Uğur Portakal
Muharrir Özge Doğar’ın ‘Minnina Işıkları Kapama’ kitabında Ece karakterini besleyerek ömrümüze dâhil ettiği bu çarpıcı öykü ve öyküdeki öbür kahramanlar, her gün yanı başımızda birebir kültürü, ritüelleri paylaştığımız ve birbirinin gibisi kült inançlarla iç içe yaşadığımız toplumun yansıması olarak karşımıza çıkıyor.
Müellif, kırık bir ayna üzere kendimizle yüzleşmemizde okuru sorguya çekerken ve nihayetinde üniversal ahlakın ve de çağımızın çığ üzere büyüyen, susturulmak zorunda kalmış büyük erkeklerin küçük bayanlarından ya da küçük oğlanlarından yola çıkarak, daha evvel yazılanlar üzerine yenidena düşülmemiş yeni bir romanla hayatımıza ‘merhaba’ dedi.
Çukurova’dan İstanbul’a göç eden bu öyküde, metinler ortası seyahatte pamuk tarlasındaki kozaların rahmetinin azaldığını, eski diye tabir ettiğimiz insanların toprakla hemhal ve büyük bir tevazu ile teknoloji çağında dahi kendi öz benliklerini kaybetmeden insanlığa uzaktan tıpkı bir sis perdesinin akabinde baktıklarını görür üzere oluyoruz.
Neredeyse her gün televizyon ve gazetelerde onlarcasını izleyip-okuduğumuz ensest öykülerini birkaç akrep-yelkovan kovalamacası içinde sindirip unuturken, bu cins travmatik öykülerin bunu hayatış olan küçücük çocukların hayatında ne kadar ağır bedelleri olduğunun farkında bile değiliz. Ya da farkındaysak da ağzı kapatılarak, gözü korkutularak susturulmuş onlarca çocuğun kimler olduğunu dahi bilmiyoruz. Müellif bu bağlamda bahis aldığı kıssayla beyaz dişlerimizin gerisindeki çürüklerle olan savaşımızı işaret ediyor.
Minnina Işıkları Kapatma, Özge Doğar, 160 syf., Detay Yayınları, 2021.
Ece karakteri, başarılı bir tabip olarak topluma kısmen empoze edilmiş olsa da geçmişinden gelen ve peşini son ana dek bırakmayan travmatik gölgelerin içsel karmaşasıyla sık sık oyunlar oynadığı ve gölgelerin ışığı her kezinde yuttuğu çarpıtıcı bir olay örgüsüyle yer yer büyümek ve bayanlığını keşfetmek için çırpınan, kimi vakit de çocukken sırtını yasladığı rutubetli banyo duvarlarının soğukluğunda üşüyen, her gün yolda rastlaştığımız onlarca bayandan yalnızca biri.
Sırtına düşmüş dağlardan kurtulamayan Ece’nin sırtındaki dağları yeşertmeye karar vermesiyle kâh tökezleyip kâh aşikâr bir ritimde ahengini yakalamasına ramak kala karşımıza çıkan Meral karakteri de toplumumuz içerisinde kendi hemcinslerine yapabileceği en büyük kötülüklerden biriyle; dostu Ece’nin erkek arkadaşı Mehmet ile birebir yatağı paylaşmasıyla Ece’nin travmalarına bir yenisini ekliyor.
Özge Doğar’ın kıssada Anadolu bayanı bakılırsavini verdiği Adile annenin ise öykünün başından sonuna kadar Ece için çırpınışlarını, yaralarını sabırla sarmaya çalışmasını, küçücük bir kız çocuğunun ortasından büyük bir bayan çıkarmaya çalışmadan büyük bir tevazu ve faziletle kendi şahsi menkıbesine ulaştığını görüyoruz.
Z jenerasyonundan Alfa nesline gerçek ilerlediğimiz bu senelerda ‘Adile Anne’ üzere karakterlerin bilhassa bu jenerasyonlar için geçmişe bakıldığında örnek alınabilecek karakterler olarak romana mevzu olması elzemdir. Özge Doğar, bu bağlamda geleceğe ışık tutarak aslında edebiyat ve yazın hayatında tahminen de filizlerini dahi goremeyeceği tohumlar bırakıyor gelecek nesillere.
Kozmosun kendi algoritmalarını ilmek ilmek dokuyarak ulaşıp bir ortaya getirdiği Alper ve Ece, lisanımıza pelesenk olmuş tesadüf sözünün aslında içi boş bir kavram olarak zihinlerimizi meşgul ettiğinin ispatıdır. Kitabı toplumsal medyada birinci gördüğümde de, daha sonrasında elime alıp mistik bir etkileşimle fısıltısını duyduğumda da müellifin her şeydilk evvel niye ‘Minnina Işıkları Kapama’ söylemiş olduğini merak etmiştim. Epey bir vakittir ‘MİNNİNA’ üzere birleştirici bir sözle karşılaşmamakla birlikte; güzellerin safında ‘MİNNİNA’ olmayı yeğledim öykü boyunca.
Oldukça bir vakittir sokaklarda, site içerisinde bahçede cıvıldayıp koşturan ve bizlere bakarken büyümenin keşfini yapmaya çalışan komşu çocuklarına, mahallelimizin kimi kıvırcık, kimi saçları bukle bukle, kimi hınzır çocuklarına bakıp tebessüm dahi edemiyoruz. Toplum algısının makus kanılara evrildiği, büyüklerin artık çocukları saf bir masumiyetle sevebileceğine inanabilecek yüreklerin oldukcatan katar katar göç yaşadığı bir çağın kapısında olduğumuzu ‘Minnina Işıkları Kapama’ isimli bu romanda şubat soğuğu üzere yüzümüze vuruyor Özge Doğar.
Kıssayla bütünleşmiş, okuyucuya derinlerden seslenerek sorgusuz yaşayan üst hayatın beşerlerine gerçek bir köprü atıyor. Bayan imgesinin açmazları içinde sıkışıp kalmış Ece’nin, Avukat Cavidan karakterinin ruhundaki tomurcuk kalarak açamamış çiçeğe dokunmasıyla tensel bir duyumsamayı ve birinci kadınsı isteğini tetikleyen anı tıpkı bir küstüm çiçeği yaprağı üzere öze dönüşünün birinci kapanması olarak gerçekleştiriyor.
Bunların yanı sıra ihtimamla ve sonucunda serpiştirilmiş mitolojik öykülerle de okurun metinler içinde ortada bir soluklanmasını sağlıyor. Rengârenk Taksim Meydanı’nın Anadolu’nun kültürel mirasıyla daha da renklendiği bir şafak vaktinde yardımlaşmanın, paylaşmanın ve “MİNNİNA” demenin; süratle geçip gittiğimiz bu hayattan enstantaneler olarak gerçek hayatın asıl hikayesi olarak zihinlerde yer edeceğidir.
‘Minnina Işıkları Kapama’ isimli bu çarpıcı romanda göze çarpan bir diğer öge ise bayan karakterlerin baştan sona bir birleriyle olan dayanışma içgüdüsüdür. Feminizm akımının temel dinamiklerinin erkeği ötekileştirmeden, kendi haklarının eşitliğini temel alarak karşı cinsi de yermeden bu akımın gerçek bütünlüğünü bir x-ray aletinden geçirerek bir daha gözler önüne seriyor. Bayan olsun, erkek olsun “Minnina” demenin hoşluğunu ve bütünleştiriciliğini bizlerle yalın bir anlatım ve çarpıcı bir kıssayla gözler önüne seriyor Doğar.
‘Minnina Işıkları Kapama’ müellifin, toplumda üstü örtülmeye çalışılıp, büyüklerin küçük çocukların itirafları karşısında parmak ısırdığı, anne-baba imgesinin karanlık taraflarında çocukların hiç büyüyemediğinin acı ancak trajik ispatıdır.
Romanı bitirip kapağı kapadığımda buğulanmış gözlerle Ece ve Ece üzere ömrünü dar bir halka içerisinde sürdürmeyi tercih eden ve hayatı boyunca ortasındaki ‘küçük kadınla’ savaşmak zorunda kalan tüm bayanlar için bir özrü borç bildim. Hepinizden, hepimiz ismine özür diliyorum…
Muharrir Özge Doğar’ın ‘Minnina Işıkları Kapama’ kitabında Ece karakterini besleyerek ömrümüze dâhil ettiği bu çarpıcı öykü ve öyküdeki öbür kahramanlar, her gün yanı başımızda birebir kültürü, ritüelleri paylaştığımız ve birbirinin gibisi kült inançlarla iç içe yaşadığımız toplumun yansıması olarak karşımıza çıkıyor.
Müellif, kırık bir ayna üzere kendimizle yüzleşmemizde okuru sorguya çekerken ve nihayetinde üniversal ahlakın ve de çağımızın çığ üzere büyüyen, susturulmak zorunda kalmış büyük erkeklerin küçük bayanlarından ya da küçük oğlanlarından yola çıkarak, daha evvel yazılanlar üzerine yenidena düşülmemiş yeni bir romanla hayatımıza ‘merhaba’ dedi.
Çukurova’dan İstanbul’a göç eden bu öyküde, metinler ortası seyahatte pamuk tarlasındaki kozaların rahmetinin azaldığını, eski diye tabir ettiğimiz insanların toprakla hemhal ve büyük bir tevazu ile teknoloji çağında dahi kendi öz benliklerini kaybetmeden insanlığa uzaktan tıpkı bir sis perdesinin akabinde baktıklarını görür üzere oluyoruz.
Neredeyse her gün televizyon ve gazetelerde onlarcasını izleyip-okuduğumuz ensest öykülerini birkaç akrep-yelkovan kovalamacası içinde sindirip unuturken, bu cins travmatik öykülerin bunu hayatış olan küçücük çocukların hayatında ne kadar ağır bedelleri olduğunun farkında bile değiliz. Ya da farkındaysak da ağzı kapatılarak, gözü korkutularak susturulmuş onlarca çocuğun kimler olduğunu dahi bilmiyoruz. Müellif bu bağlamda bahis aldığı kıssayla beyaz dişlerimizin gerisindeki çürüklerle olan savaşımızı işaret ediyor.
Minnina Işıkları Kapatma, Özge Doğar, 160 syf., Detay Yayınları, 2021.
Ece karakteri, başarılı bir tabip olarak topluma kısmen empoze edilmiş olsa da geçmişinden gelen ve peşini son ana dek bırakmayan travmatik gölgelerin içsel karmaşasıyla sık sık oyunlar oynadığı ve gölgelerin ışığı her kezinde yuttuğu çarpıtıcı bir olay örgüsüyle yer yer büyümek ve bayanlığını keşfetmek için çırpınan, kimi vakit de çocukken sırtını yasladığı rutubetli banyo duvarlarının soğukluğunda üşüyen, her gün yolda rastlaştığımız onlarca bayandan yalnızca biri.
Sırtına düşmüş dağlardan kurtulamayan Ece’nin sırtındaki dağları yeşertmeye karar vermesiyle kâh tökezleyip kâh aşikâr bir ritimde ahengini yakalamasına ramak kala karşımıza çıkan Meral karakteri de toplumumuz içerisinde kendi hemcinslerine yapabileceği en büyük kötülüklerden biriyle; dostu Ece’nin erkek arkadaşı Mehmet ile birebir yatağı paylaşmasıyla Ece’nin travmalarına bir yenisini ekliyor.
Özge Doğar’ın kıssada Anadolu bayanı bakılırsavini verdiği Adile annenin ise öykünün başından sonuna kadar Ece için çırpınışlarını, yaralarını sabırla sarmaya çalışmasını, küçücük bir kız çocuğunun ortasından büyük bir bayan çıkarmaya çalışmadan büyük bir tevazu ve faziletle kendi şahsi menkıbesine ulaştığını görüyoruz.
Z jenerasyonundan Alfa nesline gerçek ilerlediğimiz bu senelerda ‘Adile Anne’ üzere karakterlerin bilhassa bu jenerasyonlar için geçmişe bakıldığında örnek alınabilecek karakterler olarak romana mevzu olması elzemdir. Özge Doğar, bu bağlamda geleceğe ışık tutarak aslında edebiyat ve yazın hayatında tahminen de filizlerini dahi goremeyeceği tohumlar bırakıyor gelecek nesillere.
Kozmosun kendi algoritmalarını ilmek ilmek dokuyarak ulaşıp bir ortaya getirdiği Alper ve Ece, lisanımıza pelesenk olmuş tesadüf sözünün aslında içi boş bir kavram olarak zihinlerimizi meşgul ettiğinin ispatıdır. Kitabı toplumsal medyada birinci gördüğümde de, daha sonrasında elime alıp mistik bir etkileşimle fısıltısını duyduğumda da müellifin her şeydilk evvel niye ‘Minnina Işıkları Kapama’ söylemiş olduğini merak etmiştim. Epey bir vakittir ‘MİNNİNA’ üzere birleştirici bir sözle karşılaşmamakla birlikte; güzellerin safında ‘MİNNİNA’ olmayı yeğledim öykü boyunca.
Oldukça bir vakittir sokaklarda, site içerisinde bahçede cıvıldayıp koşturan ve bizlere bakarken büyümenin keşfini yapmaya çalışan komşu çocuklarına, mahallelimizin kimi kıvırcık, kimi saçları bukle bukle, kimi hınzır çocuklarına bakıp tebessüm dahi edemiyoruz. Toplum algısının makus kanılara evrildiği, büyüklerin artık çocukları saf bir masumiyetle sevebileceğine inanabilecek yüreklerin oldukcatan katar katar göç yaşadığı bir çağın kapısında olduğumuzu ‘Minnina Işıkları Kapama’ isimli bu romanda şubat soğuğu üzere yüzümüze vuruyor Özge Doğar.
Kıssayla bütünleşmiş, okuyucuya derinlerden seslenerek sorgusuz yaşayan üst hayatın beşerlerine gerçek bir köprü atıyor. Bayan imgesinin açmazları içinde sıkışıp kalmış Ece’nin, Avukat Cavidan karakterinin ruhundaki tomurcuk kalarak açamamış çiçeğe dokunmasıyla tensel bir duyumsamayı ve birinci kadınsı isteğini tetikleyen anı tıpkı bir küstüm çiçeği yaprağı üzere öze dönüşünün birinci kapanması olarak gerçekleştiriyor.
Bunların yanı sıra ihtimamla ve sonucunda serpiştirilmiş mitolojik öykülerle de okurun metinler içinde ortada bir soluklanmasını sağlıyor. Rengârenk Taksim Meydanı’nın Anadolu’nun kültürel mirasıyla daha da renklendiği bir şafak vaktinde yardımlaşmanın, paylaşmanın ve “MİNNİNA” demenin; süratle geçip gittiğimiz bu hayattan enstantaneler olarak gerçek hayatın asıl hikayesi olarak zihinlerde yer edeceğidir.
‘Minnina Işıkları Kapama’ isimli bu çarpıcı romanda göze çarpan bir diğer öge ise bayan karakterlerin baştan sona bir birleriyle olan dayanışma içgüdüsüdür. Feminizm akımının temel dinamiklerinin erkeği ötekileştirmeden, kendi haklarının eşitliğini temel alarak karşı cinsi de yermeden bu akımın gerçek bütünlüğünü bir x-ray aletinden geçirerek bir daha gözler önüne seriyor. Bayan olsun, erkek olsun “Minnina” demenin hoşluğunu ve bütünleştiriciliğini bizlerle yalın bir anlatım ve çarpıcı bir kıssayla gözler önüne seriyor Doğar.
‘Minnina Işıkları Kapama’ müellifin, toplumda üstü örtülmeye çalışılıp, büyüklerin küçük çocukların itirafları karşısında parmak ısırdığı, anne-baba imgesinin karanlık taraflarında çocukların hiç büyüyemediğinin acı ancak trajik ispatıdır.
Romanı bitirip kapağı kapadığımda buğulanmış gözlerle Ece ve Ece üzere ömrünü dar bir halka içerisinde sürdürmeyi tercih eden ve hayatı boyunca ortasındaki ‘küçük kadınla’ savaşmak zorunda kalan tüm bayanlar için bir özrü borç bildim. Hepinizden, hepimiz ismine özür diliyorum…