UNESCO Dünya Mirası Süreksiz Listesi’nde bulunan Diyarbakır’daki tarihi Zerzevan Kalesi’nin kaz çalışmalarında kemik flüt ve bronz anahtarlı yüzük bulundu.
Çınar ilçesi yakınlarındaki UNESCO Dünya Mirası Süreksiz Listesi’nde yer alan ve hafriyat çalışmaları yürütülen Zerzevan Kalesinde kemik flüt ve bronz anahtarlı yüzük ortaya çıkarıldı. İki modül halinde bulunup birleştirilen flüt, küçükbaş hayvanın bacak kemiği üzerine yuvarlak delikler açılarak kullanıldığı öğrenilirken, yüzeyinde biri kırık altı adet delik görülen flüt MS 4-5. yüzyıla tarihlendirildiği ve 1600 yıllık olduğu ortaya çıktığı belirlendi. Flüt askeri kent olan Zerzevan Kalesi’nde yaşayanların sanat ve müzik ile ilgilerinin olduğunu da göstermesi açısından değerli olduğu belirtildi.
Zerzevan Kalesi Hafriyat Heyeti Lideri Doç. Dr. Aytaç Coşkun, anahtarlı yüzükte kilit içerisine giren lisan ve gövde kısmı, el ile tutulan yüzük kısmına geçirildiğini söylemiş oldu. Doç. Dr. Coşkun, “Dişli ucun bulunduğu gövde yüzük üzerine hareketli olarak eklendiği, dairesel formlu halkası açık uçlu olup birer kuşbaşı ile son buluyor. Çok özel olan eşyaların konulduğu sandığı açmak için kullanılan anahtarlı yüzük, MS 4-5. yüzyıla tarihlendirilmekte olduğu ve 1600 yıllık olabileceği görülüyor” dedi.
“SADECE SAVAŞMAMIŞLAR”
Kelam konusu yapıtların hafriyatlarda fazlaca nadir ele geçmekte olduğunu ve bölgede birinci sefer karşılarına çıktığını söyleyen Doç. Dr. Coşkun, “Zerzevan Kalesi’de 2014 yılında hafriyat çalışmaları başladı ve hala devam ediyor. Zerzevan Kalesine baktığımız vakit dünyanın en uygun korunmuş garnizonlarından birisi ve şu ana kadar binlerce eser ortaya çıkarıldı. Bu yıl da çalışmalar bütün süratiyle devam ediyor, yüzlerce eser var. İki kıymetli yapıtımız ön plana çıktı. Bunlardan birisi bir küçükbaş hayvanı kemiğine yapılmış 1600 yıllık bir flüt, oburu de özel kutuları açmak için kullanılan bir anahtar. Flütün özelliğine baktığımız vakit küçükbaş bir hayvanın bacak kemiğinden yapılmış ve altı tane deliği korunmuş. Flütün bir kesimi geçen yıl çıktı, bir kesimi bu yıl çıktı ve birleştirildi. Biz, farklı senelerda eserler bulabiliyoruz ve bunları birleştiriyoruz. Bu bize şunu gösteriyor, bu flütün burada ortaya çıkması ki ender bir örnek. Yalnızca burada askeri faaliyetlerin yapılmadığını, hem de müzikle ve sanatla da ilgilenildiğini göstermesi açısından önemli” formunda konuştu.
KUŞ FORMLU BRONZ YÜZÜK
Öbür eser bir yüzüğe takılmış bir anahtar olduğunu belirten Doç. Dr. Coşkun, “Yüzüğün baş kısmı kuş halinde sonlandırılmış. Anahtar da bronzdan yapılmış ve bir daha 1600 yıllık bir anahtar. Bunun da özel kutular açmak için kullanıldığını biliyoruz. Muhtemelen bir mücevher kutusunun ya da kıymetli eşyaların saklandığı kıymetli bir kutuyu saklamak için yapılmış özel bir anahtar. Bu da bölgedeki az örneklerden birisi. Aslında bölgede birinci sefer çıkıyor. Anadolu’daki hafriyatlarda ender çıkan örneklerden birisi. Zerzevan Kalesi’ndeki bu toplumsal hayatı göstermesi açısından bu iki eser de pek önemli” diye konuştu. İHA
Çınar ilçesi yakınlarındaki UNESCO Dünya Mirası Süreksiz Listesi’nde yer alan ve hafriyat çalışmaları yürütülen Zerzevan Kalesinde kemik flüt ve bronz anahtarlı yüzük ortaya çıkarıldı. İki modül halinde bulunup birleştirilen flüt, küçükbaş hayvanın bacak kemiği üzerine yuvarlak delikler açılarak kullanıldığı öğrenilirken, yüzeyinde biri kırık altı adet delik görülen flüt MS 4-5. yüzyıla tarihlendirildiği ve 1600 yıllık olduğu ortaya çıktığı belirlendi. Flüt askeri kent olan Zerzevan Kalesi’nde yaşayanların sanat ve müzik ile ilgilerinin olduğunu da göstermesi açısından değerli olduğu belirtildi.
Zerzevan Kalesi Hafriyat Heyeti Lideri Doç. Dr. Aytaç Coşkun, anahtarlı yüzükte kilit içerisine giren lisan ve gövde kısmı, el ile tutulan yüzük kısmına geçirildiğini söylemiş oldu. Doç. Dr. Coşkun, “Dişli ucun bulunduğu gövde yüzük üzerine hareketli olarak eklendiği, dairesel formlu halkası açık uçlu olup birer kuşbaşı ile son buluyor. Çok özel olan eşyaların konulduğu sandığı açmak için kullanılan anahtarlı yüzük, MS 4-5. yüzyıla tarihlendirilmekte olduğu ve 1600 yıllık olabileceği görülüyor” dedi.
“SADECE SAVAŞMAMIŞLAR”
Kelam konusu yapıtların hafriyatlarda fazlaca nadir ele geçmekte olduğunu ve bölgede birinci sefer karşılarına çıktığını söyleyen Doç. Dr. Coşkun, “Zerzevan Kalesi’de 2014 yılında hafriyat çalışmaları başladı ve hala devam ediyor. Zerzevan Kalesine baktığımız vakit dünyanın en uygun korunmuş garnizonlarından birisi ve şu ana kadar binlerce eser ortaya çıkarıldı. Bu yıl da çalışmalar bütün süratiyle devam ediyor, yüzlerce eser var. İki kıymetli yapıtımız ön plana çıktı. Bunlardan birisi bir küçükbaş hayvanı kemiğine yapılmış 1600 yıllık bir flüt, oburu de özel kutuları açmak için kullanılan bir anahtar. Flütün özelliğine baktığımız vakit küçükbaş bir hayvanın bacak kemiğinden yapılmış ve altı tane deliği korunmuş. Flütün bir kesimi geçen yıl çıktı, bir kesimi bu yıl çıktı ve birleştirildi. Biz, farklı senelerda eserler bulabiliyoruz ve bunları birleştiriyoruz. Bu bize şunu gösteriyor, bu flütün burada ortaya çıkması ki ender bir örnek. Yalnızca burada askeri faaliyetlerin yapılmadığını, hem de müzikle ve sanatla da ilgilenildiğini göstermesi açısından önemli” formunda konuştu.
KUŞ FORMLU BRONZ YÜZÜK
Öbür eser bir yüzüğe takılmış bir anahtar olduğunu belirten Doç. Dr. Coşkun, “Yüzüğün baş kısmı kuş halinde sonlandırılmış. Anahtar da bronzdan yapılmış ve bir daha 1600 yıllık bir anahtar. Bunun da özel kutular açmak için kullanıldığını biliyoruz. Muhtemelen bir mücevher kutusunun ya da kıymetli eşyaların saklandığı kıymetli bir kutuyu saklamak için yapılmış özel bir anahtar. Bu da bölgedeki az örneklerden birisi. Aslında bölgede birinci sefer çıkıyor. Anadolu’daki hafriyatlarda ender çıkan örneklerden birisi. Zerzevan Kalesi’ndeki bu toplumsal hayatı göstermesi açısından bu iki eser de pek önemli” diye konuştu. İHA