semaver
New member
2022 yılı artırımının birinci toplantısı yarın Minimum Fiyat Tespit Komitesi tarafınca yapılacak.
Toplantı öncesi Türk-İş Genel Lideri Ergün Atalay, Hak-İş Genel Lideri Mahmut Arslan, DİSK Genel Lideri İstek Çerkezoğlu, yeni taban fiyat konusunda ortak yazılı açıklama yaptı.
“İNSAN ONURUNA YARAŞIR ÜCRET”
Açıklamada, minimum fiyatın personel ve ailesinin günün ekonomik ve toplumsal şartlarına nazaran insanca yaşamasını mümkün kılacak, insanlık onuruyla bağdaşacak bir fiyat olduğu belirtilerek, şu tabirler kullanıldı:
“Bu tarafıyla taban fiyat, insanın yaşaması ve varlığını sürdürebilmesi için gerekli olan taban gelir deposudur. ILO Anayasası’nın girişinde, ‘İşçinin ve ailesinin sırf geçimini temin eden fiyat, insanca yaşamaya kâfi bir fiyat değildir. halbuki çalışanın insanca yaşaması için kâfi fiyata sahip olması gerekir’ sözüne yer verilmiştir. Üç emekçi konfederasyonu ‘insan onuruna yaraşır bir taban ücret’ belirlenmesi taleplerini bir ortaya gelerek ortaklaştırmıştır. Bilhassa sendikasız emekçilerin kıymetli bir kısmının temel sorunu olan taban fiyatın, belirlediğimiz ve savunduğumuz prensipler doğrultusunda karara bağlanması büyük kıymet taşımaktadır.”
“TOPLUMUN TÜM KISIMLARINI İLGİLENDİRİYOR”
Fiyatlı çalışanların yarıya yakınının minimum fiyat ve civarında gelire sahip olduğu vurgulanan açıklamada, şunlar kaydedildi:
“Sosyal güvenlik primine temel ortalama çıkar da taban fiyatın biraz üzerindedir. Taban fiyat belirleme çalışmaları yalnızca fiyatlı kesiti değil toplumun tümünü yakından ve direkt ilgilendirmektedir. Yalnızca taban fiyat alanlar değil; taban geçim indirimi, işsizlik ödeneği, kısa çalışma ödeneği, engelli ve yaşlılık aylığı ile bakım yardımı, genel sıhhat sigortası, ferdi emeklilik, toplumsal güvenlik borçlanması, toplumsal güvenlik alt ve üst primlerinin belirlenmesi üzere epey geniş bir alanı kapsamaktadır. İktisatta bilhassa son devirde döviz kurlarında yaşanan olağanüstü dalgalanma ve başta besin ve kira olmak üzere temel mal ve hizmet meblağlarında görülen artışlar, emeğinden diğer hiç bir geliri olmayan fiyatlı çalışanların satın alma gücünü geriletmiştir. Bu niçinle, 2022’de geçerli olacak taban fiyatın, iktisatta yaşanan gelişmeler de dikkate alınarak, beşere yakışır bir ömür seviyesini sağlayacak biçimde tespit edilmesi gereği ortak fikrimizdir.”
“ÜCRETİN DÜŞÜK BELİRLENMESİ KABUL EDİLEMEZ”
Minimum fiyatın emeğe gösterilen hürmetin bir ölçüsü olduğuna dikkatin çekildiği açıklamada, şu değerlendirmelerde bulunuldu:
FİYATLARDAN ALINAN VERGİLERE DİKKAT ÇEKİLDİ
Açıklamada, Türkiye’de minimum fiyat seviyesinin AB üyesi tüm ülkelerin gerisinde kaldığı tespitine yer verilerek, şu tabirler kullanıldı:
“Küresel pazarlar ile rekabet edebilmek ismine emek bölümünün talepleri görmezden gelinmemelidir. Türkiye’nin rekabet kaidelerini düşük fiyat siyasetiyle sağlamak doğrultusunda bir anlayışı olmamalıdır. Bugün ücretliler üzerinde dayanılmaz boyutlarda vergi yükleri bulunmaktadır. Türkiye’de gelir vergisi mükelleflerinin büyük çoğunluğu fiyat geliri elde edenlerdir. Kaldı ki hem direkt gelir ve yarar üzerinden hem dolaylı olarak mal ve hizmet alımında yapılan mecburî muhtaçlık harcamalarından dolayı günlük yaşantının her evresinde vergiye maruz kalınmaktadır. Fiyatlı çalışanların net fiyatı, vergi dilimlerindeki artışlar niçiniyle ilerleyen aylarda düşmektedir. Minimum fiyat alan çalışanlar bile yılın son dört ayında eksik fiyat almak durumunda kalmaktadır. Minimum fiyatta gelir vergisi niçiniyle meydana gelen gerilemenin telafi edilmesi uygulaması, yalnızca taban fiyatla çalışan bekar çalışanlar için geçerlidir. Evli, üç çocuklu ve eşi çalışmayan bir emekçi yılbaşında elde ettiği fiyat seviyesini yıl sonunda alamamaktadır. Bu çalışanın yılın toplamı prestijiyle kaybı devam etmektedir. Mevcut bu uygulamayla aile korunmamaktadır.
Fiyatlı çalışanlar için vergi matrahı farklılaştırılmalıdır. 2002’de gelir vergisi tarifesi brüt taban fiyatın 17,1 katıyken, günümüzde 6,7 katına gerilemiştir. Tüm fiyat gelirlerinde, taban fiyata denk gelen kısmına kadar olan fiyatın vergi dışı bırakılması tarafında toplumsal taraflar içinde görüş birliği oluşmasına karşın -şimdiye kadar- rastgele bir düzenleme yapılmamıştır. Patronun toplumsal güvenlik primi düşürülmüş ve buradan doğan milyarlarca liralık gelir kaybı Hazine tarafınca karşılanmaktadır. Lakin emekçilerin toplumsal güvenlik priminde bir indirim yapılmamıştır. Toplumsal devletin hami vasfı evvela düşük gelirli olan fiyatlı çalışanlar için olmalıdır.”
KONFEDERASYONLARIN BELİRLEDİĞİ UNSURLAR
Türk-İş, Hak-İş ve DİSK, “insan onuruna yakışır” bir seviyede minimum fiyat belirlenebilmesi için Minimum Fiyat Tespit Komitesi’nin çalışmalarında temel alınması gereken prensipleri şöyle sıraladı:
“- Taban fiyatın saptanmasında Anayasa’da yer alan ‘geçim şartları’ yaklaşımına evvela uyulmalıdır. Günün ekonomik ve toplumsal şartlarına göre çalışanın ve ailesinin insanca yaşamasını mümkün kılacak ve insanlık onuruyla bağdaşacak minimum fiyat belirlenmelidir.
– Minimum fiyat net olarak açıklanmalıdır. Bu fiyattan yapılacak vergi, toplumsal güvenlik ve gibisi kesintiler net meblağın üzerine ek edilmeli ve yıl boyunca taban fiyat açıklanan bu net fiyatın altına düşmemelidir. Minimum Geçim İndirimi (AGİ) personelin uygar durumuna göre ayrıyeten ek edilmelidir.
– Tüm fiyatların taban fiyata tekabül eden kısmı vergiden muaf olmalıdır. Gelir vergisi tarifesi en az bir daha değerleme oranında artırılmalıdır. Ayrıyeten, ücretliler için damga vergisi uygulaması kaldırılmalıdır. Minimum fiyat daha sonrası birinci vergi basamağı için uygulanacak oran da yüzde 10 olmalıdır.
– Minimum fiyat, rastgele bir ayırım yapılmadan bir daha ulusal seviyede tek olarak ve yıllık belirlenmelidir. Personellerin içinde nitelik, kıdem, işin mahiyeti üzere ekonomik hedefli değerlendirmelerin tümünden bağımsız olarak ele alınmalıdır.
– Minimum fiyat, ekonomik ölçülerin ötesinde toplumsal bir fiyat olarak kabul edilmeli ve bu özelliği temel alınarak belirlenmelidir.
– Devlet çalışanlar içinde ayrım yapmamalı, kamuda geçerli en düşük aylık fiyatını minimum fiyat belirlenirken de dikkate almalıdır.
Taban fiyat ile temaslı olarak ve günümüz ekonomik şartlarını da dikkate alarak;
– Patronlara sağlanan toplumsal güvenlik prim dayanağının gibisi bir takviye emekçilere de verilmeli ve çalışanların toplumsal güvenlik haklarında bir kayıp yaratmayacak biçimde emekçi SGK prim hissesi 5 puan düşürülerek bütçeden karşılanmalıdır.
– ‘Sosyal devlet’ unsuru gereği memurlara çalışmayan eş için ödenen ‘aile yardımı’ emekçiler için de uygulamaya konulmalıdır.
– Sendikal örgütlenmenin önündeki maniler kaldırılmalı ve minimum fiyat teşviki yalnızca sendikal örgütlenmenin olduğu iş yerleri için uygulanmalıdır.”
Toplantı öncesi Türk-İş Genel Lideri Ergün Atalay, Hak-İş Genel Lideri Mahmut Arslan, DİSK Genel Lideri İstek Çerkezoğlu, yeni taban fiyat konusunda ortak yazılı açıklama yaptı.
“İNSAN ONURUNA YARAŞIR ÜCRET”
Açıklamada, minimum fiyatın personel ve ailesinin günün ekonomik ve toplumsal şartlarına nazaran insanca yaşamasını mümkün kılacak, insanlık onuruyla bağdaşacak bir fiyat olduğu belirtilerek, şu tabirler kullanıldı:
“Bu tarafıyla taban fiyat, insanın yaşaması ve varlığını sürdürebilmesi için gerekli olan taban gelir deposudur. ILO Anayasası’nın girişinde, ‘İşçinin ve ailesinin sırf geçimini temin eden fiyat, insanca yaşamaya kâfi bir fiyat değildir. halbuki çalışanın insanca yaşaması için kâfi fiyata sahip olması gerekir’ sözüne yer verilmiştir. Üç emekçi konfederasyonu ‘insan onuruna yaraşır bir taban ücret’ belirlenmesi taleplerini bir ortaya gelerek ortaklaştırmıştır. Bilhassa sendikasız emekçilerin kıymetli bir kısmının temel sorunu olan taban fiyatın, belirlediğimiz ve savunduğumuz prensipler doğrultusunda karara bağlanması büyük kıymet taşımaktadır.”
“TOPLUMUN TÜM KISIMLARINI İLGİLENDİRİYOR”
Fiyatlı çalışanların yarıya yakınının minimum fiyat ve civarında gelire sahip olduğu vurgulanan açıklamada, şunlar kaydedildi:
“Sosyal güvenlik primine temel ortalama çıkar da taban fiyatın biraz üzerindedir. Taban fiyat belirleme çalışmaları yalnızca fiyatlı kesiti değil toplumun tümünü yakından ve direkt ilgilendirmektedir. Yalnızca taban fiyat alanlar değil; taban geçim indirimi, işsizlik ödeneği, kısa çalışma ödeneği, engelli ve yaşlılık aylığı ile bakım yardımı, genel sıhhat sigortası, ferdi emeklilik, toplumsal güvenlik borçlanması, toplumsal güvenlik alt ve üst primlerinin belirlenmesi üzere epey geniş bir alanı kapsamaktadır. İktisatta bilhassa son devirde döviz kurlarında yaşanan olağanüstü dalgalanma ve başta besin ve kira olmak üzere temel mal ve hizmet meblağlarında görülen artışlar, emeğinden diğer hiç bir geliri olmayan fiyatlı çalışanların satın alma gücünü geriletmiştir. Bu niçinle, 2022’de geçerli olacak taban fiyatın, iktisatta yaşanan gelişmeler de dikkate alınarak, beşere yakışır bir ömür seviyesini sağlayacak biçimde tespit edilmesi gereği ortak fikrimizdir.”
“ÜCRETİN DÜŞÜK BELİRLENMESİ KABUL EDİLEMEZ”
Minimum fiyatın emeğe gösterilen hürmetin bir ölçüsü olduğuna dikkatin çekildiği açıklamada, şu değerlendirmelerde bulunuldu:
FİYATLARDAN ALINAN VERGİLERE DİKKAT ÇEKİLDİ
Açıklamada, Türkiye’de minimum fiyat seviyesinin AB üyesi tüm ülkelerin gerisinde kaldığı tespitine yer verilerek, şu tabirler kullanıldı:
“Küresel pazarlar ile rekabet edebilmek ismine emek bölümünün talepleri görmezden gelinmemelidir. Türkiye’nin rekabet kaidelerini düşük fiyat siyasetiyle sağlamak doğrultusunda bir anlayışı olmamalıdır. Bugün ücretliler üzerinde dayanılmaz boyutlarda vergi yükleri bulunmaktadır. Türkiye’de gelir vergisi mükelleflerinin büyük çoğunluğu fiyat geliri elde edenlerdir. Kaldı ki hem direkt gelir ve yarar üzerinden hem dolaylı olarak mal ve hizmet alımında yapılan mecburî muhtaçlık harcamalarından dolayı günlük yaşantının her evresinde vergiye maruz kalınmaktadır. Fiyatlı çalışanların net fiyatı, vergi dilimlerindeki artışlar niçiniyle ilerleyen aylarda düşmektedir. Minimum fiyat alan çalışanlar bile yılın son dört ayında eksik fiyat almak durumunda kalmaktadır. Minimum fiyatta gelir vergisi niçiniyle meydana gelen gerilemenin telafi edilmesi uygulaması, yalnızca taban fiyatla çalışan bekar çalışanlar için geçerlidir. Evli, üç çocuklu ve eşi çalışmayan bir emekçi yılbaşında elde ettiği fiyat seviyesini yıl sonunda alamamaktadır. Bu çalışanın yılın toplamı prestijiyle kaybı devam etmektedir. Mevcut bu uygulamayla aile korunmamaktadır.
Fiyatlı çalışanlar için vergi matrahı farklılaştırılmalıdır. 2002’de gelir vergisi tarifesi brüt taban fiyatın 17,1 katıyken, günümüzde 6,7 katına gerilemiştir. Tüm fiyat gelirlerinde, taban fiyata denk gelen kısmına kadar olan fiyatın vergi dışı bırakılması tarafında toplumsal taraflar içinde görüş birliği oluşmasına karşın -şimdiye kadar- rastgele bir düzenleme yapılmamıştır. Patronun toplumsal güvenlik primi düşürülmüş ve buradan doğan milyarlarca liralık gelir kaybı Hazine tarafınca karşılanmaktadır. Lakin emekçilerin toplumsal güvenlik priminde bir indirim yapılmamıştır. Toplumsal devletin hami vasfı evvela düşük gelirli olan fiyatlı çalışanlar için olmalıdır.”
KONFEDERASYONLARIN BELİRLEDİĞİ UNSURLAR
Türk-İş, Hak-İş ve DİSK, “insan onuruna yakışır” bir seviyede minimum fiyat belirlenebilmesi için Minimum Fiyat Tespit Komitesi’nin çalışmalarında temel alınması gereken prensipleri şöyle sıraladı:
“- Taban fiyatın saptanmasında Anayasa’da yer alan ‘geçim şartları’ yaklaşımına evvela uyulmalıdır. Günün ekonomik ve toplumsal şartlarına göre çalışanın ve ailesinin insanca yaşamasını mümkün kılacak ve insanlık onuruyla bağdaşacak minimum fiyat belirlenmelidir.
– Minimum fiyat net olarak açıklanmalıdır. Bu fiyattan yapılacak vergi, toplumsal güvenlik ve gibisi kesintiler net meblağın üzerine ek edilmeli ve yıl boyunca taban fiyat açıklanan bu net fiyatın altına düşmemelidir. Minimum Geçim İndirimi (AGİ) personelin uygar durumuna göre ayrıyeten ek edilmelidir.
– Tüm fiyatların taban fiyata tekabül eden kısmı vergiden muaf olmalıdır. Gelir vergisi tarifesi en az bir daha değerleme oranında artırılmalıdır. Ayrıyeten, ücretliler için damga vergisi uygulaması kaldırılmalıdır. Minimum fiyat daha sonrası birinci vergi basamağı için uygulanacak oran da yüzde 10 olmalıdır.
– Minimum fiyat, rastgele bir ayırım yapılmadan bir daha ulusal seviyede tek olarak ve yıllık belirlenmelidir. Personellerin içinde nitelik, kıdem, işin mahiyeti üzere ekonomik hedefli değerlendirmelerin tümünden bağımsız olarak ele alınmalıdır.
– Minimum fiyat, ekonomik ölçülerin ötesinde toplumsal bir fiyat olarak kabul edilmeli ve bu özelliği temel alınarak belirlenmelidir.
– Devlet çalışanlar içinde ayrım yapmamalı, kamuda geçerli en düşük aylık fiyatını minimum fiyat belirlenirken de dikkate almalıdır.
Taban fiyat ile temaslı olarak ve günümüz ekonomik şartlarını da dikkate alarak;
– Patronlara sağlanan toplumsal güvenlik prim dayanağının gibisi bir takviye emekçilere de verilmeli ve çalışanların toplumsal güvenlik haklarında bir kayıp yaratmayacak biçimde emekçi SGK prim hissesi 5 puan düşürülerek bütçeden karşılanmalıdır.
– ‘Sosyal devlet’ unsuru gereği memurlara çalışmayan eş için ödenen ‘aile yardımı’ emekçiler için de uygulamaya konulmalıdır.
– Sendikal örgütlenmenin önündeki maniler kaldırılmalı ve minimum fiyat teşviki yalnızca sendikal örgütlenmenin olduğu iş yerleri için uygulanmalıdır.”