Mardin’in Dargeçit ilçesinde sürdürülen hafriyat çalışmalarında bulunan ve 12 bin yıllık olduğunu bedellendirilen tapınak, gün yüzüne çıkarıldı. Hafriyat Lideri ve Mardin Artuklu Üniversitesi Arkeoloji Kısmı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ergül Kodaş, 2020 yılına kadar kurtarma hafriyatları olarak devam eden çalışmaların bu yıl prestijiyle ‘Cumhurbaşkanlığı Hafriyatı, Türk Tarih Kurumu’ statüsünde yürütüldüğünü söylemiş oldu.
Tarih boyunca Sümer, Akad, Babil, Hitit, Asur, Urartu, Roma, Abbasi, Selçuklu ve Osmanlı’nın da ortalarında yer aldığı 25 medeniyete mesken sahipliği yapan bölgede, ‘Ilısu Barajı ve HES Projesi Etkileşim Alanında Kalan Kültür Varlıklarının Belgelenmesi ve Kurtarılmasına Yönelik Çalışmalar’ kapsamında Mardin Müze Müdürlüğü tarafınca 2012 yılında başlatılan arkeolojik kazıların beşinci dönemi tamamlandı.
12 BİN YILLIK TAPINAK GÜN YÜZÜNE ÇIKARILDI
Dargeçit ilçesinin Ilısu Mahallesindeki Boncuklu Tarla mevkisinde yaklaşık 2.5 hektar alana sahip höyükte yapılan hafriyat çalışmalarında Epipaleolitik devirden Geç Çanak Çömlek Öncesi Neolitik devir B evresine kadar geçen sürece ilişkin epey sayıda mimari kalıntı bulundu. 12 bin yıllık geçmişiyle insanlık tarihine ışık tutan alanda yürütülen hafriyatlarda bugüne kadar bulunan 30’a yakın mesken, 6 özel flaş kamu yapısı ile mezarlarda 130 bireye ilişkin iskeletler, 100 bini aşkın boncuk ve Neolitik periyoda ilişkin 11 bin 300 yıla tarihlendiği düşünülen tapınak gün yüzüne çıkarıldı.
MEZARLAR İÇERİSİNDE 100 BİNE YAKIN BONCUK BULUNDU
Hafriyat lideri ve Mardin Artuklu Üniversitesi Arkeoloji Kısmı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ergül Kodaş, 2020 yılına kadar kurtarma hafriyatları olarak devam eden çalışmaların bu yıl prestijiyle ‘Cumhurbaşkanlığı Hafriyatı, Türk Tarih Kurumu’ destekli statüsünde yürütüldüğünü söylemiş oldu.
Boncuklu Tarla’nın Çanak Çömleksiz Neolitik periyoda tarihlenen bir yerleşim yeri olduğunu, bu periyodun bütün evrelerini kapsadığını söz eden Kodaş, “Söz konusu sürece ilişkin fazlaca sayıda mimari kalıntı, silo yapıları, konutlar, özel yapılar, kamu binaları, hayli sayıda iskelet kalıntısı, arkeobotanik kalıntılar ve beraberinde isminden de bilineceği üzere epey sayıda süs eşyası bulundu. Bunlar içinde boncuklar yoğunlukta. Şu ana kadar yapılan hafriyatlarda yaklaşık 130 bireye ilişkin iskelet açığa çıkarıldı. Bu mezarlar içerisinde de 100 binden çok boncuk var, bunların içinde ham bakırdan yapılmış bakın boncuklar başka bir kıymete sahip” dedi.
“12 BİN YILA TARİHLENEN BİR TAPINAK”
Ortaya çıkarılan binanın hem mimari özellikleri tıpkı vakitte ortasındaki buluntular niçiniyle inançla alakalı olduğunu düşündüklerini belirten Kodaş, “İçerisinde hem steller var, hem kolanlar var, taş örgü, payandalar var. Tabanı yer yer ana kayaya oyulmuş kireç taşı, yer yer terazi kullanılmış. İçerisinde ocakları ve sunakları var. Ayrıyeten kimi sunaklar içerisinde de boğa başlarının şuurlu olarak bırakılmış olduğunu gorebiliyoruz. O yüzden bu yıl ki yapılan çalışmalarda bu ve gibisi binaların boncukla tarlada inanç kapsamıyla ilgili olabileceğini daha ağır olarak düşünmeye başladık. Yapının kendine mahsus bir mimari üslubu, hali ve iç düzenlemesi var. Bu özellikleriyle gibisi öbür bir yerde var diyemeyiz. 12 bin yıla tarihlenen bir tapınak olduğunu söyleyebiliriz” diye konuştu.
“MARDİN’İN GEÇMİŞİNE IŞIK TUTACAK”
Dargeçit Belediye Lideri Mehmet Cüneyt Aksoy, 2012 yılında hafriyat çalışmalarının başlandığı Boncuklu Tarlada dördüncü etabın da tamamlandığını belirterek, “Kazı çalışmalarında 12 bin yıllık olduğunu kestirim ettiğimiz bir tapınak bulundu. Bu heyecan verici, burada elde edilecek yeni bulgular geçmişe ışık tutacaktır” dedi.
“GÖBEKLİTEPE’DEN DAHA ESKİ”
Aksoy, Boncuklu Tarlanın Şanlıurfa’daki Göbekli Doruktan daha eski olduğunu belirterek, “Hemen barajın kenarında 12 bin 300 yıllık bir geçmişe rastladık. Göbekli Tepe’den yaklaşık bin yıl daha eski tarihi yapıtlara ulaştık. Bir kente ulaştık. Tarihte bundan daha eski yuvarlak binalara daha rastlanılmamış. Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın da takviyesiyle burada hafriyatlar devam ettikçe, yeni şeyler ortaya çıktıkça, ilçemizin turizm açısından epey değerli bir hale geleceğini düşünüyorum” diye konuştu.
“HER YERDEN TARİH FIŞKIRIYOR”
Dargeçitte incelemelerde bulunan Mardin Valisi ve Büyükşehir Belediye Lider Vekili Mahmut Demirtaş, “Mardin’in her yerinden tarih fışkırıyor. Boncuklu Tarla’nın makul bir hafriyat çalışmasının akabinde elde edilen bulgular üzerinde yapılan incelemede Göbeklitepe’den daha eski bir yerleşim yeri olduğu konusunda ortak bir fikir var” dedi.
Vali Demirtaş, insanlık tarihine ışık tutacak Boncuklu Tarla’nın müdafaa altına alınmasına yönelik çalışma planlandıklarını belirtti. Hafriyatlarda ortaya çıkarılan bulgular üzerinde yapılan incelemelerde Boncuklu Tarla’nın Göbeklitepe’den daha eski bir tarihe sahip olduğunun öngörüldüğünü lisana getiren Vali Demirtaş, şu sözleri kullandı:
* İnsanlık tarihinin karanlıkta kalan noktasının aydınlatılmasında tarih boyunca farklı medeniyetlere mesken sahipliği yapmış ve her yeri tarih kokan medeniyetler beşiği Mardinimiz değerli bir kent pozisyonundadır.
* Boncuklu Tarla’nın belli bir hafriyat çalışmasının akabinde elde edilen bulgular üzerinde yapılan incelemede Göbeklitepe’den daha eski bir yerleşim yeri olduğu konusunda ortak bir fikir var.
* Hafriyatlar tam manasıyla gerçekleştiğinde insanlık tarihi konusunda daha aydınlatıcı bilgiler ortaya çıkacağına inanıyorum. Boncuklu Tarlada Bakanlığımızın takviyelerinin yanı sıra Valilik olarak da dayanak vermek için çalışmalar gerçekleştireceğiz. Bu çalışmalarımız kapsamında birinci vakit içinderda alanın muhafaza altına alınmasına yönelik bir çalışma yapmayı planlıyoruz. DHA
Tarih boyunca Sümer, Akad, Babil, Hitit, Asur, Urartu, Roma, Abbasi, Selçuklu ve Osmanlı’nın da ortalarında yer aldığı 25 medeniyete mesken sahipliği yapan bölgede, ‘Ilısu Barajı ve HES Projesi Etkileşim Alanında Kalan Kültür Varlıklarının Belgelenmesi ve Kurtarılmasına Yönelik Çalışmalar’ kapsamında Mardin Müze Müdürlüğü tarafınca 2012 yılında başlatılan arkeolojik kazıların beşinci dönemi tamamlandı.
12 BİN YILLIK TAPINAK GÜN YÜZÜNE ÇIKARILDI
Dargeçit ilçesinin Ilısu Mahallesindeki Boncuklu Tarla mevkisinde yaklaşık 2.5 hektar alana sahip höyükte yapılan hafriyat çalışmalarında Epipaleolitik devirden Geç Çanak Çömlek Öncesi Neolitik devir B evresine kadar geçen sürece ilişkin epey sayıda mimari kalıntı bulundu. 12 bin yıllık geçmişiyle insanlık tarihine ışık tutan alanda yürütülen hafriyatlarda bugüne kadar bulunan 30’a yakın mesken, 6 özel flaş kamu yapısı ile mezarlarda 130 bireye ilişkin iskeletler, 100 bini aşkın boncuk ve Neolitik periyoda ilişkin 11 bin 300 yıla tarihlendiği düşünülen tapınak gün yüzüne çıkarıldı.
MEZARLAR İÇERİSİNDE 100 BİNE YAKIN BONCUK BULUNDU
Hafriyat lideri ve Mardin Artuklu Üniversitesi Arkeoloji Kısmı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ergül Kodaş, 2020 yılına kadar kurtarma hafriyatları olarak devam eden çalışmaların bu yıl prestijiyle ‘Cumhurbaşkanlığı Hafriyatı, Türk Tarih Kurumu’ destekli statüsünde yürütüldüğünü söylemiş oldu.
Boncuklu Tarla’nın Çanak Çömleksiz Neolitik periyoda tarihlenen bir yerleşim yeri olduğunu, bu periyodun bütün evrelerini kapsadığını söz eden Kodaş, “Söz konusu sürece ilişkin fazlaca sayıda mimari kalıntı, silo yapıları, konutlar, özel yapılar, kamu binaları, hayli sayıda iskelet kalıntısı, arkeobotanik kalıntılar ve beraberinde isminden de bilineceği üzere epey sayıda süs eşyası bulundu. Bunlar içinde boncuklar yoğunlukta. Şu ana kadar yapılan hafriyatlarda yaklaşık 130 bireye ilişkin iskelet açığa çıkarıldı. Bu mezarlar içerisinde de 100 binden çok boncuk var, bunların içinde ham bakırdan yapılmış bakın boncuklar başka bir kıymete sahip” dedi.
“12 BİN YILA TARİHLENEN BİR TAPINAK”
Ortaya çıkarılan binanın hem mimari özellikleri tıpkı vakitte ortasındaki buluntular niçiniyle inançla alakalı olduğunu düşündüklerini belirten Kodaş, “İçerisinde hem steller var, hem kolanlar var, taş örgü, payandalar var. Tabanı yer yer ana kayaya oyulmuş kireç taşı, yer yer terazi kullanılmış. İçerisinde ocakları ve sunakları var. Ayrıyeten kimi sunaklar içerisinde de boğa başlarının şuurlu olarak bırakılmış olduğunu gorebiliyoruz. O yüzden bu yıl ki yapılan çalışmalarda bu ve gibisi binaların boncukla tarlada inanç kapsamıyla ilgili olabileceğini daha ağır olarak düşünmeye başladık. Yapının kendine mahsus bir mimari üslubu, hali ve iç düzenlemesi var. Bu özellikleriyle gibisi öbür bir yerde var diyemeyiz. 12 bin yıla tarihlenen bir tapınak olduğunu söyleyebiliriz” diye konuştu.
“MARDİN’İN GEÇMİŞİNE IŞIK TUTACAK”
Dargeçit Belediye Lideri Mehmet Cüneyt Aksoy, 2012 yılında hafriyat çalışmalarının başlandığı Boncuklu Tarlada dördüncü etabın da tamamlandığını belirterek, “Kazı çalışmalarında 12 bin yıllık olduğunu kestirim ettiğimiz bir tapınak bulundu. Bu heyecan verici, burada elde edilecek yeni bulgular geçmişe ışık tutacaktır” dedi.
“GÖBEKLİTEPE’DEN DAHA ESKİ”
Aksoy, Boncuklu Tarlanın Şanlıurfa’daki Göbekli Doruktan daha eski olduğunu belirterek, “Hemen barajın kenarında 12 bin 300 yıllık bir geçmişe rastladık. Göbekli Tepe’den yaklaşık bin yıl daha eski tarihi yapıtlara ulaştık. Bir kente ulaştık. Tarihte bundan daha eski yuvarlak binalara daha rastlanılmamış. Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın da takviyesiyle burada hafriyatlar devam ettikçe, yeni şeyler ortaya çıktıkça, ilçemizin turizm açısından epey değerli bir hale geleceğini düşünüyorum” diye konuştu.
“HER YERDEN TARİH FIŞKIRIYOR”
Dargeçitte incelemelerde bulunan Mardin Valisi ve Büyükşehir Belediye Lider Vekili Mahmut Demirtaş, “Mardin’in her yerinden tarih fışkırıyor. Boncuklu Tarla’nın makul bir hafriyat çalışmasının akabinde elde edilen bulgular üzerinde yapılan incelemede Göbeklitepe’den daha eski bir yerleşim yeri olduğu konusunda ortak bir fikir var” dedi.
Vali Demirtaş, insanlık tarihine ışık tutacak Boncuklu Tarla’nın müdafaa altına alınmasına yönelik çalışma planlandıklarını belirtti. Hafriyatlarda ortaya çıkarılan bulgular üzerinde yapılan incelemelerde Boncuklu Tarla’nın Göbeklitepe’den daha eski bir tarihe sahip olduğunun öngörüldüğünü lisana getiren Vali Demirtaş, şu sözleri kullandı:
* İnsanlık tarihinin karanlıkta kalan noktasının aydınlatılmasında tarih boyunca farklı medeniyetlere mesken sahipliği yapmış ve her yeri tarih kokan medeniyetler beşiği Mardinimiz değerli bir kent pozisyonundadır.
* Boncuklu Tarla’nın belli bir hafriyat çalışmasının akabinde elde edilen bulgular üzerinde yapılan incelemede Göbeklitepe’den daha eski bir yerleşim yeri olduğu konusunda ortak bir fikir var.
* Hafriyatlar tam manasıyla gerçekleştiğinde insanlık tarihi konusunda daha aydınlatıcı bilgiler ortaya çıkacağına inanıyorum. Boncuklu Tarlada Bakanlığımızın takviyelerinin yanı sıra Valilik olarak da dayanak vermek için çalışmalar gerçekleştireceğiz. Bu çalışmalarımız kapsamında birinci vakit içinderda alanın muhafaza altına alınmasına yönelik bir çalışma yapmayı planlıyoruz. DHA