Evrim KÜÇÜK
Dünyada emtia fiyatları artan talep ve tedarik tarafında yaşanan ıstıraplar niçiniyle bu yıl kuvvetli bir performans gösterdi. Emtia meblağlarının seyrini ölçen S&P GSCI endeksi son bir yılda yüzde 52 ve yılbaşından bu yana yüzde 32 yükseldi. Uzmanlar emtia fiyatlarındaki yükselişin bir süre daha süreceğini düşünüyor. Fakat gelecek yıl, fiyat artış suratının düştüğü daha ölçülü bir emtia piyasası bekleniyor. Kredi derecelendirme kuruluşu Moody’s, metal meblağlarının gördüğü tarihi tepelerin epeyce ötesine gitmesini beklemediğini bildiriyor.
Bakır, 2022 sonuna kadar tarihi ortalamanın üzerinde kalabilir
Bakır vadelileri Londra’da 9.400 dolar/ton ile tüm vakit içinderın en yüksek düzeyine yakın hareketini sürdürüyor. ABD’de de şubattan bu yana 4 dolar/lb düzeyinin üzerinde. Moody’s, üçüncü çeyrekte bakır meblağlarının, pandeminin Mart 2020’de dünya ekonomilerinin birçoklarını kilitlemedilk evvel hareket ettiği 2.50 ila 3.00 dolar aralığının pek üzerinde kalmaya devam edeceğini düşünüyor. fiyatların gevşemekle bir arada, en azından 2022 sonlarına kadar tarihi ortalamalara kıyasla kuvvetli kalacağı kestiriminde bulunuyor. Uzun vadede piyasa açığının bakır fiyatlarını yüksek tutacağını önnazarann kuruluş, hükümetlerin ve sanayilerin karbonsuz iktisada geçiş eforlarının bakır talebini artırdığına dikkat çekiyor. Şili ve Peru üzere büyük üreticilerin talebe yetişmek için gayret ettiğini ancak kelam konusu bölgelerdeki siyasi ve toplamsal belirsizliklerin arz üzerinde yarattığı baskı niçiniyle yüksek bakır fiyatlarının devam etmesini bekliyor.
Altın 2022’nin 3’üncü çeyreğine kadar kuvvetli kalabilir
Altın yarınki Fed toplantısı öncesinde ons başına 1.750 dolar civarında zayıf seyrini sürdürüyor. Moody’s, piyasa meçhullüğü, düşük gerçek faiz oranları ve enflasyonun altın fiyatlarını 2022’ye kadar tarihi düzeylerin üzerinde tutacağını, lakin fiyatların getirilerdeki artış, daha kuvvetli Amerikan Doları ve ekonomik toparlanmanın devam etmesi niçiniyle 2022’nin üçüncü çeyreğinde gevşeyeceğini öngörüyor. Kuruluşa nazaran fiyatlar, 1.800 dolar düzeylerinin altına inecek. “Bazı ekonomik göstergeler, enflasyonun merkez bankası beklentilerinin ötesine geçeceğini ve Fed’in yakın vakitte ‘gevşek para’ duruşundan vazgeçmesinin mümkün olmadığını gösteriyor” diyen Moody’s, gümüş fiyatlarındaki kazanımların, altınla tıpkı faktörleri ve endüstriyel talepte devam eden toparlanmayı yansıtarak, 2022’de yüksek düzeylerde kalabileceğini söylüyor.
Demir cevheri 2022 daha sonrasında kademeli düşüşü sürdürecek
Demir cevheri bu yıl en makûs performans gösteren emtialardan biri. Demir cevheri fiyatları geçtiğimiz hafta Temmuz 2020’den bu yana birinci sefer 100 doların altına geriledikten daha sonra hafta başında 103 dolardan satıldı. Demir cevheri 63 Fe’nin ton fiyatı yılbaşından bu yana yüzde 34 geriledi. Demir cevheri 62 Fe’nin fiyatı da bu yıl yüzde 21 gerileyerek 123 dolar/ton düzeyine indi. Çin’de karbon salınımını azaltmak için çelik üretimini düşürme planları demir cevheri fiyatlarını geriletiyor. Dünyanın en büyük çelik üreticisi olan Çin’de düşük hacimli maksatlar konması fiyatları baskılıyor. Çin’de emlak kesimindeki talebin sert biçimde gerilemesi de fiyatlardaki düşüşü tetikledi. Moody’s meblağların 2022 daha sonrasında 2016-2019 yılları içindeki ton başına ortalama 70-80 dolar düzeylerine gerçek kademeli olarak geri geleceğini öngörüyor. Sıkışık demir cevheri arzı, meblağları 2022’de daha evvelki yılların üzerinde tutmaya devam edecek. Kömür meblağlarının nispeten yüksek kalması bekleniyor, lakin arz sıkıntıları ve jeopolitik problemler azaldıkça fiyatlar gerileyebilir. Bu ortada, Moody’s iddialarına nazaran, çelikte arz-talep dengesizliği geri gelecek ve fiyatlar 2022’de, bu yıl gördüğü sıra dışı doruklarından tarihi ortalamalarına yanlışsız kademeli olarak düşeşe geçecek.
Alüminyum meblağlarında ivmenin sürmesi bekleniyor
Temel metallerden alüminyumun, 2022 ortalarına kadar ivmesini sürdürmesi bekleniyor. 2.900 dolar/tonu aşarak son 13 yılın tepesine tırmanan fiyatlar gelecek yılın başlarında yükseliş eğilimini koruyacak. İklim değişikliğiyle uğraşa yönelik yatırımlar alüminyum fiyatlarında ralliye niye oluyor. Dünyanın en büyük üreticilerinden Çin’in, kirliliği azaltmak ve yeşil gayelere ulaşmak için üretimi azaltmaya başlaması fiyatları hızlandıran ögelerden. Alüminyum arzındaki azalmaya rağmen, bu yıl global alüminyum tüketiminin iklim değişikliğiyle çabaya yönelik yatırımlarının dayanağıyla yüzde 8 arttığı görülüyor.
Nikel fiyatında baskıyı ‘nikel pik demir’ kuracak
Hem paslanmaz dalından birebir vakitte elektrikli araç bölümünden gelen taleple bu yıl süratle yükselen nikel meblağlarının yeni yılın başlarına kadar yüksek kalacağını kestirim eden Moody’s, lakin meblağların 2022’de sürdürülemez olduğunu savunuyor. Üretim büsbütün pandemi öncesi düzeylere ulaştığını hatırlatan kuruluş, “bol bol tedarik fiyatları yumuşatacak’ diyor. Ton başına 20.400 dolara kadar tırmanan fiyatlar, 2020’deki 13.784 dolar/ton ortalamasından yaklaşık yüzde 32 arttı. Lakin analistler, düşük kaliteli bir ferronikel olan ve paslanmaz çelik üretiminde saf nikele nazaran daha ucuz bir alternatif olan nikel pik demir (NPI) arzındaki artışın, Endonezya’daki ek tesislerin faaliyetlerini hızlandırması niçiniyle artmaya devam edeceğini belirtti. Endonezya’daki NPI’deki artışın, Çin’de azalan üretimi dengelemesi bekleniyor.
Çinko fiyatları, üretimin toparlanmasıyla düşecek
Çinko fiyatları 2021’in ikinci yarısında yükselişini muhtemelen sürdürecek lakin üretim artışının talep büyümesini geride bırakacak olması niçiniyle uzun vadede, Moody’s’in belirlediği fiyat aralığının alt sonuna ineceği öngörülüyor. Peru, Meksika ve Bolivya’daki büyük çinko madenlerinde üretimin toparlanmasıyla bir arada dünya çinko piyasasının fazla vermesi bekleniyor. Fitch Solutions araştırmasına göre global çinko madeni üretiminin muhtemelen 2021’de yüzde 4.3 ile 2012’den bu yana en süratli artışını gösterecek.
Dünyada emtia fiyatları artan talep ve tedarik tarafında yaşanan ıstıraplar niçiniyle bu yıl kuvvetli bir performans gösterdi. Emtia meblağlarının seyrini ölçen S&P GSCI endeksi son bir yılda yüzde 52 ve yılbaşından bu yana yüzde 32 yükseldi. Uzmanlar emtia fiyatlarındaki yükselişin bir süre daha süreceğini düşünüyor. Fakat gelecek yıl, fiyat artış suratının düştüğü daha ölçülü bir emtia piyasası bekleniyor. Kredi derecelendirme kuruluşu Moody’s, metal meblağlarının gördüğü tarihi tepelerin epeyce ötesine gitmesini beklemediğini bildiriyor.
Bakır, 2022 sonuna kadar tarihi ortalamanın üzerinde kalabilir
Bakır vadelileri Londra’da 9.400 dolar/ton ile tüm vakit içinderın en yüksek düzeyine yakın hareketini sürdürüyor. ABD’de de şubattan bu yana 4 dolar/lb düzeyinin üzerinde. Moody’s, üçüncü çeyrekte bakır meblağlarının, pandeminin Mart 2020’de dünya ekonomilerinin birçoklarını kilitlemedilk evvel hareket ettiği 2.50 ila 3.00 dolar aralığının pek üzerinde kalmaya devam edeceğini düşünüyor. fiyatların gevşemekle bir arada, en azından 2022 sonlarına kadar tarihi ortalamalara kıyasla kuvvetli kalacağı kestiriminde bulunuyor. Uzun vadede piyasa açığının bakır fiyatlarını yüksek tutacağını önnazarann kuruluş, hükümetlerin ve sanayilerin karbonsuz iktisada geçiş eforlarının bakır talebini artırdığına dikkat çekiyor. Şili ve Peru üzere büyük üreticilerin talebe yetişmek için gayret ettiğini ancak kelam konusu bölgelerdeki siyasi ve toplamsal belirsizliklerin arz üzerinde yarattığı baskı niçiniyle yüksek bakır fiyatlarının devam etmesini bekliyor.
Altın 2022’nin 3’üncü çeyreğine kadar kuvvetli kalabilir
Altın yarınki Fed toplantısı öncesinde ons başına 1.750 dolar civarında zayıf seyrini sürdürüyor. Moody’s, piyasa meçhullüğü, düşük gerçek faiz oranları ve enflasyonun altın fiyatlarını 2022’ye kadar tarihi düzeylerin üzerinde tutacağını, lakin fiyatların getirilerdeki artış, daha kuvvetli Amerikan Doları ve ekonomik toparlanmanın devam etmesi niçiniyle 2022’nin üçüncü çeyreğinde gevşeyeceğini öngörüyor. Kuruluşa nazaran fiyatlar, 1.800 dolar düzeylerinin altına inecek. “Bazı ekonomik göstergeler, enflasyonun merkez bankası beklentilerinin ötesine geçeceğini ve Fed’in yakın vakitte ‘gevşek para’ duruşundan vazgeçmesinin mümkün olmadığını gösteriyor” diyen Moody’s, gümüş fiyatlarındaki kazanımların, altınla tıpkı faktörleri ve endüstriyel talepte devam eden toparlanmayı yansıtarak, 2022’de yüksek düzeylerde kalabileceğini söylüyor.
Demir cevheri 2022 daha sonrasında kademeli düşüşü sürdürecek
Demir cevheri bu yıl en makûs performans gösteren emtialardan biri. Demir cevheri fiyatları geçtiğimiz hafta Temmuz 2020’den bu yana birinci sefer 100 doların altına geriledikten daha sonra hafta başında 103 dolardan satıldı. Demir cevheri 63 Fe’nin ton fiyatı yılbaşından bu yana yüzde 34 geriledi. Demir cevheri 62 Fe’nin fiyatı da bu yıl yüzde 21 gerileyerek 123 dolar/ton düzeyine indi. Çin’de karbon salınımını azaltmak için çelik üretimini düşürme planları demir cevheri fiyatlarını geriletiyor. Dünyanın en büyük çelik üreticisi olan Çin’de düşük hacimli maksatlar konması fiyatları baskılıyor. Çin’de emlak kesimindeki talebin sert biçimde gerilemesi de fiyatlardaki düşüşü tetikledi. Moody’s meblağların 2022 daha sonrasında 2016-2019 yılları içindeki ton başına ortalama 70-80 dolar düzeylerine gerçek kademeli olarak geri geleceğini öngörüyor. Sıkışık demir cevheri arzı, meblağları 2022’de daha evvelki yılların üzerinde tutmaya devam edecek. Kömür meblağlarının nispeten yüksek kalması bekleniyor, lakin arz sıkıntıları ve jeopolitik problemler azaldıkça fiyatlar gerileyebilir. Bu ortada, Moody’s iddialarına nazaran, çelikte arz-talep dengesizliği geri gelecek ve fiyatlar 2022’de, bu yıl gördüğü sıra dışı doruklarından tarihi ortalamalarına yanlışsız kademeli olarak düşeşe geçecek.
Alüminyum meblağlarında ivmenin sürmesi bekleniyor
Temel metallerden alüminyumun, 2022 ortalarına kadar ivmesini sürdürmesi bekleniyor. 2.900 dolar/tonu aşarak son 13 yılın tepesine tırmanan fiyatlar gelecek yılın başlarında yükseliş eğilimini koruyacak. İklim değişikliğiyle uğraşa yönelik yatırımlar alüminyum fiyatlarında ralliye niye oluyor. Dünyanın en büyük üreticilerinden Çin’in, kirliliği azaltmak ve yeşil gayelere ulaşmak için üretimi azaltmaya başlaması fiyatları hızlandıran ögelerden. Alüminyum arzındaki azalmaya rağmen, bu yıl global alüminyum tüketiminin iklim değişikliğiyle çabaya yönelik yatırımlarının dayanağıyla yüzde 8 arttığı görülüyor.
Nikel fiyatında baskıyı ‘nikel pik demir’ kuracak
Hem paslanmaz dalından birebir vakitte elektrikli araç bölümünden gelen taleple bu yıl süratle yükselen nikel meblağlarının yeni yılın başlarına kadar yüksek kalacağını kestirim eden Moody’s, lakin meblağların 2022’de sürdürülemez olduğunu savunuyor. Üretim büsbütün pandemi öncesi düzeylere ulaştığını hatırlatan kuruluş, “bol bol tedarik fiyatları yumuşatacak’ diyor. Ton başına 20.400 dolara kadar tırmanan fiyatlar, 2020’deki 13.784 dolar/ton ortalamasından yaklaşık yüzde 32 arttı. Lakin analistler, düşük kaliteli bir ferronikel olan ve paslanmaz çelik üretiminde saf nikele nazaran daha ucuz bir alternatif olan nikel pik demir (NPI) arzındaki artışın, Endonezya’daki ek tesislerin faaliyetlerini hızlandırması niçiniyle artmaya devam edeceğini belirtti. Endonezya’daki NPI’deki artışın, Çin’de azalan üretimi dengelemesi bekleniyor.
Çinko fiyatları, üretimin toparlanmasıyla düşecek
Çinko fiyatları 2021’in ikinci yarısında yükselişini muhtemelen sürdürecek lakin üretim artışının talep büyümesini geride bırakacak olması niçiniyle uzun vadede, Moody’s’in belirlediği fiyat aralığının alt sonuna ineceği öngörülüyor. Peru, Meksika ve Bolivya’daki büyük çinko madenlerinde üretimin toparlanmasıyla bir arada dünya çinko piyasasının fazla vermesi bekleniyor. Fitch Solutions araştırmasına göre global çinko madeni üretiminin muhtemelen 2021’de yüzde 4.3 ile 2012’den bu yana en süratli artışını gösterecek.