Evrim KÜÇÜK
Global ekonomik toparlanma ve yenilenebilir güç yatırımlarındaki artışla bir arada son 1 yılda metal fiyatlarındaki süratli bir artış yaşandı. Londra Metal Borsası Endeksi son bir yılda yüzde 45, yılbaşından bu yana ise yüzde 25 yükseldi. Yılın ikinci yarısında kimi metallerin fiyatlarının güçlenmeye devam etmesi beklenirken, en uygun performansı kalay ve alüminyumun göstereceği kestirim ediliyor.
LME’de metal fiyatları, pandemide tabana vuran talebin toparlanmaya başlaması, nakdî gevşeme, spekülatif alımlar, en büyük tüketici Çin’de maliyetlerin artması üzere faktörlerle 2021’de son yılların en yüksek düzeyine çıktı. Son haftalarda ise merkez bankalarının siyasetlerini sıkılaştırmayı gündemlerine alması ve talepteki toparlanmanın yavaşlaması ile ralli sakinleşti. Bilhassa ABD Merkez Bankası’nın (Fed) varlık alımlarını azaltmaya başlama mümkünlüğü emtia meblağlarını baskılamaya devam edebilir. Lakin uzmanlara nazaran talep ve arz istikrarının talepten yana değiştiği kimi temel metaller yükselişini sürdürecek.
Çin’de devlet denetimindeki araştırma şirketi Antaike, kuvvetli talep ve kısıtlı arz niçiniyle kalay ve alüminyum fiyatlarının 2021’in ikinci yarısında metallerin geri kalanından daha süratli artacağını öngördü. Kıdemli analist Xia Cong, bir web seminerinde, “Kalay ve alüminyum öteki metallerden hayli daha kuvvetli hareket ediyor. Akabinde nikel ve kurşun geliyor” dedi.
Son 1 yılda LME Endeksi yüzde 45, yılbaşından bu yara yüzde 25 artarken, kalayda son 12 ayda fiyat artışı yüzde 94, ocaktan bu yana yüzde 71 oldu. Fiyatlar bugüne kadar birinci defa 34 bin doların üzerine taşındı. Akıllı telefon, dizüstü bilgisayar ve tablet üzere elektronik eşya talebindeki artışın yanı sıra Delta varyantının Asya ve Afrika’da lojistik sıkıntılar yaratması fiyatları yükseltiyor. Antaike, Ocak-temmuz periyodunda 27.393 dolar/ton olan ortalama fiyatın yılın ikinci yarısında 28 bin 500 dolar olabileceği iddiasında bulunuyor.
Alüminyumun ise ortalama 2.295 dolar/ton düzeyinden 2.550 dolara çıkabileceği belirtiliyor. kuvvetli alüminyum tüketimi, en önemli üretici Çin’deki elektrik kesintileri ve sellerden ziyan bakılırsan arzı aşınca fiyatlarda artış beklentisi artıyor. Bu yıl global alüminyum tüketiminin iklim değişikliği yatırımı yardımıyla yüzde 8 arttığı görülüyor. Alüminyum vadeli süreçleri, Çin’in kirliliği azaltmak ve yeşil maksatlara ulaşmak için üretimi baskılamasının da tesiriyle Haziran 2011’den bu yana en yüksek düzey olan ton başına 2.600 $ civarında süreç görüyor. LME’de fiyatlar yılbaşından bu yana yüzde 30, son bir yılda yüzde 45 yükselmiş durumda.
Nikel: 4 yılda talep %31 artacak
Paslanmaz çelik tüketimindeki artış ve elektrikli araç bataryalarından gelen talebe paralel olarak nikel meblağlarının ağustos-aralık aylarında ton başına ortalama 18.000 dolara yükselmesi bekleniyor. Nikel meblağları yılbaşından bu yana yüzde 16 artarak 19 bin doların üzerinde seyrediyor. Xia, pil dalından gelen global nikel talebinin 2021-2025 periyodunda yıllık bileşik büyüme oranının yüzde 31 olmasının beklendiğini söylüyor.
Kurşun: Ortalama fiyat 2.190 $ olabilir
Ortalama kurşun fiyatlarının da ortalama 2.121 dolar/tondan 2.190 dolara yükseleceği varsayım ediliyor. Kurşun meblağları Avrupa’nın en büyük dökümhanelerinden Berzelius Metall’in Almanya’daki Stolberg tesisinde üretimin seller niçiniyle darbe alması ve haftalarca olağana dönemeyeceğini duyurması daha sonrasında ton başına 2.350 doları aşarak 3 yılın en yüksek düzeyini gördü. Fiyatlarda son 1 yılda yüzde 17 ve yılbaşından bu yana yüzde 16 yükseliş kaydedildi. Konstrante kurşun piyasasında yaşanan sıkışıklık meblağları üst istikametli destekliyor ancak Çin’in yüksek stoklarının, ABD ve Avrupa’ya ihracat artmadığı sürece, ralliyi sonlandıracağı belirtiliyor.
Bakır: Escondida grevi fiyatları etkiliyor
Bakırda ortalama fiyatın ise yılın geri kalanında mevcut düzeylerin altına inebileceği uyarısı yapan analist, arzın kademeli olarak artmasının fiyatlara ivme kaybettirebileceğini söz ediyor. Bakır vadeli süreçleri, son 2 haftadır geriliyor. Bakır meblağları 2021 başından itibaren yüzde 23 arttı ve ton başına 9.500-9.600 civarından süreç görüyor. ABD imalat faaliyetleri temmuzda 6 ayın en düşük düzeyine geriledi ve Çin’in fabrika faaliyetlerindeki büyümesi 15 ayın en düşük düzeyine indi. bir daha de, Şili’deki en büyük bakır üreticisindeki maden emekçilerinin greve gidiyor olmasının yarattığı arz derdi meblağları desteklemeye devam ediyor. Dünyanın en büyük bakır madeni Escondida’nın durumu fiyatlarda tesirli olmaya devam edecek. Öte taraftan ABD’nin yollara, köprülere, limanlara, yüksek süratli internete ve başka altyapıya yatırım yapmak için 1 trilyon dolarlık kapsamlı bir plan hazırlamış olması talebin bir daha canlanmasına yardımcı olabilir.
Çinko: Görünümü öbür metallerden zayıf
Çinko fiyatları da yılbaşından bu yana yalnızca yüzde 8.8 yükseldi ve 2.900-3.000 dolar aralığında geziyor. Bu yıl 240 dolar civarında prim yapan çinkonun artan arz niçiniyle yılın geri kalında öbür metallerden daha zayıf bir görünüm çizdiği belirtiliyor. Çinkoda en büyük üreticiler Çin, Peru, Avustralya, ABD, Kanada, Hindistan ve Kazakistan.
Global ekonomik toparlanma ve yenilenebilir güç yatırımlarındaki artışla bir arada son 1 yılda metal fiyatlarındaki süratli bir artış yaşandı. Londra Metal Borsası Endeksi son bir yılda yüzde 45, yılbaşından bu yana ise yüzde 25 yükseldi. Yılın ikinci yarısında kimi metallerin fiyatlarının güçlenmeye devam etmesi beklenirken, en uygun performansı kalay ve alüminyumun göstereceği kestirim ediliyor.
LME’de metal fiyatları, pandemide tabana vuran talebin toparlanmaya başlaması, nakdî gevşeme, spekülatif alımlar, en büyük tüketici Çin’de maliyetlerin artması üzere faktörlerle 2021’de son yılların en yüksek düzeyine çıktı. Son haftalarda ise merkez bankalarının siyasetlerini sıkılaştırmayı gündemlerine alması ve talepteki toparlanmanın yavaşlaması ile ralli sakinleşti. Bilhassa ABD Merkez Bankası’nın (Fed) varlık alımlarını azaltmaya başlama mümkünlüğü emtia meblağlarını baskılamaya devam edebilir. Lakin uzmanlara nazaran talep ve arz istikrarının talepten yana değiştiği kimi temel metaller yükselişini sürdürecek.
Çin’de devlet denetimindeki araştırma şirketi Antaike, kuvvetli talep ve kısıtlı arz niçiniyle kalay ve alüminyum fiyatlarının 2021’in ikinci yarısında metallerin geri kalanından daha süratli artacağını öngördü. Kıdemli analist Xia Cong, bir web seminerinde, “Kalay ve alüminyum öteki metallerden hayli daha kuvvetli hareket ediyor. Akabinde nikel ve kurşun geliyor” dedi.
Son 1 yılda LME Endeksi yüzde 45, yılbaşından bu yara yüzde 25 artarken, kalayda son 12 ayda fiyat artışı yüzde 94, ocaktan bu yana yüzde 71 oldu. Fiyatlar bugüne kadar birinci defa 34 bin doların üzerine taşındı. Akıllı telefon, dizüstü bilgisayar ve tablet üzere elektronik eşya talebindeki artışın yanı sıra Delta varyantının Asya ve Afrika’da lojistik sıkıntılar yaratması fiyatları yükseltiyor. Antaike, Ocak-temmuz periyodunda 27.393 dolar/ton olan ortalama fiyatın yılın ikinci yarısında 28 bin 500 dolar olabileceği iddiasında bulunuyor.
Alüminyumun ise ortalama 2.295 dolar/ton düzeyinden 2.550 dolara çıkabileceği belirtiliyor. kuvvetli alüminyum tüketimi, en önemli üretici Çin’deki elektrik kesintileri ve sellerden ziyan bakılırsan arzı aşınca fiyatlarda artış beklentisi artıyor. Bu yıl global alüminyum tüketiminin iklim değişikliği yatırımı yardımıyla yüzde 8 arttığı görülüyor. Alüminyum vadeli süreçleri, Çin’in kirliliği azaltmak ve yeşil maksatlara ulaşmak için üretimi baskılamasının da tesiriyle Haziran 2011’den bu yana en yüksek düzey olan ton başına 2.600 $ civarında süreç görüyor. LME’de fiyatlar yılbaşından bu yana yüzde 30, son bir yılda yüzde 45 yükselmiş durumda.
Nikel: 4 yılda talep %31 artacak
Paslanmaz çelik tüketimindeki artış ve elektrikli araç bataryalarından gelen talebe paralel olarak nikel meblağlarının ağustos-aralık aylarında ton başına ortalama 18.000 dolara yükselmesi bekleniyor. Nikel meblağları yılbaşından bu yana yüzde 16 artarak 19 bin doların üzerinde seyrediyor. Xia, pil dalından gelen global nikel talebinin 2021-2025 periyodunda yıllık bileşik büyüme oranının yüzde 31 olmasının beklendiğini söylüyor.
Kurşun: Ortalama fiyat 2.190 $ olabilir
Ortalama kurşun fiyatlarının da ortalama 2.121 dolar/tondan 2.190 dolara yükseleceği varsayım ediliyor. Kurşun meblağları Avrupa’nın en büyük dökümhanelerinden Berzelius Metall’in Almanya’daki Stolberg tesisinde üretimin seller niçiniyle darbe alması ve haftalarca olağana dönemeyeceğini duyurması daha sonrasında ton başına 2.350 doları aşarak 3 yılın en yüksek düzeyini gördü. Fiyatlarda son 1 yılda yüzde 17 ve yılbaşından bu yana yüzde 16 yükseliş kaydedildi. Konstrante kurşun piyasasında yaşanan sıkışıklık meblağları üst istikametli destekliyor ancak Çin’in yüksek stoklarının, ABD ve Avrupa’ya ihracat artmadığı sürece, ralliyi sonlandıracağı belirtiliyor.
Bakır: Escondida grevi fiyatları etkiliyor
Bakırda ortalama fiyatın ise yılın geri kalanında mevcut düzeylerin altına inebileceği uyarısı yapan analist, arzın kademeli olarak artmasının fiyatlara ivme kaybettirebileceğini söz ediyor. Bakır vadeli süreçleri, son 2 haftadır geriliyor. Bakır meblağları 2021 başından itibaren yüzde 23 arttı ve ton başına 9.500-9.600 civarından süreç görüyor. ABD imalat faaliyetleri temmuzda 6 ayın en düşük düzeyine geriledi ve Çin’in fabrika faaliyetlerindeki büyümesi 15 ayın en düşük düzeyine indi. bir daha de, Şili’deki en büyük bakır üreticisindeki maden emekçilerinin greve gidiyor olmasının yarattığı arz derdi meblağları desteklemeye devam ediyor. Dünyanın en büyük bakır madeni Escondida’nın durumu fiyatlarda tesirli olmaya devam edecek. Öte taraftan ABD’nin yollara, köprülere, limanlara, yüksek süratli internete ve başka altyapıya yatırım yapmak için 1 trilyon dolarlık kapsamlı bir plan hazırlamış olması talebin bir daha canlanmasına yardımcı olabilir.
Çinko: Görünümü öbür metallerden zayıf
Çinko fiyatları da yılbaşından bu yana yalnızca yüzde 8.8 yükseldi ve 2.900-3.000 dolar aralığında geziyor. Bu yıl 240 dolar civarında prim yapan çinkonun artan arz niçiniyle yılın geri kalında öbür metallerden daha zayıf bir görünüm çizdiği belirtiliyor. Çinkoda en büyük üreticiler Çin, Peru, Avustralya, ABD, Kanada, Hindistan ve Kazakistan.