Özkan Saçkan’dan Haftanın Kitapları…
Vefat kalım uğraşı
Cihangir Akşit’ten Sivastopol 1855. İstanbul-Varna-Sivastopol üçgeni, 1854-1855… Harbiye’den beri arkadaş olan, tıpkı bayana âşık, ama ahlakları, kişilikleri ve muratlarıyla değişik dünyalara ilişkin iki Osmanlı zabiti, yarım milyon askerin canına mal olan acımasız Kırım Savaşı’yla sınanıyor. Yalnızca şahsî “faide” düşünen, yükselme hırsı artık ihtirasa dönüşmüş şımarık yalı çocuğu Osman Efendi ile reayadan, fedakâr ve idealist Ertuğrul Efendi içindeki hiç bitmeyen mesleksel ve şahsi rekabet, vefat kalım çabasına dönüşüyor… Ufukta sırf kan, barut ve feda olan günlerde, yokluk ve sahipsizlik, kadir değer bilmezlik ortasında, orduda silah arkadaşlığı ruhu ile yükselme hırsı çarpıştığında insanlığa ne olur? Kim korkaktır, kim yavuz? Gerçek madalya ete, kemiğe ve yüreğe nakşolurken savaşlar sanki kimin için? (Alfa Yayıncılık)
Aşk, düzgünlük ve kötülük üzere konularda öğütler
Halil Cibran’dan Ermiş. “Devrine bir güneş üzere doğan aziz ve seçilmiş El Mustafa”, kendisini yurduna götürecek geminin geldiğini görür. Halkı da peşinden getirerek Orphalese kentinin meydanına gelir. Bu kentin sakinlerine veda etmedilk evvel aşk, evlilik, özgürlük, akıl ve tutku, yeterlilik ve kötülük üzere konularda daima hatırlayacakları öğütler bırakır. Müellif kült bir başyapıta dönüşen, kendi çizimleriyle yayımladığımız kitabında, kutsal metinleri andıran tınısıyla günümüze seslenmeye devam ediyor. (Can Yayınları)
Güdümlü bilim çağına reaksiyon
Mustafa Çetiner’den Bilim Bizi Kandırıyor mu? İnsanoğlu var olduğu günden beri bilim ve tıbba gereksinim duymuştur, salgınlar, ölümcül hastalıklar avcı beşerden bugüne insanlığın gelişmenini ve tarihini etkilemiştir. Çağdaş dünyada bir hayli şey üzere bilim de post-truth çağından hissesini almış, hem safsata ve hurafelerin oyuncağı olmuş tıpkı vakitte güç odaklarının bir aracı haline gelmiştir. Dünya kapitalizminin manipülasyonları ve bilimi dışlayanların içinde bugün bilim nerededir? Elinizdeki bu kitap, irrasyonalizme ve güdümlü bilim çağına bir reaksiyondur. Uzun yıllar bilimsel konularda makaleler yazan ve programlar yapan muharrir kitapta okurlarına bilimselliğin ve bilimdışılığın ayrımını anlatıyor. (Destek Yayınları)
Kimisi ağrıya karşılık verir, kimisi vermez
Ayşegül Cengiz’den Kıyıya Vuran. Çok az sanatçı bu üç yer, vakit ve yerde; doğmuş olma zorunluluklarını harfiyen yerine getirebilir. Oyuncu, tabip ve muharrir, bu ağır kozmosun bir sanatkarı. Sanatın sahnesinde bu defa bir müellif olarak birinci kere yer aldığı kitapta bir defa daha tüm izleyicileri ve sevenleri için bir daha havalanıyor edebiyatın kanatlarıyla. “Hızlı yürü, lakin sakın düşme. Düşünme. Etrafına bakma. Kimse anlamasın. Farkına varmakla kör üzere yaşamak içindeki o sipsivri çizgi kimi vakit insanın göğsüne bastırır. Uyandırmak ister üzere. Kimisi ağrıya karşılık verir kimisi vermez. Soyun ve duşa gir! Üstündekileri yak. Damarları şişmiş hastalıklı bir elin sırtında dolanışı. Düşünceni çek üzerimden. Yaralı bir hayvan üzere kuyruğunu kıstırıp nereye gidilir ki? Gidilecek yer yok. Yak hepsini.” (Kafe Kültür Yayıncılık)
Günlük kişinin özel, zımnî fikirlerinin kaydı değildir
Susan Sontag’tan bir daha Doğan: Günlükler ve Deflerler 1947 – 1963. Muharrir günlüğe yüklediği manası emsal bir yaklaşımla açıklıyor: “Günlük sadece kişinin özel, kapalı kanılarının kaydı değildir – günlüğü sağır, dilsiz, okuma yazması olmayan bir sırdaş üzere görmek yüzeysel bir kavrayış. Günlük yazarken kendimi diğerlerinin karşısında yapamadığım kadar açık yüreklilikle tabir etmekle kalmıyor, kendimi yaratıyorum. Günlük kişisellik algımın bir aracı. Duygusal ve tinsel bağımsızlığımı simgeliyor. ötürüsıyla (ne yazık ki) yalnızca yeni, gündelik ömrümün kaydını tutmuyor, daha fazla –çoğu zaman– ona bir alternatif sunuyor.” (Everest Yayınları)
Robotları bir beşere yakın tasarlama
Karel Çapek’ten R. U. R. – Rossum’un Milletlerarası Robotları. “Harikulade, berrak, muteber, hüzünlü halde komik ve kehanet dolu bir sesle günümüze hitap eden harika bir muharrir.”–Kurt Vonnegut. “Karel Čapek eşsiz bir müellif. Onun yapıtlarını okumak büyük bir zevk.”–Arthur Miller. “Dünyadaki tüm robotlar! İnsanın bizim düşmanımız ve kozmosun musibeti olduğunu bildiririz.” Muharrir, çabucak hemen bilimkurgu farklı bir cins değilken bu alanda vizyoner eserler üretmiş ve “robot” sözünü dünya lisanlarına kazandırmış, hem Çek tıpkı vakitte Avrupa edebiyatının en değerli müelliflerinden biri. R.U.R. ise yapay zekânın ve robotiğin çağdaş yazın ve sanatta birinci sefer anlamlıca yer bulduğu, öngörülü bir oyun. Robot fabrikasında çalışan mühendisler, İnsanlık Birliği üyesi ve müdürün eşi Helena Gloryová’nın teşebbüsleriyle ürettikleri robotları bir makiniçin çok bir beşere yakın tasarlamaya başladıklarında ise, hem kendilerinin birebir vakitte insanlığın yazgısını yapay ellere teslim edeceklerdi. (İthaki Yayınları)
Çağdaşlık, geçicidir, beklenmediktir
Charles Baudelaire’den Dandy. Zevklerin bedeli metafizik ve politik çılgınlıklardır. Paris’in sanat stant ve salonlarından hiç birini kaçırmayan sanat eleştirmeni Charles Baudelaire (1821-1867) bu mevzu hakkında uçlarda bir bilince sahiptir. Zevk düşmanı akademizmin karşısına Baudelaire şu parolayla çıkar: Şimdiki vakte dönüş, ancak Sonsuz Güzellik’i giyinmiş bir şimdiki vakittir bu. 1863 yılında kaleme aldığı ve çağdaşlığın doğuşu olarak kabul edilen Çağdaş hayatın Ressamı isimli bu deneme yapıtında şair, yetenek, süsün, gösterişlerin, elegan bayanın, kentin, havailiğin ve endişenin övgüsünü yapar. Müellif kitapta bir Dandy teorisi ortaya koymaktadır: “Modernlik, geçicidir, beklenmediktir, sanatın yarısıdır ki başka kesim da ölümsüz ve değişmezdir.” (Kafekitap)
Kimse onu dikkate almaz
John Le Carre’den Smiley’nin İnsanları. Vladimir, Circus’u aradığında telefonu düşük düzeyden bir nazaranvli açar, gerçi Circus’un Şefi bile açsa fark etmez. Herkes Vladimir’i eski günlerin heyecanından kopamamış bunak bir casus sayarken kimse onu dikkate almayacaktır, ta ki yakın aradan vurulana kadar. Her kesimi Moskova Merkez’in izini taşıyan bu cinayet yüzünden kod ismi Max olan George Smiley emeklilik günlerinden geri çağırılır ve eski casusunun başına gelenleri aydınlatması istenir. Smiley, arkadaşının ölümcül sırlarını ortaya çıkarmaya çalışırken, amansız bir biçimde Karla ile son bir hesaplaşmaya gerçek adım adım ilerlemektedir. (Kırmızı Kedi Yayınları)
Çiğ süt ne kadar mühlet kaynatılmalı?
Fazilet Öner’den İtimat Sizsiniz. Besin Mühendisi muharrir besin güvenliği hakkında merak edilen hususları açıklıyor. En kaliteli yumurtanın kodunu biliyor musunuz? 0 mı, 1 mi, 2 mi, 3 mü? Baharatlar ne vakit kâbusa dönüşür? Zeytinyağındaki hileler neler? Konserve kavanozlarını aksi çevirmek ne kadar hakikat? Sirke, zeytinyağı ve turşu saklamada nelere dikkat edilmeli? Plastik kaplar niçiniyle tüketiciyi bekleyen tehlikeler neler? Çiğ süt ne kadar mühlet kaynatılmalı? O artık epeyce moda! Avokado yense mi, yenmese mi? (Nemesis Kitap)
Sıhhatsiz narsisizminin tuzağından kurtarmak
Sandy Hotchkiss’ten Narsisistik Bir Dünyada Hayatta Kalma Rehberi. Kitap klinik toplumsal hizmet uzmanı ve psikoterapist muharrir, sağlıklı bir ilginin devamlılığını sağlayan temel şahsi alışverişten âciz, denetimci ve bencil beşerlerle nasıl başa çıkacağınızı gösteriyor. Hepimizin narsisist eğilimleri vardır ve bunların kimileri büsbütün olağandır. birebir vakitte, kendimizi diğerlerinin sıhhatsiz narsisizminin tuzağından kurtarmamız gerekir. İşte bu kitapta müellif, bireylerin bu kusura nasıl sahip olduklarını, niye onların tehlikeli yörüngelerine çekildiğimizi ve özgür kalmak için neler yapabileceğimizi anlatıyor. Bu kitap, kelam konusu narsisist ister bir iş arkadaşı ister eş, ebeveyn yahut çocuk olsun, sıhhatsiz narsisizmin yedi ölümcül günahını tanımanızı ve bunların ortaya çıkışında hem ebeveynlerin tıpkı vakitte kültürün oynadığı rolleri anlamanızı sağlayacak. (Nova Kitap)
Bayanlar erkeğin eline su bile dökemez
Halil Gökhan’dan Urbaga. Şu dünyada kendinizi müdafaanız gereken durumlardan birisi erkek dedikodusuna, öteki de erkek duygusallığına maruz kalmaktır. Çünkü sıklıkla bayana atfedilen bu iki konuda da, aslında bayanlar erkeğin eline su bile dökemez. Hele terk edilen, aldatılan, bağlantısında keyifli olmayan bir erkeğin yakınlarındaysanız, vay halinize. Alışılmış ki şahsi bir yargı bu ve bu biçimde bir erkeği anlatmada muharririn muvaffakiyetini yadsıyamayız. Umutsuz Romantik Bir Adamın Günlük Acıları isimli son kitabında müellif, ‘âşık’ bir adamın yaşadıklarını anlatıyor. Net olarak bir bayandan bahsetmiyoruz ancak burada, aşka âşık bir adam bu. Tahminen yıllar evvel terk edilmiş hâlâ onun acısını yaşıyor, tahminen şahsen o terk etmiş onun pişmanlığını çekiyor. (Kafe Kültür Yayıncılık)
Yaşadıklarımdan öğrendiğim bir şey var
Haluk Şahin’den Âlâ Ömür ve Memnunluk Üzerine – Denemeler. “bir müddetdir aklımda gençlik arkadaşım Ataol Behramoğlu’nun ‘Yaşadıklarımdan öğrendiğim bir şey var’ dizesinden yola çıkan bir sohbetler dizisi kanısı dolaşıyordu. ‘Okuduklarımızı, diğerlerinden öğrendiklerimizi değil, kendi yaşadıklarımızı konuşalım’ demiştim. ‘Dobra dobra anlatalım!’ Sahiden, yaşını başını almış beşerler olarak neden yaşadıklarımızdan öğrendiğimiz şeyleri, çıkardığımız dersleri diğerleriyle, bu ortada gençlerle paylaşmıyorduk? Hayat dörtnala kaçıp gidiyordu. Bu paylaşımı artık yapmazsak ne vakit yapacaktık? Bu bir çeşit misyon değil miydi?” (Kırmızı Kedi Yayınları)
Kuantumların tuhaf alışkanlıkları
Arka Hobson’dan Kuantum Hikayeleri. Kitap kuantumların tuhaf alışkanlıklarını matematiğe başvurmadan, gündelik lisanla açıklıyor. Kuantum fiziğiyle ilgili öteki tanınan bilim kitapları mevzuyu tarihî süreç ortasında ele alırken, bu kitap dalga-parçacık ikiliği, temel rastgelelik, kuantum halleri, üstün durumlar, dolaşıklık, yer bilmezlik, Schrödinger’in kedisi ve kuantum sıçraması üzere fenomenler üzerinden ilerliyor. Mevzuyla ilgili genel bilgi sahibi olmak, en son fikirleri ve bulguları öğrenmek isteyenler için ülkü bir kitap. (Say Yayınları)
Kara Tren’in hüznüyle, siyah- beyaz fotoğrafın hüznü birleşti
Erdal Yazıcı’dan Yükü Emek Olan Kara Tren. 1990 yılının baharında Karadeniz Ereğli’ye maden ocaklarından kömür taşıyan bu treni öteki buharlılardan ayıran özelliği yükünün emek olmasıydı. ‘Kara Tren’, madencileri ve yeraltında insanüstü gayretle çıkardıkları kömürü taşımaktaydı; tren gücünü, madencilerin alın teriyle yoğurduğu kömürden almaktaydı. Madenciler yorgundu, ‘Kara Tren’ler de… Kısa mühlet daha sonra buharlı lokomotifler depoya çekilip “müzelik” oldular. Son seyahatlerine şahit olduğum madencileri ve emeğini taşıyan “45017, 45001”ile öteki buharlı lokomotifler neredeler sanki? Ereğli Garı’nın bir köşesinde müzelik mi oldular, yoksa hurda demir yığınına mı dönüştüler? Ya anılar? Madencilerin, makinistin, ocakçının, onların geri dönüşünü hasretle bekleyen yakınlarının… Hepsi de siyah-beyaz fotoğrafın derinliğinde ve hüznünde kapalılar. ‘Kara Tren’in kömür karası, buhar beyazı fotoğrafa da yansıdı; ikisi birbirini tamamladı adeta. ‘Kara Tren’in hüznüyle, siyah-beyaz fotoğrafın hüznü birleşti. Solgun fotoğraflar, o ‘an’ların dokümanı artık. (Uranus Yayınları)
Tek tek olaylara odaklanmak
Kate Manne’den Otur Kızım-Kadın Düşmanlığının Mantığı. Cornell Üniversitesi’nde ahlak ideolojisi profesörü olan muharrir soruyor: Bayan düşmanlığı nedir, tam olarak? Bayan düşmanlığının cinsiyetçilikten farkı nedir ve bu fark yüzünden niye cinsiyetçi toplumsal roller solsalar bile var olmaya –hatta artmaya– meyillidir? “Kadın düşmanlığıyla savaşmanın tek tek olaylara odaklanmak suretiyle olacağını düşünmenin öteki bir niçini de sistemlerinin ve formlarının epeyce fırsatçı olmasıdır yahut girişimsel, nasıl baktığınıza göre nasıl betimleneceği de değişir ve şüphesiz epeyce çeşitlidir. Kız çocukları ve bayanlar bulundukları kademeden aşağı indirilir ve insanların tipik bir halde paha verdikleri her her neyse –maddi varlıklar, toplumsal statü, ahlaki saygınlık ve entelektüel güvenilirlik, insani muvaffakiyetin başka alanları içinde kendine hürmet, onur vs.– ondan yoksun edilirler.” (Alfa Yayıncılık)
Fakir toplumun günlük hayatı
Mihayl Afanasyeviç Bulgakov’tan hayatımızın Bir Günü. İhtilalin tesirlerinin sıcağı sıcağına hissedildiği Rusya’da gazetelerde ve mecmualarda yayımladığı anlatılarda müellif, kimi vakit anekdotlardan, kimi vakit aktüel haberlerden, kimi zamanse kendi hayal gücünden yola çıkarak değişmekte olan fakir toplumun günlük hayatını, zahmetleriyle ve mutluluklarıyla gözlemlemişti. Kitapta derlediğimiz yazılar, bir çağdaş ustanın kaleminden yazılmış bir periyot tanıklığı olmasının yanı sıra kasvetli hayatları dahi çekilir kılan mizahın da enfes bir örneği. (Can Yayınları)
Terapi zihinde devam eder ve sonlanır
İzzet Zülküf Çelik’ten Terapi Odası. Değişim, bir senaryoda yaşadığınızı fark etmenizle başlar… Cihanı unut, çekim yasasını da… Yaşadığın şeylerin kaynağı sır değil. Zımnî gizli bir şey yok aslında. Yalnızca şimdiye kadar nereye, nasıl bakacağını bilmiyordun, o kadar… niye sorunlar daima seni buluyor? Aldatılan niye daima sen oluyorsun? Beşerler sana niye istediğin üzere davranmıyor? Gereksinimin olan bağlantıyı yaşamanın yolu ne yapmaktan geçiyor? Terk edilme dehşetiyle nasıl başa çıkabilirsin? Sevgilin ya da eşin sana tıpkı annen baban üzere mi davranıyor? Onun ardını toplamaktan kurtulmak mı istiyorsun? Bütün bu soruların ve daha fazlasının yanıtı bu kitapta… Artık senin de bir terapi odan var… Ancak unutma ki terapi her ne kadar sen odadayken başlasa da zihinde devam eder ve sonlanır. Kendi terapistin olmaya hazır mısın? (Destek Yayınları)
Okunması elzem bir kitap
Selahattin Özpalabıyıklar’dan İtalik Benim: Yazı – Karşılık – Söyleşi – Anı. Göndermeler’iyle (ile mi desek?) büyük bir ilgi (ilgi biraz tuhaf kaçtı) uyandıran muharririn modülleri, metin dışıları, konuşmaları, kitapta bir ortaya geliyor! (Geldi işte, güya bilmiyormuşum.) Kitap şairler, müellifler, yayın dünyası çalışanları ve ilgilileri için okunması elzem bir kitap. (“Elzem”i kesin sevmez S.Ö.’lerden biri.) (Aksine, bence çok yerinde, zira sahiden okunması elzem bir kitap bu. S.Ö.) Başka-okurlar içinse “Bu kitapları kimler yapıyor?” sorusunun muhataplarından biriyle yüz yüz gelme fırsatı! (Everest Yayınları)
Melankolik bir aşk romanı
Güzide Sabri’den Ölmüş Bir hanımın Evrak-ı Metrukesi. Cumhuriyet devrinin birinci senelerında karasevda bahisli eserler kaleme alan birinci bayan müellif, kendi hayatında şahit olduğu kasveti ve hüznü kurguya aktarmaktaki ustalığıyla da edebiyatımızın unutulmazları ortasına girmiş bir isim. Kitapta müellife dair otobiyografik ögelerin kimi vakit yüzeye sızdığı, kimi vakit de anlatıcıların ve kahramanların derinliklerinde koruma edildiği, melankolik bir aşk romanı. Fikret hastadır. Çektiği kalp sancılarına deva bulmaya çalışan Tabip Nejat’a âşık olur. Nejat, evli ve iki çocuk sahibi bulunmasına karşın Fikret’in hislerini karşılıksız bırakmaz. Ne var ki Fikret, Nejat’ın yuvasını bozmaktan imtina edip kendisinden yaşça büyük ve güçlü olan Sait Bey’le evlenerek bu aşkı gerisinde bıraktığını düşünür. (İthaki Yayınları)
Memleketler arası siyasetin geleceğini etkilemesi
Emine Ebru’dan Gandhi. Mahatma Gandhi’nin hepimize ilham veren bu stil telaffuzları, kendi ülke gerçeğini bilen, insanını tanıyan bir liderin bağımsızlık çabası sürecindeki farklı aksiyon çeşidinin günümüzde de nasıl tesirli olduğunu kanıtlıyor aslında. Barışın, doğrunun, kendini bilmenin, irade gücünün simgesi olmuş bu büyük insanın hayatından süzülüp gelen kelamlar günümüz insanı için de bir esin kaynağı oluşturuyor. Gandhi ideolojisinin bilhassa siyasal açıdan sıkıntılı ülkelerde, bugünün dünya önderlerinin siyasetlerini biçimlendirmede kıymetli bir rolü olmuştur ve milletlerarası siyasetin geleceğini etkilemeye de devam edecektir. (Kafekitap)
Tarihin tüm hilebazlarının öyküsü
David Leeming , Jake Page’den İlah Mitleri. Dünyadaki her şeye hükmeden, her şeyi veren ve her şeyi alan Tanrıçaların vakti geride kalıyordu. Artık, her şeyin mutlak hâkimi olmak üzere var olan, yeri ve göğü birbirinden ayıran, hatta bütün fazlalıkları eleyip tek başına kâinata hükmedecek tek bir Tanrı’ya giden yolda İlahların devri başlıyordu. ömrün simgesi, doğurgan Tanrıçaların güçlü, otoriter ve birtakım kimi bir çok çapkın, zalim eşleri, erkek kardeşleri ya da babaları İlahlar; insan cinselliğinin birinci güçlü simgesi Zeus’tan, mitolojinin en oyuncu rabbi Loki’ye, Afrikalı muzip örümcek ilah Anansi’den, beşerlerle alay etmeyi seven Krişna-Vişnu’ya, tarihin tüm hilebazlarının öyküsüdür bu kitap… (Say Yayınları)
Hayat öyküsünün bilgileri ışıltılı değildir
Demet Altınyeleklioğlu’ndan Nihavent Hıçkırık-İhsan Raif’in Romanı. Edebiyat tarihimizde “hece veznini kullanan birinci bayan şairimiz” olarak geçer İhsan Raif’in ismi. Feylesof, şair İstek Tevfik’in öğrencisi İhsan Raif, şiirlerinin dışında yazdığı güfteler ve yaptığı bestelerle de farklı bir yere sahiptir sanat hayatımızda. Fakat hayat öyküsünün bilgileri, edebiyat ve müzik tarihinde yazıldığı kadar ışıltılı değildir. Osmanlı’nın son vezirlerinden Köse Raif Paşa’nın kızı olarak, Batılı eğitim ve hayat stiline karşın eşini kendisi seçemedi. Birinci eşi İhsan Raif’e bir tuzak kurarak onunla evlenecek, ondan sonrasında ne on beş yıl süren bu birinci evliliğinde ne de başka evliliklerinde memnun bir hayat yaşayacaktı… (Kırmızı Kedi Yayınları)
Fikir hayatındaki dönüşümler
Michel Balivet’ten Tasavvuf ve İsyan. Mevlana Celaleddin Rumî, Hacı Bektaş, Yunus Emre ve İbn Arabi üzere mutasavvıfların dinlerüstü uzlaştırmacı hali Anadolu’daki hoşgörülü tasavvuf anlayışının kaynağını oluşturmaktadır. Muharrire göre bu mistik kişiselyetlerin fikirleri ve öncülüğü, Hıristiyan nüfus ile çoğunluğunu Türklerin oluşturduğu Müslüman halkın, Anadolu’da ortak bir coğrafyayı paylaşarak farklı inançların temelde birlik bulmasını sağlamıştır. Kitap, kişiselyeti ve tasavvuf anlayışının oluşumunda Anadolu ve Balkan miraslarının ehemmiyeti yadsınamayacak olan Pir Bedreddin’in Edirne’den Kahire’ye uzanan eğitim hayatını, Hüseyin Ahlatî’yle tanışmasını, fikir omurundaki dönüşümleri, isyana hakikat giden süreci ve idamını detaylarıyla ele almaktadır. (Alfa Yayıncılık)
Aşk ve kıskançlık temalar
Namık Kemal’den İntibah. Biz sürekli Avrupa lisanlarının edebiyatça gerek intihap ettikleri kavaid-i külliyeye gerek ihtiyar eyledikleri tarz-ı taklide tâbi olmak mecburiyetindeyiz. Zira gerek o kavaid-i külliye gerek o tarz-ı taklit Avrupa’nın evham-ı heveskâranesinden çıkma birtakım hayalât değil sadece hakikat ve külliyen sevk-i tabiattır. Namık Kemal. İntibah genel olarak aşk ve kıskançlık temaları etrafında kurgulanmış ruhsal ve kısmen toplumsal muhtevalı bir eser olarak tanımlanır. Bu ve buna benzeri hususlar Türk edebiyatında daha evvelki periyotlarda mesneviler ile halk kıssalarında de işlenmiştir. Fakat Namık Kemal, savunduğu “edebiyat-ı sahiha” ismine, analiz ve tasvirleriyle mümkün olduğunca eskilerden ayrılmaya uğraş etmiş, kelam konusu bir kısım hisleri eskilerin bilakis hayalî olarak değil beşerî ve gerçekçi planda ele almaya çalışmıştır. Abdullah Uçman. (Can Yayınları)
Tarihe yakışan bir gelecek
Umut Arık’tan Türk’e Yeni Bir Dünya. Türk milleti tarihin 6 bin yıllık bir kısmında, Pasifik Okyanusu’ndan Atlantik Okyanusu’na, Kuzey Avrasya’dan Afrika’da Büyük Sahra’ya, Asya’da Çin ve Hindistan’a erişen devletler kurmuştur. Artık 2023 yılında Türkiye Cumhuriyeti varlığının ikinci yüzyılına ulaşırken, Avrasya’dan Türk Dünyası’nın bir daha doğduğunu görmek mutluluğuna da ermiş bulunuyoruz. Yeni bir dünya, Türkiye’ye, büyük tarihine yakışan bir gelecek vaat ediyor. Bu kitap, bu umutla başlatılan çalışmaların birinci senelerında yapılanların kısa bir kıssasıdır. Türk Dünyası, muvaffakiyetlerini kuvvetli bir işbirliğiyle kesinlikle medeniyetin en yüksek düzebir daha ulaştıracaktır. (Destek Yayınları)
Edebiyatın kendine has sorunları irdeleniyor
Asuman Susam’dan Açıklığa Hakikat. Kitapta, edebiyatın kendine has problemleri öbür disiplinleri de içine alan çoğulcu bir bakışla yazar-metin-okur üçgeninde irdeleniyor. Behçet Necatigil’den Nilgün Marmara’ya, Anita Sezgener’den Bülent Keçeli’ye, Süreyya Berfe’den Ethem Baran’a, Elif Sofya’dan Mustafa Irgat’a, Hulki Aktunç’tan Suat Derviş’e biroldukca muharrir ve şairin metinlerine odaklanılan yazılarda, bilhassa şiirin sorunsalları, açmazları ve çıkış noktaları üzerine incelikli görüşler sunuluyor. Kitap, ehil bir şairin okuma gözlüğüne yansıyanlar. (Everest Yayınları)
Vefat kalım uğraşı
Cihangir Akşit’ten Sivastopol 1855. İstanbul-Varna-Sivastopol üçgeni, 1854-1855… Harbiye’den beri arkadaş olan, tıpkı bayana âşık, ama ahlakları, kişilikleri ve muratlarıyla değişik dünyalara ilişkin iki Osmanlı zabiti, yarım milyon askerin canına mal olan acımasız Kırım Savaşı’yla sınanıyor. Yalnızca şahsî “faide” düşünen, yükselme hırsı artık ihtirasa dönüşmüş şımarık yalı çocuğu Osman Efendi ile reayadan, fedakâr ve idealist Ertuğrul Efendi içindeki hiç bitmeyen mesleksel ve şahsi rekabet, vefat kalım çabasına dönüşüyor… Ufukta sırf kan, barut ve feda olan günlerde, yokluk ve sahipsizlik, kadir değer bilmezlik ortasında, orduda silah arkadaşlığı ruhu ile yükselme hırsı çarpıştığında insanlığa ne olur? Kim korkaktır, kim yavuz? Gerçek madalya ete, kemiğe ve yüreğe nakşolurken savaşlar sanki kimin için? (Alfa Yayıncılık)
Aşk, düzgünlük ve kötülük üzere konularda öğütler
Halil Cibran’dan Ermiş. “Devrine bir güneş üzere doğan aziz ve seçilmiş El Mustafa”, kendisini yurduna götürecek geminin geldiğini görür. Halkı da peşinden getirerek Orphalese kentinin meydanına gelir. Bu kentin sakinlerine veda etmedilk evvel aşk, evlilik, özgürlük, akıl ve tutku, yeterlilik ve kötülük üzere konularda daima hatırlayacakları öğütler bırakır. Müellif kült bir başyapıta dönüşen, kendi çizimleriyle yayımladığımız kitabında, kutsal metinleri andıran tınısıyla günümüze seslenmeye devam ediyor. (Can Yayınları)
Güdümlü bilim çağına reaksiyon
Mustafa Çetiner’den Bilim Bizi Kandırıyor mu? İnsanoğlu var olduğu günden beri bilim ve tıbba gereksinim duymuştur, salgınlar, ölümcül hastalıklar avcı beşerden bugüne insanlığın gelişmenini ve tarihini etkilemiştir. Çağdaş dünyada bir hayli şey üzere bilim de post-truth çağından hissesini almış, hem safsata ve hurafelerin oyuncağı olmuş tıpkı vakitte güç odaklarının bir aracı haline gelmiştir. Dünya kapitalizminin manipülasyonları ve bilimi dışlayanların içinde bugün bilim nerededir? Elinizdeki bu kitap, irrasyonalizme ve güdümlü bilim çağına bir reaksiyondur. Uzun yıllar bilimsel konularda makaleler yazan ve programlar yapan muharrir kitapta okurlarına bilimselliğin ve bilimdışılığın ayrımını anlatıyor. (Destek Yayınları)
Kimisi ağrıya karşılık verir, kimisi vermez
Ayşegül Cengiz’den Kıyıya Vuran. Çok az sanatçı bu üç yer, vakit ve yerde; doğmuş olma zorunluluklarını harfiyen yerine getirebilir. Oyuncu, tabip ve muharrir, bu ağır kozmosun bir sanatkarı. Sanatın sahnesinde bu defa bir müellif olarak birinci kere yer aldığı kitapta bir defa daha tüm izleyicileri ve sevenleri için bir daha havalanıyor edebiyatın kanatlarıyla. “Hızlı yürü, lakin sakın düşme. Düşünme. Etrafına bakma. Kimse anlamasın. Farkına varmakla kör üzere yaşamak içindeki o sipsivri çizgi kimi vakit insanın göğsüne bastırır. Uyandırmak ister üzere. Kimisi ağrıya karşılık verir kimisi vermez. Soyun ve duşa gir! Üstündekileri yak. Damarları şişmiş hastalıklı bir elin sırtında dolanışı. Düşünceni çek üzerimden. Yaralı bir hayvan üzere kuyruğunu kıstırıp nereye gidilir ki? Gidilecek yer yok. Yak hepsini.” (Kafe Kültür Yayıncılık)
Günlük kişinin özel, zımnî fikirlerinin kaydı değildir
Susan Sontag’tan bir daha Doğan: Günlükler ve Deflerler 1947 – 1963. Muharrir günlüğe yüklediği manası emsal bir yaklaşımla açıklıyor: “Günlük sadece kişinin özel, kapalı kanılarının kaydı değildir – günlüğü sağır, dilsiz, okuma yazması olmayan bir sırdaş üzere görmek yüzeysel bir kavrayış. Günlük yazarken kendimi diğerlerinin karşısında yapamadığım kadar açık yüreklilikle tabir etmekle kalmıyor, kendimi yaratıyorum. Günlük kişisellik algımın bir aracı. Duygusal ve tinsel bağımsızlığımı simgeliyor. ötürüsıyla (ne yazık ki) yalnızca yeni, gündelik ömrümün kaydını tutmuyor, daha fazla –çoğu zaman– ona bir alternatif sunuyor.” (Everest Yayınları)
Robotları bir beşere yakın tasarlama
Karel Çapek’ten R. U. R. – Rossum’un Milletlerarası Robotları. “Harikulade, berrak, muteber, hüzünlü halde komik ve kehanet dolu bir sesle günümüze hitap eden harika bir muharrir.”–Kurt Vonnegut. “Karel Čapek eşsiz bir müellif. Onun yapıtlarını okumak büyük bir zevk.”–Arthur Miller. “Dünyadaki tüm robotlar! İnsanın bizim düşmanımız ve kozmosun musibeti olduğunu bildiririz.” Muharrir, çabucak hemen bilimkurgu farklı bir cins değilken bu alanda vizyoner eserler üretmiş ve “robot” sözünü dünya lisanlarına kazandırmış, hem Çek tıpkı vakitte Avrupa edebiyatının en değerli müelliflerinden biri. R.U.R. ise yapay zekânın ve robotiğin çağdaş yazın ve sanatta birinci sefer anlamlıca yer bulduğu, öngörülü bir oyun. Robot fabrikasında çalışan mühendisler, İnsanlık Birliği üyesi ve müdürün eşi Helena Gloryová’nın teşebbüsleriyle ürettikleri robotları bir makiniçin çok bir beşere yakın tasarlamaya başladıklarında ise, hem kendilerinin birebir vakitte insanlığın yazgısını yapay ellere teslim edeceklerdi. (İthaki Yayınları)
Çağdaşlık, geçicidir, beklenmediktir
Charles Baudelaire’den Dandy. Zevklerin bedeli metafizik ve politik çılgınlıklardır. Paris’in sanat stant ve salonlarından hiç birini kaçırmayan sanat eleştirmeni Charles Baudelaire (1821-1867) bu mevzu hakkında uçlarda bir bilince sahiptir. Zevk düşmanı akademizmin karşısına Baudelaire şu parolayla çıkar: Şimdiki vakte dönüş, ancak Sonsuz Güzellik’i giyinmiş bir şimdiki vakittir bu. 1863 yılında kaleme aldığı ve çağdaşlığın doğuşu olarak kabul edilen Çağdaş hayatın Ressamı isimli bu deneme yapıtında şair, yetenek, süsün, gösterişlerin, elegan bayanın, kentin, havailiğin ve endişenin övgüsünü yapar. Müellif kitapta bir Dandy teorisi ortaya koymaktadır: “Modernlik, geçicidir, beklenmediktir, sanatın yarısıdır ki başka kesim da ölümsüz ve değişmezdir.” (Kafekitap)
Kimse onu dikkate almaz
John Le Carre’den Smiley’nin İnsanları. Vladimir, Circus’u aradığında telefonu düşük düzeyden bir nazaranvli açar, gerçi Circus’un Şefi bile açsa fark etmez. Herkes Vladimir’i eski günlerin heyecanından kopamamış bunak bir casus sayarken kimse onu dikkate almayacaktır, ta ki yakın aradan vurulana kadar. Her kesimi Moskova Merkez’in izini taşıyan bu cinayet yüzünden kod ismi Max olan George Smiley emeklilik günlerinden geri çağırılır ve eski casusunun başına gelenleri aydınlatması istenir. Smiley, arkadaşının ölümcül sırlarını ortaya çıkarmaya çalışırken, amansız bir biçimde Karla ile son bir hesaplaşmaya gerçek adım adım ilerlemektedir. (Kırmızı Kedi Yayınları)
Çiğ süt ne kadar mühlet kaynatılmalı?
Fazilet Öner’den İtimat Sizsiniz. Besin Mühendisi muharrir besin güvenliği hakkında merak edilen hususları açıklıyor. En kaliteli yumurtanın kodunu biliyor musunuz? 0 mı, 1 mi, 2 mi, 3 mü? Baharatlar ne vakit kâbusa dönüşür? Zeytinyağındaki hileler neler? Konserve kavanozlarını aksi çevirmek ne kadar hakikat? Sirke, zeytinyağı ve turşu saklamada nelere dikkat edilmeli? Plastik kaplar niçiniyle tüketiciyi bekleyen tehlikeler neler? Çiğ süt ne kadar mühlet kaynatılmalı? O artık epeyce moda! Avokado yense mi, yenmese mi? (Nemesis Kitap)
Sıhhatsiz narsisizminin tuzağından kurtarmak
Sandy Hotchkiss’ten Narsisistik Bir Dünyada Hayatta Kalma Rehberi. Kitap klinik toplumsal hizmet uzmanı ve psikoterapist muharrir, sağlıklı bir ilginin devamlılığını sağlayan temel şahsi alışverişten âciz, denetimci ve bencil beşerlerle nasıl başa çıkacağınızı gösteriyor. Hepimizin narsisist eğilimleri vardır ve bunların kimileri büsbütün olağandır. birebir vakitte, kendimizi diğerlerinin sıhhatsiz narsisizminin tuzağından kurtarmamız gerekir. İşte bu kitapta müellif, bireylerin bu kusura nasıl sahip olduklarını, niye onların tehlikeli yörüngelerine çekildiğimizi ve özgür kalmak için neler yapabileceğimizi anlatıyor. Bu kitap, kelam konusu narsisist ister bir iş arkadaşı ister eş, ebeveyn yahut çocuk olsun, sıhhatsiz narsisizmin yedi ölümcül günahını tanımanızı ve bunların ortaya çıkışında hem ebeveynlerin tıpkı vakitte kültürün oynadığı rolleri anlamanızı sağlayacak. (Nova Kitap)
Bayanlar erkeğin eline su bile dökemez
Halil Gökhan’dan Urbaga. Şu dünyada kendinizi müdafaanız gereken durumlardan birisi erkek dedikodusuna, öteki de erkek duygusallığına maruz kalmaktır. Çünkü sıklıkla bayana atfedilen bu iki konuda da, aslında bayanlar erkeğin eline su bile dökemez. Hele terk edilen, aldatılan, bağlantısında keyifli olmayan bir erkeğin yakınlarındaysanız, vay halinize. Alışılmış ki şahsi bir yargı bu ve bu biçimde bir erkeği anlatmada muharririn muvaffakiyetini yadsıyamayız. Umutsuz Romantik Bir Adamın Günlük Acıları isimli son kitabında müellif, ‘âşık’ bir adamın yaşadıklarını anlatıyor. Net olarak bir bayandan bahsetmiyoruz ancak burada, aşka âşık bir adam bu. Tahminen yıllar evvel terk edilmiş hâlâ onun acısını yaşıyor, tahminen şahsen o terk etmiş onun pişmanlığını çekiyor. (Kafe Kültür Yayıncılık)
Yaşadıklarımdan öğrendiğim bir şey var
Haluk Şahin’den Âlâ Ömür ve Memnunluk Üzerine – Denemeler. “bir müddetdir aklımda gençlik arkadaşım Ataol Behramoğlu’nun ‘Yaşadıklarımdan öğrendiğim bir şey var’ dizesinden yola çıkan bir sohbetler dizisi kanısı dolaşıyordu. ‘Okuduklarımızı, diğerlerinden öğrendiklerimizi değil, kendi yaşadıklarımızı konuşalım’ demiştim. ‘Dobra dobra anlatalım!’ Sahiden, yaşını başını almış beşerler olarak neden yaşadıklarımızdan öğrendiğimiz şeyleri, çıkardığımız dersleri diğerleriyle, bu ortada gençlerle paylaşmıyorduk? Hayat dörtnala kaçıp gidiyordu. Bu paylaşımı artık yapmazsak ne vakit yapacaktık? Bu bir çeşit misyon değil miydi?” (Kırmızı Kedi Yayınları)
Kuantumların tuhaf alışkanlıkları
Arka Hobson’dan Kuantum Hikayeleri. Kitap kuantumların tuhaf alışkanlıklarını matematiğe başvurmadan, gündelik lisanla açıklıyor. Kuantum fiziğiyle ilgili öteki tanınan bilim kitapları mevzuyu tarihî süreç ortasında ele alırken, bu kitap dalga-parçacık ikiliği, temel rastgelelik, kuantum halleri, üstün durumlar, dolaşıklık, yer bilmezlik, Schrödinger’in kedisi ve kuantum sıçraması üzere fenomenler üzerinden ilerliyor. Mevzuyla ilgili genel bilgi sahibi olmak, en son fikirleri ve bulguları öğrenmek isteyenler için ülkü bir kitap. (Say Yayınları)
Kara Tren’in hüznüyle, siyah- beyaz fotoğrafın hüznü birleşti
Erdal Yazıcı’dan Yükü Emek Olan Kara Tren. 1990 yılının baharında Karadeniz Ereğli’ye maden ocaklarından kömür taşıyan bu treni öteki buharlılardan ayıran özelliği yükünün emek olmasıydı. ‘Kara Tren’, madencileri ve yeraltında insanüstü gayretle çıkardıkları kömürü taşımaktaydı; tren gücünü, madencilerin alın teriyle yoğurduğu kömürden almaktaydı. Madenciler yorgundu, ‘Kara Tren’ler de… Kısa mühlet daha sonra buharlı lokomotifler depoya çekilip “müzelik” oldular. Son seyahatlerine şahit olduğum madencileri ve emeğini taşıyan “45017, 45001”ile öteki buharlı lokomotifler neredeler sanki? Ereğli Garı’nın bir köşesinde müzelik mi oldular, yoksa hurda demir yığınına mı dönüştüler? Ya anılar? Madencilerin, makinistin, ocakçının, onların geri dönüşünü hasretle bekleyen yakınlarının… Hepsi de siyah-beyaz fotoğrafın derinliğinde ve hüznünde kapalılar. ‘Kara Tren’in kömür karası, buhar beyazı fotoğrafa da yansıdı; ikisi birbirini tamamladı adeta. ‘Kara Tren’in hüznüyle, siyah-beyaz fotoğrafın hüznü birleşti. Solgun fotoğraflar, o ‘an’ların dokümanı artık. (Uranus Yayınları)
Tek tek olaylara odaklanmak
Kate Manne’den Otur Kızım-Kadın Düşmanlığının Mantığı. Cornell Üniversitesi’nde ahlak ideolojisi profesörü olan muharrir soruyor: Bayan düşmanlığı nedir, tam olarak? Bayan düşmanlığının cinsiyetçilikten farkı nedir ve bu fark yüzünden niye cinsiyetçi toplumsal roller solsalar bile var olmaya –hatta artmaya– meyillidir? “Kadın düşmanlığıyla savaşmanın tek tek olaylara odaklanmak suretiyle olacağını düşünmenin öteki bir niçini de sistemlerinin ve formlarının epeyce fırsatçı olmasıdır yahut girişimsel, nasıl baktığınıza göre nasıl betimleneceği de değişir ve şüphesiz epeyce çeşitlidir. Kız çocukları ve bayanlar bulundukları kademeden aşağı indirilir ve insanların tipik bir halde paha verdikleri her her neyse –maddi varlıklar, toplumsal statü, ahlaki saygınlık ve entelektüel güvenilirlik, insani muvaffakiyetin başka alanları içinde kendine hürmet, onur vs.– ondan yoksun edilirler.” (Alfa Yayıncılık)
Fakir toplumun günlük hayatı
Mihayl Afanasyeviç Bulgakov’tan hayatımızın Bir Günü. İhtilalin tesirlerinin sıcağı sıcağına hissedildiği Rusya’da gazetelerde ve mecmualarda yayımladığı anlatılarda müellif, kimi vakit anekdotlardan, kimi vakit aktüel haberlerden, kimi zamanse kendi hayal gücünden yola çıkarak değişmekte olan fakir toplumun günlük hayatını, zahmetleriyle ve mutluluklarıyla gözlemlemişti. Kitapta derlediğimiz yazılar, bir çağdaş ustanın kaleminden yazılmış bir periyot tanıklığı olmasının yanı sıra kasvetli hayatları dahi çekilir kılan mizahın da enfes bir örneği. (Can Yayınları)
Terapi zihinde devam eder ve sonlanır
İzzet Zülküf Çelik’ten Terapi Odası. Değişim, bir senaryoda yaşadığınızı fark etmenizle başlar… Cihanı unut, çekim yasasını da… Yaşadığın şeylerin kaynağı sır değil. Zımnî gizli bir şey yok aslında. Yalnızca şimdiye kadar nereye, nasıl bakacağını bilmiyordun, o kadar… niye sorunlar daima seni buluyor? Aldatılan niye daima sen oluyorsun? Beşerler sana niye istediğin üzere davranmıyor? Gereksinimin olan bağlantıyı yaşamanın yolu ne yapmaktan geçiyor? Terk edilme dehşetiyle nasıl başa çıkabilirsin? Sevgilin ya da eşin sana tıpkı annen baban üzere mi davranıyor? Onun ardını toplamaktan kurtulmak mı istiyorsun? Bütün bu soruların ve daha fazlasının yanıtı bu kitapta… Artık senin de bir terapi odan var… Ancak unutma ki terapi her ne kadar sen odadayken başlasa da zihinde devam eder ve sonlanır. Kendi terapistin olmaya hazır mısın? (Destek Yayınları)
Okunması elzem bir kitap
Selahattin Özpalabıyıklar’dan İtalik Benim: Yazı – Karşılık – Söyleşi – Anı. Göndermeler’iyle (ile mi desek?) büyük bir ilgi (ilgi biraz tuhaf kaçtı) uyandıran muharririn modülleri, metin dışıları, konuşmaları, kitapta bir ortaya geliyor! (Geldi işte, güya bilmiyormuşum.) Kitap şairler, müellifler, yayın dünyası çalışanları ve ilgilileri için okunması elzem bir kitap. (“Elzem”i kesin sevmez S.Ö.’lerden biri.) (Aksine, bence çok yerinde, zira sahiden okunması elzem bir kitap bu. S.Ö.) Başka-okurlar içinse “Bu kitapları kimler yapıyor?” sorusunun muhataplarından biriyle yüz yüz gelme fırsatı! (Everest Yayınları)
Melankolik bir aşk romanı
Güzide Sabri’den Ölmüş Bir hanımın Evrak-ı Metrukesi. Cumhuriyet devrinin birinci senelerında karasevda bahisli eserler kaleme alan birinci bayan müellif, kendi hayatında şahit olduğu kasveti ve hüznü kurguya aktarmaktaki ustalığıyla da edebiyatımızın unutulmazları ortasına girmiş bir isim. Kitapta müellife dair otobiyografik ögelerin kimi vakit yüzeye sızdığı, kimi vakit de anlatıcıların ve kahramanların derinliklerinde koruma edildiği, melankolik bir aşk romanı. Fikret hastadır. Çektiği kalp sancılarına deva bulmaya çalışan Tabip Nejat’a âşık olur. Nejat, evli ve iki çocuk sahibi bulunmasına karşın Fikret’in hislerini karşılıksız bırakmaz. Ne var ki Fikret, Nejat’ın yuvasını bozmaktan imtina edip kendisinden yaşça büyük ve güçlü olan Sait Bey’le evlenerek bu aşkı gerisinde bıraktığını düşünür. (İthaki Yayınları)
Memleketler arası siyasetin geleceğini etkilemesi
Emine Ebru’dan Gandhi. Mahatma Gandhi’nin hepimize ilham veren bu stil telaffuzları, kendi ülke gerçeğini bilen, insanını tanıyan bir liderin bağımsızlık çabası sürecindeki farklı aksiyon çeşidinin günümüzde de nasıl tesirli olduğunu kanıtlıyor aslında. Barışın, doğrunun, kendini bilmenin, irade gücünün simgesi olmuş bu büyük insanın hayatından süzülüp gelen kelamlar günümüz insanı için de bir esin kaynağı oluşturuyor. Gandhi ideolojisinin bilhassa siyasal açıdan sıkıntılı ülkelerde, bugünün dünya önderlerinin siyasetlerini biçimlendirmede kıymetli bir rolü olmuştur ve milletlerarası siyasetin geleceğini etkilemeye de devam edecektir. (Kafekitap)
Tarihin tüm hilebazlarının öyküsü
David Leeming , Jake Page’den İlah Mitleri. Dünyadaki her şeye hükmeden, her şeyi veren ve her şeyi alan Tanrıçaların vakti geride kalıyordu. Artık, her şeyin mutlak hâkimi olmak üzere var olan, yeri ve göğü birbirinden ayıran, hatta bütün fazlalıkları eleyip tek başına kâinata hükmedecek tek bir Tanrı’ya giden yolda İlahların devri başlıyordu. ömrün simgesi, doğurgan Tanrıçaların güçlü, otoriter ve birtakım kimi bir çok çapkın, zalim eşleri, erkek kardeşleri ya da babaları İlahlar; insan cinselliğinin birinci güçlü simgesi Zeus’tan, mitolojinin en oyuncu rabbi Loki’ye, Afrikalı muzip örümcek ilah Anansi’den, beşerlerle alay etmeyi seven Krişna-Vişnu’ya, tarihin tüm hilebazlarının öyküsüdür bu kitap… (Say Yayınları)
Hayat öyküsünün bilgileri ışıltılı değildir
Demet Altınyeleklioğlu’ndan Nihavent Hıçkırık-İhsan Raif’in Romanı. Edebiyat tarihimizde “hece veznini kullanan birinci bayan şairimiz” olarak geçer İhsan Raif’in ismi. Feylesof, şair İstek Tevfik’in öğrencisi İhsan Raif, şiirlerinin dışında yazdığı güfteler ve yaptığı bestelerle de farklı bir yere sahiptir sanat hayatımızda. Fakat hayat öyküsünün bilgileri, edebiyat ve müzik tarihinde yazıldığı kadar ışıltılı değildir. Osmanlı’nın son vezirlerinden Köse Raif Paşa’nın kızı olarak, Batılı eğitim ve hayat stiline karşın eşini kendisi seçemedi. Birinci eşi İhsan Raif’e bir tuzak kurarak onunla evlenecek, ondan sonrasında ne on beş yıl süren bu birinci evliliğinde ne de başka evliliklerinde memnun bir hayat yaşayacaktı… (Kırmızı Kedi Yayınları)
Fikir hayatındaki dönüşümler
Michel Balivet’ten Tasavvuf ve İsyan. Mevlana Celaleddin Rumî, Hacı Bektaş, Yunus Emre ve İbn Arabi üzere mutasavvıfların dinlerüstü uzlaştırmacı hali Anadolu’daki hoşgörülü tasavvuf anlayışının kaynağını oluşturmaktadır. Muharrire göre bu mistik kişiselyetlerin fikirleri ve öncülüğü, Hıristiyan nüfus ile çoğunluğunu Türklerin oluşturduğu Müslüman halkın, Anadolu’da ortak bir coğrafyayı paylaşarak farklı inançların temelde birlik bulmasını sağlamıştır. Kitap, kişiselyeti ve tasavvuf anlayışının oluşumunda Anadolu ve Balkan miraslarının ehemmiyeti yadsınamayacak olan Pir Bedreddin’in Edirne’den Kahire’ye uzanan eğitim hayatını, Hüseyin Ahlatî’yle tanışmasını, fikir omurundaki dönüşümleri, isyana hakikat giden süreci ve idamını detaylarıyla ele almaktadır. (Alfa Yayıncılık)
Aşk ve kıskançlık temalar
Namık Kemal’den İntibah. Biz sürekli Avrupa lisanlarının edebiyatça gerek intihap ettikleri kavaid-i külliyeye gerek ihtiyar eyledikleri tarz-ı taklide tâbi olmak mecburiyetindeyiz. Zira gerek o kavaid-i külliye gerek o tarz-ı taklit Avrupa’nın evham-ı heveskâranesinden çıkma birtakım hayalât değil sadece hakikat ve külliyen sevk-i tabiattır. Namık Kemal. İntibah genel olarak aşk ve kıskançlık temaları etrafında kurgulanmış ruhsal ve kısmen toplumsal muhtevalı bir eser olarak tanımlanır. Bu ve buna benzeri hususlar Türk edebiyatında daha evvelki periyotlarda mesneviler ile halk kıssalarında de işlenmiştir. Fakat Namık Kemal, savunduğu “edebiyat-ı sahiha” ismine, analiz ve tasvirleriyle mümkün olduğunca eskilerden ayrılmaya uğraş etmiş, kelam konusu bir kısım hisleri eskilerin bilakis hayalî olarak değil beşerî ve gerçekçi planda ele almaya çalışmıştır. Abdullah Uçman. (Can Yayınları)
Tarihe yakışan bir gelecek
Umut Arık’tan Türk’e Yeni Bir Dünya. Türk milleti tarihin 6 bin yıllık bir kısmında, Pasifik Okyanusu’ndan Atlantik Okyanusu’na, Kuzey Avrasya’dan Afrika’da Büyük Sahra’ya, Asya’da Çin ve Hindistan’a erişen devletler kurmuştur. Artık 2023 yılında Türkiye Cumhuriyeti varlığının ikinci yüzyılına ulaşırken, Avrasya’dan Türk Dünyası’nın bir daha doğduğunu görmek mutluluğuna da ermiş bulunuyoruz. Yeni bir dünya, Türkiye’ye, büyük tarihine yakışan bir gelecek vaat ediyor. Bu kitap, bu umutla başlatılan çalışmaların birinci senelerında yapılanların kısa bir kıssasıdır. Türk Dünyası, muvaffakiyetlerini kuvvetli bir işbirliğiyle kesinlikle medeniyetin en yüksek düzebir daha ulaştıracaktır. (Destek Yayınları)
Edebiyatın kendine has sorunları irdeleniyor
Asuman Susam’dan Açıklığa Hakikat. Kitapta, edebiyatın kendine has problemleri öbür disiplinleri de içine alan çoğulcu bir bakışla yazar-metin-okur üçgeninde irdeleniyor. Behçet Necatigil’den Nilgün Marmara’ya, Anita Sezgener’den Bülent Keçeli’ye, Süreyya Berfe’den Ethem Baran’a, Elif Sofya’dan Mustafa Irgat’a, Hulki Aktunç’tan Suat Derviş’e biroldukca muharrir ve şairin metinlerine odaklanılan yazılarda, bilhassa şiirin sorunsalları, açmazları ve çıkış noktaları üzerine incelikli görüşler sunuluyor. Kitap, ehil bir şairin okuma gözlüğüne yansıyanlar. (Everest Yayınları)