Kaşıntı niçinleri (pruritus)

Hasan

New member
Kaşıntı bir fazlaca deri hastalığının yanı sıra birtakım sistemik hastalıklarda da görülebilen son derece rahatsız edici bir histir. Bilhassa uzun sürdüğünde huzursuzluk, yapılan işe odaklanmada zorluk ve uyku bozukluklarına yol açar. bununla birlikte kaşıma gereksinimi oluşturması sebebi ile toplumsal izolasyona da yol açabilir. Toplumda herkes kaşıntı hissini farklı vakit içinderda ve müddetlerde olmak üzere ömründe en az birkaç sefer yaşar. En sıradan niçinlerden birisi sinek/böcek sokmaları daha sonrasında oluşan kaşıntıdır. Haftalar, aylar süren kaşıntı ise kronik kaşıntı olarak isimlendirilir ve altta yatan sebebin ortaya konmasını gerektirir.

Kaşıntı bir hastalık olmaktan çok farklı niçinlerle ortaya çıkan bir bulgudur. Deride kızarıklık, kabarıklık üzere görünür kimi değişikliklerin olduğu deri hastalıkları ile birlikte olabileceği üzere, büsbütün olağan görünen deride de ortaya çıkabilir. Kaşımaya karşın deri olağan görünebilir yahut yalnızca kaşımaya bağlı oluşan kaşıntı izleri ve lekeler ortaya çıkabilir.

Kaşıntının belirli bir deri alanında olması yahut yaygın olması farklı niçinler düşündürür. Kaşıntının ve kaşımanın uzun mühlet devam etmesi durumunda kaşıma izleri, kabuklanmalar, deride kalınlaşma ve açık yahut koyu renk değişiklikleri oluşur. Bu değişiklikler kaşıntının ağır olduğu deri alanlarına sonlu olabilir.

Kaşıntının oluşmasında kişinin yaşı, deri tipi, mesleği, çalışılan yahut yaşanan ortam, rastgele bir hastalık sebebi ile kullanılan ilaçlar, kullanılan kozmetik eserler, banyo-yeme-içme alışkanlıkları yanında gerilim de kıymetli bir niye olarak karşımıza çıkar. Asıl niçinler içinde olmamasına karşın kaşıntılı deriye dokunmak, sürtme uygulamak, ortam sıcaklığındaki artış, kahve, çay, alkol tüketimi var olan kaşıntının artmasına yol açar.

Kaşıntı kaşıma isteği uyandırır ve kaşıma kısa müddetli de olsa kaşıntıyı azaltarak bir rahatlama sağlar. Yapılan çalışmalar yinelanan kaşımanın beyinde davranışsal öğrenme alanını uyardığını göstermiştir. Yani kaşımanın verdiği kaşıntıyı gidermeyle gelen haz öğrenilebilmekte ve kaşıma davranışı devamlılık göstermeye başlayabilmektedir. bir süre daha sonra kaşıma alışkanlık haline gelen bir davranış biçimine dönüşebilmektedir.

Mantar enfeksiyonları, paraziter hastalıklardan uyuz ve bitlenme, yaşa bağlı deri kuruluğu, ürtiker, şiddetli sedef hastalığı (psoriazis), ekzemalar, suçiçeği üzere viral enfeksiyonlar kaşıntıya niye olabilen deri hastalıklarından yalnızca birkaçıdır. Sistemik hastalıklardan kronik böbrek hastalıkları, safra yollarında tıkanmaya yahut karaciğer hastalıklarına bağlı sarılık durumları, demir eksikliği, multiple miyelom, tiroid hastalıkları, şeker hastalığı ve lenfomalar kaşıntı görülen durumlardan bazılarıdır. Gördüğümüz üzere kaşıntı kimi vakit değerli bir hastalığın erken teşhis edilmesini sağlayabilecek uyarıcı bir sinyal olabilmektedir ve bu niçinle kaşıntının sebebini ortaya koymak kıymetlidir.
 
Üst