Manisa’nın Ahmetli ilçesinde UNESCO listesinde yer alan Bintepeler Lidya Tümülüsleri geçen ocak ayında definecilerin saldırısına uğradı. Corona virüsü salgını niçiniyle kısıtlamaları fırsat bilen defineciler iki tümülüsü talan ederek büyük ziyan verdi. Kepçelerle tümülüsleri kazan defineciler harika imgenin yok bulunmasına niye oldu. Olayla ilgili yapılan soruşturmada ise hayli sayıda kişi gözaltına alındı.
ANADOLU’NUN PİRAMİTLERİ
Bintepeler olarak bilinen bölgede 2 bin 600 yıl evvel yapıldığı bilinen Lidya soyluları ve kraliyet ailesi üyelerinin defnedildiği mezarlık bölgesi ‘Anadolu’nun Piramitleri’ olarak tabir ediliyor.
Günümüze 120 adedinin ulaştığı mezarlık bölgesi dünyadaki en büyük mezarlık bölgelerinden biri olma özelliğinin de barındırıyor. Mısır’daki Hükümdarlar Vadisi olarak isimlendirilen Giza Vadisi’nden daha geniş bir alana sahip olan mezarlık bölgesi bilhassa son senelerda kaçak hafriyatlar yapan definecilerin de maksadı oldu.
Bölgenin korunması hedefiyle Kültür ve Turizm Bakanlığı Kaçakçılıkla Çaba Dairesi toplumun bilinçlendirilmesi için çalışmalar yürütüyor. Ayrıyeten jandarma takımları de bölgede daha fazla tahribatın yaşanmaması için devriyelerini sıklaştırdı.
LİDYALI ZENGİNLERİN MEZARI
Manisa Celal Bayar Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Kısmı Öğretim Üyesi ve Aigai Antik Kenti Hafriyat Lideri Doç. Dr. Yusuf Sezgin, tümülüslerin tahrip edilmesiyle ilgili şunları söylemiş oldu:
“Manisa ve etrafı bilhassa Gediz Vadisi Lidya bölgesi olarak isimlendirilir. Bunun sebebi de doğal burada kurulmuş olan Lidya devleti. Merkezi bir devlet olarak hayli uzun yıllar boyunca bölgeye hakim olmuş ve Anadolu’nun epeyce değerli bir devletlerinden bir adedidir. Bu yüzseneler içerisinde Lidya devletinde farklı sülaleler idarede kalmış. Baştaki yöneticiler ya da hükümdarlar öldükten daha sonra özel mezarlara gömülmüşler. Bizim bugün tümülüs dediğimiz şeyler aslında Lidyalı varlıklı ve soyluların mezarları.”
DÜNYADAKİ EN BÜYÜK MEZARLIK
“Bunların oluşum tarihi hakkında kabaca 2bin 600 yıldan itibaren var olduğunu biliyoruz. Bilhassa MÖ 6. yüzyıldan daha sonra epeyce yaygın olarak görüyoruz bunları. Başka yandan bu mezarlar epey uzun yıllar evvel olduğu yerde hayli özel manzara oluşturmuş. Burası Anadolu’nun Piramitleri olarak isimlendiriliyor. Aslında fazlaca da gerçek bir yaklaşım bu. Dünyadaki en özel mezarlık alanlarından birisi. Mısır’daki Giza Vadisi ya da Hükümdarlar Vadisi’ndeki mezarlar kadar değerli bir yer aslında. Bunun turistik potansiyel olarak kıymetlendirmek lazım. Dünyadaki en büyük mezarlık alanı burası. Giza’daki mezarların kapladığı alan buradan daha küçük.”
“Günümüze kadar mezarların büyük bir kısmı ulaşmış. 1950’lerde 150 tane belirlenmiş tümülüs mezar varken 120 tanesi bugüne kalmış. Maalesef bir kısmını koruyamamışız. Ve hala daha makus niyetli şahısların ziyan verdiğini görüyoruz. Bu bir kültür mirası. Çok kıymetli epeyce özel bir alandan bahsediyoruz. Dünyada bu biçimde bir alan yok.”
Mezar odalarının antik periyotta yapıldığı sırada soygunlara karşı korumak gayesiyle tümülüslerin farklı noktalarına yerleştirildiğini söyleyen Sezgin, “Bunların kimilerinin isimlerini de biliyoruz. Alyattes Tümülüsü ya da Gyges Tümülüsü olarak isimlendiriyoruz. Bilhassa Aliates Tümülüsü epeyce büyük. Oturduğu alan 250 metre çapında. Statünüze göre büyüklükleri değişiyor. Çocuk tümülüsü bile var. Mezar odaları soyulur diye ileriye dönük olarak şaşırtmalı farklı yerlere yerleştiriyorlar. Tam ortaya yerleştirmiyorlar mezar odalarını. Defineciler kazar ziyan vermesinler diye farklı yerlere yerleştirilmiş. Definecilerin binlerce yıldır her insanın gördüğü bir hoşluğu yok etmesi fazlaca acı bir şey” dedi.
ANADOLU’NUN PİRAMİTLERİ
Bintepeler olarak bilinen bölgede 2 bin 600 yıl evvel yapıldığı bilinen Lidya soyluları ve kraliyet ailesi üyelerinin defnedildiği mezarlık bölgesi ‘Anadolu’nun Piramitleri’ olarak tabir ediliyor.
Günümüze 120 adedinin ulaştığı mezarlık bölgesi dünyadaki en büyük mezarlık bölgelerinden biri olma özelliğinin de barındırıyor. Mısır’daki Hükümdarlar Vadisi olarak isimlendirilen Giza Vadisi’nden daha geniş bir alana sahip olan mezarlık bölgesi bilhassa son senelerda kaçak hafriyatlar yapan definecilerin de maksadı oldu.
Bölgenin korunması hedefiyle Kültür ve Turizm Bakanlığı Kaçakçılıkla Çaba Dairesi toplumun bilinçlendirilmesi için çalışmalar yürütüyor. Ayrıyeten jandarma takımları de bölgede daha fazla tahribatın yaşanmaması için devriyelerini sıklaştırdı.
LİDYALI ZENGİNLERİN MEZARI
Manisa Celal Bayar Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Kısmı Öğretim Üyesi ve Aigai Antik Kenti Hafriyat Lideri Doç. Dr. Yusuf Sezgin, tümülüslerin tahrip edilmesiyle ilgili şunları söylemiş oldu:
“Manisa ve etrafı bilhassa Gediz Vadisi Lidya bölgesi olarak isimlendirilir. Bunun sebebi de doğal burada kurulmuş olan Lidya devleti. Merkezi bir devlet olarak hayli uzun yıllar boyunca bölgeye hakim olmuş ve Anadolu’nun epeyce değerli bir devletlerinden bir adedidir. Bu yüzseneler içerisinde Lidya devletinde farklı sülaleler idarede kalmış. Baştaki yöneticiler ya da hükümdarlar öldükten daha sonra özel mezarlara gömülmüşler. Bizim bugün tümülüs dediğimiz şeyler aslında Lidyalı varlıklı ve soyluların mezarları.”
DÜNYADAKİ EN BÜYÜK MEZARLIK
“Bunların oluşum tarihi hakkında kabaca 2bin 600 yıldan itibaren var olduğunu biliyoruz. Bilhassa MÖ 6. yüzyıldan daha sonra epeyce yaygın olarak görüyoruz bunları. Başka yandan bu mezarlar epey uzun yıllar evvel olduğu yerde hayli özel manzara oluşturmuş. Burası Anadolu’nun Piramitleri olarak isimlendiriliyor. Aslında fazlaca da gerçek bir yaklaşım bu. Dünyadaki en özel mezarlık alanlarından birisi. Mısır’daki Giza Vadisi ya da Hükümdarlar Vadisi’ndeki mezarlar kadar değerli bir yer aslında. Bunun turistik potansiyel olarak kıymetlendirmek lazım. Dünyadaki en büyük mezarlık alanı burası. Giza’daki mezarların kapladığı alan buradan daha küçük.”
“Günümüze kadar mezarların büyük bir kısmı ulaşmış. 1950’lerde 150 tane belirlenmiş tümülüs mezar varken 120 tanesi bugüne kalmış. Maalesef bir kısmını koruyamamışız. Ve hala daha makus niyetli şahısların ziyan verdiğini görüyoruz. Bu bir kültür mirası. Çok kıymetli epeyce özel bir alandan bahsediyoruz. Dünyada bu biçimde bir alan yok.”
Mezar odalarının antik periyotta yapıldığı sırada soygunlara karşı korumak gayesiyle tümülüslerin farklı noktalarına yerleştirildiğini söyleyen Sezgin, “Bunların kimilerinin isimlerini de biliyoruz. Alyattes Tümülüsü ya da Gyges Tümülüsü olarak isimlendiriyoruz. Bilhassa Aliates Tümülüsü epeyce büyük. Oturduğu alan 250 metre çapında. Statünüze göre büyüklükleri değişiyor. Çocuk tümülüsü bile var. Mezar odaları soyulur diye ileriye dönük olarak şaşırtmalı farklı yerlere yerleştiriyorlar. Tam ortaya yerleştirmiyorlar mezar odalarını. Defineciler kazar ziyan vermesinler diye farklı yerlere yerleştirilmiş. Definecilerin binlerce yıldır her insanın gördüğü bir hoşluğu yok etmesi fazlaca acı bir şey” dedi.