Oyuncu, direktör ve senarist Yılmaz Güney, vefatının 37. yılında anılıyor. “Adım, zorluklar karşısında eğilmez, ümitsizliğe kapılmaz, yılgınlığa düşmez ve baş eğmez manasına gelir. Soyadım Pütün ise bir dağ meyvesinin kırılmaz çekirdeği demektir. 1937 yılında, topraksız bir köylü ailenin iki çocuğundan biriyim.”
Bugün 9 Eylül… Yılmaz Güney’in vefatının 37. yıldönümü.
1937’de Adana’da doğan Yılmaz Güney’in gerçek ismi Yılmaz Pütün. Kendi tabirine bakılırsa Pütün, kırılması güç sert meyve çekirdeği demek.
Topraksız, mülksüz bir köylü ailenin iki çocuğundan biri olarak dünyaya gelen Yılmaz Güney’in babası Siverekli, annesi Vartolu.
SİNEMANIN KAPILARI İSTANBUL’DA AÇILIR
Üniversite okumak üzere İstanbul’a gidip de direktör Atıf Yılmaz’la tanışması, önünde yeni bir dünyanın kapılarını açacaktır Yılmaz Güney’e.
Yılmaz Güney, 1959’da Atıf Yılmaz’ın direktörlüğünü yaptığı Bu Vatanın Çocukları ve Alageyik isimli sinemaların hem senaryosunu müellif, birebir vakitte sinemalarda rol alır. Karacaoğlan’ın Karasevdası’nda da direktör yardımcılığı yapar. Yeni Ufuklar ve On Üç üzere mecmualara hikayeler yazan Yılmaz Güney, bir hikayesinde komünizm propagandası yaptığı nedeni öne sürülerek yargılanır ve 1961’de bir buçuk yıl mahpus cezasına mahkûm olur.
VE ‘ÇİRKİN KRAL’ LAKABINI ALIR
İki yıl daha sonra tekrar kaldığı yerden devam eden Yılmaz Güney, o periyotta daha epey macera sinemaları çeker. Sinemalarında ezilen, hor görülen bir “Anadolu çocuğunun” otoriteye başkaldırısı vardır. bu vakitte “Çirkin Kral” lakabını alır. bu vakitteki en kıymetli çalışması, Lütfü Akad’ın yönettiği ve kendisinin yazdığı bir sinema olan Hudutların Kanunu’dur. Bu devir boyunca oyunculuğunu geliştiren Yılmaz Güney, abartısız ve yalın oyunculuk anlayışı bu vakitte artık oturtmuştur.
CEZAEVİ GÜNLERİ
Yılmaz Güney, 1972’de “devrimcilere yardım ve yataklık yaptığı” sebebi öne sürülerek 2 yıl mahpusa ve sürgüne mahkûm edilir. Yılmaz Güney içeride kaldığı müddet boyunca sinema ve sanat ile ilgili fikirlerini, şiir ve hikayelerini o periyotta çıkarmaya başladığı Güney mecmuasında yayınlar.
CEZAEVİ daha sonraSI ‘ARKADAŞ’ SİNEMASI
1974’te cezaevinden çıktıktan daha sonra birebir yıl Arkadaş sinemasını çeker. bir daha tıpkı yıl Kaygı isimli sineması çekerken Yumurtalık ilçesindeki bir gazinoda ilçe yargıcı Sefa Mutlu’yu öldürmekten tutuklanır ve Ankara 1. Ağır Ceza Mahkemesi’nde başlayan yargılamaların kararı 13 Temmuz 1976’da 19 yıl mahpus cezasına çarptırılır.
FİRAR
Beş yıl mahpus yattıktan daha sonra 9 Ekim 1981’de Isparta Yarı Açık Cezaevi’nden yurtdışına firar eder.
Firardan daha sonra Kemer’de bir otelde konaklayıp, Kemer’den Rodos’a, oradan Atina aktarmalı olarak Fransa’ya geçti.
Marsilya’dan yaptığı girişin akabinde bu kentte iltica evrakı aldı.
SÜRÜ, YOL, DUVAR
Cezaevinde sinema ile olan ilgisi devam eder. bu vakitte Güney’in yazdığı Sürü Zeki Ökten tarafınca, Yol ise Şerif goren tarafınca çekilir. Yol’un kurgusunu yeniden yapar ve Cannes Sinema Festivali’nde ödül alır.
Yurtdışına kaçtıktan daha sonra Fransa’da Duvar sinemasını çeker. Güney’in, 1976’da Ankara Merkez Kapalı Ceza ve Tutukevi’nde tanıklık ettiği, çocuklar koğuşunda çıkan ve tüm cezaevine yayılan bir isyanın sinemaya aktarıldığı Duvar onun son sineması olmuştur.
Son yıllarını Paris’te geçiren Güney, mide kanseri niçiniyle 9 Eylül 1984’te hayatını yitirdi. Paris’te bulunan Père Lachaise Mezarlığı’na gömülüdür.
Bugün 9 Eylül… Yılmaz Güney’in vefatının 37. yıldönümü.
1937’de Adana’da doğan Yılmaz Güney’in gerçek ismi Yılmaz Pütün. Kendi tabirine bakılırsa Pütün, kırılması güç sert meyve çekirdeği demek.
Topraksız, mülksüz bir köylü ailenin iki çocuğundan biri olarak dünyaya gelen Yılmaz Güney’in babası Siverekli, annesi Vartolu.
SİNEMANIN KAPILARI İSTANBUL’DA AÇILIR
Üniversite okumak üzere İstanbul’a gidip de direktör Atıf Yılmaz’la tanışması, önünde yeni bir dünyanın kapılarını açacaktır Yılmaz Güney’e.
Yılmaz Güney, 1959’da Atıf Yılmaz’ın direktörlüğünü yaptığı Bu Vatanın Çocukları ve Alageyik isimli sinemaların hem senaryosunu müellif, birebir vakitte sinemalarda rol alır. Karacaoğlan’ın Karasevdası’nda da direktör yardımcılığı yapar. Yeni Ufuklar ve On Üç üzere mecmualara hikayeler yazan Yılmaz Güney, bir hikayesinde komünizm propagandası yaptığı nedeni öne sürülerek yargılanır ve 1961’de bir buçuk yıl mahpus cezasına mahkûm olur.
VE ‘ÇİRKİN KRAL’ LAKABINI ALIR
İki yıl daha sonra tekrar kaldığı yerden devam eden Yılmaz Güney, o periyotta daha epey macera sinemaları çeker. Sinemalarında ezilen, hor görülen bir “Anadolu çocuğunun” otoriteye başkaldırısı vardır. bu vakitte “Çirkin Kral” lakabını alır. bu vakitteki en kıymetli çalışması, Lütfü Akad’ın yönettiği ve kendisinin yazdığı bir sinema olan Hudutların Kanunu’dur. Bu devir boyunca oyunculuğunu geliştiren Yılmaz Güney, abartısız ve yalın oyunculuk anlayışı bu vakitte artık oturtmuştur.
CEZAEVİ GÜNLERİ
Yılmaz Güney, 1972’de “devrimcilere yardım ve yataklık yaptığı” sebebi öne sürülerek 2 yıl mahpusa ve sürgüne mahkûm edilir. Yılmaz Güney içeride kaldığı müddet boyunca sinema ve sanat ile ilgili fikirlerini, şiir ve hikayelerini o periyotta çıkarmaya başladığı Güney mecmuasında yayınlar.
CEZAEVİ daha sonraSI ‘ARKADAŞ’ SİNEMASI
1974’te cezaevinden çıktıktan daha sonra birebir yıl Arkadaş sinemasını çeker. bir daha tıpkı yıl Kaygı isimli sineması çekerken Yumurtalık ilçesindeki bir gazinoda ilçe yargıcı Sefa Mutlu’yu öldürmekten tutuklanır ve Ankara 1. Ağır Ceza Mahkemesi’nde başlayan yargılamaların kararı 13 Temmuz 1976’da 19 yıl mahpus cezasına çarptırılır.
FİRAR
Beş yıl mahpus yattıktan daha sonra 9 Ekim 1981’de Isparta Yarı Açık Cezaevi’nden yurtdışına firar eder.
Firardan daha sonra Kemer’de bir otelde konaklayıp, Kemer’den Rodos’a, oradan Atina aktarmalı olarak Fransa’ya geçti.
Marsilya’dan yaptığı girişin akabinde bu kentte iltica evrakı aldı.
SÜRÜ, YOL, DUVAR
Cezaevinde sinema ile olan ilgisi devam eder. bu vakitte Güney’in yazdığı Sürü Zeki Ökten tarafınca, Yol ise Şerif goren tarafınca çekilir. Yol’un kurgusunu yeniden yapar ve Cannes Sinema Festivali’nde ödül alır.
Yurtdışına kaçtıktan daha sonra Fransa’da Duvar sinemasını çeker. Güney’in, 1976’da Ankara Merkez Kapalı Ceza ve Tutukevi’nde tanıklık ettiği, çocuklar koğuşunda çıkan ve tüm cezaevine yayılan bir isyanın sinemaya aktarıldığı Duvar onun son sineması olmuştur.
Son yıllarını Paris’te geçiren Güney, mide kanseri niçiniyle 9 Eylül 1984’te hayatını yitirdi. Paris’te bulunan Père Lachaise Mezarlığı’na gömülüdür.