konut fiyatı 2010’dan bu yana yüzde 60 artarak 266 bin sterlinin üzerine çıktı. Ülke ortalamasından yüksek olan başşehir Londra’da ise fiyatlar, son 10 yılda yüzde 80’e varan artış kaydetti.
Koronavirüs bu yana meskenden çalışmanın ve konuttaki alan gereksiniminin artması niçiniyle biroldukça İngiliz’in, daha geniş daireler araması dikkati çekiyor.
İngiltere Merkez Bankası’nın artan enflasyon niçiniyle faiz oranlarını daha evvel beklenenden süratli ve daha yüksek bir biçimde artırması halinde bunun emlak piyasası üzerinde bir tesiri olması bekleniyor.
Fransa’da emlak fiyatları son 10 yılda ortalama yüzde 22 artmasına rağmen büyük bölgesel farklılıklar dikkati çekiyor.
PARİS’TE FİYATLAR YÜZDE 56’DAN FAZLA ARTTI
Başşehir Paris’te fiyatlar yüzde 56’dan fazla artarken, artışlar Strazburg’da yüzde 40, Lyon’da yüzde 67 ve Bordeaux’ta yüzde 73 oldu. Paris’te metrekare meblağları 10 bin euronun üzerinde bulunuyor.
BERLİN’DE KİRA KRİZİNE KAMULAŞTIRMA TAHLİLİ
Almanya’nın başşehri Berlin’de ortalama kiralar 2010 yılından bu yana yüzde 86 artış gösterdi. Konut fiyatlarının 2020’de yüzde 11 artış kaydettiği Berlin’de, kiralar ise son 5 yılda yüzde 43 yükseldi. Artan kiralar, nüfusun yalnızca yüzde 17,4’ünün konut sahibi olduğu kent için büyük bir sorun olmaya devam ediyor.
Kira artışlarına karşı vatandaşlardan gelen reaksiyonlar üzerine 2019’da Berlin eyalet hükümetinin 2020’den itibaren 5 yıl boyunca kiraları dondurma istikametinde aldığı karar (Mietendeckel Kanunu) ondan sonrasında Anayasa Mahkemesi tarafınca anayasaya muhalif bulunarak iptal edilmişti. Karardan bu yana kentte kira artışlarına yönelik protestolar devam ediyor.
Protestolarla bir arada Berlin’de, binlerce konutun büyük emlak şirketlerinden alınıp kamulaştırılması için genel seçimlerle birlikte referandum sonucu alındı.
KAMULAŞTIRMA İÇİN REFERANDUM
26 Eylül’de yapılan ve konut problemine kamu odaklı bir tahlil getirmeye yönelik bağlayıcı olmayan referandumda 240 binden çok apartman dairesinin emlak şirketlerinin elinden alınarak kamulaştırılması için seçmenlerin yaklaşık yüzde 56,4’ü “evet”, yüzde 39’u se “hayır” oyu kullandı.
Yapılan referandum eyalet hükümetine tavsiye niteliği taşırken, sonuçların politikler ve emlak şirketleri üzerinde baskı oluşturması bekleniyor.
Berlin’de 2004 özelleştirme devrinde yaklaşık 100 bin konut Vonovia ve Deutsche Wohnen üzere emlak şirketlerine metrekare başına 1.100 avrodan satılmıştı. Bugün kelam konusu konutların metrekare fiyatı 3 bin euronun üzerinde bulunuyor.
Şirketler, çoğunluğu Almanya’da pahası 80 milyar euroyu aşan 550 bin konutun sahibi pozisyonunda bulunuyor.
Almanya genelinde nüfusun yaklaşık 50’si konut kiralıyor. Mesken meblağlarında ve kiralardaki artışlarla daha fazla harcanabilir gelir kiralara gidiyor.
“GELİRİNDE FAZLA DEĞİŞLİK OLMAYAN ALMAN HALKI BU DURUMDAN ÇOK OLUMSUZ ETKİLENİYOR”
Gayrimenkul yatırımı danışmanlığı hizmeti sunan Doğan Gündoğdu, son 10 yılda Almanya’da emlak satış fiyatları ve kiraların yıllık yüzde 10’un üzerinde arttığını söylemiş oldu. Gündoğdu, “Gelirleri yıllık yüzde 1 yahut 2 artarken konut meblağları yüzde 10’dan fazla artıyor.” dedi.
“FİYATLARDA ÇOK BÜYÜK DEĞİŞİKLİK BEKLEMİYORUZ”
Doğan Gündoğdu, kelam konusu gelişmeler niçiniyle politikler üzerinde baskı oluşmaya başladığını söz ederek, şunları kaydetti:
“Fiyatlarda fazlaca büyük değişiklik beklemiyoruz. Yalnızca fiyat artışında bir ivme kaybı yaşanabilir. Daha evvel yüzde 10’un üzerinde olan artış yüzde 7-8’lere düşebilir. (Vatandaşlar) Hala faiz oranlarının fazlaca düşük düzeylerde olmasını avantaja çevirebilirler.”
KİRALARDA ARTIŞ KONUT FİYATLARINDAKİ ARTIŞIN ALTINDA KALIYOR
Almanya, Avusturya ve İsviçre’de borsada süreç nazarann emlak firmalarına yönelik tahliller yapan SRC Research’ün yönetici ortağı Stefan Scharff ise Almanya’da konut talebinin arzdan epey fazla olduğunu söylemiş oldu. Yeni konut inşaatlarında faaliyetlerin epeyce yavaş arttığını belirten Scharff, konut alanı sağlanması ve inşaat için müsaadelerin uzun vakit aldığını kaydetti. Scharff, kiraların yüksek bulunmasına rağmen bunun konut satış fiyatlarındaki artışın altında kaldığını belirtti.
Scharff, Almanya’da konut arzını artırmak için hükümetin konut alanı sağlaması ve inşaat müsaade sürecinde bürokrasiyi azaltması gerektiğini de kelamlarına ekledi.
Artan konut fiyatları ve yükselen kiralar biroldukça Avrupa ülkesinde büyük emlak şirketlerine reaksiyon gösterilmesine de niye oluyor.
Koronovirüs niçiniyle neredeyse bütün Avrupa ülkelerinde konut meblağları ve kiralar süratle artarken, salgın, toplumsal eşitlik ve finansal istikrara ait kaygıları de birlikteinde getiriyor.
AVRUPA’DA BEŞERLER YÜKSEK KİRALAR ORTASINDA SIKIŞIP KALDI
Avrupa’da daha fazla insanın yüksek kirada sıkışıp kalmasının siyasi kutuplaşmalar ve daha büyük eşitsizliklere yol açması kaygısı bulunuyor.
KONUT FİYATLARI YÜZDE 30,9 ARTTI
Avrupa İstatistik Ofisi (Eurostat) bilgilerine göre, AB ülkelerinde Konut Fiyat Endeksi ile ölçülen konut meblağları 2010’dan 2021’e kadar olan devirde yüzde 30,9 arttı.
Salgın ve birlikteindeki fiyat artışı niçiniyle ekonomik olarak güç günler geçiren AB ülkelerinde konut meblağlarında yılın birinci çeyreğinde de önemli artış yaşandı.
Artış; Lüksemburg’da yüzde 17, Danimarka’da yüzde 15,3, Çekya’da yüzde 11,9, Hollanda’da yüzde 11,3, Almanya’da yüzde 9,4, Fransa’da yüzde 5,5 ve Belçika’da yüzde 6,7 oldu.
Birinci çeyrekteki artış, 2007 ortasından bu yana en yüksek artış olarak kayıtlara geçerken, Avrupa Merkez Bankası (ECB) Almanya, Fransa ve Hollanda’nın, geçen yıl bölgedeki toplam konut fiyatı artışının neredeyse dörtte üçünü oluşturduğunu belirtti.
“GÖÇMEN AKINI VE KONUT ARZI FİYATLARI KÖRÜKLÜYOR”
Analistler, konut arzının düşük kalması, göçmen akını, tarihin en düşük faiz oranları, salgın devrindeki kısıtlamalar niçiniyle biriken tasarruflar ve meskenden çalışmayla daha fazla alanda bulunma isteğinin artmasının konut fiyatlarındaki üst taraflı trendi ivmelediğini söylemiş oldu.
Rusya, Asya ve Körfez bölgesindeki güçlü kurumsal ve özel yatırımcılar da “yüksek fiyat” teklifleri ile konut meblağlarında artışa niye oluyor. Kıtada İrlanda üzere kimi ülkeler de bu yatırımcıların hayli sayıda mülk satın almasını engellemek için damga vergisi üzere vergileri artırma yoluna gitti.
Yüksek fiyatlara ait değerlendirmelerde bulunan Berlin Belediye Lideri Michael Mueller, “Toplumun kimi kısımlarının artık daire alacak parası olmadığı için kentimizin kimi kısımlarından dışlandığına şahit oluyoruz. Londra’da, Paris’te, Roma’da ve artık ne yazık ki Berlin’de de durum bu biçimde…” tabirlerini kullandı.
ÇİNLİ EVERGRANDE HABERLERİ TESİRLİ OLDU
Bu ortada, Çin’deki Evergrande Group haberleri, “piyasayı evcilleştirmeye” çalışmanın ne kadar güç olabileceğini hatırlatıyor. Artan konut maliyetlerinin huzursuzluğu tetikleyebileceği ve finansal sisteme risk ekleyebileceği telaşı taşıyan Çinli önderler, fiyat artışlarını kısmak ve borçlanmayı dizginlemek için harekete geçmişti.
Almanya merkezli Empirica Araştırma Enstitüsü Üst Yetkilisi (CEO) Reiner Braun da “normal olarak bir gayrimenkul balonumuz var.” ihtarında bulundu.
AVUSTURYA ULUSAL BANKASI’NDAN İHTAR
10 yıl evvel 127 puan olan Avusturya Ulusal Bankası’nın (OeNB) Konut Fiyat Endeksi, neredeyse 2 kat artarak 245 puana yükseldi.
AVRUPA EMLAK PİYASASINDA ÇOK ISINMA BELİRTİLERİ
OeNV, “emlak piyasasında artan çok ısınma” konusunda ihtarlarda bulunurken, başşehir Viyana’da dairelerin ortalama metrekare fiyatı 5 bin 248 avronun üzerinde bulunuyor.
ALMANYA’DA SATILIK KONUT FİYATI YAKLAŞIK 500 BİN AVROYU BULUYOR
Almanya, 174,6 puan Konut Fiyat Endeksi ile Euro Bölgesi’nde en üst kümede yer alıyor.
Ülkenin finans merkezi Frankfurt’ta konut fiyatları son 10 yılda ikiye katlandı. Başşehir Berlin’de konut meblağları yüzde 148 ve Münih’te yüzde 110 arttı.
Almanya’da yan maliyetler dahil mülk başına ortalama fiyat yaklaşık 500 bin euroyu buluyor.
İSVEÇ’TE SON 12 AYDA KONUT FİYATLARI ORTALAMA YÜZDE 14 ARTTI
Rekor düşük faiz oranları ve koronavirüs salgınıyla tetiklenen kendi konutuna sahip olma dileği, İsveç’teki müstakil mesken ve apartman dairesi fiyatlarında da büyük artışa niye oldu. Son 12 ayda konut meblağları ortalama yüzde 14 arttı. Ülkenin Konut Fiyat Endeksi 174,26 puana yükseldi.
Stockholm’de müstakil bir konutun ortalama fiyatı 8 milyon 500 bin kron (830 bin euro) olurken, bir daire için ortalama 4 milyon 700 bin kron (470 bin euro) ödenmesi gerekiyor.
İSVİÇRE’DE DE KONUT FİYATLARININ SÜRATLİ YÜKSELİYOR
İnşaatların azalması ve süratle artan talep, İsviçre’de de konut fiyatlarının süratli yükselmesine niye oldu. 2021’in birinci çeyreğinde konutların ortalama fiyatı bundan evvelki yıla göre yüzde 8 arttı. Konut Fiyat Endeksi’nin 144,69 puana yükseldiği ülkede, birtakım seçkin bölgelerde metrekare meblağları 36 bin İsviçre frangının (33 bin 350 euro) üzerinde seyrediyor.
LONDRA’DA FİYATLAR, SON 10 YILDA YÜZDE 80’E VARAN ARTIŞ KAYDETTİ
İngiltere’de ortalama konut fiyatı 2010’dan bu yana yüzde 60 artarak 266 bin sterlinin üzerine çıktı. Ülke ortalamasından yüksek olan başşehir Londra’da ise fiyatlar, son 10 yılda yüzde 80’e varan artış kaydetti.
Koronavirüs bu yana meskenden çalışmanın ve konuttaki alan gereksiniminin artması niçiniyle biroldukça İngiliz’in, daha geniş daireler araması dikkati çekiyor.
İngiltere Merkez Bankası’nın artan enflasyon niçiniyle faiz oranlarını daha evvel beklenenden süratli ve daha yüksek bir biçimde artırması halinde bunun emlak piyasası üzerinde bir tesiri olması bekleniyor.
Fransa’da emlak fiyatları son 10 yılda ortalama yüzde 22 artmasına rağmen büyük bölgesel farklılıklar dikkati çekiyor.
PARİS’TE FİYATLAR YÜZDE 56’DAN FAZLA ARTTI
Başşehir Paris’te fiyatlar yüzde 56’dan fazla artarken, artışlar Strazburg’da yüzde 40, Lyon’da yüzde 67 ve Bordeaux’ta yüzde 73 oldu. Paris’te metrekare meblağları 10 bin euronun üzerinde bulunuyor.
BERLİN’DE KİRA KRİZİNE KAMULAŞTIRMA TAHLİLİ
Almanya’nın başşehri Berlin’de ortalama kiralar 2010 yılından bu yana yüzde 86 artış gösterdi. Konut fiyatlarının 2020’de yüzde 11 artış kaydettiği Berlin’de, kiralar ise son 5 yılda yüzde 43 yükseldi. Artan kiralar, nüfusun yalnızca yüzde 17,4’ünün konut sahibi olduğu kent için büyük bir sorun olmaya devam ediyor.
Kira artışlarına karşı vatandaşlardan gelen reaksiyonlar üzerine 2019’da Berlin eyalet hükümetinin 2020’den itibaren 5 yıl boyunca kiraları dondurma istikametinde aldığı karar (Mietendeckel Kanunu) ondan sonrasında Anayasa Mahkemesi tarafınca anayasaya muhalif bulunarak iptal edilmişti. Karardan bu yana kentte kira artışlarına yönelik protestolar devam ediyor.
Protestolarla bir arada Berlin’de, binlerce konutun büyük emlak şirketlerinden alınıp kamulaştırılması için genel seçimlerle birlikte referandum sonucu alındı.
KAMULAŞTIRMA İÇİN REFERANDUM
26 Eylül’de yapılan ve konut problemine kamu odaklı bir tahlil getirmeye yönelik bağlayıcı olmayan referandumda 240 binden çok apartman dairesinin emlak şirketlerinin elinden alınarak kamulaştırılması için seçmenlerin yaklaşık yüzde 56,4’ü “evet”, yüzde 39’u se “hayır” oyu kullandı.
Yapılan referandum eyalet hükümetine tavsiye niteliği taşırken, sonuçların politikler ve emlak şirketleri üzerinde baskı oluşturması bekleniyor.
Berlin’de 2004 özelleştirme devrinde yaklaşık 100 bin konut Vonovia ve Deutsche Wohnen üzere emlak şirketlerine metrekare başına 1.100 avrodan satılmıştı. Bugün kelam konusu konutların metrekare fiyatı 3 bin euronun üzerinde bulunuyor.
Şirketler, çoğunluğu Almanya’da pahası 80 milyar euroyu aşan 550 bin konutun sahibi pozisyonunda bulunuyor.
Almanya genelinde nüfusun yaklaşık 50’si konut kiralıyor. Mesken meblağlarında ve kiralardaki artışlarla daha fazla harcanabilir gelir kiralara gidiyor.
“GELİRİNDE FAZLA DEĞİŞLİK OLMAYAN ALMAN HALKI BU DURUMDAN ÇOK OLUMSUZ ETKİLENİYOR”
Gayrimenkul yatırımı danışmanlığı hizmeti sunan Doğan Gündoğdu, son 10 yılda Almanya’da emlak satış fiyatları ve kiraların yıllık yüzde 10’un üzerinde arttığını söylemiş oldu. Gündoğdu, “Gelirleri yıllık yüzde 1 yahut 2 artarken konut meblağları yüzde 10’dan fazla artıyor.” dedi.
“FİYATLARDA ÇOK BÜYÜK DEĞİŞİKLİK BEKLEMİYORUZ”
Doğan Gündoğdu, kelam konusu gelişmeler niçiniyle politikler üzerinde baskı oluşmaya başladığını söz ederek, şunları kaydetti:
“Fiyatlarda fazlaca büyük değişiklik beklemiyoruz. Yalnızca fiyat artışında bir ivme kaybı yaşanabilir. Daha evvel yüzde 10’un üzerinde olan artış yüzde 7-8’lere düşebilir. (Vatandaşlar) Hala faiz oranlarının fazlaca düşük düzeylerde olmasını avantaja çevirebilirler.”
KİRALARDA ARTIŞ KONUT FİYATLARINDAKİ ARTIŞIN ALTINDA KALIYOR
Almanya, Avusturya ve İsviçre’de borsada süreç nazarann emlak firmalarına yönelik tahliller yapan SRC Research’ün yönetici ortağı Stefan Scharff ise Almanya’da konut talebinin arzdan epey fazla olduğunu söylemiş oldu. Yeni konut inşaatlarında faaliyetlerin epeyce yavaş arttığını belirten Scharff, konut alanı sağlanması ve inşaat için müsaadelerin uzun vakit aldığını kaydetti. Scharff, kiraların yüksek bulunmasına rağmen bunun konut satış fiyatlarındaki artışın altında kaldığını belirtti.
Scharff, Almanya’da konut arzını artırmak için hükümetin konut alanı sağlaması ve inşaat müsaade sürecinde bürokrasiyi azaltması gerektiğini de kelamlarına ekledi.