Avustralyalı bilim beşerlerine nazaran, Babilliler, trigonometriyi ünlü Yunan filozof ve matematikçi Pisagor’dan bin yıl evvel keşfetti.
Matematik tarihini bir daha yazan 3 bin 700 yıllık Si.427 isimli tabletin üzerinde yer alan biçimler, onun arazi ölçek için kullanıldığını ortaya koydu. M.Ö. 1900 ile 1600 senelerına tarihlenen, antik Babil’e ilişkin olan ve Si.427 olarak isimlendirilen tablet 1894’te, Irak’ın başşehri Bağdat’taki Sippar’da çıkarıldı. Lakin tablet, Avustralya’daki New South Wales Üniversitesi’nden Dr. Daniel Mansfield tarafınca tahlil edilene kadar anlaşılamadı. Mansfield, 3 bin 700 yıllık bir kil tablet üzerinde bilinen en eski uygulamalı geometri örneği olduğunu deklare etti.
“İLK VE TEK OLDUĞU KONUSUNDA TIPKI FİKİRDE DEĞİLİZ”
Tablet, yıllardır İstanbul Arkeoloji Müzesi’nde sergileniyor. İstanbul Arkeoloji Müzesi Müdürü Rahmi Asal, “İlginç bir durum. Yaklaşık 20 yıldır teşhirde olan bir yapıttan bahsediyoruz. Tablet nitekim çok değerli bir tablet. 1894 yılında Osman Hamdi Bey’in yönlendirmesiyle bir Fransız Arkeologun çalışmalarıyla keşfedildi. Üzerindeki geometrik formlardan dolayı geometriyle ilişkilendiriliyor. Avustralya’daki New South Wales Üniversitesi’nden Dr. Daniel Mansfield tarafınca yapılan araştırmayı ülkemizde yaptıktan daha sonra gündeme geldi. Üzerindeki geometrik detaylardan birinci matematik tablet olduğu düşünülse de aslında biz arkeologlar biliyoruz ki bu daha öncelere dayanıyor. Araştırmada Pisagor teoremi ile ilişkilendirildi. Oradan hareketle bu tabletin bir kadastral doküman olduğuyla matematik biliminden faydalandığı öne sürülüyor. Birinci olduğu konusunda ve tek olduğu konusunda tıpkı fikirde değiliz” diye konuştu.
Müze müdürü Asal, değişik temalı tabletler ile birlikte yeni bir stant düzenleneceğini de belirterek, “Şu an yapıtın ortasında olduğu vitrin farklı temalı tablet örneklerimizin yer aldığı bir vitrin. Bu kadar gündeme geldikten daha sonra biz buradan belirli başlı onun kadar değerli olan diğer bahisler da var, örneğin bir muska yahut bir çarpım tablosu bu tabletleri gün yüzüne çıkarma niyetindeyiz” dedi. DHA
İstanbul Arkeoloji Müdürü Rahmi Asal
Matematik tarihini bir daha yazan 3 bin 700 yıllık Si.427 isimli tabletin üzerinde yer alan biçimler, onun arazi ölçek için kullanıldığını ortaya koydu. M.Ö. 1900 ile 1600 senelerına tarihlenen, antik Babil’e ilişkin olan ve Si.427 olarak isimlendirilen tablet 1894’te, Irak’ın başşehri Bağdat’taki Sippar’da çıkarıldı. Lakin tablet, Avustralya’daki New South Wales Üniversitesi’nden Dr. Daniel Mansfield tarafınca tahlil edilene kadar anlaşılamadı. Mansfield, 3 bin 700 yıllık bir kil tablet üzerinde bilinen en eski uygulamalı geometri örneği olduğunu deklare etti.
“İLK VE TEK OLDUĞU KONUSUNDA TIPKI FİKİRDE DEĞİLİZ”
Tablet, yıllardır İstanbul Arkeoloji Müzesi’nde sergileniyor. İstanbul Arkeoloji Müzesi Müdürü Rahmi Asal, “İlginç bir durum. Yaklaşık 20 yıldır teşhirde olan bir yapıttan bahsediyoruz. Tablet nitekim çok değerli bir tablet. 1894 yılında Osman Hamdi Bey’in yönlendirmesiyle bir Fransız Arkeologun çalışmalarıyla keşfedildi. Üzerindeki geometrik formlardan dolayı geometriyle ilişkilendiriliyor. Avustralya’daki New South Wales Üniversitesi’nden Dr. Daniel Mansfield tarafınca yapılan araştırmayı ülkemizde yaptıktan daha sonra gündeme geldi. Üzerindeki geometrik detaylardan birinci matematik tablet olduğu düşünülse de aslında biz arkeologlar biliyoruz ki bu daha öncelere dayanıyor. Araştırmada Pisagor teoremi ile ilişkilendirildi. Oradan hareketle bu tabletin bir kadastral doküman olduğuyla matematik biliminden faydalandığı öne sürülüyor. Birinci olduğu konusunda ve tek olduğu konusunda tıpkı fikirde değiliz” diye konuştu.
Müze müdürü Asal, değişik temalı tabletler ile birlikte yeni bir stant düzenleneceğini de belirterek, “Şu an yapıtın ortasında olduğu vitrin farklı temalı tablet örneklerimizin yer aldığı bir vitrin. Bu kadar gündeme geldikten daha sonra biz buradan belirli başlı onun kadar değerli olan diğer bahisler da var, örneğin bir muska yahut bir çarpım tablosu bu tabletleri gün yüzüne çıkarma niyetindeyiz” dedi. DHA
İstanbul Arkeoloji Müdürü Rahmi Asal