Bir periyoda damga vuran, efsaneleşen dizilerin, tiyatro oyunlarının senaristi Kandemir Konduk, Devekuşu Kabare için yazdığı güldürülerle de hafızalara kazındı. Toplumsal gerçekleri güldürü sanatıyla ustalıkla işleyen Konduk’la SÖZCÜ Kitabevi’nden çıkan yeni kitabı ‘O Kadınlar’ı konuştuk. Bu defa güldürmek yerine düşündürüp bayanların dünden bugüne yaşadıklarına ayna tutan usta senarist mizahın geçmişten bugüne geldiği durumu da anlattı…
TÜRKİYE GERÇEKLERİ
– Kitabın ismi çok argümanlı, kim ‘O Kadınlar’?
Haklısınız. Ben de o denli düşünüp SÖZCÜ HaftaSonu gazetesindeki mizah hikayemde geçtiğimiz cuma günü birebir mevzuyu işledim. Kitabımın gülmece içerikli olmadığını vurguladım.
– Kitabın ismine bakınca bayanların bu kadar ötekileştirildiği ayrıştırıldığı günlerde ‘O Kadınlar’a bir sürü mana yüklenebilir. Sizin vermek istediğiniz ileti nedir?
Annemin vaktinde İstanbul’da orta sınıf ve altı bayanların yalın ve hudutlu hayatını yansıtmak… Aile, etraf, aşk ve kadın-erkek bağlarının günümüzle olan benzemezliklerinin şaşırtan boyutunu vurgulamak… Her iki devirde hanımın memnunluk anlayışını sorgulamak… Ve aktüel Türkiye gerçeğindeki bayan profillerini sergileyerek yorumu okura bırakmak.
“Demokratik idare olmayan ülkelerde bayana, çocuğa, hayvana, tabiata vahşice akınlar sürer durur…”
‘HEP KORUMALIYIZ’
– Bu kitabın her jenerasyondan bayana ve erkeğe söylemiş olduği en değerli kelam nedir?
Sait Faik’ in dediği üzere; “Bir insanı sevmekle başlar her şey.” Ben de “Sevgi farkındalık yaratır çünkü…” diyerek üstada katılıyorum. “O Kadınlar” isimli kitabımda da ülkesinden kopuk bir ömür süren genç hanımın bir gün arkadaş sevgisiyle farklılaştığını ve bayan hakları savunuculuğuna dönüşebildiğine şahit oluyoruz.
– ‘Gülmek iyileştirir’ deriz ancak artık ağlanacak halimize de gülemiyoruz… Güldürü ustasına soralım ne yapmalı umuda sarılmak için?
Umut candır. İkisini de ölene dek korumalıyız. Birini yitirirsek esasen oburunun bir manası kalmaz. Ve bir daha derim ki; yaşama sevincimizi azaltanlara inat umudumuzu asla tüketmeyelim.
Kandemir Konduk, Hande Zeyrek’in sorularını yanıtladı. “Günümüzde güldürü sululuğa dönüştü” tespiti” yaptı.
Mizahçıya materyal epey sergileyecek kanal yok
– Geçmişe ve yazdıklarınıza hasret duyuyor musunuz?
tıpkı vakitte nasıl… Başımdan yeni oyunlar geçiyor, eskiz hazırlıyorum. daha sonra karamsarlık çöküyor, kim oynayacak diyorum. Müsamaha ne kadar değerli.
– Bugün olsa neleri yazardınız?
İcraatları, palavraları yazardım. Kimisi Ay’a gitmeye hazırlanırken bir yanda 5 maaş alanlar falan. Mizahçıya fazlaca gereç var fakat sergileyecek kanal yok. Güldürü sululuğa dönüştü.
Mizah evvela müsamaha ister müsamaha de özgüvenle ilintili
– Sizin bayan ve çocuk şiddetine karşı tahlil teklifiniz nedir?
Esaslı bir değişim öneririm! İnsan gerecinin, eğitim sisteminin, kimi geleneklerin, çağdışı fikirlerin ve kanunların, adalet anlayışının, hükümetin bile değişmesinin yararlı olacağına inanıyorum. Zira bizi yönetenler, ömür kadar “Yaşama biçimi” hakkımızı da kabul ederlerse ülkede demokrasi var diyebiliriz. Demokratik idare yoksa bayana, çocuğa, hayvana, ağaca, dereye vahşice taarruzlar sürer durur. Sonuç: Çağdaş, laik, demokratik bir ülke niteliğine bir an evvel kavuşabilmek!…
– Gerçeği güldürerek söylemenin tesiri fazladır demişsiniz fakat politik mizah yok denecek kadar azaldı. Yapılsa da davalar açılıyor…
Mizah evvela müsamaha ister. Müsamaha de özgüveni gelişmiş, olgunlaşmış bireylerde olur. bu biçimdesi şahısların idarede olması, tenkide gülümseyebilme çizgisine ulaşmaları da demokrasiyi içselleştirdikleri manasına gelir. Bir ülkeyi bu seviyeye çıkamamış şahıslar yönetiyorsa orada mizahtan kelam edilemez. Yazarı- çizeri- sanatçıyı mahkemelerde, cezaevlerinde süründürerek başarılı olduğunu sananların durumuna ise “Kara mizah” denir.
– Devekuşu Kabare bugün çekilebilir mi?
Aklıma “Abuzer Kadayıf” geldi. Metin Akpınar, Talat Bulut, Sibel Turnagöl’ün başrollerindeki sinema sinemasının siyaset, mafya, medya bağlantısını işleyen senaryosunu yazmıştım. Artık bu cins bir sineması yapmaya üretimciler yanaşamaz. Zira birçok güldürüyü sululuk sanıyor. Devekuşu Kabare üzere eleştirisel mizah yapan tiyatro da olamaz artık. Dedim ya, müsamaha özgüvenle ilintilidir. Benim Devekuşu’ndaki oyunlarıma Süleyman Demirel, Mesut Yılmaz, Turgut Özal partilileriyle bir arada gelir ve icraatlarını, iğnelediğim skeçleri kahkahalarla izlerlerdi. Çetin Altan’ın kelamıyla noktalayayım: “Bu da geçer, enseyi karartmayalım.”
TÜRKİYE GERÇEKLERİ
– Kitabın ismi çok argümanlı, kim ‘O Kadınlar’?
Haklısınız. Ben de o denli düşünüp SÖZCÜ HaftaSonu gazetesindeki mizah hikayemde geçtiğimiz cuma günü birebir mevzuyu işledim. Kitabımın gülmece içerikli olmadığını vurguladım.
– Kitabın ismine bakınca bayanların bu kadar ötekileştirildiği ayrıştırıldığı günlerde ‘O Kadınlar’a bir sürü mana yüklenebilir. Sizin vermek istediğiniz ileti nedir?
Annemin vaktinde İstanbul’da orta sınıf ve altı bayanların yalın ve hudutlu hayatını yansıtmak… Aile, etraf, aşk ve kadın-erkek bağlarının günümüzle olan benzemezliklerinin şaşırtan boyutunu vurgulamak… Her iki devirde hanımın memnunluk anlayışını sorgulamak… Ve aktüel Türkiye gerçeğindeki bayan profillerini sergileyerek yorumu okura bırakmak.
“Demokratik idare olmayan ülkelerde bayana, çocuğa, hayvana, tabiata vahşice akınlar sürer durur…”
‘HEP KORUMALIYIZ’
– Bu kitabın her jenerasyondan bayana ve erkeğe söylemiş olduği en değerli kelam nedir?
Sait Faik’ in dediği üzere; “Bir insanı sevmekle başlar her şey.” Ben de “Sevgi farkındalık yaratır çünkü…” diyerek üstada katılıyorum. “O Kadınlar” isimli kitabımda da ülkesinden kopuk bir ömür süren genç hanımın bir gün arkadaş sevgisiyle farklılaştığını ve bayan hakları savunuculuğuna dönüşebildiğine şahit oluyoruz.
– ‘Gülmek iyileştirir’ deriz ancak artık ağlanacak halimize de gülemiyoruz… Güldürü ustasına soralım ne yapmalı umuda sarılmak için?
Umut candır. İkisini de ölene dek korumalıyız. Birini yitirirsek esasen oburunun bir manası kalmaz. Ve bir daha derim ki; yaşama sevincimizi azaltanlara inat umudumuzu asla tüketmeyelim.
Kandemir Konduk, Hande Zeyrek’in sorularını yanıtladı. “Günümüzde güldürü sululuğa dönüştü” tespiti” yaptı.
Mizahçıya materyal epey sergileyecek kanal yok
– Geçmişe ve yazdıklarınıza hasret duyuyor musunuz?
tıpkı vakitte nasıl… Başımdan yeni oyunlar geçiyor, eskiz hazırlıyorum. daha sonra karamsarlık çöküyor, kim oynayacak diyorum. Müsamaha ne kadar değerli.
– Bugün olsa neleri yazardınız?
İcraatları, palavraları yazardım. Kimisi Ay’a gitmeye hazırlanırken bir yanda 5 maaş alanlar falan. Mizahçıya fazlaca gereç var fakat sergileyecek kanal yok. Güldürü sululuğa dönüştü.
Mizah evvela müsamaha ister müsamaha de özgüvenle ilintili
– Sizin bayan ve çocuk şiddetine karşı tahlil teklifiniz nedir?
Esaslı bir değişim öneririm! İnsan gerecinin, eğitim sisteminin, kimi geleneklerin, çağdışı fikirlerin ve kanunların, adalet anlayışının, hükümetin bile değişmesinin yararlı olacağına inanıyorum. Zira bizi yönetenler, ömür kadar “Yaşama biçimi” hakkımızı da kabul ederlerse ülkede demokrasi var diyebiliriz. Demokratik idare yoksa bayana, çocuğa, hayvana, ağaca, dereye vahşice taarruzlar sürer durur. Sonuç: Çağdaş, laik, demokratik bir ülke niteliğine bir an evvel kavuşabilmek!…
– Gerçeği güldürerek söylemenin tesiri fazladır demişsiniz fakat politik mizah yok denecek kadar azaldı. Yapılsa da davalar açılıyor…
Mizah evvela müsamaha ister. Müsamaha de özgüveni gelişmiş, olgunlaşmış bireylerde olur. bu biçimdesi şahısların idarede olması, tenkide gülümseyebilme çizgisine ulaşmaları da demokrasiyi içselleştirdikleri manasına gelir. Bir ülkeyi bu seviyeye çıkamamış şahıslar yönetiyorsa orada mizahtan kelam edilemez. Yazarı- çizeri- sanatçıyı mahkemelerde, cezaevlerinde süründürerek başarılı olduğunu sananların durumuna ise “Kara mizah” denir.
– Devekuşu Kabare bugün çekilebilir mi?
Aklıma “Abuzer Kadayıf” geldi. Metin Akpınar, Talat Bulut, Sibel Turnagöl’ün başrollerindeki sinema sinemasının siyaset, mafya, medya bağlantısını işleyen senaryosunu yazmıştım. Artık bu cins bir sineması yapmaya üretimciler yanaşamaz. Zira birçok güldürüyü sululuk sanıyor. Devekuşu Kabare üzere eleştirisel mizah yapan tiyatro da olamaz artık. Dedim ya, müsamaha özgüvenle ilintilidir. Benim Devekuşu’ndaki oyunlarıma Süleyman Demirel, Mesut Yılmaz, Turgut Özal partilileriyle bir arada gelir ve icraatlarını, iğnelediğim skeçleri kahkahalarla izlerlerdi. Çetin Altan’ın kelamıyla noktalayayım: “Bu da geçer, enseyi karartmayalım.”