Gelişmiş ekonomiler 1970’li yılların kabusu stagflasyonla sınanıyor

semaver

New member
Stagflasyon teriminin, yüksek enflasyon ve düşük büyüme sorunlarıyla çaba edilen bir ortamda bir daha tehdit haline gelebileceğinden tasa ediliyor.

STAGFLASYON 1970’Lİ YILLARDA GÜNDEME GELMİŞTİ

Ekonomilerde sakinlik ve yüksek enflasyonun bir ortada gerçekleşmesi olarak bilinen stagflasyon, 1970’li senelerda OPEC üyesi ülkelerin petrol fiyatlarını yaklaşık 3 katına çıkarması kararı gelişmiş ekonomilerde görülmüştü.

ENFLASYON YÜKSEK, TOPARLANMA İSTENEN BOYUTTA DEĞİL

Bugüne gelindiğinde, koronavirüs salgını daha sonrası halihazırda yüksek enflasyonla uğraş eden gelişmiş ekonomilerde toparlanmanın istenen boyutta olmamasına tedarik zincirindeki aksaklıklar kararı artan petrol ve doğalgaz meblağları da eklenince, stagflasyona yanlışsız gidiş ihtimali tartışılmaya başlandı.

STAGFLASYON YAPAN EKONOMİST SAYISI ARTIYOR

çabucak hemen en uç senaryolardan biri olarak görülse de 50 yıl öncesini anımsatan sorunların varlığı, stagflasyon konusunda ikaz yapan ekonomist sayısının da her geçen gün artmasını birlikteinde getiriyor.

Stagflasyon ihtimalini göz gerisi etmeyen ekonomistler, enflasyon beklentilerindeki yükseliş ve daha uzun vadeli bir enflasyonist ortamın varlığına işaret eden gelişmelere dikkati çekerken, tedarik zincirindeki aksama, yüksek petrol meblağları ve iş gücü piyasasındaki meselelerin mevcudiyetini müdafaası üzere risklerin ciddiye alınması ve hükümetlerin arz taraflı önlemleri devreye sokması gerektiğini belirtiyor.

“HENÜZ BİR TEHDİT DEĞİL”

Merkez bankalarının enflasyonu dizginlemek için gerekli araçlara sahip olduğunu, aşılamanın yaygınlaşması ve tedarik kanallarındaki meselelerin çözülmesi ile büyüme tasalarının giderilebileceğini belirten ekonomistler ise çoğunluğu oluştururken, şimdilik yalnızca “korku saçan” stagflasyonun bir tehdit olmadığı görüşünde birleşiyor.

“ENFLASYONDA ÇOK ISINMA İHTİMALİ”

Dünyaca ünlü ekonomist Nouriel Roubini, Project Syndicate’de kaleme aldığı yazısında, gevşek para, kredi ve maliye siyasetlerinin bileşiminin toplam talebi çok derecede canlandıracağı ve enflasyonda çok ısınmaya yol açacağı konusunda uzun vakittir ihtarlarda bulunduğunu vurguladı.

“HAFİF DENİLEBİLECEK STAGFLASYONUN SÜRDÜĞÜ SÖYLENEBİLİR”

Roubini, “Orta vadeli arz şokları da sorunu daha karmaşık hale getirerek, potansiyel büyümeyi azaltacak ve üretim maliyetlerini artıracak. Kelam konusu talep ve arz dinamikleri, 1970’ler üslubu stagflasyona ve sonunda önemli bir borç krizine yol açabilir. Orta vadeli risklere odaklandığımızda ‘hafifçe’ denilebilecek stagflasyonun halihazırda sürdüğü söylenebilir.” değerlendirmelerinde bulundu.

“STAGFLASYONA DAİR EMARELER OLSA DA 1970’LERDEKİ ÜZERE BİR SERTLİKTE YAŞANMAYACAK”

İstanbul Medipol Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Kerem Alkin, stagflasyonun bir gelişmiş ülke hastalığı olduğunu, zira yüksek enflasyon ve büyüyememe sorunlarının gelişmekte olan ekonomilerde tıpkı anda fazlaca ender görüldüğünü söylerek “Tedarik zincirleri ile güç arzına ait sıkıntılar da bu süreci destekliyor, lakin ben fiyat anormallikleri benzerlik gösterse de stagflasyon ihtimalinin çabucak hemen uzak olduğunu düşünüyorum. Zira hükümetlerin ve merkez bankalarının destekleyici siyasetleri devam ediyor. Enflasyon göstergeleri de 1970’lerdeki düzeylerine kıyasla daha düşük. ötürüsıyla, stagflasyon sürecine dair emareler olsa da 1970’lerdeki üzere bir sertlikte yaşanmayacak, ölçülü kalacaktır.”

“POLİTİKA YAPICILAR STAGFLASYON RİSKİNİ ÖNLEMEK İÇİN GEREKLİ ARAÇLARA SAHİP”

BBVA Araştırma Ekonomik Tahlil Ünitesi Lideri Rafael Domenech ise kısa vadeli kestirimlerinin enflasyonda süregelen üst istikametli baskıların süreksiz olduğuna işaret ettiğini söyleyerek “Toparlanmanın 2020’nin taban düzeylerinden olduğu üzere süratli gerçekleşmeye devam etmesi beklenmese de kısa vadeli öngörüler; ABD ile Avrupa’da büyümenin 2021 ve 2022 senelerında potansiyelin üzerinde olacağına işaret etti. Hem enflasyon birebir vakitte büyümeye bakıldığında, gelişmiş ekonomilerdeki siyaset yapıcılar stagflasyon riskini önlemek ve kusurlardan kaçınmak için gerekli araçlar ve vakte sahip.”
 
Üst