28 Ekim 1927’de gerçekleştirilen Türkiye Cumhuriyeti’nin birinci nüfus sayımının yıl dönümü niçiniyle Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) ve TÜBİTAK ULAKBİM’in evraklarından bir derleme yapıldı.
Cumhuriyet tarihinde birinci kere 1927’de gerçekleştirilen nüfus sayımından geçen yıla kadar nüfus 5 kat arttı. bu vakitte bayan nüfusu 7 milyondan 40,3 milyona, erkek nüfusu da 6,6 milyondan 40,5 milyona yükseldi.
EVVELDEN NÜFUS ASKERLİK İÇİN YA DA EKONOMİK TELAŞLARLA ÖLÇÜLÜYORDU
Birinci çağlardan itibaren devletler yahut topluluklar kimi vakit asker niteliği taşıyan nüfusu ölçmek için kimi vakit de ekonomik tasalarla nüfus sayımına gitti.
Türk tarihinde nüfus sayımları birinci vakit içinderda Selçuklular ve İlhanlılar devrinde gerçekleştirilirken, Osmanlı İmparatorluğu’nda da sayım uygulaması sürdürüldü.
BİRİNCİ SAYIM II. MAHMUT PERİYODUNDA “1831 SAYIMI” OLARAK KAYITLARA GEÇTİ
İmparatorluk devrinde çağdaş nüfus sayımlarının öncüsü olma niteliğindeki birinci sayım II. Mahmut devrinde “1831 sayımı” olarak kayıtlara geçti. Kelam konusu nüfus sayımı, bozulan vergi sisteminin bir daha düzenlenmesi, kaldırılan Yeniçeri Ocağı’nın akabinde kurulan ordu için gerekli insan varlığının tespit edilebilmesi maksatlarıyla gerçekleştirildi. Kelam konusu sayımda halk, bu kayıtlarda İslam ve reaya (Müslüman olmayan uyruklar) olmak üzere iki kümede ele alındı.
Bu sayım kararında erkek sayısı 3 milyon 753 bin 643 olarak belirtildi. Kayıtlar, 1844, 1852, 1856, 1866, 1881-82 ve 1905 senelerında bölgesel yahut genel nüfus sayımlarıyla güncellendi.
NÜFUS 90 YILDA 5 KAT ARTTI
Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşundan 1965’e kadar ilgili otoriteler tarafınca “nüfus artırıcı çoğalma politikası” izlenirken, bu tarihten daha sonra nüfus artışının sonlandırılması tarafında siyasetlere geçildi. Son devirde ise doğurganlık suratının giderek azalması niçiniyle nüfusun yenilenebilirliğinin korunması için siyasetler uygulandı.
BİRİNCİ NÜFUS SAYIMI 28 EKİM 1927’DE
Cumhuriyet tarihinde birinci nüfus sayımı 28 Ekim 1927’de yapılırken, devam eden senelerda her 5 senede bir nüfus sayımına gidildi.
2007 YILINDA ADRESE DAYALI NÜFUS KAYIT SİSTEMİ DEVREYE GEÇTİ
2007 yılında “Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi”ne geçilmesiyle yıllık bazda bilgilerin toplanması sağlandı.
Birinci sayımın yapıldığı 1927 yılında 13 milyon 554 bin kişi olarak tespit edilen toplam nüfus 2017 yılında 5 kat artışla 80 milyon 810 bin 525 bireye çıktı. Kelam konusu devirde bayan nüfusu 7 milyondan 40,3 milyona, erkek nüfusu da 6,6 milyondan 40,5 milyona yükseldi.
GÖÇLER KENTLERLE KÖYLERİ YER DEĞİŞTİRTTİ
Cumhuriyetin birinci senelerında köy nüfusu kentlilere nazaran yüksek iken göçler niçiniyle 1985 yılı prestijiyle kentlerdeki kişi sayısı köy nüfusunu geçti. 1927’de 3,3 milyon kişi kentte, 10,3 milyon kişi köyde yaşarken, geçen yıl prestijiyle vilayet ve ilçelerde yaşayanların sayısı 74,8 milyon, belde ve köylerde yaşayanların sayısı da 6 milyon olarak tespit edildi
ORTANCA YAŞ, 1935 YILINDA 21,2 İKEN 2017 YILINDA 31,7’YE YÜKSELDİ
Demografik (nüfussal) yaşlılığı tespit etme kriterlerinden “medyan (ortanca) yaş”, kaydın başladığı 1935 yılında 21,2 iken 2017 yılında 31,7’ye çıktı.
ORTALAMA ÇOCUK SAYIŞ 3,41 İKEN, GEÇEN YIL 2,07 OLDU
Nüfus başına bir hanımın hayatı boyunca dünyaya getirdiği ortalama çocuk sayısını tabir eden “toplam doğurganlık hızı” da kayıtların başladığı 1980 tarihinde 3,41 iken, geçen yıl 2,07 çocuk olarak gerçekleşti. Bu durum, doğurganlığın nüfusun yenilenme seviyesi olan 2,10’un altında kaldığını gösterdi.
BEBEK VEFAT SURATI BİNDE 126’DAN BİNDE 9,2’YE DÜŞTÜ
Birebir tarihler kıyaslandığında, bebek mevt suratının da binde 126’dan binde 9,2’ye düştüğü görüldü.
OKUMA YAZMA BİLMEYENLERİN SAYISI 7,6 MİLYONDAN, 2,5 MİLYONA GERİLEDİ
Öte yandan 1975 yılında okuma yazma bilmeyenlerin sayısı 7,6 milyon iken, 2016’da bu sayı 2,5 milyona geriledi. 1980 yılında Türkiye’de işsiz sayısı 690 bin kişi, iş gücüne katılma oranı yüzde 62,9, işsizlik oranı yüzde 3,6 iken, Temmuz 2018 prestijiyle işsiz sayısı 3,5 milyon kişi, iş gücüne katılma oranı yüzde 54, işsizlik oranı da yüzde 12,9 oldu.
2080 YILINDA 107 MİLYON OLACAĞIZ
Demografik göstergelerdeki mevcut eğilimler devam ettiği takdirde, 2017 yılında 80 milyon 810 bin 525 kişi olan Türkiye nüfusunun, 2023 yılında 86 milyon 907 bin 367 şahsa çıkması, 2069 yılına kadar artarak 107 milyon 664 bin 79 bireyle en yüksek kıymetine ulaşması, bu yıldan itibaren azalışa geçmesi ve 2080 yılında 107 milyon 100 bin 904 şahsa gerilemesi bekleniyor.
ORTANCA YAŞ 2080’DE 45’E ÇIKACAK
Projeksiyonlara nazaran, Türkiye’de doğuşta beklenen hayat mühleti artarken, nüfus yaşlanmaya devam edecek. Nüfusun yaş yapısının değerli bir göstergesi niteliğindeki ortanca yaşın 2080’de 45 olması öngörülüyor.
Cumhuriyet tarihinde birinci kere 1927’de gerçekleştirilen nüfus sayımından geçen yıla kadar nüfus 5 kat arttı. bu vakitte bayan nüfusu 7 milyondan 40,3 milyona, erkek nüfusu da 6,6 milyondan 40,5 milyona yükseldi.
EVVELDEN NÜFUS ASKERLİK İÇİN YA DA EKONOMİK TELAŞLARLA ÖLÇÜLÜYORDU
Birinci çağlardan itibaren devletler yahut topluluklar kimi vakit asker niteliği taşıyan nüfusu ölçmek için kimi vakit de ekonomik tasalarla nüfus sayımına gitti.
Türk tarihinde nüfus sayımları birinci vakit içinderda Selçuklular ve İlhanlılar devrinde gerçekleştirilirken, Osmanlı İmparatorluğu’nda da sayım uygulaması sürdürüldü.
BİRİNCİ SAYIM II. MAHMUT PERİYODUNDA “1831 SAYIMI” OLARAK KAYITLARA GEÇTİ
İmparatorluk devrinde çağdaş nüfus sayımlarının öncüsü olma niteliğindeki birinci sayım II. Mahmut devrinde “1831 sayımı” olarak kayıtlara geçti. Kelam konusu nüfus sayımı, bozulan vergi sisteminin bir daha düzenlenmesi, kaldırılan Yeniçeri Ocağı’nın akabinde kurulan ordu için gerekli insan varlığının tespit edilebilmesi maksatlarıyla gerçekleştirildi. Kelam konusu sayımda halk, bu kayıtlarda İslam ve reaya (Müslüman olmayan uyruklar) olmak üzere iki kümede ele alındı.
Bu sayım kararında erkek sayısı 3 milyon 753 bin 643 olarak belirtildi. Kayıtlar, 1844, 1852, 1856, 1866, 1881-82 ve 1905 senelerında bölgesel yahut genel nüfus sayımlarıyla güncellendi.
NÜFUS 90 YILDA 5 KAT ARTTI
Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşundan 1965’e kadar ilgili otoriteler tarafınca “nüfus artırıcı çoğalma politikası” izlenirken, bu tarihten daha sonra nüfus artışının sonlandırılması tarafında siyasetlere geçildi. Son devirde ise doğurganlık suratının giderek azalması niçiniyle nüfusun yenilenebilirliğinin korunması için siyasetler uygulandı.
BİRİNCİ NÜFUS SAYIMI 28 EKİM 1927’DE
Cumhuriyet tarihinde birinci nüfus sayımı 28 Ekim 1927’de yapılırken, devam eden senelerda her 5 senede bir nüfus sayımına gidildi.
2007 YILINDA ADRESE DAYALI NÜFUS KAYIT SİSTEMİ DEVREYE GEÇTİ
2007 yılında “Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi”ne geçilmesiyle yıllık bazda bilgilerin toplanması sağlandı.
Birinci sayımın yapıldığı 1927 yılında 13 milyon 554 bin kişi olarak tespit edilen toplam nüfus 2017 yılında 5 kat artışla 80 milyon 810 bin 525 bireye çıktı. Kelam konusu devirde bayan nüfusu 7 milyondan 40,3 milyona, erkek nüfusu da 6,6 milyondan 40,5 milyona yükseldi.
GÖÇLER KENTLERLE KÖYLERİ YER DEĞİŞTİRTTİ
Cumhuriyetin birinci senelerında köy nüfusu kentlilere nazaran yüksek iken göçler niçiniyle 1985 yılı prestijiyle kentlerdeki kişi sayısı köy nüfusunu geçti. 1927’de 3,3 milyon kişi kentte, 10,3 milyon kişi köyde yaşarken, geçen yıl prestijiyle vilayet ve ilçelerde yaşayanların sayısı 74,8 milyon, belde ve köylerde yaşayanların sayısı da 6 milyon olarak tespit edildi
ORTANCA YAŞ, 1935 YILINDA 21,2 İKEN 2017 YILINDA 31,7’YE YÜKSELDİ
Demografik (nüfussal) yaşlılığı tespit etme kriterlerinden “medyan (ortanca) yaş”, kaydın başladığı 1935 yılında 21,2 iken 2017 yılında 31,7’ye çıktı.
ORTALAMA ÇOCUK SAYIŞ 3,41 İKEN, GEÇEN YIL 2,07 OLDU
Nüfus başına bir hanımın hayatı boyunca dünyaya getirdiği ortalama çocuk sayısını tabir eden “toplam doğurganlık hızı” da kayıtların başladığı 1980 tarihinde 3,41 iken, geçen yıl 2,07 çocuk olarak gerçekleşti. Bu durum, doğurganlığın nüfusun yenilenme seviyesi olan 2,10’un altında kaldığını gösterdi.
BEBEK VEFAT SURATI BİNDE 126’DAN BİNDE 9,2’YE DÜŞTÜ
Birebir tarihler kıyaslandığında, bebek mevt suratının da binde 126’dan binde 9,2’ye düştüğü görüldü.
OKUMA YAZMA BİLMEYENLERİN SAYISI 7,6 MİLYONDAN, 2,5 MİLYONA GERİLEDİ
Öte yandan 1975 yılında okuma yazma bilmeyenlerin sayısı 7,6 milyon iken, 2016’da bu sayı 2,5 milyona geriledi. 1980 yılında Türkiye’de işsiz sayısı 690 bin kişi, iş gücüne katılma oranı yüzde 62,9, işsizlik oranı yüzde 3,6 iken, Temmuz 2018 prestijiyle işsiz sayısı 3,5 milyon kişi, iş gücüne katılma oranı yüzde 54, işsizlik oranı da yüzde 12,9 oldu.
2080 YILINDA 107 MİLYON OLACAĞIZ
Demografik göstergelerdeki mevcut eğilimler devam ettiği takdirde, 2017 yılında 80 milyon 810 bin 525 kişi olan Türkiye nüfusunun, 2023 yılında 86 milyon 907 bin 367 şahsa çıkması, 2069 yılına kadar artarak 107 milyon 664 bin 79 bireyle en yüksek kıymetine ulaşması, bu yıldan itibaren azalışa geçmesi ve 2080 yılında 107 milyon 100 bin 904 şahsa gerilemesi bekleniyor.
ORTANCA YAŞ 2080’DE 45’E ÇIKACAK
Projeksiyonlara nazaran, Türkiye’de doğuşta beklenen hayat mühleti artarken, nüfus yaşlanmaya devam edecek. Nüfusun yaş yapısının değerli bir göstergesi niteliğindeki ortanca yaşın 2080’de 45 olması öngörülüyor.