Hacettepe Üniversitesi’ndeki antik DNA laboratuvarında hafriyatlarda bulunan iskelet ve kemik modülleriyle tarihe ışık tutuluyor.
İskelet Biyolojisi Laboratuvarı’nda insan iskeleti kalıntılarında klasik yollarla yaş, cinsiyet, bedensel özellikler, sıhhat sıkıntıları ve beslenme üzere birfazlaca faktör tahlil ediliyor. 2019 yılında kurulan Antik DNA Laboratuvarı’nda yapılan incelemelerde ise geçmiş insan topluluklarının genetik yapısı ve popülasyon tarihine ait datalar elde ediliyor.
TÜRKİYE’DE TEK
Hacettepe Üniversitesi Antropoloji Bilim Kısmı Lideri Prof. Dr. Yılmaz Selim Erdal, 12 binden çok insan iskeleti kalıntısı ile hem Orta Doğu birebir vakitte Avrupa’nın en değerli laboratuvarlardan biri olduğunu söylemiş oldu.
Erdal, “Anadolu’da ne üzere değişim oldu bunları anlayabilmek için antik DNA çalışmalarını yapıyoruz. Yerleşik yaşama geçiş, bitki ve hayvanların evcilleştirme süreci, bunun batıya gerçek yayılması ya da Anadolu ve Avrupa içindeki topluluklar içindeki bağları çözmeye çalışıyoruz. Burada yaşayan beşerler kim, kendindilk evvelki ve kendinden daha sonrakilerle ilgili bağlarını anlamaya yönelik çalışmalar yapıyoruz” diye konuştu.
“AKRABALIK ALAKALARINI BİLE ÇÖZEBİLİYORUZ”
Prof. Dr. Erdal, kelamlarına şu biçimde devam etti:
“İskeletler üzerinden akrabalık bağlarını bile çözebiliyoruz. Bir insan hastalandığında onun deveran sistemi üzerinde yer alan ya da diş taşı üzere ağız ortamında bulunan çeşitli mikropların DNA’sına ulaşarak geçmişte hangi cins mikroplar vardı ve o mikropların DNA’sına ulaşarak günümüzdeki ile benzeri miydi, nasıl bir değişim oldu; bunu da anlamaya çalışıyoruz.”
“Sadece insan iskeleti üzerinden değil toprakta yaşayan bakteriler, mantarlar, maya üzere canlıların kemiklere bulaşması niçiniyle antik kalıntılarda DNA tahlilleri lakin özel DNA laboratuvarlarında yapılabiliyor.”
“İKİ YIL SÜRÜYOR”
“Morfolojik çalışmalar iskeletin korunma durumu uygunsa süratli bir biçimde yapılabiliyor. İskelet size sağlam bir biçimde ulaştıysa birkaç saat ortasında onun yaşı, cinsiyeti ve bedensel özeliklerini tespit edebilirsiniz.”
“Ancak DNA çalışmaları ayrıntılı bir tahlil gerektirdiği için gerecin laboratuvara girmesi, imgenin kaydedilmesi, paklık süreçleri, bir toz elde etme ve bu tozun eritilerek ortasındaki hücreye ulaşımı sürdürmeniz ve buradan çıkan sonuçları değerlendirmeniz iki yıla kadar sürebiliyor.” (DHA)
İskelet Biyolojisi Laboratuvarı’nda insan iskeleti kalıntılarında klasik yollarla yaş, cinsiyet, bedensel özellikler, sıhhat sıkıntıları ve beslenme üzere birfazlaca faktör tahlil ediliyor. 2019 yılında kurulan Antik DNA Laboratuvarı’nda yapılan incelemelerde ise geçmiş insan topluluklarının genetik yapısı ve popülasyon tarihine ait datalar elde ediliyor.
TÜRKİYE’DE TEK
Hacettepe Üniversitesi Antropoloji Bilim Kısmı Lideri Prof. Dr. Yılmaz Selim Erdal, 12 binden çok insan iskeleti kalıntısı ile hem Orta Doğu birebir vakitte Avrupa’nın en değerli laboratuvarlardan biri olduğunu söylemiş oldu.
Erdal, “Anadolu’da ne üzere değişim oldu bunları anlayabilmek için antik DNA çalışmalarını yapıyoruz. Yerleşik yaşama geçiş, bitki ve hayvanların evcilleştirme süreci, bunun batıya gerçek yayılması ya da Anadolu ve Avrupa içindeki topluluklar içindeki bağları çözmeye çalışıyoruz. Burada yaşayan beşerler kim, kendindilk evvelki ve kendinden daha sonrakilerle ilgili bağlarını anlamaya yönelik çalışmalar yapıyoruz” diye konuştu.
“AKRABALIK ALAKALARINI BİLE ÇÖZEBİLİYORUZ”
Prof. Dr. Erdal, kelamlarına şu biçimde devam etti:
“İskeletler üzerinden akrabalık bağlarını bile çözebiliyoruz. Bir insan hastalandığında onun deveran sistemi üzerinde yer alan ya da diş taşı üzere ağız ortamında bulunan çeşitli mikropların DNA’sına ulaşarak geçmişte hangi cins mikroplar vardı ve o mikropların DNA’sına ulaşarak günümüzdeki ile benzeri miydi, nasıl bir değişim oldu; bunu da anlamaya çalışıyoruz.”
“Sadece insan iskeleti üzerinden değil toprakta yaşayan bakteriler, mantarlar, maya üzere canlıların kemiklere bulaşması niçiniyle antik kalıntılarda DNA tahlilleri lakin özel DNA laboratuvarlarında yapılabiliyor.”
“İKİ YIL SÜRÜYOR”
“Morfolojik çalışmalar iskeletin korunma durumu uygunsa süratli bir biçimde yapılabiliyor. İskelet size sağlam bir biçimde ulaştıysa birkaç saat ortasında onun yaşı, cinsiyeti ve bedensel özeliklerini tespit edebilirsiniz.”
“Ancak DNA çalışmaları ayrıntılı bir tahlil gerektirdiği için gerecin laboratuvara girmesi, imgenin kaydedilmesi, paklık süreçleri, bir toz elde etme ve bu tozun eritilerek ortasındaki hücreye ulaşımı sürdürmeniz ve buradan çıkan sonuçları değerlendirmeniz iki yıla kadar sürebiliyor.” (DHA)