Vatikan’da birinci defa Osmanlı tarihi öğretilecek

Bakec

New member
Vatikan’ın önde gelen yükseköğretim kurumu Papalık Şarkiyat Enstitüsü’nde birinci sefer Osmanlı tarihi öğretilecek.


Vatikan’a bağlı Papalık Şarkiyat Enstitüsünde (Pontificio Istituto Orientale) birinci defa müfredata alınan “Yeni ve Yakın Çağda Osmanlı İmparatorluğu ile Papalık Devleti içindeki İlişkiler” dersini vermeye hazırlanan Dr. Canan Parmaksızoğlu Aksoy, bu biçimde bir dersin kendisine teklif edilmiş olmasından ötürü ülkesi ismine gururlu olduğunu ve bu derste kendisinin bilhassa Türk tarafının münasebetlere yaklaşımını ve bakış açısını aktaracağını söylemiş oldu.

Vatikan’a bağlı önde gelen eğitim kurumlarından ve bugüne kadar bir fazlaca değerli din adamının eğitim gördüğü Papalık Şarkiyat Enstitüsü, bu eğitim-öğretim yılında bir unsur imza atarak “Yeni ve Yakın Çağda Osmanlı İmparatorluğu ile Papalık Devleti içindeki İlişkiler” dersini müfredatına aldı.

Enstitü, kelam konusu dersi vermesi için daha evvel Vatikan bâtın arşivlerinde araştırmalar yapan, 2017’de “Vatikan Arşiv Uzmanı” unvanını alan, Vatikan arşivlerinin 19. ve 20. yüzyıla ilişkin dokümanlarının Türkçe kataloglanıp yayımlanmasını sağlayan tarihçi Dr. Canan Parmaksızoğlu Aksoy’a teklif yaptı.

bununla birlikte Ulusal Savunma Üniversitesi Öğretim bakılırsavlisi olan Aksoy, tarihte birinci Müslüman ve Türk akademisyen olarak Papalık Şarkiyat Enstitüsünde ders verecek bulunmasına ait AA muhabirine konuştu.

Aksoy, Papalık Şarkiyat Enstitüsünün Vatikan Devleti’ne bağlı bir yükseköğretim kurumu olduğunu, 1917 yılında Papa 15. Benediktus tarafınca kurulduğunu belirterek, “Tamamen Doğu araştırmaları üzerine ağırlaşmış, ekümenik bir kurum. ötürüsıyla farklı dini inançlara sahip Hristiyan öğrenciler burada eğitim nazaranbiliyorlar. Dünyada bir epeyce nüfuzlu patrik ve kardinal bu okulda eğitim almış. Örneğin, Sayın Patrik Bartholomeos bir Orientale Enstitüsü mezunu.” dedi.

TARİHTE BİRİNCİ KEZ

Kendisine vermesi için teklif edilen bu dersin tarihte birinci kere Papalık Şarkiyat Enstitüsünün müfredatına girdiğine dikkati çeken Aksoy, “Aslında Osmanlı Devleti, yüzseneler boyunca Doğu’yu temsil etmiş bulunmasına karşın bu dersin müfredata yeni girmesi çok ilgi cazip lakin geç de olsa bunun bizim tarihimiz açısından ve ülkemiz için epeyce olumlu bir gelişme olduğunu düşünüyorum.” diye konuştu.

Bu dersin, burada tahsil goren geleceğin üst seviye Hristiyan din adamı olacak şahıslara nasıl bir katkısının bulunacağı sorusuna Aksoy, “Bu dersle birlikte öğrenciler, ortak tarihimize bizim gözümüzle de bakabilecekler. Tarihimiz, bizim açımızdan buradaki öğrencilere aktarılmış olacak. Osmanlı hakkında bilinmeyenler öğretilecek ve şayet yanlış bilgi var ise bu dersle bir arada bu yanlışları düzeltme fırsatı doğacak. Bu bakımdan epeyce mutluyum. Benim de aslına bakarsan maksadım onlara bizim bakış açımızı verebilmek.” cevabını verdi.

Tarihe objektif halde yaklaşmanın ehemmiyetini vurgulayan Dr. Canan Parmaksızoğlu Aksoy, “Bu dersi alan öğrenciler, ileride yapacakları çalışmalarda bizim tarihimize daha objektif bir halde bakabilirler, daha tarafsız çalışmalar yapabilirler. esasen bu dersi vermeyi kabul etmemdeki en büyük motivasyon, bu oldu benim için.” tabirlerini kullandı.

TÜRKÇE DERSİ DE VERECEK

Aksoy, Enstitüde Osmanlı tarihi çalışacak öğrencilerin Türkçe arşiv evraklarını okuyabilmeleri için bir daha kendisinin vereceği Türkçe lisanı dersinin de bu periyot müfredatta yer aldığı bilgisini paylaştı.

Aksoy, Papalık Şarkiyat Enstitüsünde uzun bir ortadan daha sonra Türkçe dersinin de verildiğine dikkati çekerek, “bu biçimdelikle Papalık Şarkiyat Enstitüsünde yaklaşık 60 sene daha sonra birinci kez Türkçe öğretilmiş oldu. Türkçeye büyük bir ilgi var. Dersleri anlatırken varlıklı kültürümüzden ve tarihimizden alıntılar yaparak anlatmaya çalışıyorum. Alışılmış bu da Türkiye’ye karşı bir ilgi ve merak uyandırıyor. Hedefim da bu aslına bakarsanız. Bu öğrenciler, çabucak sonrasında bizim metinlerimizi, tarihi kaynaklarımızı da okuyarak az evvel bahsetmiş olduğum üzere tarihe bizim açımızdan bakmış olacaklar ve daha tarafsız bir bakış açısına sahip olacaklar. Bu dersi de bu sebeple kabul ettim.” değerlendirmesinde bulundu.

Türkiye’nin Vatikan Büyükelçiliğinin, yıllar evvel Papalık Şarkiyat Enstitüsü ile tanışmasını sağladığını anlatan Aksoy, “yıllarce üzerine çalışıp doktoramı yaptığım bahiste bir Papalık kurumundan ders verme teklifi almaktan dolayı büyük bir gurur duydum. Olağan bu, bana fazlaca büyük bir sorumluluk yüklüyor zira buradaki tek Türk’üm ve ülkemi temsil ediyorum.” sözlerini kullandı.

Canan Parmaksızoğlu Aksoy, Türkiye’nin Vatikan Büyükelçisi Lütfullah Göktaş’ın da Papalık Şarkiyat Enstitüsündeki bu gelişmeleri desteklediğini ve bundan memnuniyet duyduğunu kendisine dediğini aktardı.

Aksoy, bununla birlikte Türkiye’nin Belgrad Büyükelçisi Hami Aksoy’un eşi olması sebebiyle Enstitüdeki derslerini muhakkak aralıklarla Roma’ya gelerek şahsen vereceğini, kimi vakit de çevrim içi olarak uzaktan gerçekleştireceğini tabir etti.

“TÜRK ENTELEKTÜELLERİ HER VAKİT VAR OLMALI”

Papalık Şarkiyat Enstitüsü Rektörü Prof. David E. Nazar da müfredatlarında birinci defa bu biçimde bir ders vermeleri ve bunu da Dr. Canan Aksoy’a teklif etmeleriyle ilgili değerlendirmelerde bulundu.

Papalık Şarkiyat Enstitüsünün isminde geçen “Doğu”dan kastın Bizans, akabinde da Osmanlı İmparatorluğu olduğuna dikkati çeken Prof. Nazar, şunları kaydetti:

“Sadece kiliseden ya da siyasetten değil, coğrafyadan tarihe, Orta Doğu ile münasebetlere kadar, Akdeniz’e, Türkiye’ye, Rusya’ya, Etiyopya’ya, Hindistan’a kadar geniş bir coğrafyanın üzerinde duruyoruz. Bizim için yalnızca bir kitapta yazan şeyi okuyup anlamak kâfi değildir. Bunların hepsini kitaplardan okuyabiliriz lakin bunları bölgeden gelen insanlardan dinlemek, burada olduğu üzere mesela, bir Türk bayanı, Türkiye hakkında konuşabilir ki onun aktaracaklarını kitaplarda bulamayız.”

Prof. Nazar, enstitülerinde 6’sı çağdaş, 6’sı eski lisan olmak üzere 12 lisanda eğitim verdiklerini lisana getirerek, Türk lisanında verecekleri eğitimin, Şarkiyat Enstitüsünün tarihinde bugüne kadarki büyük bir boşluğu doldurmak için fırsat olduğunu anlattı.

Dr. Canan Parmaksızoğlu Aksoy’u uzun yıllardır tanıdıklarını tabir eden Rektör Prof. Nazar, burada ders verecek olmasından büyük memnuniyet duyduklarını ve bunun kendileri için büyük bir onur olduğunu söylemiş oldu.

Prof. Nazar, “Türk entelektüelleri, hocaları burada, Şarkiyat Enstitüsünde her vakit var olmalılar.” dedi.

AA
 
Üst