Birinci sefer 90’lı senelerda Avrupa’ya sürgün giden Dersimli sanatkarlar, aydınlar ve şair Hasan Devran öncülüğünde Almanya’nın Mannheim kentinde gerçekleştirilen Veyve Kıtavo 5 (Kitapların Düğünü) aktifliği Hozat Beyaz Dağ’da muharrir Emirali Yağan için yapıldı. Beyaz Dağ eteklerinde Yağan’a ilişkin yapıtların okunması yapıldı.
Yeni Dersim’in haberine göre, müzisyen Metin Kahraman ve Dr. Hüseyin Çağlayan tarafınca organize edilen aktifliğe epeyce sayıda kişi katılırken, korona virüsü salgını niçiniyle toplumsal uzaklık kurallarına dikkat edildi. Aktifliğe müzisyen Maviş Güneşer, müzisyen Gule Mayera, müzisyen Zeynep Kılıç, sinema sanatkarı Volga H. Sorgu T., müellif Serkan Sariataş, müzisyen Umut Mercan, müzisyen Aydın Yağan, müzisyen Ozan Yağan, araştırmacı muharrir Cemal Taş, akademisyen Dilek Kızıldağ Soileau, el sanatları işçisi Ayten Yeşiltaş, Suna Tosun, şair Kemal B. Cemgil, Hasret Armen, müzisyen İhtilal Bozkurt, müzisyen Hıdır Bakır, gazeteciler Nuray Atmaca, Ali Haydar Gözlü, Hüseyin Yaşar Sezgin, sinema sanatkarları Özkan Ulucan, Sevim Kahraman, müzisyen Erhan Erdener, müzisyen Vedat Aldemir, Areye Kay’dan tiyatro oyuncusu Kuzey Oktay, Hozat Kültür ve Kalkınma Derneği’nden Adil Aydın, müzisyen Ali İhsan Doğan ve Dersim Belediyesi temsilcisi İstek Yıldız katıldı.
VEYVE KITAVO (KİTAPLARIN DÜĞÜNÜ)
90’lı senelerda Avrupa’ya sürgün giden Dersimli sanatçı ve aydınların, şair Hasan Devran öncülüğünde Almanya’nın Mannheim kentinde gerçekleştirdiği bir kültürel faaliyet olan Kitapların Düğünü isimli okuma etkinliklerinin maksadı 1970’li, 80’li senelerda başlayan çağdaş Kırmancki yazın dünyasını daha görünür kılmak, hem de klâsik Dersim kültürü ve tarihi üzerine çalışan sanatkarları yan yana getirip buluşturabilmekti.
Avrupa’da başlatılan bu aktiflik, uzun bir ortadan daha sonra Dersim’de, Munzur Akademi, Sanatçı Metin Kahraman ve Dr. Hüseyin Çağlayan öncülüğünde tekrar canlandırıldı. Dersim’deki 1. Veyve Kıtavu aktifliği, 2015 yılında Hüseyin Çağlayan’ın tıpkı yıl yayınlanan ‘Pet ve Pelge ra’ isimli Kırmancki lisanından yazılmış romanın düğünüydü. 2. Veyve Kıtavu aktifliği, 2019 yılında Dr. Çağlayan’ın birebir yıl yayınlanan ‘Sis ve Arayış’ isimli kitabının düğünüydü. 3. Veyve Kıtavu 2021, Mart ayında bir daha Hüseyin Çağlayan’ın ‘Yemoş Hatun ve Çocukları’ isimli kitabıyla, yayınladığı başka kitaplarının düğünü yapıldı. 2021 Nisan ayında gerçekleşen 4. Veyve Kıtavu’da, Gaye Yalçınkaya, Serkan Sarıataş, Mehmet Mükan, Xıdır Eren’in Kırmancki lisanı ve grameri temalı kitaplarının yanı sıra bir daha Kırmancki masal ve hikayelerden oluşan kitapları da kutlandı ve okundu.
EMİRALİ YAĞAN KİMDİR?
1958 Beyaz Dağ’ın doğu yakasında yer alan Xeç (Demirkapı) köyünde dünyaya gelen Emirali Yağan, 1976’da Elazığ Atatürk Lisesi’nden, 1978’de ise Ankara Eğitim Enstitüsü’nden mezun olur. Paris 8 Üniversitesi Çağdaş Yazın Bölümü’nü bitiren Yağan, 1980 askerî darbe senelerında siyasal niçinlerle mahpus yattı. Mamak’ta kaleme aldığı birinci şiirlerini ‘Urmiye Mavisi’ ismiyle 1989’da kitaplaştırdı.
Öteki şiir kitapları: ‘Şarkılar Ülkesi’ (Cahit Sıtkı Tarancı Şiir Mükafatı 1990), ‘Gitmek Bir Uzun Öykü’ (1995), ‘önceden Vakit Şiirleri’ (2003), ‘Sahra, Sanrı ve Sara’ –Aylak Dizeler– (2007) ‘Ve Denizi Kar Tuttu’ (şiir albümü, 2002).
Yağan, Silva Gabudikyan’ın ‘Şarkıların Şarkısı’ isimli yapıtını Raffi Hermonn’la birlikte Ermeniceden Türkçeye çevirdi (2002). Cemal Taş’ın derlediği Abdullah Gündüz’ün ‘Vasiya Mı –Fecir, Alacakaranlık ve Ömrüm’– (2006) ve bir daha Cemal Taş’ın derlediği ‘Dağların Kayıp Anahtarı-Dersim 1938 Anlatıları’nı Kırmançkîden Türkçeye çevirdi (2010). Dersim Tertelesi’ni bahis alan “Qelema Sure/Kırmızı Kalem” (2009) ve devamı niteliğindeki “Kara Vagon” (2011) belgesellerine metin müellifliği yaptı. Piya Yayın Kolektifi’nin kurucuları ve periyodik yayınlarının editörleri içinde yer aldı. Şiirleri farklı müzisyenlerce bestelenip seslendirildi, değişik lisanlara çevrildi, yerli-yabancı antoloji, mecmua ve gazetelerde farklı cinste yapıtlarıyla yer aldı.
Yeni Dersim’in haberine göre, müzisyen Metin Kahraman ve Dr. Hüseyin Çağlayan tarafınca organize edilen aktifliğe epeyce sayıda kişi katılırken, korona virüsü salgını niçiniyle toplumsal uzaklık kurallarına dikkat edildi. Aktifliğe müzisyen Maviş Güneşer, müzisyen Gule Mayera, müzisyen Zeynep Kılıç, sinema sanatkarı Volga H. Sorgu T., müellif Serkan Sariataş, müzisyen Umut Mercan, müzisyen Aydın Yağan, müzisyen Ozan Yağan, araştırmacı muharrir Cemal Taş, akademisyen Dilek Kızıldağ Soileau, el sanatları işçisi Ayten Yeşiltaş, Suna Tosun, şair Kemal B. Cemgil, Hasret Armen, müzisyen İhtilal Bozkurt, müzisyen Hıdır Bakır, gazeteciler Nuray Atmaca, Ali Haydar Gözlü, Hüseyin Yaşar Sezgin, sinema sanatkarları Özkan Ulucan, Sevim Kahraman, müzisyen Erhan Erdener, müzisyen Vedat Aldemir, Areye Kay’dan tiyatro oyuncusu Kuzey Oktay, Hozat Kültür ve Kalkınma Derneği’nden Adil Aydın, müzisyen Ali İhsan Doğan ve Dersim Belediyesi temsilcisi İstek Yıldız katıldı.
VEYVE KITAVO (KİTAPLARIN DÜĞÜNÜ)
90’lı senelerda Avrupa’ya sürgün giden Dersimli sanatçı ve aydınların, şair Hasan Devran öncülüğünde Almanya’nın Mannheim kentinde gerçekleştirdiği bir kültürel faaliyet olan Kitapların Düğünü isimli okuma etkinliklerinin maksadı 1970’li, 80’li senelerda başlayan çağdaş Kırmancki yazın dünyasını daha görünür kılmak, hem de klâsik Dersim kültürü ve tarihi üzerine çalışan sanatkarları yan yana getirip buluşturabilmekti.
Avrupa’da başlatılan bu aktiflik, uzun bir ortadan daha sonra Dersim’de, Munzur Akademi, Sanatçı Metin Kahraman ve Dr. Hüseyin Çağlayan öncülüğünde tekrar canlandırıldı. Dersim’deki 1. Veyve Kıtavu aktifliği, 2015 yılında Hüseyin Çağlayan’ın tıpkı yıl yayınlanan ‘Pet ve Pelge ra’ isimli Kırmancki lisanından yazılmış romanın düğünüydü. 2. Veyve Kıtavu aktifliği, 2019 yılında Dr. Çağlayan’ın birebir yıl yayınlanan ‘Sis ve Arayış’ isimli kitabının düğünüydü. 3. Veyve Kıtavu 2021, Mart ayında bir daha Hüseyin Çağlayan’ın ‘Yemoş Hatun ve Çocukları’ isimli kitabıyla, yayınladığı başka kitaplarının düğünü yapıldı. 2021 Nisan ayında gerçekleşen 4. Veyve Kıtavu’da, Gaye Yalçınkaya, Serkan Sarıataş, Mehmet Mükan, Xıdır Eren’in Kırmancki lisanı ve grameri temalı kitaplarının yanı sıra bir daha Kırmancki masal ve hikayelerden oluşan kitapları da kutlandı ve okundu.
EMİRALİ YAĞAN KİMDİR?
1958 Beyaz Dağ’ın doğu yakasında yer alan Xeç (Demirkapı) köyünde dünyaya gelen Emirali Yağan, 1976’da Elazığ Atatürk Lisesi’nden, 1978’de ise Ankara Eğitim Enstitüsü’nden mezun olur. Paris 8 Üniversitesi Çağdaş Yazın Bölümü’nü bitiren Yağan, 1980 askerî darbe senelerında siyasal niçinlerle mahpus yattı. Mamak’ta kaleme aldığı birinci şiirlerini ‘Urmiye Mavisi’ ismiyle 1989’da kitaplaştırdı.
Öteki şiir kitapları: ‘Şarkılar Ülkesi’ (Cahit Sıtkı Tarancı Şiir Mükafatı 1990), ‘Gitmek Bir Uzun Öykü’ (1995), ‘önceden Vakit Şiirleri’ (2003), ‘Sahra, Sanrı ve Sara’ –Aylak Dizeler– (2007) ‘Ve Denizi Kar Tuttu’ (şiir albümü, 2002).
Yağan, Silva Gabudikyan’ın ‘Şarkıların Şarkısı’ isimli yapıtını Raffi Hermonn’la birlikte Ermeniceden Türkçeye çevirdi (2002). Cemal Taş’ın derlediği Abdullah Gündüz’ün ‘Vasiya Mı –Fecir, Alacakaranlık ve Ömrüm’– (2006) ve bir daha Cemal Taş’ın derlediği ‘Dağların Kayıp Anahtarı-Dersim 1938 Anlatıları’nı Kırmançkîden Türkçeye çevirdi (2010). Dersim Tertelesi’ni bahis alan “Qelema Sure/Kırmızı Kalem” (2009) ve devamı niteliğindeki “Kara Vagon” (2011) belgesellerine metin müellifliği yaptı. Piya Yayın Kolektifi’nin kurucuları ve periyodik yayınlarının editörleri içinde yer aldı. Şiirleri farklı müzisyenlerce bestelenip seslendirildi, değişik lisanlara çevrildi, yerli-yabancı antoloji, mecmua ve gazetelerde farklı cinste yapıtlarıyla yer aldı.