Bitlis’in Adilcevaz ilçesinde Urartular devrine ilişkin 2 bin 300 rakımdaki Kef Kalesi’nde 50 yıl ortadan daha sonra başlatılan hafriyat çalışmalarının tarihe ışık tutması bekleniyor.
Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Arkeoloji Kısmı öğretim üyesi Doç. Dr. İsmail Coşkun’un başkanlığında başlayan hafriyatta, lisan bilimcileri, antropologlar, sanat tarihçileri, kimya ve jeofizikçilerden oluşan 20 kişilik bir takım yer alıyor. Kef Kalesi Hafriyat Lideri Doç. Dr. İsmail Coşkun, 50 yıl daha sonra başlayan hafriyatlarda 2 bin 300 rakımda 60 bin metrekarelik büyük bir alanda hafriyata devam ettiklerini belirtti.
“100 ODADAN FAZLA BİR SARAYIN OLDUĞUNU DÜŞÜNÜYORUZ”
Urartu Hükümdarı 2. Rusa tarafınca inşa edilen Kef Kalesi’ndeki saray yapısında çalışmalara tartı verdiklerini belirten Coşkun, “Geçen sene kısa bir periyot hafriyat yaptık, ikinci dönem kazımızı yapıyoruz. 50 sene daha sonra bölgede tekrar hafriyata başladık. Burada yüz odadan daha fazla olduğunu düşündüğümüz bir saray var. Bu saray kısmında devasa fil ayaklarını yenidendan ayağa kaldırmak öncelikli planlarımız içerisinde yer alıyor. Alanımız büyük bir yeri kapsıyor ve 2 bin 300 rakımda hafriyat yapıyoruz. 60 bin metrekarelik büyük bir alanda kazımız devam ediyor” dedi.
“FİL AYAKLARINDAN YALNIZCA BİR ADEDİNİ KALDIRABİLDİK”
Süphan Dağı’na ve Adilcevaz ilçesine hakim bir zirvede hafriyat çalışmalarını yürüttüklerini belirten Doç. Dr. İsmail Coşkun, “Süphan Dağı, Urartular için bir ilah olarak görülüyor. Ve bu kale milattan evvel 685 ve 645 yılları içinde yaşayan 2. Rusa tarafınca yapılıyor. 2. Rusa 4 tane büyük kent inşa ediyor. Ayanıs, Bastan, Toprak Kale ve buradaki Kef Kalesi bu kentler içerisinde yer alıyor. Buradaki kentimiz Adilcevaz ilçemize fazlaca hakim bir pozisyonda ve yol güzergahlarını denetim atlına alabilecek bir yerde bulunuyor. Geçen sene de fil ayaklarından yalnızca bir adedini ayağa kaldırabildik, zira kış mevsimine yaklaştığımız için epey fazla fil ayağını ayağa kaldıramamıştık. Bu sene de başka fil ayaklarını yavaş yavaş ayağa kaldırmayı düşünüyoruz” diye konuştu.
“BU BÖLGEDE URARTU YAZI ARŞİVİ OLMASI MÜMKÜN”
Kef Kalesi Hafriyat Lider Yardımcısı Orhan Varol da, hafriyat alanında birtakım yazıtların bulunduğunu söylemiş oldu.
Varol, “Burası kıymetli bir alan. Zira burası Urartu’nun en varlıklı olduğu periyot. Bu bölgede bir Urartu yazı arşivinin olması mümkün. Burada şu an fil ayakları bulundu ve bu fil ayaklarının bulunduğu alanda yazıtlar ortaya çıkartıldı. Bunlardan en güzel korunanı şu anda Anadolu Medeniyetler Müzesi’nde bulunuyor. Yazıtlar üzerinde en çok aşıhusi konutundan bahsediliyor. Bu hazine meskeni olarak belirtiliyor. Burada ‘hus’ sözcüğünün mesken ile bağlantılı olduğu, yani biraz Hint ve Avrupa lisanları ile bağlantılı olduğu manasını içerdiği görülüyor. Ve Urartucanın da aslında bu alanda hayli saf bir lisan olmadığı, diğer lisanlarla etkileşim yaşadığı anlaşılıyor. Buradaki çalışmalarla bunlar daha anlaşılır hale gelebilir” dedi.
“KEF KALESİ GİZEMİNİ AYDINLATMAYA ÇALIŞACAĞIZ”
Kef Kalesi Hafriyat Lider Yardımcısı Dr. Öğretim Üyesi Erdal Polat ise “Urartu Krallığı, Doğu Anadolu’da hakimiyet kuran kuvvetli bir krallıktı. 2. Rusa tahta oturduktan daha sonra birtakım imar faaliyetlerinde bulundu ve Kef Kalesi de imar faaliyetlerinde bulunduğu alanlardan bir adedidir. Hafriyat çalışmalarında dolgu topraklarını aldıktan daha sonra fil ayaklarını oluşturan bazalt taşlarını ayağa kaldırma süreçleri gerçekleştiriliyor. Bunlarla birlikte Adilcevaz Muhafaza Kurulu’nda yer alan ve üzerinde ilah bezemelerinin yer almış olduğu birtakım figürlü taşlar var. Bu figürlü taşlardan bir tanesi de hafriyat alanımızda bulunmaktadır. Yapacağımız kazılarla bu gizemi aydınlatmaya çalışacağız” diye konuştu. (İHA)
Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Arkeoloji Kısmı öğretim üyesi Doç. Dr. İsmail Coşkun’un başkanlığında başlayan hafriyatta, lisan bilimcileri, antropologlar, sanat tarihçileri, kimya ve jeofizikçilerden oluşan 20 kişilik bir takım yer alıyor. Kef Kalesi Hafriyat Lideri Doç. Dr. İsmail Coşkun, 50 yıl daha sonra başlayan hafriyatlarda 2 bin 300 rakımda 60 bin metrekarelik büyük bir alanda hafriyata devam ettiklerini belirtti.
“100 ODADAN FAZLA BİR SARAYIN OLDUĞUNU DÜŞÜNÜYORUZ”
Urartu Hükümdarı 2. Rusa tarafınca inşa edilen Kef Kalesi’ndeki saray yapısında çalışmalara tartı verdiklerini belirten Coşkun, “Geçen sene kısa bir periyot hafriyat yaptık, ikinci dönem kazımızı yapıyoruz. 50 sene daha sonra bölgede tekrar hafriyata başladık. Burada yüz odadan daha fazla olduğunu düşündüğümüz bir saray var. Bu saray kısmında devasa fil ayaklarını yenidendan ayağa kaldırmak öncelikli planlarımız içerisinde yer alıyor. Alanımız büyük bir yeri kapsıyor ve 2 bin 300 rakımda hafriyat yapıyoruz. 60 bin metrekarelik büyük bir alanda kazımız devam ediyor” dedi.
“FİL AYAKLARINDAN YALNIZCA BİR ADEDİNİ KALDIRABİLDİK”
Süphan Dağı’na ve Adilcevaz ilçesine hakim bir zirvede hafriyat çalışmalarını yürüttüklerini belirten Doç. Dr. İsmail Coşkun, “Süphan Dağı, Urartular için bir ilah olarak görülüyor. Ve bu kale milattan evvel 685 ve 645 yılları içinde yaşayan 2. Rusa tarafınca yapılıyor. 2. Rusa 4 tane büyük kent inşa ediyor. Ayanıs, Bastan, Toprak Kale ve buradaki Kef Kalesi bu kentler içerisinde yer alıyor. Buradaki kentimiz Adilcevaz ilçemize fazlaca hakim bir pozisyonda ve yol güzergahlarını denetim atlına alabilecek bir yerde bulunuyor. Geçen sene de fil ayaklarından yalnızca bir adedini ayağa kaldırabildik, zira kış mevsimine yaklaştığımız için epey fazla fil ayağını ayağa kaldıramamıştık. Bu sene de başka fil ayaklarını yavaş yavaş ayağa kaldırmayı düşünüyoruz” diye konuştu.
“BU BÖLGEDE URARTU YAZI ARŞİVİ OLMASI MÜMKÜN”
Kef Kalesi Hafriyat Lider Yardımcısı Orhan Varol da, hafriyat alanında birtakım yazıtların bulunduğunu söylemiş oldu.
Varol, “Burası kıymetli bir alan. Zira burası Urartu’nun en varlıklı olduğu periyot. Bu bölgede bir Urartu yazı arşivinin olması mümkün. Burada şu an fil ayakları bulundu ve bu fil ayaklarının bulunduğu alanda yazıtlar ortaya çıkartıldı. Bunlardan en güzel korunanı şu anda Anadolu Medeniyetler Müzesi’nde bulunuyor. Yazıtlar üzerinde en çok aşıhusi konutundan bahsediliyor. Bu hazine meskeni olarak belirtiliyor. Burada ‘hus’ sözcüğünün mesken ile bağlantılı olduğu, yani biraz Hint ve Avrupa lisanları ile bağlantılı olduğu manasını içerdiği görülüyor. Ve Urartucanın da aslında bu alanda hayli saf bir lisan olmadığı, diğer lisanlarla etkileşim yaşadığı anlaşılıyor. Buradaki çalışmalarla bunlar daha anlaşılır hale gelebilir” dedi.
“KEF KALESİ GİZEMİNİ AYDINLATMAYA ÇALIŞACAĞIZ”
Kef Kalesi Hafriyat Lider Yardımcısı Dr. Öğretim Üyesi Erdal Polat ise “Urartu Krallığı, Doğu Anadolu’da hakimiyet kuran kuvvetli bir krallıktı. 2. Rusa tahta oturduktan daha sonra birtakım imar faaliyetlerinde bulundu ve Kef Kalesi de imar faaliyetlerinde bulunduğu alanlardan bir adedidir. Hafriyat çalışmalarında dolgu topraklarını aldıktan daha sonra fil ayaklarını oluşturan bazalt taşlarını ayağa kaldırma süreçleri gerçekleştiriliyor. Bunlarla birlikte Adilcevaz Muhafaza Kurulu’nda yer alan ve üzerinde ilah bezemelerinin yer almış olduğu birtakım figürlü taşlar var. Bu figürlü taşlardan bir tanesi de hafriyat alanımızda bulunmaktadır. Yapacağımız kazılarla bu gizemi aydınlatmaya çalışacağız” diye konuştu. (İHA)