Sosyolog George Ritzer’ın klasik teorileri genişleterek halk sosyolojisi alanına yük verdiği hacimli kitabı “Sosyolojiye Giriş”, Taylan Banguoğlu’nun çevirisiyle Detay Yayınları tarafınca yayınlandı. Öğrenciler için ders kitabı niteliğinde olan eser sosyolojinin farklı odaklarını on sekiz başlıkta ele alırken internet ve toplumsal medyanın tesirini de McDonaldlaştırılma tezi bağlamında irdeliyor.
1940 yılında New York’ta doğan George Ritzer, New York Kent Üniversitesinde psikoloji öğretimi aldıktan daha sonra Michigan Üniversitesinde işletme idaresi yüksek lisansı yaptı. Akabinde Ford firmasında çalışan muharrir Cornell Üniversitesinde örgütsel davranış üzerine doktorasını tamamladı. Özellikle, kitlesel üretimi ve tüketimi destekleyen Fordizm kuramının sürat kazandığı bir periyotta Ford’daki deneyiminden daha sonra ilgisi mütemadiyen sosyoloji alanına kayan ve bu alanda yan kol yapan muharrir uzun yıllar boyunca bir daha bu alanda üretimde bulundu. bu biçimdece farklı kurumlardan onursal profesör, fahri doktora üzere unvanlar ve çeşitli mükafatlar alan Ritzer, Amerikan Sosyoloji Derneğinin “Teorik Sosyoloji, Örgütler ve Meslekler, Global ve Ulusaşırı Sosyoloji ve Sosyoloji Tarihi” olmak üzere dört kısmını yönetmiş olup şu an Maryland Üniversitesinde profesör olarak çalışmaktadır. “Büyüsü Bozulmuş Dünyayı Büyülemek, Global Dünya, Çağdaş Sosyoloji Kuramları” üzere yapıtların sahibi olan sosyolog, en büyük muvaffakiyetini 1993 yılında yayımlanan “Toplumun McDonaldlaştırılması” kitabıyla kazanmıştır. Bu kitapta Max Weber’in rasyonellik üzerine klasik kuramlarını genişleterek bir fast-food zincirinin toplumu çeşitli alanlarda nasıl etkilediğine değinerek kapitalizm eleştirisini güncellemiştir. Diğer bir deyişle globalleşmenin nasılını rasyonelleşme üzerinden irdelemiştir çünkü McDonald’s bir sanayi kolu olmakla birlikte kapitalist prensipleri görsel, işitsel ve duyusal olarak aktararak sanayi sonunu aşar. bu biçimdece kısa bir sureci değil, aslında bir paradigmayı tabir eder. Hakikaten McDonald’s yalnızca savaş daha sonrası Amerikasının değil Sovyet Rusya dahil olmak üzere bütün dünyanın yeme-içme alışkanlığını değiştirerek globalleşmiştir. Bu kavramın dört ayağı vardır: Verimlilik, hesaplanabilirlik, öngörülebilirlik ve kontrol. Bu sebeple ömür biçiminden ideolojiye kadar biroldukca toplumsal kodu içeren McDonald’s, aslında toplumun aynîleşmesine hizmet eder. Öteki bir deyişle globalleşmiş ve rasyonelleşmiş bir olgu insancıl olmayan irrasyonel bir fonksiyon yüklenir. Öte yandan McDonald’s bununla hudutlu kalmayıp bir model oluşturur ki bu modelin gelişmiş hali bilhassa internet ve toplumsal medyayı şekillendirmiş olur. Hakikaten kitapta “genellikle tüketimin yapıldığı yerler” olan, rasyonelleşen ve globalleşen Facebook, Twitter, Pinterest üzere paylaşım sitelerine de değinilmiştir. İşte bu teziyle birlikte zati çalışma ve örgüt sosyolojisi üzerin çalışan Ritzer halk sosyolojisine eğilmiş olup kitabında da bunu ön plana çıkarmıştır zira fast-food zincirleri, kumarhaneler, tema parkları üzere tüketicileri ayartan, çok harcamaya ve epeyce fazla borçlanmaya yönlendiren “tüketim katedralleri” üzerine araştırmalar yapmış ve bu “katedralleri” globalleşme bağlamında incelemiştir. Öte yandan bu yerler McDonaldlaşmanın kafeslerini anlamak için de kıymet taşır zira Ritzer’a nazaran McDonaldlaşma karşısında beşerler kendilerini farklı kafesler içerisinde bulur. Bazıları bu paradigmaya körü körüne bağlıyken bazıları huzursuz olsa da onu yeterine esnek bulur. Fakat, üçüncü küme ise sosyoloğun Weber’den aldığı “demir kafes” teriminin içine hapsolan insan kümesidir. Demir kafesteki insan için bir kaçış yolu yoktur, üstelik ister istemez paradigma ortasında kaybolacağını bilmektedir. Hakikaten Ritzer, “Bu yüzden kitap, öğrencilerin bu süreci daha âlâ anlayacağı ve giderek globalleşen dünyamızdaki rollerini daha güzel takdir edeceği umuduyla, globalleşmeye yönelik kuvvetli bir vurguyu barındırmaktadır.” diye not düşer önsözde. bu biçimdece hem kendi sosyoloji izleğini husus edindiği hem bir ders kitabı olarak tasarladığı ansiklopedi hacminde bir eser ortaya koymuş olur.
Ders kitabı olarak tasarlanan on sekiz başlıklı bu kitabın üçüncü edisyonunda her kısmın girişinde öğrenme gayeleri bulunur. İlaveten, kısım sonlarında “bölüm özeti, anahtar sözler, kıymetlendirme soruları ile sosyolojik tahayyülün kullanması” kısımları vardır. bu biçimdelikle okur her kısım sonunda kazanımlarını denetim etme fırsatı bulurken kısımla ilgili hususların aktüele nasıl yansıdığını düşünmek için de “sosyolojik tahayyülün kullanması” kısmında muharririn fikirlerinden hareket etme talihi yakalar. Görsellerle, istatistiklerle, okuma ve biyografi kesimleriyle desteklenen kısımlarda çoklukla yeniye dair “kendinize sorun” başlıklı düşünsel alıştırmalar da mevcut. Teknik özellikleri bu biçimde olan kitap kültür, din, eğitim üzere mevzuların yanında toplumsal cinsiyet, etraf, kolektif aksiyon üzere yeni bahislere da değinerek yakın geleceği halk sosyolojisine emanet etmiş olur. Bu nokta değerlidir çünkü halk sosyolojisi geniş insan kitlelerini odağa alır. Öteki bir deyişle, tanınan olanı, popülerleşeni inceleyerek kapitalizmin toplumsal kodları nasıl değiştiğini ve tanınan eliyle ferdî, kültürel farklılıkları silerek tek tip toplumu nasıl tasarladığını irdeler. bu biçimdece verimlilik, hesaplanabilirlik, öngörülebilirlik ve kontrol stratejileriyle McDonaldlaştırılan halk kitlelerinin bu demir kafesi tanımalarını sağlar Ritzer.
1940 yılında New York’ta doğan George Ritzer, New York Kent Üniversitesinde psikoloji öğretimi aldıktan daha sonra Michigan Üniversitesinde işletme idaresi yüksek lisansı yaptı. Akabinde Ford firmasında çalışan muharrir Cornell Üniversitesinde örgütsel davranış üzerine doktorasını tamamladı. Özellikle, kitlesel üretimi ve tüketimi destekleyen Fordizm kuramının sürat kazandığı bir periyotta Ford’daki deneyiminden daha sonra ilgisi mütemadiyen sosyoloji alanına kayan ve bu alanda yan kol yapan muharrir uzun yıllar boyunca bir daha bu alanda üretimde bulundu. bu biçimdece farklı kurumlardan onursal profesör, fahri doktora üzere unvanlar ve çeşitli mükafatlar alan Ritzer, Amerikan Sosyoloji Derneğinin “Teorik Sosyoloji, Örgütler ve Meslekler, Global ve Ulusaşırı Sosyoloji ve Sosyoloji Tarihi” olmak üzere dört kısmını yönetmiş olup şu an Maryland Üniversitesinde profesör olarak çalışmaktadır. “Büyüsü Bozulmuş Dünyayı Büyülemek, Global Dünya, Çağdaş Sosyoloji Kuramları” üzere yapıtların sahibi olan sosyolog, en büyük muvaffakiyetini 1993 yılında yayımlanan “Toplumun McDonaldlaştırılması” kitabıyla kazanmıştır. Bu kitapta Max Weber’in rasyonellik üzerine klasik kuramlarını genişleterek bir fast-food zincirinin toplumu çeşitli alanlarda nasıl etkilediğine değinerek kapitalizm eleştirisini güncellemiştir. Diğer bir deyişle globalleşmenin nasılını rasyonelleşme üzerinden irdelemiştir çünkü McDonald’s bir sanayi kolu olmakla birlikte kapitalist prensipleri görsel, işitsel ve duyusal olarak aktararak sanayi sonunu aşar. bu biçimdece kısa bir sureci değil, aslında bir paradigmayı tabir eder. Hakikaten McDonald’s yalnızca savaş daha sonrası Amerikasının değil Sovyet Rusya dahil olmak üzere bütün dünyanın yeme-içme alışkanlığını değiştirerek globalleşmiştir. Bu kavramın dört ayağı vardır: Verimlilik, hesaplanabilirlik, öngörülebilirlik ve kontrol. Bu sebeple ömür biçiminden ideolojiye kadar biroldukca toplumsal kodu içeren McDonald’s, aslında toplumun aynîleşmesine hizmet eder. Öteki bir deyişle globalleşmiş ve rasyonelleşmiş bir olgu insancıl olmayan irrasyonel bir fonksiyon yüklenir. Öte yandan McDonald’s bununla hudutlu kalmayıp bir model oluşturur ki bu modelin gelişmiş hali bilhassa internet ve toplumsal medyayı şekillendirmiş olur. Hakikaten kitapta “genellikle tüketimin yapıldığı yerler” olan, rasyonelleşen ve globalleşen Facebook, Twitter, Pinterest üzere paylaşım sitelerine de değinilmiştir. İşte bu teziyle birlikte zati çalışma ve örgüt sosyolojisi üzerin çalışan Ritzer halk sosyolojisine eğilmiş olup kitabında da bunu ön plana çıkarmıştır zira fast-food zincirleri, kumarhaneler, tema parkları üzere tüketicileri ayartan, çok harcamaya ve epeyce fazla borçlanmaya yönlendiren “tüketim katedralleri” üzerine araştırmalar yapmış ve bu “katedralleri” globalleşme bağlamında incelemiştir. Öte yandan bu yerler McDonaldlaşmanın kafeslerini anlamak için de kıymet taşır zira Ritzer’a nazaran McDonaldlaşma karşısında beşerler kendilerini farklı kafesler içerisinde bulur. Bazıları bu paradigmaya körü körüne bağlıyken bazıları huzursuz olsa da onu yeterine esnek bulur. Fakat, üçüncü küme ise sosyoloğun Weber’den aldığı “demir kafes” teriminin içine hapsolan insan kümesidir. Demir kafesteki insan için bir kaçış yolu yoktur, üstelik ister istemez paradigma ortasında kaybolacağını bilmektedir. Hakikaten Ritzer, “Bu yüzden kitap, öğrencilerin bu süreci daha âlâ anlayacağı ve giderek globalleşen dünyamızdaki rollerini daha güzel takdir edeceği umuduyla, globalleşmeye yönelik kuvvetli bir vurguyu barındırmaktadır.” diye not düşer önsözde. bu biçimdece hem kendi sosyoloji izleğini husus edindiği hem bir ders kitabı olarak tasarladığı ansiklopedi hacminde bir eser ortaya koymuş olur.
Ders kitabı olarak tasarlanan on sekiz başlıklı bu kitabın üçüncü edisyonunda her kısmın girişinde öğrenme gayeleri bulunur. İlaveten, kısım sonlarında “bölüm özeti, anahtar sözler, kıymetlendirme soruları ile sosyolojik tahayyülün kullanması” kısımları vardır. bu biçimdelikle okur her kısım sonunda kazanımlarını denetim etme fırsatı bulurken kısımla ilgili hususların aktüele nasıl yansıdığını düşünmek için de “sosyolojik tahayyülün kullanması” kısmında muharririn fikirlerinden hareket etme talihi yakalar. Görsellerle, istatistiklerle, okuma ve biyografi kesimleriyle desteklenen kısımlarda çoklukla yeniye dair “kendinize sorun” başlıklı düşünsel alıştırmalar da mevcut. Teknik özellikleri bu biçimde olan kitap kültür, din, eğitim üzere mevzuların yanında toplumsal cinsiyet, etraf, kolektif aksiyon üzere yeni bahislere da değinerek yakın geleceği halk sosyolojisine emanet etmiş olur. Bu nokta değerlidir çünkü halk sosyolojisi geniş insan kitlelerini odağa alır. Öteki bir deyişle, tanınan olanı, popülerleşeni inceleyerek kapitalizmin toplumsal kodları nasıl değiştiğini ve tanınan eliyle ferdî, kültürel farklılıkları silerek tek tip toplumu nasıl tasarladığını irdeler. bu biçimdece verimlilik, hesaplanabilirlik, öngörülebilirlik ve kontrol stratejileriyle McDonaldlaştırılan halk kitlelerinin bu demir kafesi tanımalarını sağlar Ritzer.