Kent Oyuncuları topluluğunun kurucu grubunda yer alan, oyunculuğunun yanı sıra tiyatronun mecmua, afiş, ilan, basın üzere işlerini de yürüten Kâmran Yüce’nin kızı Deniz Şanlı Başarır tarafınca kaleme alınan “Perde Kapanmasa bakılırsacektiniz – Kâmran Yüce’nin Arşivinden Kent Oyuncuları’nın Kuruluş Öyküsü (1959-1986)” isimli kitap İBB Yayınları’nca okurlarla buluştu.
İsmini Kâmran Yüce’nin “Gölge” isimli şiirinin bir dizesinden alan kitap hem dünya tiyatrosunun tıpkı vakitte bu topraklarda yazılan metinlerin binlerce izleyiciye ulaşmasını sağlayan günümüz Türkiye tiyatrosunun kıymetli isimlerini yetiştiren; İstanbul’un kültür hayatında bir köşe taşı haline gelen; Türk tiyatro tarihine ismini altın harflerle yazdıran Kenter Tiyatrosu oyuncularının daha evvel hiç anlatılmayan kıssasına dayanıyor.
Deniz Aziz Başarır, bu çalışmasıyla Türkiye tiyatro tarihine değerli bir katkıda bulunurken hem de kendi şahsi tarihinden anılar da paylaşıyor. yıllar boyunca izlediği Kent Oyuncuları’nı arşivler, evraklar, fotoğraflarla olduğu kadar gözlemci bir kız çocuğunun hisleriyle da ortaya koyuyor; Haldun Dormen, Genco Erkal, Göksel Kortay, Sema Özcan (Sarper), Salih Sarıkaya, Güler Ökten, Candan ve Uğur Say, Gül Onat, Mehmet Birkiye ve Mustafa Alabora üzere isimlerin anlattıklarıyla içeriği zenginleştiriyor.
Kitap yalnızca oyunculardan değil; gişe memurundan dekoratöre, ışık tasarımcısından yer göstericiye Harbiye’deki sahniçin geçen herkesten bir anı sunarken, tiyatroyu meslek olarak seçenlere ya da seçmek isteyenlere rehber niteliği taşıyor.
Deniz Aziz Başarır’la konuştuk.
Fotoğraf: Başar Başarır
Perde Kapanmasa bakılırsacektiniz, Türkiye Tiyatro tarihinin kıymetli duraklarından Kent Oyuncuları’nı odağına alıyor. Öncelikle bu biçimde bir çalışma yapmaya nasıl karar verdiniz?
Yıldız Kenter’in 2019 yılında ortamızdan ayrılmasıyla birlikte Harbiye’deki Kenter Tiyatrosu’nun akıbeti tartışılmaya başlandı biliyorsunuz. Cenaze merasiminde İstanbul Büyükşehir Belediye Lideri Ekrem İmamoğlu o binaya sahip çıkacağına dair bir kelam vermişti. Nitekim de, belediyenin binayı satın alacağı katılaşınca, ben pek heyecanlandım. Zira Kent Oyuncuları’nın kurucu takımında yer alan babam Kâmran Büyük yalnızca bir oyuncu olarak çalışmıyordu tiyatroda. Basın bağlarını yönetiyordu, mecmuasını çıkarıyordu; yayınlarını, afişlerini daima o çekip çeviriyordu. ötürüsıyla, babamın vefatından daha sonra çantalarda, kutularda duran fazlaca büyük ve cazip bir arşiv vardı elimde. Fotoğraflar, mecmualar, oyun metinleri, gazete kupürleri… Eşim Başar Başarır da bu arşiv işlerinde pek düzgündür. Çabucak ona gidip, ‘bana yardım eder misin’ dedim, ‘ben Kent Oyuncuları’nın kuruluş kıssasını anlatan bir kitap yazmak istiyorum. Madem artık orada yeni bir hayat başlıyor, işin geçmişini, o binanın nasıl yapıldığını, ilgilenen herkes öğrenmeli!’ Başar da, sağolsun, çabucak kolları sıvadı, arşivi taramaya başladı. bu biçimdece kitap macerası da başlamış oldu.
‘TÜRKİYE’DE ARŞİVCİLİK PARLAK DURUMDA DEĞİL’
Tüm dünyada hafıza odaklı çalışmalar dikkat çekiyor. Tiyatro hafızasını ele alırken ne üzere zorluklarla karşılaştınız? Örneğin, arşivcilik ne boyutta?
Türkiye’de arşivcilik ne yazık ki pek parlak durumda değil. Ancak Allahtan bizim ailede durum tam karşıtı. Babam da eşim de sıradan nizamlı arşiv tutan beşerler. Cumhuriyet ve Milliyet gazetelerinin, ayrıyeten Hrant Dink Vakfı’nın arşivinden de yararlandık bu kitaba çalışırken. Ayrıyeten, Başar sahafları da sıkı bir biçimde taradı. Ben de anı kitaplarına odaklandım. O devrin tiyatrocularının, sinemacılarının anı kitaplarını okudum tekrar. Ve yolu Kent Oyuncuları’ndan geçmiş Türk tiyatrosunun kıymetli isimlerinden kimileriyle röportajlar da yaptım. Örneğin Genco Erkal, Göksel Kortay, Güler Ökten, Mustafa Alabora, Gül Onat, Mehmet Birkiye gibi… ötürüsıyla bir zorlukla karşılaştığımı söylemem zira o periyodun tiyatro dünyasının hafızası bizim meskende beni bekliyordu. Yalnızca fazlaca çalışmak, yapbozun kesimlerini birleştirmek ve kendi hafızamın derinlerine inecek gücü bulmam gerekiyordu, o kadar.
‘BABAMIN HAYATININ MERKEZİNDEYDİ TİYATRO…’
bir daha değerli sanatkarlarımızdan Kamran Yüce’in arşivinden yararlanıyorsunuz. Baba-kız olarak ilginizde tiyatro nerede duruyordu? Çalışmanızın eleştirel kısımlarında bu alakayı ve yazıyı nasıl bir terazide tuttunuz?
Babamın hayatının merkezindeydi tiyatro. Orada annem ve ben, ayrıyeten edebiyat da vardı. ötürüsıyla tiyatro ile paylaştım babamı çocukluğum ve birinci gençliğim boyunca. Kulislerde, turnelerde, daima tiyatrocularla büyüdüm. Turnelere annem ve benim de katılmamı isterdi daima. Zira turneye bir çıkarlardı, kimi vakit bir ay, kimi vakit iki ay dönmezlerdi İstanbul’a. Babam da o kadar uzun müddet bizden farklı kalmak istemezdi. Onun bu isteği, bugün bu kitabı yazmama hayli yardım etti diyebilirim. Zira içlerinden biri üzere gözlemleme talihim oldu onları. Küçüktüm ancak birfazlaca şeyi seziyor, hissediyordum. Hafızamın derinlerine atmışım senelerca müşahedelerimi. Çekip çıkardım oradan.
Objektif olmak hayli kıymetli, haklısınız. Metni aslında temel olarak ikiye ayırdım bu manada. Hislerimle yazdığım kısımlarla, bir tiyatronun tarihçesini anlattığım kısımlar farklı ayrı şekillendi başımda, fakat anlatırken birbirleriyle iç içe geçip bir bütün oluşturdular. Yüklerinin eşit bulunmasına, hiç birinin bir ötekinin önüne geçmemesine ve sırayla kelam almalarına itina gösterdim.
Tiyatro, insanlık tarihinin en kadim sanat dalı… Kent Oyuncuları özelinde bakınca aslında bir Türkiye panomarasıyla da karşılaşıyoruz. Periyodun politik, kültürel ve ekonomik şartlarının tiyatro üstündeki tesirlerine dair ne söylersiniz?
Tiyatro sanatı, her vakit ülkenin politik ve ekonomik şartlarından da etkileniyor ister istemez. Bakın, 2020-21 dönemi pandemi yüzünden ne kadar sarsıcı geçti tiyatrocular için. Kimin için sarsıcı değildi diyeceksiniz ancak onlar hiç bir yardım ve dayanak görmediler. Müzisyenler de o denli. Sanatkarın işi güç bu ülkede.
Kent Oyuncuları’nın geçmişine baktığımızda, 61 anayasasının nazarance özgürlükçü bir ortam yaratması yardımıyla, İstanbul kültür ömründe en büyük rol oynadıkları periyot 60lı yıllar. 70li yıllar televizyonun güçlenmesi ve terör olaylarının toplumsal hayatı etkilemeye başlamasıyla zorlandıkları, birebir vakitte fazlaca zorlandıkları bir devir. 80 darbesinin akabinde, beşerler bir daha sokağa çıkmaya başladığında, televizyon yayınları da askeri yönetimin koyduğu yasaklarla sıkıcı bir hale gelince bir daha canlanıyor tiyatro. bu vakitte Harold ve Maude ile daima kapalı gişe oynuyor Kent Oyuncuları da. Politik tiyatro yapanlar ise epeyce güç günler geçiriyorlar olağan olarak. 90lar ise bir daha bir çöküş periyodu. 2000li senelerda ise politik ömrümüzün karanlığı klâsik medyayı kenara çekince, tiyatro dünyası bir daha büyük bir hareketlilik kazandı. Ben son senelerda, daima ‘İstanbul tiyatroyla direniyor!’ diyordum. Pandemiye kadar… her neyse artık bir daha açılıyor salonlar.
‘KENT OYUNCULARI, USTA-ÇIRAK ALAKASININ HARİKA ÖRNEĞİ’
Tiyatro, tabiatı gereği sahnede, usta-çırak bağıyla gelişiyor. Yaptığınız çalışmada bu noktada ne üzere bağlarla karşılaştınız?
Yıldız ve Müşfik Kenter esasen konservatuarda hocalık yaptıkları için sahnede de daima öğrencileriyle çalışmayı tercih etmişler. ötürüsıyla usta çırak bağlantısının olağanüstü bir örneği Kent Oyuncuları. Kimler gelmiş kimler geçmiş… Türk tiyatrosunun bugün en değerli isimleri olarak kabul ettiğimiz biroldukca aktör ve aktris o sahnede profesyonel olmuş birinci sefer. Yıldız teyzem, ben de hayli düzgün hatırlıyorum, direktörlük yaptığı oyunlar haricinde da, daima fikir verip, yol gösterirdi başka oyunculara. Kitap için röportaj yaptığım biroldukca oyuncu bana babamın onları nasıl desteklediğini, nasıl önlerini açtığını, nasıl ağbilik yaptığını anlattı. Yalnızca sahnede kalan bir usta çırak ilgisi değildi Kent Oyuncuları’nda yaşanan, ömrün geneline yayılan bir anlayıştı onlarınki.
Tiyatro, bugün politik baskılara ve otosansüre maruz kalıyor. Kitapta ele aldığınız tarihler de sanat için bir çok zor… Devrin sanatkarlarının tutumuna dair neler aktarırsınız?
Kent Oyuncuları, politik tiyatro yapan bir topluluk olmamış hiç bir vakit. Dünya tiyatro edebiyatının fazlaca kıymetli yapıtlarını sergilemişler. Bizim edebiyatımızdan yeni müelliflere yer açmışlar repertuarlarında. Bir ağır oyun bir güldürü üzere bir istikrar tutturmaya çalışmışlar, hocaları Muhsin Ertuğrul’un öğretisi ışığında. 70li senelerda politik tiyatro yapmadıkları için eleştirilmişler de. Fakat onlar tiyatronun slogan atmadan aslına bakarsanız söyleyeceğini dediğine inanan bir takım, bilhassa Yıldız Kenter. Sansüre maruz kaldıklarını söyleyemeyiz bu bağlamda. Yalnızca devletin genel ilgisizliğinden hisselerini almışlardır. Ancak politik tiyatro yapan takımlar için fazlaca şiddetli koşullar var 70lerde. 80 darbesinden daha sonra da. Örneğin Ankara Sanat Tiyatrosu’nun turneleri iptal ediliyor, sahneleri kapatılıyor. sıradan baskı görüyorlar.
Tiyatro, gorece küçük kümelere ve özel sahnelere çekildi. Kent Oyuncuları’ndan bugüne gelinen süreci nasıl değerlendirirsiniz?
Kent Oyuncuları kendi tiyatro salonunu yaptıran bir özel tiyatro biliyorsunuz. O yıllar için Harbiye’deki Kenter Tiyatrosu harikulade bir salon . Bugünün sanat merkezleri diyebileceğimiz büyük salonları ya belediyeler ya da özel bölüm tarafınca destekleniyor daha epey. Doğal Devlet tiyatroları da var. Lakin kendi imkanlarıyla tiyatro salonu yaratan epeyce değerli topluluklar da var ülkemizde. Dot, kaç kere yaptı bunu. Moda Sahnesi, devletten hiç bir yardım görmeden üretmeyi sürdürüyor. Baba Sahne de hoş bir örnek. Ferhan Şensoy, o güzelim Ses Tiyatrosu’nu yaşattı senelerca. Ruhuna kadeh kaldıralım burdan! Apartman dairelerinde, pasajların alt katında, küçücük salonlarda, İstanbul’un her yerinde tiyatro yapılıyor. Ben tiyatrocuların direncinden, yaratma gücünden ve azminden umutluyum. Hayranlıkla izliyorum onları.
Sizi senelerca yayıncılık dünyasının mutfağında izledik ve bugünlerde bir birinci kitapla okur karşısına çıktınız. Bundan daha sonrası için bizleri neler bekliyor?
Şu anda “Ben Okurum” isimli podcasti yapmayı sürdürüyorum. Dostlarla kitaplar hakkında konuşmak pek âlâ geldi bana. İşin mutfağında geçen günleri de çabucak hemen özlemedim galiba. Ayrıyeten, kucak dolusu kitap seslendiriyorum. Bu de hem iş hem terapi üzere benim için. Yeni bir kitap gelir mi, bilmiyorum. Yazmayı daima sevmişimdir, lakin kitap yazmak kendime de sürpriz oldu. bu biçimde bir işe soyunabileceğim hiç aklıma gelmezdi. Tahminen bir daha heyecanlandırır bir husus beni ve bir daha sıvarım kolları. Bakalım…
İsmini Kâmran Yüce’nin “Gölge” isimli şiirinin bir dizesinden alan kitap hem dünya tiyatrosunun tıpkı vakitte bu topraklarda yazılan metinlerin binlerce izleyiciye ulaşmasını sağlayan günümüz Türkiye tiyatrosunun kıymetli isimlerini yetiştiren; İstanbul’un kültür hayatında bir köşe taşı haline gelen; Türk tiyatro tarihine ismini altın harflerle yazdıran Kenter Tiyatrosu oyuncularının daha evvel hiç anlatılmayan kıssasına dayanıyor.
Deniz Aziz Başarır, bu çalışmasıyla Türkiye tiyatro tarihine değerli bir katkıda bulunurken hem de kendi şahsi tarihinden anılar da paylaşıyor. yıllar boyunca izlediği Kent Oyuncuları’nı arşivler, evraklar, fotoğraflarla olduğu kadar gözlemci bir kız çocuğunun hisleriyle da ortaya koyuyor; Haldun Dormen, Genco Erkal, Göksel Kortay, Sema Özcan (Sarper), Salih Sarıkaya, Güler Ökten, Candan ve Uğur Say, Gül Onat, Mehmet Birkiye ve Mustafa Alabora üzere isimlerin anlattıklarıyla içeriği zenginleştiriyor.
Kitap yalnızca oyunculardan değil; gişe memurundan dekoratöre, ışık tasarımcısından yer göstericiye Harbiye’deki sahniçin geçen herkesten bir anı sunarken, tiyatroyu meslek olarak seçenlere ya da seçmek isteyenlere rehber niteliği taşıyor.
Deniz Aziz Başarır’la konuştuk.
Fotoğraf: Başar Başarır
Perde Kapanmasa bakılırsacektiniz, Türkiye Tiyatro tarihinin kıymetli duraklarından Kent Oyuncuları’nı odağına alıyor. Öncelikle bu biçimde bir çalışma yapmaya nasıl karar verdiniz?
Yıldız Kenter’in 2019 yılında ortamızdan ayrılmasıyla birlikte Harbiye’deki Kenter Tiyatrosu’nun akıbeti tartışılmaya başlandı biliyorsunuz. Cenaze merasiminde İstanbul Büyükşehir Belediye Lideri Ekrem İmamoğlu o binaya sahip çıkacağına dair bir kelam vermişti. Nitekim de, belediyenin binayı satın alacağı katılaşınca, ben pek heyecanlandım. Zira Kent Oyuncuları’nın kurucu takımında yer alan babam Kâmran Büyük yalnızca bir oyuncu olarak çalışmıyordu tiyatroda. Basın bağlarını yönetiyordu, mecmuasını çıkarıyordu; yayınlarını, afişlerini daima o çekip çeviriyordu. ötürüsıyla, babamın vefatından daha sonra çantalarda, kutularda duran fazlaca büyük ve cazip bir arşiv vardı elimde. Fotoğraflar, mecmualar, oyun metinleri, gazete kupürleri… Eşim Başar Başarır da bu arşiv işlerinde pek düzgündür. Çabucak ona gidip, ‘bana yardım eder misin’ dedim, ‘ben Kent Oyuncuları’nın kuruluş kıssasını anlatan bir kitap yazmak istiyorum. Madem artık orada yeni bir hayat başlıyor, işin geçmişini, o binanın nasıl yapıldığını, ilgilenen herkes öğrenmeli!’ Başar da, sağolsun, çabucak kolları sıvadı, arşivi taramaya başladı. bu biçimdece kitap macerası da başlamış oldu.
‘TÜRKİYE’DE ARŞİVCİLİK PARLAK DURUMDA DEĞİL’
Tüm dünyada hafıza odaklı çalışmalar dikkat çekiyor. Tiyatro hafızasını ele alırken ne üzere zorluklarla karşılaştınız? Örneğin, arşivcilik ne boyutta?
Türkiye’de arşivcilik ne yazık ki pek parlak durumda değil. Ancak Allahtan bizim ailede durum tam karşıtı. Babam da eşim de sıradan nizamlı arşiv tutan beşerler. Cumhuriyet ve Milliyet gazetelerinin, ayrıyeten Hrant Dink Vakfı’nın arşivinden de yararlandık bu kitaba çalışırken. Ayrıyeten, Başar sahafları da sıkı bir biçimde taradı. Ben de anı kitaplarına odaklandım. O devrin tiyatrocularının, sinemacılarının anı kitaplarını okudum tekrar. Ve yolu Kent Oyuncuları’ndan geçmiş Türk tiyatrosunun kıymetli isimlerinden kimileriyle röportajlar da yaptım. Örneğin Genco Erkal, Göksel Kortay, Güler Ökten, Mustafa Alabora, Gül Onat, Mehmet Birkiye gibi… ötürüsıyla bir zorlukla karşılaştığımı söylemem zira o periyodun tiyatro dünyasının hafızası bizim meskende beni bekliyordu. Yalnızca fazlaca çalışmak, yapbozun kesimlerini birleştirmek ve kendi hafızamın derinlerine inecek gücü bulmam gerekiyordu, o kadar.
‘BABAMIN HAYATININ MERKEZİNDEYDİ TİYATRO…’
bir daha değerli sanatkarlarımızdan Kamran Yüce’in arşivinden yararlanıyorsunuz. Baba-kız olarak ilginizde tiyatro nerede duruyordu? Çalışmanızın eleştirel kısımlarında bu alakayı ve yazıyı nasıl bir terazide tuttunuz?
Babamın hayatının merkezindeydi tiyatro. Orada annem ve ben, ayrıyeten edebiyat da vardı. ötürüsıyla tiyatro ile paylaştım babamı çocukluğum ve birinci gençliğim boyunca. Kulislerde, turnelerde, daima tiyatrocularla büyüdüm. Turnelere annem ve benim de katılmamı isterdi daima. Zira turneye bir çıkarlardı, kimi vakit bir ay, kimi vakit iki ay dönmezlerdi İstanbul’a. Babam da o kadar uzun müddet bizden farklı kalmak istemezdi. Onun bu isteği, bugün bu kitabı yazmama hayli yardım etti diyebilirim. Zira içlerinden biri üzere gözlemleme talihim oldu onları. Küçüktüm ancak birfazlaca şeyi seziyor, hissediyordum. Hafızamın derinlerine atmışım senelerca müşahedelerimi. Çekip çıkardım oradan.
Objektif olmak hayli kıymetli, haklısınız. Metni aslında temel olarak ikiye ayırdım bu manada. Hislerimle yazdığım kısımlarla, bir tiyatronun tarihçesini anlattığım kısımlar farklı ayrı şekillendi başımda, fakat anlatırken birbirleriyle iç içe geçip bir bütün oluşturdular. Yüklerinin eşit bulunmasına, hiç birinin bir ötekinin önüne geçmemesine ve sırayla kelam almalarına itina gösterdim.
Tiyatro, insanlık tarihinin en kadim sanat dalı… Kent Oyuncuları özelinde bakınca aslında bir Türkiye panomarasıyla da karşılaşıyoruz. Periyodun politik, kültürel ve ekonomik şartlarının tiyatro üstündeki tesirlerine dair ne söylersiniz?
Tiyatro sanatı, her vakit ülkenin politik ve ekonomik şartlarından da etkileniyor ister istemez. Bakın, 2020-21 dönemi pandemi yüzünden ne kadar sarsıcı geçti tiyatrocular için. Kimin için sarsıcı değildi diyeceksiniz ancak onlar hiç bir yardım ve dayanak görmediler. Müzisyenler de o denli. Sanatkarın işi güç bu ülkede.
Kent Oyuncuları’nın geçmişine baktığımızda, 61 anayasasının nazarance özgürlükçü bir ortam yaratması yardımıyla, İstanbul kültür ömründe en büyük rol oynadıkları periyot 60lı yıllar. 70li yıllar televizyonun güçlenmesi ve terör olaylarının toplumsal hayatı etkilemeye başlamasıyla zorlandıkları, birebir vakitte fazlaca zorlandıkları bir devir. 80 darbesinin akabinde, beşerler bir daha sokağa çıkmaya başladığında, televizyon yayınları da askeri yönetimin koyduğu yasaklarla sıkıcı bir hale gelince bir daha canlanıyor tiyatro. bu vakitte Harold ve Maude ile daima kapalı gişe oynuyor Kent Oyuncuları da. Politik tiyatro yapanlar ise epeyce güç günler geçiriyorlar olağan olarak. 90lar ise bir daha bir çöküş periyodu. 2000li senelerda ise politik ömrümüzün karanlığı klâsik medyayı kenara çekince, tiyatro dünyası bir daha büyük bir hareketlilik kazandı. Ben son senelerda, daima ‘İstanbul tiyatroyla direniyor!’ diyordum. Pandemiye kadar… her neyse artık bir daha açılıyor salonlar.
‘KENT OYUNCULARI, USTA-ÇIRAK ALAKASININ HARİKA ÖRNEĞİ’
Tiyatro, tabiatı gereği sahnede, usta-çırak bağıyla gelişiyor. Yaptığınız çalışmada bu noktada ne üzere bağlarla karşılaştınız?
Yıldız ve Müşfik Kenter esasen konservatuarda hocalık yaptıkları için sahnede de daima öğrencileriyle çalışmayı tercih etmişler. ötürüsıyla usta çırak bağlantısının olağanüstü bir örneği Kent Oyuncuları. Kimler gelmiş kimler geçmiş… Türk tiyatrosunun bugün en değerli isimleri olarak kabul ettiğimiz biroldukca aktör ve aktris o sahnede profesyonel olmuş birinci sefer. Yıldız teyzem, ben de hayli düzgün hatırlıyorum, direktörlük yaptığı oyunlar haricinde da, daima fikir verip, yol gösterirdi başka oyunculara. Kitap için röportaj yaptığım biroldukca oyuncu bana babamın onları nasıl desteklediğini, nasıl önlerini açtığını, nasıl ağbilik yaptığını anlattı. Yalnızca sahnede kalan bir usta çırak ilgisi değildi Kent Oyuncuları’nda yaşanan, ömrün geneline yayılan bir anlayıştı onlarınki.
Tiyatro, bugün politik baskılara ve otosansüre maruz kalıyor. Kitapta ele aldığınız tarihler de sanat için bir çok zor… Devrin sanatkarlarının tutumuna dair neler aktarırsınız?
Kent Oyuncuları, politik tiyatro yapan bir topluluk olmamış hiç bir vakit. Dünya tiyatro edebiyatının fazlaca kıymetli yapıtlarını sergilemişler. Bizim edebiyatımızdan yeni müelliflere yer açmışlar repertuarlarında. Bir ağır oyun bir güldürü üzere bir istikrar tutturmaya çalışmışlar, hocaları Muhsin Ertuğrul’un öğretisi ışığında. 70li senelerda politik tiyatro yapmadıkları için eleştirilmişler de. Fakat onlar tiyatronun slogan atmadan aslına bakarsanız söyleyeceğini dediğine inanan bir takım, bilhassa Yıldız Kenter. Sansüre maruz kaldıklarını söyleyemeyiz bu bağlamda. Yalnızca devletin genel ilgisizliğinden hisselerini almışlardır. Ancak politik tiyatro yapan takımlar için fazlaca şiddetli koşullar var 70lerde. 80 darbesinden daha sonra da. Örneğin Ankara Sanat Tiyatrosu’nun turneleri iptal ediliyor, sahneleri kapatılıyor. sıradan baskı görüyorlar.
Tiyatro, gorece küçük kümelere ve özel sahnelere çekildi. Kent Oyuncuları’ndan bugüne gelinen süreci nasıl değerlendirirsiniz?
Kent Oyuncuları kendi tiyatro salonunu yaptıran bir özel tiyatro biliyorsunuz. O yıllar için Harbiye’deki Kenter Tiyatrosu harikulade bir salon . Bugünün sanat merkezleri diyebileceğimiz büyük salonları ya belediyeler ya da özel bölüm tarafınca destekleniyor daha epey. Doğal Devlet tiyatroları da var. Lakin kendi imkanlarıyla tiyatro salonu yaratan epeyce değerli topluluklar da var ülkemizde. Dot, kaç kere yaptı bunu. Moda Sahnesi, devletten hiç bir yardım görmeden üretmeyi sürdürüyor. Baba Sahne de hoş bir örnek. Ferhan Şensoy, o güzelim Ses Tiyatrosu’nu yaşattı senelerca. Ruhuna kadeh kaldıralım burdan! Apartman dairelerinde, pasajların alt katında, küçücük salonlarda, İstanbul’un her yerinde tiyatro yapılıyor. Ben tiyatrocuların direncinden, yaratma gücünden ve azminden umutluyum. Hayranlıkla izliyorum onları.
Sizi senelerca yayıncılık dünyasının mutfağında izledik ve bugünlerde bir birinci kitapla okur karşısına çıktınız. Bundan daha sonrası için bizleri neler bekliyor?
Şu anda “Ben Okurum” isimli podcasti yapmayı sürdürüyorum. Dostlarla kitaplar hakkında konuşmak pek âlâ geldi bana. İşin mutfağında geçen günleri de çabucak hemen özlemedim galiba. Ayrıyeten, kucak dolusu kitap seslendiriyorum. Bu de hem iş hem terapi üzere benim için. Yeni bir kitap gelir mi, bilmiyorum. Yazmayı daima sevmişimdir, lakin kitap yazmak kendime de sürpriz oldu. bu biçimde bir işe soyunabileceğim hiç aklıma gelmezdi. Tahminen bir daha heyecanlandırır bir husus beni ve bir daha sıvarım kolları. Bakalım…