Dünya ülkeleri güç meblağları ile ileride yaşanacak güç krizine ait değerlendirmelere odaklandı. Bu doğrultuda yapılan değerlendirmelerinin kararında global ısınma ve güçteki dönüşümün Rusya iktisadını etkilemesi bekleniyor.
IEA RAPORU, AB’NİN GÜÇ TÜKETİMİNDE EN ÇOK PETROLÜN ROLÜ OLDUĞUNU ORTAYA KOYDU
Milletlerarası Güç Ajansı (IEA) bilgilerine nazaran, Avrupa Birliği’nin (AB) güç tüketiminde son açıklanan datalar prestijiyle (2019) petrolün hissesi yüzde 34,8, doğalgazın hissesi yüzde 23,8, kömürün hissesi yüzde 13,6, yenilenebilir gücün hissesi ise yüzde 18 oldu.
GÜÇ SİYASET VE ADIMLARI GÜÇ KAYNAKLARININ TÜKETİMİNDE DEĞİŞİKLİK SAĞLAYACAK
Fakat, AB’nin yeşil güç üretimini ve tüketimini artırmaya yönelik siyasetlerinin ve bu bahiste attığı somut adımların, kelam konusu güç kaynaklarının tüketiminde kıymetli değişikliklere niye olması bekleniyor.
2030’A KADAR KÖMÜR TÜKETİMİ BİTECEK
Avrupa Kurulu iddialarına bakılırsa, AB nezdinde fosil yakıtların tüketiminin 2030’a kadar yarı yarıya azaltılması planlanıyor. 2030-2050 senelerında petrol ve doğalgaz tüketiminin kademeli olarak azaltılması öngörülürken, kömür kullanmasının 2030’a kadar büyük oranda sonlandırılması planlanıyor.
GÜÇTEKİ DEĞİŞİM RUSYA İKTİSADINI ETKİLEYECEK
Rus fosil kaynaklarının en büyük ithalatçısı AB’nin güç pazarındaki bu değişimin, AB-Rusya bağlarında ve Rusya iktisadını değerli ölçüde etkileyeceği öngörülüyor.
“RUSYA İKTİSADINDA KAYIPLAR ARTABİLİR”
Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin’in Sürdürülebilir Kalkınma Özel Temsilcisi Anatoliy Çubays, daha evvel mevzu ile ilgili, “Bunun Rusya’nın ihracatı üzerinde devasa tesirleri olacak. İddialarıma göre, bu dönüşüm Rusya’nın gayri safi yurt içi hasılasında yüzde 10 kayba niye olabilir. Bu ciddiden de öte bir durum.” tabirlerini kullanmıştı.
“RUSYA’NIN PETROL VE DOĞALGAZ İHRACATI GELİRİNİN ANA KAYNAĞI”
Petrol ve doğalgaz ihracat meblağı Rusya’da federal bütçenin yaklaşık yüzde 40’ını oluşturuyor. Bu doğrultuda Rusya’nın eski maliye bakanlarından Sayıştay Lideri Aleksey Kudrin de Rusya’nın bütçe gelirlerinde ana kaynak olarak petrol ve doğalgaz ihracatından uzaklaşabilmek için 10-15 yılının kaldığına dikkati çekmişti.
Dünyanın en büyük güç kaynağı ihracatçılarından Rusya’nın petrol ihracatı geliri, 2020’de bundan evvelki yıla göre yüzde 40,8 azalarak 72,3 milyar dolara geriledi.
“KARBON VERGİSİ RUSYA’NIN GELİRLERİNİ ETKİLEYECEK”
AB’nin uygulamayı planladığı karbon vergisinin de Rusya’nın gelirlerini etkileyeceği öngörülüyor. Bu kapsamda AB, üretimi ve lojistiği yüksek ölçüde güç tüketimi gerektiren eserlere ek vergi getirmeyi planlıyor. Rusya’nın Avrupa ülkelerine çeşitli metaller, gübreler ve kimyasallar da ihraç ettiği göz önünde bulundurulduğunda, toplam ihracatının yüzde 42’sinin bu yeni vergi düzeneğinden etkilenmesi bekleniyor.
RUSYA’DA İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ DAHA FAZLA TARTIŞILIYOR
Öte yandan, global ısınma ve iklim değişikliğinin Rusya için birtakım avantajlı istikametleri de ön plana çıkıyor. Uzmanlar, Rusya’daki tarıma elverişli alanların kuzey bölgelerine hakikat yayılması, buna bağlı olarak hasat artışı ve ülkedeki ısınma maliyetlerinin azalması üzere gelişmeleri olumlu yansımalar içinde gösteriyor.
Buzların erimesiyle Arktik bölgesindeki Kuzey Deniz Yolu’nu ticaret yolu olarak daha fazla kullanmaya başlayan Rusya açısından global ısınma bir avantaj olarak da bedellendiriliyor. Fakat Rus bütçesinin yaklaşık yarısını oluşturan petrol ve doğal gaz ihracatına yönelik talebin azalması tüm bu olumlu tesirlerin karşısında bir sorun olarak değerini koruyor.
Rus hükümeti tarafınca hazırlanan bütçe planlarına bakılırsa, Rusya, petrol ve doğalgaz ihracatından gelecek yıl 130 milyar dolar gelir hedefliyor. Bu gelirin sırf 2 yıl içerisinde 110 milyar dolar düzeyine düşmesi bekleniyor.
“UZUN VADEDE PETROL KULLANIMI AZALACAK, GAZ TALEBİ ARTMAYACAK”
Rusya merkezli İktisat Yüksek Okulu İktisat Uzmanlık Merkezi Yöneticisi Marcel Salikhov, Rusya’nın Avrupa pazarında ana petrol, petrol eserleri ve doğal gaz tedarikçisi olduğunu söylemiş oldu. Avrupa’da sera gazı emisyonlarına yönelik sürecin Rusya’yı da etkileyeceğine işaret eden Salikhov, “Ancak, öngörülebilir gelecekte dünyanın hidrokarbon kaynakları kullanmayı terk etmeyeceğini anlamalıyız. Avrupa da bu kaynakları tümüyle terk edemeyecek, zira teknik ve ekonomik açıdan bir alternatif yok.” değerlendirmesinde bulundu.
“UZUN VADELİ MUKAVELELER AZALACAK”
Finlandiya Memleketler arası İlgiler Enstitüsü Kıdemli Araştırmacısı Marco Siddi de güçteki dönüşümün, AB-Rusya güç münasebetleri üzerinde uzun vadeli kuvvetli tesirlerinin olacağını anlattı.
Birinci tesirin Avrupa’nın Rusya’dan kömür ihracatında olacağını vurgulayan Siddi, “Özellikle çevreyi en çok kirleten fosil yakıt olan kömür, Avrupa’da evreli olarak kullanımdan kaldırılacaktır. Akabinde petrol ithalatına da bir tesir bakılırsaceğiz ve bilhassa 2030’dan daha sonra bu ithalatın giderek azaldığını nazaranceğiz.” dedi.
AB ile Rusya içinde güç alanındaki alakaların, kelam konusu dönüşümün suratına da bağlı olduğunu belirten Siddi, şu biçimde konuştu:
“Avrupa’da gazın dönüşüm sürecinde kullanılabilecek bir yakıt tipi yahut yalnızca öteki bir fosil yakıt bulunmasına yönelik algı da değerli. Bu algı, son 5 yılda gazın artık daha kritik bir pozisyon kazanmasıyla pek fazla dalgalandı. Gaz piyasasındaki mevcut sıkıntı durum aksini düşündürse de büyük ihtimalle epeyce uzun vadeli yeni kontratlar görmeyeceğiz fakat uzun vadede daha fazla spot fiyat nazaranceğimizi düşünüyorum. Birçok şey AB’nin güç geçişini nasıl uyguladığına bağlı, fakat şu anda verilen tüm retorikler ve hazırlanan dokümanlar AB’nin geçiş konusunda pek önemli olduğunu gösteriyor.”
IEA RAPORU, AB’NİN GÜÇ TÜKETİMİNDE EN ÇOK PETROLÜN ROLÜ OLDUĞUNU ORTAYA KOYDU
Milletlerarası Güç Ajansı (IEA) bilgilerine nazaran, Avrupa Birliği’nin (AB) güç tüketiminde son açıklanan datalar prestijiyle (2019) petrolün hissesi yüzde 34,8, doğalgazın hissesi yüzde 23,8, kömürün hissesi yüzde 13,6, yenilenebilir gücün hissesi ise yüzde 18 oldu.
GÜÇ SİYASET VE ADIMLARI GÜÇ KAYNAKLARININ TÜKETİMİNDE DEĞİŞİKLİK SAĞLAYACAK
Fakat, AB’nin yeşil güç üretimini ve tüketimini artırmaya yönelik siyasetlerinin ve bu bahiste attığı somut adımların, kelam konusu güç kaynaklarının tüketiminde kıymetli değişikliklere niye olması bekleniyor.
2030’A KADAR KÖMÜR TÜKETİMİ BİTECEK
Avrupa Kurulu iddialarına bakılırsa, AB nezdinde fosil yakıtların tüketiminin 2030’a kadar yarı yarıya azaltılması planlanıyor. 2030-2050 senelerında petrol ve doğalgaz tüketiminin kademeli olarak azaltılması öngörülürken, kömür kullanmasının 2030’a kadar büyük oranda sonlandırılması planlanıyor.
GÜÇTEKİ DEĞİŞİM RUSYA İKTİSADINI ETKİLEYECEK
Rus fosil kaynaklarının en büyük ithalatçısı AB’nin güç pazarındaki bu değişimin, AB-Rusya bağlarında ve Rusya iktisadını değerli ölçüde etkileyeceği öngörülüyor.
“RUSYA İKTİSADINDA KAYIPLAR ARTABİLİR”
Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin’in Sürdürülebilir Kalkınma Özel Temsilcisi Anatoliy Çubays, daha evvel mevzu ile ilgili, “Bunun Rusya’nın ihracatı üzerinde devasa tesirleri olacak. İddialarıma göre, bu dönüşüm Rusya’nın gayri safi yurt içi hasılasında yüzde 10 kayba niye olabilir. Bu ciddiden de öte bir durum.” tabirlerini kullanmıştı.
“RUSYA’NIN PETROL VE DOĞALGAZ İHRACATI GELİRİNİN ANA KAYNAĞI”
Petrol ve doğalgaz ihracat meblağı Rusya’da federal bütçenin yaklaşık yüzde 40’ını oluşturuyor. Bu doğrultuda Rusya’nın eski maliye bakanlarından Sayıştay Lideri Aleksey Kudrin de Rusya’nın bütçe gelirlerinde ana kaynak olarak petrol ve doğalgaz ihracatından uzaklaşabilmek için 10-15 yılının kaldığına dikkati çekmişti.
Dünyanın en büyük güç kaynağı ihracatçılarından Rusya’nın petrol ihracatı geliri, 2020’de bundan evvelki yıla göre yüzde 40,8 azalarak 72,3 milyar dolara geriledi.
“KARBON VERGİSİ RUSYA’NIN GELİRLERİNİ ETKİLEYECEK”
AB’nin uygulamayı planladığı karbon vergisinin de Rusya’nın gelirlerini etkileyeceği öngörülüyor. Bu kapsamda AB, üretimi ve lojistiği yüksek ölçüde güç tüketimi gerektiren eserlere ek vergi getirmeyi planlıyor. Rusya’nın Avrupa ülkelerine çeşitli metaller, gübreler ve kimyasallar da ihraç ettiği göz önünde bulundurulduğunda, toplam ihracatının yüzde 42’sinin bu yeni vergi düzeneğinden etkilenmesi bekleniyor.
RUSYA’DA İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ DAHA FAZLA TARTIŞILIYOR
Öte yandan, global ısınma ve iklim değişikliğinin Rusya için birtakım avantajlı istikametleri de ön plana çıkıyor. Uzmanlar, Rusya’daki tarıma elverişli alanların kuzey bölgelerine hakikat yayılması, buna bağlı olarak hasat artışı ve ülkedeki ısınma maliyetlerinin azalması üzere gelişmeleri olumlu yansımalar içinde gösteriyor.
Buzların erimesiyle Arktik bölgesindeki Kuzey Deniz Yolu’nu ticaret yolu olarak daha fazla kullanmaya başlayan Rusya açısından global ısınma bir avantaj olarak da bedellendiriliyor. Fakat Rus bütçesinin yaklaşık yarısını oluşturan petrol ve doğal gaz ihracatına yönelik talebin azalması tüm bu olumlu tesirlerin karşısında bir sorun olarak değerini koruyor.
Rus hükümeti tarafınca hazırlanan bütçe planlarına bakılırsa, Rusya, petrol ve doğalgaz ihracatından gelecek yıl 130 milyar dolar gelir hedefliyor. Bu gelirin sırf 2 yıl içerisinde 110 milyar dolar düzeyine düşmesi bekleniyor.
“UZUN VADEDE PETROL KULLANIMI AZALACAK, GAZ TALEBİ ARTMAYACAK”
Rusya merkezli İktisat Yüksek Okulu İktisat Uzmanlık Merkezi Yöneticisi Marcel Salikhov, Rusya’nın Avrupa pazarında ana petrol, petrol eserleri ve doğal gaz tedarikçisi olduğunu söylemiş oldu. Avrupa’da sera gazı emisyonlarına yönelik sürecin Rusya’yı da etkileyeceğine işaret eden Salikhov, “Ancak, öngörülebilir gelecekte dünyanın hidrokarbon kaynakları kullanmayı terk etmeyeceğini anlamalıyız. Avrupa da bu kaynakları tümüyle terk edemeyecek, zira teknik ve ekonomik açıdan bir alternatif yok.” değerlendirmesinde bulundu.
“UZUN VADELİ MUKAVELELER AZALACAK”
Finlandiya Memleketler arası İlgiler Enstitüsü Kıdemli Araştırmacısı Marco Siddi de güçteki dönüşümün, AB-Rusya güç münasebetleri üzerinde uzun vadeli kuvvetli tesirlerinin olacağını anlattı.
Birinci tesirin Avrupa’nın Rusya’dan kömür ihracatında olacağını vurgulayan Siddi, “Özellikle çevreyi en çok kirleten fosil yakıt olan kömür, Avrupa’da evreli olarak kullanımdan kaldırılacaktır. Akabinde petrol ithalatına da bir tesir bakılırsaceğiz ve bilhassa 2030’dan daha sonra bu ithalatın giderek azaldığını nazaranceğiz.” dedi.
AB ile Rusya içinde güç alanındaki alakaların, kelam konusu dönüşümün suratına da bağlı olduğunu belirten Siddi, şu biçimde konuştu:
“Avrupa’da gazın dönüşüm sürecinde kullanılabilecek bir yakıt tipi yahut yalnızca öteki bir fosil yakıt bulunmasına yönelik algı da değerli. Bu algı, son 5 yılda gazın artık daha kritik bir pozisyon kazanmasıyla pek fazla dalgalandı. Gaz piyasasındaki mevcut sıkıntı durum aksini düşündürse de büyük ihtimalle epeyce uzun vadeli yeni kontratlar görmeyeceğiz fakat uzun vadede daha fazla spot fiyat nazaranceğimizi düşünüyorum. Birçok şey AB’nin güç geçişini nasıl uyguladığına bağlı, fakat şu anda verilen tüm retorikler ve hazırlanan dokümanlar AB’nin geçiş konusunda pek önemli olduğunu gösteriyor.”