Tiyatro ve sinemanın usta aktörlerinden Levent Üzümcü, aydın bir sanatçı sorumluluğu ile tenkit hakkını çoğunlukla kullanıyor. Bu niçinle başının kaygıya girdiği de alıyor, iktidarın hışmına uğradığı da… Hakikaten geçen hafta bir daha adliyedeydi.
Uğradığı baskılara rağmen dik duruşunu koruyan ve çizgisinden ödün vermeyen Levent Üzümcü, yaşadıklarını ve fikirlerini SÖZCÜ HaftaSonu’na anlattı.
■ Üç yıl evvel Twitter’da yazdığınız bir bildiri sebebi ile söze çağırıldınız. Ne oldu?
Sermaye Piyasası Konseyi yazdığım bir tweet ile sansasyon yaratmak suretiyle dolar kurunu artırdığımı tez ederek savcılığa başvurmuş. İstanbul Mali Şube polisi tarafınca arandım, söze çağırıldım. Benim doları artırmak üzere bir tesir gücüm olmadığını anlattım. Dolar yatırımcısı bir tiyatrocunun yazdığı ile mi alım satım yapar Allah aşkına? Kaldı ki o mesajımda “Dolar alın yahut almayın” dememişim, buram buram yanlış iktisat siyasetlerini eleştirmişim. Ben bir vatandaşım. Bu benim devletim. Devlet gorevlilerini eleştirmek de en doğal hakkım. halbuki ki, iktisadın bozulmasının en temel niçinlerinden biri yurttaşın Twitter’a eleştirisini yazması değil, adaletin olmamasıdır. Bu ülkede hukukun üstünlüğü tesis edildiği ve adalet geldiği anda dolar çabucak ve süratle düşer.
‘SAYISINI UNUTTUM’
■ Bu, hakkınızdaki kaçıncı soruşturma?
Ne bileyim, sayısını unuttum. Daima emniyete, adliyelere gidip söz veriyorum. “Onu niçin dedin? Bunu niçin dedin? Şöyle derken kimi kast ettin” üzere sorular ile karşılaşıyorum. Beni daima buralara çağırıp yıldıracaklarını zannediyorlar ise yanılıyorlar.
■ Anlaşılan çabucak her hareketiniz soruşturma kapsamına alınıyor.
Türkiye’nin savcılarının, mahkemelerinin uğraşacağı iş mi kalmadı? Hatasız beşerler siyasi sebepler ile içeride yatarken, hatalılar dışarıda elini kolunu sallarken… Bir mafya babası çıkıyor, kabahat itiraflarında bulunuyor, bir bakan konuşuyor, mafyanın bir siyasetçiyi ayda 10 bin dolar maaşa bağladığını söylüyor, tek bir soruşturma açılmıyor. Vatandaş eleştirel bir tweet attığında ise çabucak soruşturma açılıyor.
Birtakım kentlere hiç giremiyorum
■ Sanat faaliyetlerinizin karşısına mahzurlar çıkarılıyor mu?
2013’ten bu yana TV’de yaşantım yok. Bu müddette, biri yurt haricinde olmak üzere üç sinemada oynayabildim.
■ Salon bulmakta kuvvetlik çekiyor musunuz?
olağan olarak. Kimi kentlere hiç giremiyorum. Sahneleri valiliğe, kaymakamlığa, müftülüğe falan vermişler. “Levent Üzümcü buraya gelip sahnede sol yumruğunu kaldırır ise” diyen valiler, belediye liderleri gördüm.
Susmak, çocuklarımızın geleceğini karartmaktır
■ İktidarı ve sistemi eleştiren sanatkarlar öteki nasıl baskılara maruz kalıyor?
Devletin kurumlarını kullanarak sanatkarlar hakkında kara listeler hazırlıyorlar. Listeleri, “Bunlar ile çalışılmayacak” diye üretimcilere ve kanal işverenlerine veriyorlar. Açlıktan ölmemizi ya da parasız kalarak susmamızı ve sessiz kalırsak bir daha para kazanmamızı sağlamaya çalışıyorlar.
■ Siz susmamayı tercih ettiniz…
Çocuklarım benim yaşadığım üzere makus günler yaşasın istemiyorum. Lakin gün geçtikçe görüyorum ki, onlar da büyüdükçe berbat günler yaşar hale geliyorlar. Buna epeyce üzülüyorum. Meslektaşlarımın birçoğuna bir türlü anlatamadım; susmak, çocuklarımızın geleceğini karartmak demektir. O denli bir hale gelindi ki, konuşmayana iş var, konuşana iş yok. Güzel geldin otosansür.
■ Eleştirdiğiniz meslektaşlarınız bu tavrınız sebebi ile rahatsızlık duyuyor mu?
Kimi arkadaşlar fazlaca yadırgadılar beni. meğer ben çiçeği, böceği, doğayı seviyorum, insan haklarının, onurun, vicdanın yanındayım diyorum, insan olmaya çalışıyorum. Yandaş televizyonlarda uzunluk gösterenler, “Ben toplumsal sıkıntılara karışmıyorum zira benim her siyasi bölümden seyircim var” mazeretine sığınmaya çalışıyor. Arkadaş, bu siyasi görüş problemi değil ki, çocuğunun geleceği karartılıyor.
■ Pandemi sebebi ile sanat alanlarının kapalı kalmasını nasıl yorumluyorsunuz?
Sanat aklı hür, vicdanı hür, irfanı hür insan ister. Bu iktidar da bundan hoşlanmıyor. Onlar için sanat bir hayati gereklilik değil.
Uğradığı baskılara rağmen dik duruşunu koruyan ve çizgisinden ödün vermeyen Levent Üzümcü, yaşadıklarını ve fikirlerini SÖZCÜ HaftaSonu’na anlattı.
■ Üç yıl evvel Twitter’da yazdığınız bir bildiri sebebi ile söze çağırıldınız. Ne oldu?
Sermaye Piyasası Konseyi yazdığım bir tweet ile sansasyon yaratmak suretiyle dolar kurunu artırdığımı tez ederek savcılığa başvurmuş. İstanbul Mali Şube polisi tarafınca arandım, söze çağırıldım. Benim doları artırmak üzere bir tesir gücüm olmadığını anlattım. Dolar yatırımcısı bir tiyatrocunun yazdığı ile mi alım satım yapar Allah aşkına? Kaldı ki o mesajımda “Dolar alın yahut almayın” dememişim, buram buram yanlış iktisat siyasetlerini eleştirmişim. Ben bir vatandaşım. Bu benim devletim. Devlet gorevlilerini eleştirmek de en doğal hakkım. halbuki ki, iktisadın bozulmasının en temel niçinlerinden biri yurttaşın Twitter’a eleştirisini yazması değil, adaletin olmamasıdır. Bu ülkede hukukun üstünlüğü tesis edildiği ve adalet geldiği anda dolar çabucak ve süratle düşer.
‘SAYISINI UNUTTUM’
■ Bu, hakkınızdaki kaçıncı soruşturma?
Ne bileyim, sayısını unuttum. Daima emniyete, adliyelere gidip söz veriyorum. “Onu niçin dedin? Bunu niçin dedin? Şöyle derken kimi kast ettin” üzere sorular ile karşılaşıyorum. Beni daima buralara çağırıp yıldıracaklarını zannediyorlar ise yanılıyorlar.
■ Anlaşılan çabucak her hareketiniz soruşturma kapsamına alınıyor.
Türkiye’nin savcılarının, mahkemelerinin uğraşacağı iş mi kalmadı? Hatasız beşerler siyasi sebepler ile içeride yatarken, hatalılar dışarıda elini kolunu sallarken… Bir mafya babası çıkıyor, kabahat itiraflarında bulunuyor, bir bakan konuşuyor, mafyanın bir siyasetçiyi ayda 10 bin dolar maaşa bağladığını söylüyor, tek bir soruşturma açılmıyor. Vatandaş eleştirel bir tweet attığında ise çabucak soruşturma açılıyor.
Birtakım kentlere hiç giremiyorum
■ Sanat faaliyetlerinizin karşısına mahzurlar çıkarılıyor mu?
2013’ten bu yana TV’de yaşantım yok. Bu müddette, biri yurt haricinde olmak üzere üç sinemada oynayabildim.
■ Salon bulmakta kuvvetlik çekiyor musunuz?
olağan olarak. Kimi kentlere hiç giremiyorum. Sahneleri valiliğe, kaymakamlığa, müftülüğe falan vermişler. “Levent Üzümcü buraya gelip sahnede sol yumruğunu kaldırır ise” diyen valiler, belediye liderleri gördüm.
Susmak, çocuklarımızın geleceğini karartmaktır
■ İktidarı ve sistemi eleştiren sanatkarlar öteki nasıl baskılara maruz kalıyor?
Devletin kurumlarını kullanarak sanatkarlar hakkında kara listeler hazırlıyorlar. Listeleri, “Bunlar ile çalışılmayacak” diye üretimcilere ve kanal işverenlerine veriyorlar. Açlıktan ölmemizi ya da parasız kalarak susmamızı ve sessiz kalırsak bir daha para kazanmamızı sağlamaya çalışıyorlar.
■ Siz susmamayı tercih ettiniz…
Çocuklarım benim yaşadığım üzere makus günler yaşasın istemiyorum. Lakin gün geçtikçe görüyorum ki, onlar da büyüdükçe berbat günler yaşar hale geliyorlar. Buna epeyce üzülüyorum. Meslektaşlarımın birçoğuna bir türlü anlatamadım; susmak, çocuklarımızın geleceğini karartmak demektir. O denli bir hale gelindi ki, konuşmayana iş var, konuşana iş yok. Güzel geldin otosansür.
■ Eleştirdiğiniz meslektaşlarınız bu tavrınız sebebi ile rahatsızlık duyuyor mu?
Kimi arkadaşlar fazlaca yadırgadılar beni. meğer ben çiçeği, böceği, doğayı seviyorum, insan haklarının, onurun, vicdanın yanındayım diyorum, insan olmaya çalışıyorum. Yandaş televizyonlarda uzunluk gösterenler, “Ben toplumsal sıkıntılara karışmıyorum zira benim her siyasi bölümden seyircim var” mazeretine sığınmaya çalışıyor. Arkadaş, bu siyasi görüş problemi değil ki, çocuğunun geleceği karartılıyor.
■ Pandemi sebebi ile sanat alanlarının kapalı kalmasını nasıl yorumluyorsunuz?
Sanat aklı hür, vicdanı hür, irfanı hür insan ister. Bu iktidar da bundan hoşlanmıyor. Onlar için sanat bir hayati gereklilik değil.