semaver
New member
Evrim KÜÇÜK
COVID-19 pandemisi ile çabaya yönelik global eforlar, 2020’nin ikinci yarısından itibaren dünyadaki metal ve madencilik sanayisinin istikametini değiştirdi. İktisattaki süratli toparlanmanın metallere talebi artırması üreticiler ve maden araştırmaları için sağlam yer yarattı. Bu şartların 2022’de devam etmesi bekleniyor. Lakin gücünü korumakla bir arada metal fiyatlarının 2022’de şu anki doruklardan bir ölçü gerileyebileceği kestirim ediliyor. bir daha de tedarik ezası niçiniyle 2025 yılına kadar meblağların tarihi ortalamanın üstündeki seyrini sürdürmesi bekleniyor. Bilhassa global güç geçişinin hızlanmasında kullanılan gereçlere olan talebin güçlenmesi metalleri yıllar uzunluğu destekleyecek.
Bakır
Londra Metal Borsası’nda (LME) süreç bakılırsan endüstriyel metallerin fiyatı bu yıl yüzde 28 yükseldi. Tıpkı devir ortasında bakır meblağları yüzde 20 yükselerek 9.500 dolar/ton civarında hareket ediyor. Comex’de ise 4.3 dolar/lb (libre) seviyesinden süreç görüyor. Düşük stok birinci üç çeyrek devirde fiyatları desteklerken, sonrasındasında Çin’de yavaşlayan büyüme ve ABD’de mali siyasetlerin sıkılaştırılması meblağları baskıladı. 2022’de bakır meblağlarının biraz daha gevşeyeceği öngörülüyor. Milletlerarası Bakır Çalışma Kümesi (ICSG) global rafine bakır piyasasının 2022’de fazla vereceğini öngörüyor. ICSG, bu yıl 42 bin tonluk küçük bir açık beklerken, gelecek yıl arzın talebin 328 bin ton üzerinde gerçekleşeceği iddiasında bulunuyor. Commerzbank analistleri, talep artışının arzı absorbe etmeye yetmeyeceğini belirterek fiyatların sürat keseceğini söylüyor. Dünya Bankası da fiyatlarda gelecek yıl yüzde 5 gerileme öngörüyor. Dünyanın en büyük bakır üreticisi Codelco, bakır fiyatlarının şu anda 4.30 dolar/lb düzeyindeyken, bir yılda libre başına 3.80-3.90 dolar içinde düşmesini bekliyor. Bu da Londra’da fiyatların 1000 dolar gerileyebileceğine işaret ediyor. Codelco CEO’su Octavio Araneda, “Özellikle kısa ve orta vadede meblağları iddia etmek her vakit epeyce sıkıntı, lakin gelecek yıl muhtemelen bu yıldan biraz daha düşük fiyatlara sahip olacağız” diyor.
Şili ve Peru’da devreye alınacak yeni projelerinin 200 bin ton yeni arz manasına geldiğini dal analistleri, Kongo’daki Ivanhoe madeni ile Endonezya’da Freeport’un üretimi artırmasının piyasaya 180 bin ton bakır eklenmesini sağlayacağını söylüyorlar. Hurda bakırdan gelen ikinci üretimin artması da bakır fazlasına katkıda bulunacak. Orta vadede ise, güç geçişinin bakır için itici güç olacağı belirtiliyor. 2022- 2025 devrinde güneş fotovoltaik panellerinden, rüzgar gücü tribünlerinden ve elektrikli araç (EV) bölümlerinden gelen kuvvetli taleple rafine bakır arzının bir daha talebin gerisinde kalması ve fiyatların yükseliş eğilimini sürdürmesi bekleniyor.
Nikel
Londra’da nikel fiyatları tedarik darboğazının stokları taban düzeylere çekmesiyle yedi yılın en yüksek düzeyine çıkararak 20.392 dolar/tonu gördü. Paslanmaz çelik ve elektrikli araç (EV) bölümlerinden gelen yüksek talep meblağların sıçramasında tesirli oldu. Lakin 2022’de fiyatların baskı altında kalabileceği belirtiliyor. S&P Küresel Intelligence tarafınca hazırlanan raporda, esas üretici Endonezya’nın üretimini artırmasıyla birincil nikel arzının KONUT dalından gelen talebin üzerine çıkmasının beklendiği belirtiliyor. Rapora nazaran bu durum Londra’da 2022’de nikel fiyatlarını baskı altında tutacak.
Çinko
Londra’da çinko fiyatları yılbaşından bu yana beşte bir oranında yani 550 dolar/ ton kadar artış gösterdi. Fiyatlar şu sıralar 3.300 dolar bandında süreç görüyor. Tradingeconomics tarafınca yapılan tahlilde fiyatların gelecek 12 ayda 2.914 dolar düzeyinden süreç görmesi bekleniyor. Yeni yılda Brezilya, Çin, Hindistan, Kazakistan ve Meksika’da üretimin artacağı beklentisi fiyatlar için baskı ögesi olarak gösteriliyor. Bu ortada çeliğin galvenizlenmesinde kullanılan çinkonun, Çin’de gayrimenkul pazarındaki yavaşlamayı da hissedeceği belirtiliyor. Fakat orta ve uzun vadede meblağların güçleneceği kestirimleri yapılıyor. Çinko yenilenebilir güçte korozyona karşı müdafaa hedefli kullanılıyor. Ayrıyeten çinko güç pil depolama alanında gelişmeler yaşanıyor. birebir vakitte, Çin’de üretimin düşmesiyle bir arada çinko fiyatlarının 2022-25 periyodunda yüksek kalması bekleniyor.
Alüminyum
Bu yıl boyunca alüminyum meblağları daima arttı ve Ekim 2021’de ton başına 3.000 doları aşıp yıllık bazda yüzde 60 civarında prim Çin’in üretiminin güç kullanmasındaki kısıtlamalar niçiniyle azalması, Yunnan eyaletindeki 300 bin ton kapasiteli bir fabrikada üretimin durması fiyatlarında ralliye niye oldu. Beklenen arz sınırlamalarına karşı artan talebin tesiriyle, 2022’de yıllık ortalama fiyatın yıllık bazda yüzde 6 artacağı kestirim ediliyor. Araştırma şirketi IndexBox; 2022’de otomotiv dalından gelecek talebin artması, güç fiyatlarındaki artışın üretime olumsuz etkisinin devam etmesi, Çin’in karbonsuzlaştırma siyasetine bağlı olarak üretimin gerilemesi üzere niçinlerle fiyatlarda artışın devam edeceğini kestirim ediyor.
Kurşun
Londra’da 3 ay vadeli kurşun fiyatları yılın üçüncü çeyreğinde 2.500 dolara dayandıktan daha sonra şu sıralar yılbaşına bakılırsa yüzde 17 yükselişle 2.300 dolar düzeyinde bulunuyor. En büyük kullanım alanı olan kurşunasit bataryalara olan talep, ikinci el araba satışlarındaki patlama ile bir arada arttı. Öte taraftan, yeni araçlardaki akü talebi çip krizi ile sınırlandı. Çin’de lityum bataryaların pazarı ele geçirmeye başladığı elektrikli bisikletlerden geri dönüştürülmüş pillerden yapılan ikincil üretim artıyor. Ayrıyeten nikel/lityum bataryaların kullanıldığı elektrikli araçlara kayışın kurşun-asitle çalışan akaryakıtlı araç talebini azaltması niçiniyle güç geçişi analistlere göre kurşun fiyatlarını olumsuz etkiyecek. Dünya Bankası, 2022’de kurşun meblağlarının yüzde 5 gerilemesini bekliyor.
Demir cevherinde oynaklık 2022’de sürecek
Demir cevheri meblağları bu yıl geniş bir aralıkta dalgalandı. %63 Fe’nin fiyatı yıl ortasında 230 dolarla rekor düzeye yükseldi fakat şu sıralar yılbaşına bakılırsa yüzde 35 düşüşle 100-105 dolar/ton aralığında. Çin’in ithalatının kasımda yüzde 14.6 arttığına dair haberlerle bu hafta canlanan demir cevheri fiyatlarındaki oynaklığın 2022’de süreceği varsayım ediliyor. Önümüzdeki senelerda Çin’in karbonsuzlaşma teşebbüsüyle bir arada ülkenin yüksek fırınlarında kapanmalar yaşanması ve 2020-22 periyodunda pik demir üretimini 18 milyon ton azaltması öngörülüyor. Yüksek kaliteli demir cevheri talebi ise bu süreçte artabilir. Safl ık oranı artan demir üretiminde daha az kok kömürü kullanılıyor ve verimlilik de artıyor. bu biçimdelikle daha az karbon emisyonu yayıyor. Bu ortada Çin’in yılbaşından bu yana demir hurda ithalatında kıymetli bir artış görüldü. 2022 ve daha sonrasında ülkenin çelik üretiminde daha fazla hurda kullanılması bekleniyor. Çin dışırdaki çelik üreticilerinin çelik çıktısının da daha ölçülü düzeylere geleceği varsayım ediliyor. Öte taraftan demir cevheri arzını artırma eforları yetersiz kalabilir. sürüyor. Üretime yönelik çevresel, toplumsal ve yönetişim kriterlerinin zorlaşması Avustralya’da maden projelerini ve Brezilya’da planlanan bir daha maden açılışlarını geciktirebilir. Ayrıyeten güç maliyetlerindeki artış da üretim tarafındaki kahırları artırabilir. ötürüsıyla analistler, demin cevherinde oynaklığın yeni yılda devam edeceği görüşünde.
COVID-19 pandemisi ile çabaya yönelik global eforlar, 2020’nin ikinci yarısından itibaren dünyadaki metal ve madencilik sanayisinin istikametini değiştirdi. İktisattaki süratli toparlanmanın metallere talebi artırması üreticiler ve maden araştırmaları için sağlam yer yarattı. Bu şartların 2022’de devam etmesi bekleniyor. Lakin gücünü korumakla bir arada metal fiyatlarının 2022’de şu anki doruklardan bir ölçü gerileyebileceği kestirim ediliyor. bir daha de tedarik ezası niçiniyle 2025 yılına kadar meblağların tarihi ortalamanın üstündeki seyrini sürdürmesi bekleniyor. Bilhassa global güç geçişinin hızlanmasında kullanılan gereçlere olan talebin güçlenmesi metalleri yıllar uzunluğu destekleyecek.
Bakır
Londra Metal Borsası’nda (LME) süreç bakılırsan endüstriyel metallerin fiyatı bu yıl yüzde 28 yükseldi. Tıpkı devir ortasında bakır meblağları yüzde 20 yükselerek 9.500 dolar/ton civarında hareket ediyor. Comex’de ise 4.3 dolar/lb (libre) seviyesinden süreç görüyor. Düşük stok birinci üç çeyrek devirde fiyatları desteklerken, sonrasındasında Çin’de yavaşlayan büyüme ve ABD’de mali siyasetlerin sıkılaştırılması meblağları baskıladı. 2022’de bakır meblağlarının biraz daha gevşeyeceği öngörülüyor. Milletlerarası Bakır Çalışma Kümesi (ICSG) global rafine bakır piyasasının 2022’de fazla vereceğini öngörüyor. ICSG, bu yıl 42 bin tonluk küçük bir açık beklerken, gelecek yıl arzın talebin 328 bin ton üzerinde gerçekleşeceği iddiasında bulunuyor. Commerzbank analistleri, talep artışının arzı absorbe etmeye yetmeyeceğini belirterek fiyatların sürat keseceğini söylüyor. Dünya Bankası da fiyatlarda gelecek yıl yüzde 5 gerileme öngörüyor. Dünyanın en büyük bakır üreticisi Codelco, bakır fiyatlarının şu anda 4.30 dolar/lb düzeyindeyken, bir yılda libre başına 3.80-3.90 dolar içinde düşmesini bekliyor. Bu da Londra’da fiyatların 1000 dolar gerileyebileceğine işaret ediyor. Codelco CEO’su Octavio Araneda, “Özellikle kısa ve orta vadede meblağları iddia etmek her vakit epeyce sıkıntı, lakin gelecek yıl muhtemelen bu yıldan biraz daha düşük fiyatlara sahip olacağız” diyor.
Şili ve Peru’da devreye alınacak yeni projelerinin 200 bin ton yeni arz manasına geldiğini dal analistleri, Kongo’daki Ivanhoe madeni ile Endonezya’da Freeport’un üretimi artırmasının piyasaya 180 bin ton bakır eklenmesini sağlayacağını söylüyorlar. Hurda bakırdan gelen ikinci üretimin artması da bakır fazlasına katkıda bulunacak. Orta vadede ise, güç geçişinin bakır için itici güç olacağı belirtiliyor. 2022- 2025 devrinde güneş fotovoltaik panellerinden, rüzgar gücü tribünlerinden ve elektrikli araç (EV) bölümlerinden gelen kuvvetli taleple rafine bakır arzının bir daha talebin gerisinde kalması ve fiyatların yükseliş eğilimini sürdürmesi bekleniyor.
Nikel
Londra’da nikel fiyatları tedarik darboğazının stokları taban düzeylere çekmesiyle yedi yılın en yüksek düzeyine çıkararak 20.392 dolar/tonu gördü. Paslanmaz çelik ve elektrikli araç (EV) bölümlerinden gelen yüksek talep meblağların sıçramasında tesirli oldu. Lakin 2022’de fiyatların baskı altında kalabileceği belirtiliyor. S&P Küresel Intelligence tarafınca hazırlanan raporda, esas üretici Endonezya’nın üretimini artırmasıyla birincil nikel arzının KONUT dalından gelen talebin üzerine çıkmasının beklendiği belirtiliyor. Rapora nazaran bu durum Londra’da 2022’de nikel fiyatlarını baskı altında tutacak.
Çinko
Londra’da çinko fiyatları yılbaşından bu yana beşte bir oranında yani 550 dolar/ ton kadar artış gösterdi. Fiyatlar şu sıralar 3.300 dolar bandında süreç görüyor. Tradingeconomics tarafınca yapılan tahlilde fiyatların gelecek 12 ayda 2.914 dolar düzeyinden süreç görmesi bekleniyor. Yeni yılda Brezilya, Çin, Hindistan, Kazakistan ve Meksika’da üretimin artacağı beklentisi fiyatlar için baskı ögesi olarak gösteriliyor. Bu ortada çeliğin galvenizlenmesinde kullanılan çinkonun, Çin’de gayrimenkul pazarındaki yavaşlamayı da hissedeceği belirtiliyor. Fakat orta ve uzun vadede meblağların güçleneceği kestirimleri yapılıyor. Çinko yenilenebilir güçte korozyona karşı müdafaa hedefli kullanılıyor. Ayrıyeten çinko güç pil depolama alanında gelişmeler yaşanıyor. birebir vakitte, Çin’de üretimin düşmesiyle bir arada çinko fiyatlarının 2022-25 periyodunda yüksek kalması bekleniyor.
Alüminyum
Bu yıl boyunca alüminyum meblağları daima arttı ve Ekim 2021’de ton başına 3.000 doları aşıp yıllık bazda yüzde 60 civarında prim Çin’in üretiminin güç kullanmasındaki kısıtlamalar niçiniyle azalması, Yunnan eyaletindeki 300 bin ton kapasiteli bir fabrikada üretimin durması fiyatlarında ralliye niye oldu. Beklenen arz sınırlamalarına karşı artan talebin tesiriyle, 2022’de yıllık ortalama fiyatın yıllık bazda yüzde 6 artacağı kestirim ediliyor. Araştırma şirketi IndexBox; 2022’de otomotiv dalından gelecek talebin artması, güç fiyatlarındaki artışın üretime olumsuz etkisinin devam etmesi, Çin’in karbonsuzlaştırma siyasetine bağlı olarak üretimin gerilemesi üzere niçinlerle fiyatlarda artışın devam edeceğini kestirim ediyor.
Kurşun
Londra’da 3 ay vadeli kurşun fiyatları yılın üçüncü çeyreğinde 2.500 dolara dayandıktan daha sonra şu sıralar yılbaşına bakılırsa yüzde 17 yükselişle 2.300 dolar düzeyinde bulunuyor. En büyük kullanım alanı olan kurşunasit bataryalara olan talep, ikinci el araba satışlarındaki patlama ile bir arada arttı. Öte taraftan, yeni araçlardaki akü talebi çip krizi ile sınırlandı. Çin’de lityum bataryaların pazarı ele geçirmeye başladığı elektrikli bisikletlerden geri dönüştürülmüş pillerden yapılan ikincil üretim artıyor. Ayrıyeten nikel/lityum bataryaların kullanıldığı elektrikli araçlara kayışın kurşun-asitle çalışan akaryakıtlı araç talebini azaltması niçiniyle güç geçişi analistlere göre kurşun fiyatlarını olumsuz etkiyecek. Dünya Bankası, 2022’de kurşun meblağlarının yüzde 5 gerilemesini bekliyor.
Demir cevherinde oynaklık 2022’de sürecek
Demir cevheri meblağları bu yıl geniş bir aralıkta dalgalandı. %63 Fe’nin fiyatı yıl ortasında 230 dolarla rekor düzeye yükseldi fakat şu sıralar yılbaşına bakılırsa yüzde 35 düşüşle 100-105 dolar/ton aralığında. Çin’in ithalatının kasımda yüzde 14.6 arttığına dair haberlerle bu hafta canlanan demir cevheri fiyatlarındaki oynaklığın 2022’de süreceği varsayım ediliyor. Önümüzdeki senelerda Çin’in karbonsuzlaşma teşebbüsüyle bir arada ülkenin yüksek fırınlarında kapanmalar yaşanması ve 2020-22 periyodunda pik demir üretimini 18 milyon ton azaltması öngörülüyor. Yüksek kaliteli demir cevheri talebi ise bu süreçte artabilir. Safl ık oranı artan demir üretiminde daha az kok kömürü kullanılıyor ve verimlilik de artıyor. bu biçimdelikle daha az karbon emisyonu yayıyor. Bu ortada Çin’in yılbaşından bu yana demir hurda ithalatında kıymetli bir artış görüldü. 2022 ve daha sonrasında ülkenin çelik üretiminde daha fazla hurda kullanılması bekleniyor. Çin dışırdaki çelik üreticilerinin çelik çıktısının da daha ölçülü düzeylere geleceği varsayım ediliyor. Öte taraftan demir cevheri arzını artırma eforları yetersiz kalabilir. sürüyor. Üretime yönelik çevresel, toplumsal ve yönetişim kriterlerinin zorlaşması Avustralya’da maden projelerini ve Brezilya’da planlanan bir daha maden açılışlarını geciktirebilir. Ayrıyeten güç maliyetlerindeki artış da üretim tarafındaki kahırları artırabilir. ötürüsıyla analistler, demin cevherinde oynaklığın yeni yılda devam edeceği görüşünde.